ENA - ENA Afaan Oromoo
Angafoota Oduu
El Salvaadoor imbaasii ishee Finfinneetti banachuufi
Apr 29, 2024 86
Ebla 21/2016(TOI) -Elsalvaadoor imbaasii ishee Finfinneetti banachuufi jedhame. Jilli ministira dhimma alaa Elsaalvaadoor Elkisaandiraa Hil Tinooriin durfamu ministira dhimma alaa Itoophiyaa ambaasaaddar Taayyee Atsiqasilaasee waliin mari'ateera. Ministiroonni lamaan marii isaaniin dhimmoota hariiroo biyyoota lamaanii fi tumsa waltajjiiwwan hedduu cimsuu irratti yaada wal jijjiraniiru. El Salvaador Afriikaatti Imbaasii ishee lammaffaa Finfinneetti banuuf murteessuu ishee ministirri dhimma alaa biyyattii beeksise. Ambaasaaddar Taayyeenis kanaaf mootummaan Itoophiyaa guutummaatti akka isaan deeggaru mirkaneessaniirifiru. Odeeffannoon Ministeera Dhimma Alaa irraa argame akka mul’isutti, biyyoonni lamaan tumsa barnootaa, qonnaa, ispoortii fi dameelee adda addaa irratti qaban cimsuuf marii dandeesisu taasisaniiru.
Gamoo Mana Amantii Kirstaana Ortodoksii Tewaahidoo misooma Koriidariin kaafame hojiin deebisanii ijaaruu eegalame
Apr 29, 2024 11
Ebla 21/2016(TOI) - Gamoon Mana Amantii Kirsitaana Ortodoksii Tewaahidoo sababa misooma Koriidariin kaafamee ture hojiin deebisanii ijaaruu har’a eegalamuu Kantiibaan magaalaa Finfinnee Aadde Adaanach Abeebeen ibsan. Paatiriyaarikii Mana Amantii Ortodoksii Tewaahidoo Eebbifamoo Abunee Maatiyaas, Kantiibaa Magaalaa Finfinnee Aadde Adaanach Abeebee dabalatee hoggantoonni bulchiinsa magaalaa Finfinnee fi dura buutoonni amantichaa bakka argamanitti har’a hojiin deebisanii ijaaruu eegalamuu eerameera. Manni Amantii Kirsitaana Ortodoksii Tewaahidoo magaalaan Finfinnee Pilaanii fi dizzaayiniin ishee eeguun akka misoomtuu fi pilaanii misoomaa fooyya’aa akka qabaattu tumsa taasiisaa jiraachuu Kantibaan Magaalaa Finfinnee Aadde Adaanach Abeebeen himaniiru. Guyyaa har’aa Gamoo ammayyaa Abbaa darbii 4 ijaaruuf hojiin eegalamuu dubbataniiru. Baasiin ijaarsa gamichaa guutummaan guutuutti bulchiinsa magaalaa Finfinneen kan uwwifamu ta’uu eerameera.
Mootummaan Tarsimoo I-komeersiif xiyyeeffannoo kennee ni raawwachiisa
Apr 29, 2024 66
Ebla 21/2016(TOI) -Mootummaan Tarsimoo I-komeersiif xiyyeeffannoo kennee kan raawwachiisu ta'uu Itti aanaan Ministira Muummee obbo Tamasgeen Xurunee beeksisan. Itti aanaan Ministira Muummee obbo Tamasgeen Xurunee wixinee Tarsiimoo Daldala I-komeersii Biyyaalessaa qaama Tarsiimoo Dijitaalaa Itoophiyaa ta’e irratti waltajjii marii taasifamu eegalchiisaniiru. Waltajjii kanarrattis haasa taasisanii tarsiimoon daldala I-koomersii biyyaalessaa xiyyeeffannoo guddadhaan mootummaan hojiirra kan oolu ta’uu ibsaniiru. Kaayyoon tarsiimoo kanaa inni guddaan caraa teeknooloojii dijitaalaa jiru hundaa fayyadamuun carraa hojii uumuu fi galii sharafa alaa guddisuun guddina hunda galeessaa fi itti fufiinsa qabuuf haala mijeessuu akka ta’es beeksisaniiru.
Itoophiyaan guddina dinagdee tasgabbawaa qormaata hundaa injifatee fi hojii rifoormii dinagdee oomishitummaaf dursa kenneen ibsamti.
Apr 29, 2024 36
Ebla 21/2016(TOI) - Itoophiyaan guddina dinagdee tasgabbawaa qormaata hundaa injifatee fi hojii rifoormii dinagdee oomishitummaaf dursa kenneen ibsamti jedhan Ministirri Muummee FDRI doktar Abiy Ahimad. Hojii Komishinii Marii Biyyaalessaatiin hoogganamu keessatti marii fi araarri fedhii fi abdii nagaa qabnu cimsaa jiras jedhaniiru. Ministirri Muummee Doktar Abiy Ahimad akka ibsanitti, barnoota dhaqqabamaa taasisuu fi dargaggoota humneessuun Itoophiyaan hojii haaraa miliyoona lama uumuuf akka karoorfatte ibsaniiru. Sochiiwwan akka ashaaraa magariisaa humna ibsaa hundaan gahuu, ce'umsa dijitalaa fi kununsa qabeenya uumamaa irratti akka xiyyeeffattu himaniiru. Itoophiyaan Waldaan Misooma Idil Addunyaa deeggarsa ardichaaf taasisu cimsee akka itti fuftu gaafachuu odeeffannoon midiyaa hawaasummaa Ministira Muummee doktar Abiy Ahimad irraa argame ni mul'isa.
Ministirri muummee doktar Abiyyi Ahimad fi garee jilaasaanii yaa’ii guutama 21ffaa waldaa misooma addunyaa (IDA) irratti argamuuf Naayiroobii dhaqan
Apr 29, 2024 65
Ebla 21/2016(TOI)- Ministirri muummee doktar Abiyyi Ahimad fi garee jilaasaanii yaa’ii guutama 21ffaa waldaa misooma addunyaa (IDA) irratti argamuuf Naayiroobii dhaqaniiru. Yaa’ichi waldichi deeggartoonnii fi qaamoleen tumsitootaa deeggarsa maallaqaa misooma Afriikaa xiyyeeffannoo dursi kennamuuf agarsiisuu fi hubanna akka argatu gochuuf kan akeekkate yoo ta’u kanneen deeggarsa maallaqaa dhihessan bara waldichaa 21ffaatti deeggarsa taasisan dabaluuf cimsanii akka ilaalan hubachiisuuf kan kaayyeffatedha. Waajjirri ministira muummee akka beeksisetti deeggarsi kun gufuuwwanii fi carraalee gaarii misooma Afriikaa sirriitti keessummeessuuf baay’ee barbaachisaadha.
Siyaasa
El Salvaadoor imbaasii ishee Finfinneetti banachuufi
Apr 29, 2024 86
Ebla 21/2016(TOI) -Elsalvaadoor imbaasii ishee Finfinneetti banachuufi jedhame. Jilli ministira dhimma alaa Elsaalvaadoor Elkisaandiraa Hil Tinooriin durfamu ministira dhimma alaa Itoophiyaa ambaasaaddar Taayyee Atsiqasilaasee waliin mari'ateera. Ministiroonni lamaan marii isaaniin dhimmoota hariiroo biyyoota lamaanii fi tumsa waltajjiiwwan hedduu cimsuu irratti yaada wal jijjiraniiru. El Salvaador Afriikaatti Imbaasii ishee lammaffaa Finfinneetti banuuf murteessuu ishee ministirri dhimma alaa biyyattii beeksise. Ambaasaaddar Taayyeenis kanaaf mootummaan Itoophiyaa guutummaatti akka isaan deeggaru mirkaneessaniirifiru. Odeeffannoon Ministeera Dhimma Alaa irraa argame akka mul’isutti, biyyoonni lamaan tumsa barnootaa, qonnaa, ispoortii fi dameelee adda addaa irratti qaban cimsuuf marii dandeesisu taasisaniiru.
Mootummaan Tarsimoo I-komeersiif xiyyeeffannoo kennee ni raawwachiisa
Apr 29, 2024 66
Ebla 21/2016(TOI) -Mootummaan Tarsimoo I-komeersiif xiyyeeffannoo kennee kan raawwachiisu ta'uu Itti aanaan Ministira Muummee obbo Tamasgeen Xurunee beeksisan. Itti aanaan Ministira Muummee obbo Tamasgeen Xurunee wixinee Tarsiimoo Daldala I-komeersii Biyyaalessaa qaama Tarsiimoo Dijitaalaa Itoophiyaa ta’e irratti waltajjii marii taasifamu eegalchiisaniiru. Waltajjii kanarrattis haasa taasisanii tarsiimoon daldala I-koomersii biyyaalessaa xiyyeeffannoo guddadhaan mootummaan hojiirra kan oolu ta’uu ibsaniiru. Kaayyoon tarsiimoo kanaa inni guddaan caraa teeknooloojii dijitaalaa jiru hundaa fayyadamuun carraa hojii uumuu fi galii sharafa alaa guddisuun guddina hunda galeessaa fi itti fufiinsa qabuuf haala mijeessuu akka ta’es beeksisaniiru.
Itoophiyaan guddina dinagdee tasgabbawaa qormaata hundaa injifatee fi hojii rifoormii dinagdee oomishitummaaf dursa kenneen ibsamti.
Apr 29, 2024 36
Ebla 21/2016(TOI) - Itoophiyaan guddina dinagdee tasgabbawaa qormaata hundaa injifatee fi hojii rifoormii dinagdee oomishitummaaf dursa kenneen ibsamti jedhan Ministirri Muummee FDRI doktar Abiy Ahimad. Hojii Komishinii Marii Biyyaalessaatiin hoogganamu keessatti marii fi araarri fedhii fi abdii nagaa qabnu cimsaa jiras jedhaniiru. Ministirri Muummee Doktar Abiy Ahimad akka ibsanitti, barnoota dhaqqabamaa taasisuu fi dargaggoota humneessuun Itoophiyaan hojii haaraa miliyoona lama uumuuf akka karoorfatte ibsaniiru. Sochiiwwan akka ashaaraa magariisaa humna ibsaa hundaan gahuu, ce'umsa dijitalaa fi kununsa qabeenya uumamaa irratti akka xiyyeeffattu himaniiru. Itoophiyaan Waldaan Misooma Idil Addunyaa deeggarsa ardichaaf taasisu cimsee akka itti fuftu gaafachuu odeeffannoon midiyaa hawaasummaa Ministira Muummee doktar Abiy Ahimad irraa argame ni mul'isa.
Ministirri muummee doktar Abiyyi Ahimad fi garee jilaasaanii yaa’ii guutama 21ffaa waldaa misooma addunyaa (IDA) irratti argamuuf Naayiroobii dhaqan
Apr 29, 2024 65
Ebla 21/2016(TOI)- Ministirri muummee doktar Abiyyi Ahimad fi garee jilaasaanii yaa’ii guutama 21ffaa waldaa misooma addunyaa (IDA) irratti argamuuf Naayiroobii dhaqaniiru. Yaa’ichi waldichi deeggartoonnii fi qaamoleen tumsitootaa deeggarsa maallaqaa misooma Afriikaa xiyyeeffannoo dursi kennamuuf agarsiisuu fi hubanna akka argatu gochuuf kan akeekkate yoo ta’u kanneen deeggarsa maallaqaa dhihessan bara waldichaa 21ffaatti deeggarsa taasisan dabaluuf cimsanii akka ilaalan hubachiisuuf kan kaayyeffatedha. Waajjirri ministira muummee akka beeksisetti deeggarsi kun gufuuwwanii fi carraalee gaarii misooma Afriikaa sirriitti keessummeessuuf baay’ee barbaachisaadha.
Akkaadaamiin ga’ooma hooggansaa Afriikaa akkaadaamii biizinasii idil addunyaa Chaayinaa waliin hojjechuuf waliigaltee Mallatteesse
Apr 26, 2024 760
Ebla 18/2016(TOI)- Akkaadaamiin ga’ooma hooggansaa Afriikaa akkaadaamii biizinasii idil addunyaa Chaayinaa waliin hojjechuuf waliigaltee Mallatteesse. Pirezidaantiin akkaadaamii ga’ooma hooggansaa Afriikaa obbo Zaadiig Abrihaa fi pirezidaantiin akkaadaamii biizinasii idil addunyaa Chaayinaa(AIBO) Suun zoon Giih waliigalticha mallatteessaniiru. Waliigaltichi dhaabbileen lamaan gabbisa dandeettii hooggansaarratti waliin hojjechuuf akka isaan dandeessisu ibsameera. Pirezidaantiin akkaadaamii ga’ooma hooggansaa Afriikaa obbo Zaadiig Abrihaa, akkaadaamichi Itiyoophiyaatti dandeettii hooggansaa gabbisuuf dhaabbilee idil addunyaa addaddaa waliin hojjechaa akka jiru dubbataniiru. Kun ammoo muuxannoowwan idil addunyaa gara Itiyoophiyaa fiduun hooggantoota ga’umsa qaban horachuuf nigargaara jedhan. Akkaadaamiin biizinasii idil addunyaa Chaayinaa (AIBO) dhaabbata barnootaa fi leenjii ministeera barnootaa rippaabiliika ummata Chaayinaa jalatti argamudha.
Baatiiwwan sagal darban hojmaata badaan walqabatee hojjettoota 244 irratti tarkaanfiin fudhatameera-tajaajila immigireeshinii fi lammummaa
Apr 26, 2024 94
Ebla 18/2016(TOI)- Baatiiwwan sagal darban hojmaata badaan walqabatee hojjettoota 244 irratti tarkaanfiin fudhatamuusaa tajaajilli immigireeshinii fi lammummaa beeksise. Tajaajilichi kana kan jedhe raawwii hojii baatii sagalii mana maree bakka bu’oota ummataatti koree dhaabbataa dhimmoota seeraa fi haqaaf wayita dhiheessetti. Dhaabbatichi kenniinsa tajaajilaa ammayyeessuun gaaffilee lammiileef deebii hatattamaa fi si’ataa kennuuf hojiilee addaddaa hojjechaa akka jiru ibseera. Qaamolee nageenyaa waliin ta’uun hojjettoota faddaaltota walii walitti hidhachuun hojii seeraan alaarratti bobba’anii argaman 244 fi faddaaltota seeraan alaa 30 irratti tarkaanfiin fudhatamuusaa gabaasa isaatiin agarsiiseera. Gama biraatiin lammiilee biyya alaa karaa addaddaa Itiyoophiyaa dhufanii hojii isaaniif hin eeyyamamne irratti bobba’anii fi sanada seera qabeessaa hinguunne adabamanii biyyasaaniitti akka deebi’an taasifamuun himameera.
Manni maree magaalaa Finfinnee ya’ii idilee adeemsisuu eegale
Apr 26, 2024 118
Ebla 18/2016(TOI)- Manni maree magaalaa Finfinnee ya’ii idilee 3ffaa bara hojii waggaa sadaffaa adeemsisuu eegaleera. Manni marichaa yaa’ii guyyaa tokko turuun gabaasa hojii bulchiinsichaa baatii sagalii bara bajataa 2016 kantiibaa magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee dhiheessanirratti akka mari’atu ibsameera. Danbiin naamusaa miseensota mana maree Finfinnee fi labsii bajata dabalataa bara 2016 bulchiinsa magaalichaa irratti mari’achuun niraggaasa jedhameetu eegama. Hojiileen misooma kooriidaraa, ijaarsota bu’ura misoomaa, hojiileen misoomaa namarratti xiyyeeffatan, qaqqabiinsa tajaajiloota hawaasummaa, dhaala leemataa, carraa hojii uumuu, kenniinsa tajaajilaa fooyyessuu, ijaarsa dhaabbilee fi rakkoolee bulchiinsa gaarii furuu baatilee sagalitti bulchiinsa magaalichaatti hojjetamanii fi hojiileen raawwataman biroorratti akka mari’atamu ni’eegama.
Itoophiyaan walitti dhufeenya Intarpool waliin qabdu cimsuuf fedha qabdi.
Apr 25, 2024 364
Ebla 17/2016(TOI) - Itoophiyaan walitti dhufeenya Intarpol waliin qabdu caalaatti cimsuuf fedha kan qabdu ta'uu Poolisii Federaalaa Itoophiyaatti Itarpool Biyyaalessaa Poolsii Federaalaa fi Qajeelchi Tumsa Poolisii Idil-Addunyaa beeksise. Poolisiin Fedeeraalaa, Itoophiyaa Konfiraansii Waggaa Interpool Idil-addunyaa irratti hirmaachaa jira. Konfiraansiin kun Firaansi Magaalaa Liyoonitti taa’amaa jira. Konfiraansicha irratti Hogganaan Iterpool Biyyaalessaa Poolsii Federaalaa fi Qajeelcha Tumsa Poolisii Idil-Addunyaa Gargaaraan Komishinaraa Dajanee Baqqalaa hirmaachaa jiru. Gargaaraan Komishinaraa Dajanee Baqqalaa konfiraansichaan cinaatti qindeessitoota pirojektii babal’ina tajaajila interpoolii waliin mari’ataniiru.
Siyaasa
El Salvaadoor imbaasii ishee Finfinneetti banachuufi
Apr 29, 2024 86
Ebla 21/2016(TOI) -Elsalvaadoor imbaasii ishee Finfinneetti banachuufi jedhame. Jilli ministira dhimma alaa Elsaalvaadoor Elkisaandiraa Hil Tinooriin durfamu ministira dhimma alaa Itoophiyaa ambaasaaddar Taayyee Atsiqasilaasee waliin mari'ateera. Ministiroonni lamaan marii isaaniin dhimmoota hariiroo biyyoota lamaanii fi tumsa waltajjiiwwan hedduu cimsuu irratti yaada wal jijjiraniiru. El Salvaador Afriikaatti Imbaasii ishee lammaffaa Finfinneetti banuuf murteessuu ishee ministirri dhimma alaa biyyattii beeksise. Ambaasaaddar Taayyeenis kanaaf mootummaan Itoophiyaa guutummaatti akka isaan deeggaru mirkaneessaniirifiru. Odeeffannoon Ministeera Dhimma Alaa irraa argame akka mul’isutti, biyyoonni lamaan tumsa barnootaa, qonnaa, ispoortii fi dameelee adda addaa irratti qaban cimsuuf marii dandeesisu taasisaniiru.
Mootummaan Tarsimoo I-komeersiif xiyyeeffannoo kennee ni raawwachiisa
Apr 29, 2024 66
Ebla 21/2016(TOI) -Mootummaan Tarsimoo I-komeersiif xiyyeeffannoo kennee kan raawwachiisu ta'uu Itti aanaan Ministira Muummee obbo Tamasgeen Xurunee beeksisan. Itti aanaan Ministira Muummee obbo Tamasgeen Xurunee wixinee Tarsiimoo Daldala I-komeersii Biyyaalessaa qaama Tarsiimoo Dijitaalaa Itoophiyaa ta’e irratti waltajjii marii taasifamu eegalchiisaniiru. Waltajjii kanarrattis haasa taasisanii tarsiimoon daldala I-koomersii biyyaalessaa xiyyeeffannoo guddadhaan mootummaan hojiirra kan oolu ta’uu ibsaniiru. Kaayyoon tarsiimoo kanaa inni guddaan caraa teeknooloojii dijitaalaa jiru hundaa fayyadamuun carraa hojii uumuu fi galii sharafa alaa guddisuun guddina hunda galeessaa fi itti fufiinsa qabuuf haala mijeessuu akka ta’es beeksisaniiru.
Itoophiyaan guddina dinagdee tasgabbawaa qormaata hundaa injifatee fi hojii rifoormii dinagdee oomishitummaaf dursa kenneen ibsamti.
Apr 29, 2024 36
Ebla 21/2016(TOI) - Itoophiyaan guddina dinagdee tasgabbawaa qormaata hundaa injifatee fi hojii rifoormii dinagdee oomishitummaaf dursa kenneen ibsamti jedhan Ministirri Muummee FDRI doktar Abiy Ahimad. Hojii Komishinii Marii Biyyaalessaatiin hoogganamu keessatti marii fi araarri fedhii fi abdii nagaa qabnu cimsaa jiras jedhaniiru. Ministirri Muummee Doktar Abiy Ahimad akka ibsanitti, barnoota dhaqqabamaa taasisuu fi dargaggoota humneessuun Itoophiyaan hojii haaraa miliyoona lama uumuuf akka karoorfatte ibsaniiru. Sochiiwwan akka ashaaraa magariisaa humna ibsaa hundaan gahuu, ce'umsa dijitalaa fi kununsa qabeenya uumamaa irratti akka xiyyeeffattu himaniiru. Itoophiyaan Waldaan Misooma Idil Addunyaa deeggarsa ardichaaf taasisu cimsee akka itti fuftu gaafachuu odeeffannoon midiyaa hawaasummaa Ministira Muummee doktar Abiy Ahimad irraa argame ni mul'isa.
Ministirri muummee doktar Abiyyi Ahimad fi garee jilaasaanii yaa’ii guutama 21ffaa waldaa misooma addunyaa (IDA) irratti argamuuf Naayiroobii dhaqan
Apr 29, 2024 65
Ebla 21/2016(TOI)- Ministirri muummee doktar Abiyyi Ahimad fi garee jilaasaanii yaa’ii guutama 21ffaa waldaa misooma addunyaa (IDA) irratti argamuuf Naayiroobii dhaqaniiru. Yaa’ichi waldichi deeggartoonnii fi qaamoleen tumsitootaa deeggarsa maallaqaa misooma Afriikaa xiyyeeffannoo dursi kennamuuf agarsiisuu fi hubanna akka argatu gochuuf kan akeekkate yoo ta’u kanneen deeggarsa maallaqaa dhihessan bara waldichaa 21ffaatti deeggarsa taasisan dabaluuf cimsanii akka ilaalan hubachiisuuf kan kaayyeffatedha. Waajjirri ministira muummee akka beeksisetti deeggarsi kun gufuuwwanii fi carraalee gaarii misooma Afriikaa sirriitti keessummeessuuf baay’ee barbaachisaadha.
Akkaadaamiin ga’ooma hooggansaa Afriikaa akkaadaamii biizinasii idil addunyaa Chaayinaa waliin hojjechuuf waliigaltee Mallatteesse
Apr 26, 2024 760
Ebla 18/2016(TOI)- Akkaadaamiin ga’ooma hooggansaa Afriikaa akkaadaamii biizinasii idil addunyaa Chaayinaa waliin hojjechuuf waliigaltee Mallatteesse. Pirezidaantiin akkaadaamii ga’ooma hooggansaa Afriikaa obbo Zaadiig Abrihaa fi pirezidaantiin akkaadaamii biizinasii idil addunyaa Chaayinaa(AIBO) Suun zoon Giih waliigalticha mallatteessaniiru. Waliigaltichi dhaabbileen lamaan gabbisa dandeettii hooggansaarratti waliin hojjechuuf akka isaan dandeessisu ibsameera. Pirezidaantiin akkaadaamii ga’ooma hooggansaa Afriikaa obbo Zaadiig Abrihaa, akkaadaamichi Itiyoophiyaatti dandeettii hooggansaa gabbisuuf dhaabbilee idil addunyaa addaddaa waliin hojjechaa akka jiru dubbataniiru. Kun ammoo muuxannoowwan idil addunyaa gara Itiyoophiyaa fiduun hooggantoota ga’umsa qaban horachuuf nigargaara jedhan. Akkaadaamiin biizinasii idil addunyaa Chaayinaa (AIBO) dhaabbata barnootaa fi leenjii ministeera barnootaa rippaabiliika ummata Chaayinaa jalatti argamudha.
Baatiiwwan sagal darban hojmaata badaan walqabatee hojjettoota 244 irratti tarkaanfiin fudhatameera-tajaajila immigireeshinii fi lammummaa
Apr 26, 2024 94
Ebla 18/2016(TOI)- Baatiiwwan sagal darban hojmaata badaan walqabatee hojjettoota 244 irratti tarkaanfiin fudhatamuusaa tajaajilli immigireeshinii fi lammummaa beeksise. Tajaajilichi kana kan jedhe raawwii hojii baatii sagalii mana maree bakka bu’oota ummataatti koree dhaabbataa dhimmoota seeraa fi haqaaf wayita dhiheessetti. Dhaabbatichi kenniinsa tajaajilaa ammayyeessuun gaaffilee lammiileef deebii hatattamaa fi si’ataa kennuuf hojiilee addaddaa hojjechaa akka jiru ibseera. Qaamolee nageenyaa waliin ta’uun hojjettoota faddaaltota walii walitti hidhachuun hojii seeraan alaarratti bobba’anii argaman 244 fi faddaaltota seeraan alaa 30 irratti tarkaanfiin fudhatamuusaa gabaasa isaatiin agarsiiseera. Gama biraatiin lammiilee biyya alaa karaa addaddaa Itiyoophiyaa dhufanii hojii isaaniif hin eeyyamamne irratti bobba’anii fi sanada seera qabeessaa hinguunne adabamanii biyyasaaniitti akka deebi’an taasifamuun himameera.
Manni maree magaalaa Finfinnee ya’ii idilee adeemsisuu eegale
Apr 26, 2024 118
Ebla 18/2016(TOI)- Manni maree magaalaa Finfinnee ya’ii idilee 3ffaa bara hojii waggaa sadaffaa adeemsisuu eegaleera. Manni marichaa yaa’ii guyyaa tokko turuun gabaasa hojii bulchiinsichaa baatii sagalii bara bajataa 2016 kantiibaa magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee dhiheessanirratti akka mari’atu ibsameera. Danbiin naamusaa miseensota mana maree Finfinnee fi labsii bajata dabalataa bara 2016 bulchiinsa magaalichaa irratti mari’achuun niraggaasa jedhameetu eegama. Hojiileen misooma kooriidaraa, ijaarsota bu’ura misoomaa, hojiileen misoomaa namarratti xiyyeeffatan, qaqqabiinsa tajaajiloota hawaasummaa, dhaala leemataa, carraa hojii uumuu, kenniinsa tajaajilaa fooyyessuu, ijaarsa dhaabbilee fi rakkoolee bulchiinsa gaarii furuu baatilee sagalitti bulchiinsa magaalichaatti hojjetamanii fi hojiileen raawwataman biroorratti akka mari’atamu ni’eegama.
Itoophiyaan walitti dhufeenya Intarpool waliin qabdu cimsuuf fedha qabdi.
Apr 25, 2024 364
Ebla 17/2016(TOI) - Itoophiyaan walitti dhufeenya Intarpol waliin qabdu caalaatti cimsuuf fedha kan qabdu ta'uu Poolisii Federaalaa Itoophiyaatti Itarpool Biyyaalessaa Poolsii Federaalaa fi Qajeelchi Tumsa Poolisii Idil-Addunyaa beeksise. Poolisiin Fedeeraalaa, Itoophiyaa Konfiraansii Waggaa Interpool Idil-addunyaa irratti hirmaachaa jira. Konfiraansiin kun Firaansi Magaalaa Liyoonitti taa’amaa jira. Konfiraansicha irratti Hogganaan Iterpool Biyyaalessaa Poolsii Federaalaa fi Qajeelcha Tumsa Poolisii Idil-Addunyaa Gargaaraan Komishinaraa Dajanee Baqqalaa hirmaachaa jiru. Gargaaraan Komishinaraa Dajanee Baqqalaa konfiraansichaan cinaatti qindeessitoota pirojektii babal’ina tajaajila interpoolii waliin mari’ataniiru.
Hawaasummaa
Hawaasa, naannawaa fi lammii jijjiirame uumuun aarsaa gaafata
Apr 29, 2024 108
Ebla21/2016(TOI)- Hawaasa, naannawaa fi lammii jijjiirame uumuun aarsaa gaafata jedhan ministirri tajaajila komunikeeshinii mootummaa doktar Laggasaa Tulluu. Hawaasni sosochii daandii qulqulluu-jireenya fallaalessaa jedhutti makamuun deeggarsa akka taasisu ministirichi waamicha dhiheessaniiru. Doktar Laggasaan ergaa fuula marsariitiisaaniirratti barreessaniin akka ibsanitti, sosochiin “daandii qulqulluu-jireenya fayyaalessaa” jedhu hojii misooma kooridaraa keessaa tokkodha. Karoorri kun biyya keenyatti eegumsa fayyaa fi lammii oomishaa gama uumuutiin jijjiirama bu’uraa kan fidudha jechuun ibsaniiru. Kanaaf tattaaffii, obsa, kan jalqabame yeroon xumuruu, karoora itti aanuuf qophaa’uu nubarbaachisa jedhaniiru. Rakkannees ta’u bara keenyatti gumaacha barbaachisu wayita taasifnu dhaloota boruuf bu’uura keenya kan jedhan ministirichi, hawaasni karaa lakkoofsa erraga baankii 1000623230248 amma danda’e akka gumaachu waamicha taasisaniiru.
Aadaa yaa’ii gamtaa Afriikaa milkaa’inaan qopheessuuf horanne cimsinee ittifufuu qabna-ambaasaaddar Taayyee Atsqasillaasee
Apr 27, 2024 498
Ebla 19/2016(TOI)- Aadaa yaa’ii gamtaa Afriikaa milkaa’inaan qopheessuuf horanne cimsinee ittifufuu qabna jedhan ministirri dhimmi alaa ambaasaaddar Taayyee Atsqasillaasee. Magaalaan Finfinnee jiddugaleessa dippilomaasii cimtuu taatee akka ittifuftu imaanaa ba’uun keenya hojii keenya guyya guyyaa ta’uu qaba jedhan beeksissaniiru. Ministeerri dhimmi alaa yaa’iin hooggantootaa gamtaa Afriikaa 37 fi yaa’iin hojii raawwachiiftota gamtaa Afriikaa 44ffaa qaamolee milkaa’inaan akka xumuramu gumaacha olaanaa taasisaniif sagantaa beekamtii fi galateeffannaa adeemsiseera. Sagantaan beekamtii fi galateeffannaa karaa koree qophii biyyaalessaa raawwachuusaa odeeffannoon ministeera dhimmi alaa ni’eera. Qaamolee ittigaafatamaa fi kabaja seenaqabeessa biyya keenyaaf kenname karaa madaaluun milkaa’inaan akka xumuramu taasisan ambaasaaddar Taayyeen galateeffataniiru. Aadaa keenya yaa’ii gamtaa Afriikaa milkaa’inaan keessummeessuun horanne cimsinee ittifufuu qofa osoo hinta’iin, magaalaan Finfinnee jiddugaleessa dippilomaasii cimtuu taatee akka ittifuftu imaanaa ba’uun keenya hojii keenya guyya guyyaa ta’uu qaba jedhan. De’eetaan minister biyya alaa fi walitti qqabaan koree biyyaalessaa ambaasaaddar Burtukaan Ayyaanoo dhaabbilee keessummoota biyyoota addaddaarraa dhufanii yaa’icharratti hirmaatan milkaa’inaan simachuun gaggeessuun akkasumas tajaajila guutuu kennan galateeffataniiru. Dhaabbileen yaa’ichi milkaa’inaan akka xumuramu gumaacha taasisan ambaasaaddar Taayyee Atsqasillaaseetiin waraqaan raga galateeffannaa fi beekamtii kennameeraaf.
Sirni awwaalchaa hojjettuu TOI adde Wuddaallaat Ayyenew raawwatame
Apr 25, 2024 529
Ebla 17/2016(TOI)- Kaleessa kan boqotte Sirni awwaalchaa hojjettuu TOI adde Wuddaallaat Ayyenew har’a bataskaana Qacanee Madaanalamitti raawwatameera. Adde Wuddaallaat Ayyenew Bitootessa bara 2008 irraa kaasee dhukkuba tasaatiin amma lubbuunshee darbe amma Ebla 16 bara 2016tti tajaajila oduu Itiyoophiyaa keessa hojjetteetti. Maatiisheef nama jalqabaa kan taate adde Wuddaalaat Ayyenew, abbaashee obbo Ayyenew Abdallaa fi haadhashee adde Abbabach Alii bara 1973 ture Finfinneetti kan dhalatte. Adde Wuddaallaat TOI dabalatee dhaabbilee addaddaa keessa sadarkaa hojii addaddaarra hojjechuushee miiltoowwan hojii ishee nidubbatu. Tajaajilli oduu Itiyoophiyaa du’a adde Wuddaallaat Ayyenewutti gadduusaa ibsaa, maatii fi firoottan isheef jajjabina nihawwa.
Odeeffannoon miidiyaa hawaasummaan " milishaa hidhannoo hiikkachiisuu" ilaalchisee tamsaafama jiru soba jedhame
Apr 24, 2024 238
Ebla 16/2016 (TOI) - Naannoon Amaaraa "miseensota milishaa hidhannoo hiikkachuu" ilaalchisee xalayaan akka waan pirezidaantiin naannoo Amaaraatiin barreeffameetti miidiyaa hawaasaa adda addaa irratti tamsa'aa jiru sobaa ta'uu beeksise. Xalayyaan akka waan pirezidaantiin naannichaa obbo Arraggaa kabbaan godinaalee fi bulchiinsa magaaloota hundaaf barreessan fakkeeffame bahe kun guutummaatti soba ta'uu Biiroon Kominikeeshinii naannichaa beeksiseera. Yaaliinnodeeffannoon sobaa kun tamsaafamaa jiruuf nageenya waaraa naannichatti fiduuf hojii hojjetamaa jiru gufachiisuuf kan kaayyeffate ta'uu ibseera Tarkaanfii raayyaan ittisa biyyaa fi humnoonni nageenyaa naannichaa qindoominana fudhata jiraniin kasaaraan guddaan waan irra gaheef gareen finxaaleyyii burjaajii uumuuf jecha odeeffannoo sobaa facaasuun isaa ibsamee jira.
Diinagdee
Gamoo Mana Amantii Kirstaana Ortodoksii Tewaahidoo misooma Koriidariin kaafame hojiin deebisanii ijaaruu eegalame
Apr 29, 2024 11
Ebla 21/2016(TOI) - Gamoon Mana Amantii Kirsitaana Ortodoksii Tewaahidoo sababa misooma Koriidariin kaafamee ture hojiin deebisanii ijaaruu har’a eegalamuu Kantiibaan magaalaa Finfinnee Aadde Adaanach Abeebeen ibsan. Paatiriyaarikii Mana Amantii Ortodoksii Tewaahidoo Eebbifamoo Abunee Maatiyaas, Kantiibaa Magaalaa Finfinnee Aadde Adaanach Abeebee dabalatee hoggantoonni bulchiinsa magaalaa Finfinnee fi dura buutoonni amantichaa bakka argamanitti har’a hojiin deebisanii ijaaruu eegalamuu eerameera. Manni Amantii Kirsitaana Ortodoksii Tewaahidoo magaalaan Finfinnee Pilaanii fi dizzaayiniin ishee eeguun akka misoomtuu fi pilaanii misoomaa fooyya’aa akka qabaattu tumsa taasiisaa jiraachuu Kantibaan Magaalaa Finfinnee Aadde Adaanach Abeebeen himaniiru. Guyyaa har’aa Gamoo ammayyaa Abbaa darbii 4 ijaaruuf hojiin eegalamuu dubbataniiru. Baasiin ijaarsa gamichaa guutummaan guutuutti bulchiinsa magaalaa Finfinneen kan uwwifamu ta’uu eerameera.
Hojiin misooma kooriidaraa jiraattotaaf carraa gaarii uumeera- Kantiibaa Adaanech Abeebee
Apr 29, 2024 22
Ebla 21/2016(TOI)- Hojiin misooma kooriidaraa Finfinnee miidhagduu, qulqulluu fi jireenyaaf mijatte uumuuf jalqabne jiraattotaaf carraa gaarii uumuusaa Kantiibaa Adaanech Abeebee ibsan. Bulchiinsi magaalaa Finfinnee qorannoo hojii raawwii karoora baatii sagalii bara 2016 adeemsisaa ture xumureera. Kantiibaa Adaanech Abeebee odeeffannoo fuula marsariitiisaaniirratti baasaniin, baatiiwwan sagal darban qormaataan gamatti Finfinnee akkuma maqaashee miidhagduu jiraattotasheef mijattuu akkasumas jiddugaleessa hawattuu tuurizimii idil addunyaa gochuuf pirojektoota jalqabaman hatattamaan jalqabnee xumuruun ummata keenyaaf tajaajilaaf banaa taasifneerra jedhan. Qorannichi baatiiwwan hafanitti cimina keenya eegnee hanqinoonni sababasaanii waliin adda baafamanii hojii bu’a qabeessa caaluuf kan kakaasu ta’uu eeraniiru. Baatiiwwan hafanitti kenniinsa tajaajilaa hojii bu’aqabeessa caaluuf kakaasan akkasumas madda komii jiraattotaa kan ta’an si’ataa fi magaalattii madaalu irratti jijjiirama bu’uraa fiduuf akka hojjetamu ibsaniiru. Hojiileen namarratti xiyyeeffatanii baatiiwwan darban raawwataman dhiibbaa jireenyaa jiraattotaa salphisanii abdii kan horatan ba’aa namoota hedduu kan salphisan imimmaan dadhabootaa fi imaanaa biyyaa kan bahanii kan haqan ta’uusaanii eeraniiru. Hojiileen dijitaalaayizeeshinii lafaa fi hojiin galii walitti qabuu hojiilee bu’aa itti argannedha jedhan kantiibaa Adaanech.
Kantiibaa Adaanech Abeebee pirojektii ijaarsa misooma mandara mana jireenyaa Lagahaar jalqabsiisan
Apr 27, 2024 489
Ebla 19/2016(TOI)- Kantiibaan bulchiinsa magaalaa Finfinnee Adaanech Abeebee pirojektii ijaarsa misooma mandara mana jireenyaa Lagahaar jalqabsiisaniiru. Kantiibaa Adaanech Abeebee dabalatee hooggantoonni olaanoo bulchiinsa magaalichaa fi hooggantoonni Giift Rii isteet sagantaa jalqabsiisaa kanarratti argamaniiru. Pirojektiin ijaarsaa yeroo gabaabaa keessatti akka xumuramu ibsame kun kan ijaaramu tumsa bulchiinsa magaalaa Finfinnee fi Giift riil Isteetiinidha. Pirojektii Kanaan walumaa gala manneen ammayyaa kuma 12 kan ijaaraman yoo ta’u, marsaa jalqabaatiin manneen kuma 4 akka ijaaraman ibsameera. Manneen ijaaraman keessaa kuma 3 fi 540 mana jireenyaa 460 ammoo manneen
Jilli ittaanaa ministira muummee Tamasgeen Xurunaan durfamu hojiilee misoomaa naannawichatti argaman daawwachuuf Kombolchaa dhaqan
Apr 27, 2024 73
Ebla 19/2016(TOI)- Jilli mootummaa federaalaa fi hooggantoota olaanoo naannoo Amaaraa ittaanaa ministira muummee Tamasgeen Xurunaan durfamu hojiilee misoomaa naannawichatti argaman daawwachuuf Kombolchaa dhaqaniiru. Jilli kun magaalaa Kombolchaa wayita gahu hooggantoota olaanoo naannoo Amaaraa fi jiraattota magaalichaan simatameera. Ittaanaan ministira muummee Tamasgeen Xurunaa odeeffannoo fuula marsariitiisaaniirratti barreessaniin turtii keenyaan hojiilee misoomaa addaddaa naannawichatti argaman nidaawwanna jedhaniiru. Miseensonni jilichaa turtii Kombolchaatti taasisaniin hojiilee misoomaa magaalichatti hojjetamaa jiran akka daawwatan ni’eegama. Jilli ittaanaa ministira muummee Tamasgeen Xurunaan gaggeeffamu ittaanaa pirezidaantii paartii badhaadhinaa Adam Faaraah dabalatee hooggantoonni olaanoo federaalaa fi naannoo ofkeessaa qaba.
Saayinsii fi teeknooloojii
Itoophiyaan walitti dhufeenya Intarpool waliin qabdu cimsuuf fedha qabdi
Apr 25, 2024 73
Ebla 17/2016(TOI) - Itoophiyaan walitti dhufeenya Intarpol waliin qabdu caalaatti cimsuuf fedha kan qabdu ta'uu Poolisii Federaalaa Itoophiyaatti Itarpool Biyyaalessaa Poolsii Federaalaa fi Qajeelchi Tumsa Poolisii Idil-Addunyaa beeksise. Poolisiin Fedeeraalaa, Itoophiyaa Konfiraansii Waggaa Interpool Idil-addunyaa irratti hirmaachaa jira. Konfiraansiin kun Firaansi Magaalaa Liyoonitti taa’amaa jira. Konfiraansicha irratti Hogganaan Iterpool Biyyaalessaa Poolsii Federaalaa fi Qajeelcha Tumsa Poolisii Idil-Addunyaa Gargaaraan Komishinaraa Dajanee Baqqalaa hirmaachaa jiru. Gargaaraan Komishinaraa Dajanee Baqqalaa konfiraansichaan cinaatti qindeessitoota pirojektii babal’ina tajaajila interpoolii waliin mari’ataniiru.
Haleellaa Saayibarii ittisuuf biyyoonni miseensa ‘BRICS’ walta’iinsaa fi qindoominaan hojjechuu qabu jedhame
Apr 18, 2024 372
Ebla 10, 2016 (TOI)- Guddina teeknooloojii hordofee haleellaa saayibarii dabalaa dhufe ittisuuf biyyoonni miseensa ‘BRICS’ walta’iinsaa fi qindoominaan hojjechuu akka qaban akeekame. Yaa’iin “Working Group” 10ffaan Biyyoota miseensaa BRICS Raashiyaatti gaggeeffameera. Yaa’icharratti Itiyoophiyaa bakka bu’uun Daayrektarri Olaantuun Bulchiinsa Nageenya Odeeffannoo Aadde Tigisti Haamiidii fi jilli isaanii hirmaataniiru. Aadde Tigisti Haamiid akka jedhanitti, yeroo ammaa biyyooni miseensa ‘BRICS’ fi biyyoonni addunyaa dhimma haleellaa saayibariirratti xiyyeeffannaan hojjechaa jiru. Dhimmi nageenya odeeffannoo ajandaa murteessaa biyyootaa miseensa BRICS ta’ee itti fufuu akka qabu eeran. Biyyonnni miseensa garichaas dandeettii yaaddoowwan haleellaa dandamachuun isaanii cimsuun naannawaa dijitaalaa nageenyi isaa amansiisaa uumuu akka qaban ibsuu ragaan bulchiinsicharraa argame ni mul’isa. Yaa’ichaan biyyoonni miseensaa, nageenya kominikeeshinii fi odeeffannoo, waljijjiirraa odeeffannoo, yaaddoowwan nageenya saayibarii ittisuuf akkasumas muuxannoo waljijjiiruuf waliigalteerra ga’uun ibsameera. Aadde Tigisti waltajjiichaan cinaatti biyyoota miseensa garichaa waliin haalaa nageenyaa saayibariirratti hojjechuu danda’amurratti mari’achuun ibsameera.
Itoophiyaatti sirna bulchiinsa ammaayyaafis ta'ee argannoo saayinsiif sabdaneesummaan aadaa fi beekumsi dhalootaan biyya keessaa gahee olaanaa qabu.
Apr 16, 2024 203
Ebala 8/2016(TOI) - Itoophiyaatti sirna bulchiinsa ammaayyaafis ta'ee argannoo saayinsiif sabdaneesummaan aadaa fi beekumsi dhalootaan biyya keessaa gahee olaanaa qabaachuu namni damee qorannoo taasisuun beekaman tokko ibsan. Yuunivarsiitii Jinkaatti korri qorannoo Aadaa fi Seenaa irratti xiyyeeffate geggeeffameera. Kora qorannoo kanarratti kan hirmaataan Yuunivarsiitii Kaalfoorniyaatti qorataan Sooshaal Antiropolojii Pirofeesar Doonaald L Donaahaam akka himanitti; Itoophiyaan aadaawwanii fi beekumsoota xabboo hedduu ajaa'ibsiisoo qabdi. Itoophiyaa dabalatee biyyoota Afrikaa adda addaatti waggoota 50'f hojii qorannoo fi qo'annoo hojjechaa turuu himanii; qoarnnoo hawaasaa fi ilaalcha siyaasaa irratti Kitaaboota xiyyeeffatan hedduus barreesuu isaanii himaniiru. Waggoota qorannoo fi qo'annoof biyyoota Afrikaa keessa turan keessaa kan Itoophiyaa keessa turan guddaa ta'uu eeranii Itoophiyaan haala teesuma alafaa ja'ibsiisaa fi aadaa hedduun kan badhaatedha jedhaniiru. Qoratichi kora qorannoo kanarratti mata duree '' Hundeeffama Itoophiyaa fi beekumsoota xabboo walitti bu'insa furuuf'' jedhuun qorannoo dhiheesaniiru. Qoratichi qorannoo dhiheesaniin Itoophiyaatti sirna bulchiinsa ammaayyaafis ta'ee argannoo saayinsiif sabdaneesummaan aadaa fi beekumsi dhalootaan biyya keessaa gahee olaanaa qabu jedhaniiru. Itoophiyaatti walooma cimsuufi nageenya waaraa taasisuuf beekumsi xabboo karaa walitti bu'insa karaa aadaa furaniin gahee olaanaa qabu jedhaniiru. Duudhaawwan kana Yuunivarsiitonnii fi dhaabbileen qorannoo qorannoo fi qo'annoon gabbisuun fayidaarra oolchuu qabus jedhaniiru.
Dhaabbileen tajaajila miidiyaa hawaasummaa kennan haasawa jibbiinsaa ittisuuf hojii irraa eegamu hin hojjenne
Apr 16, 2024 181
Ebla 8/2016 (TOI) – Dhaabbileen tajaajila miidiyaa hawaasummaa kennan haasawa jibbiinsaa ittisuuf hojii irraa eegamu hin hojjenne ta'uu Abbaan Taayitaa Miidiyaalee Itoophiyaa beeksise. Abbaan Taayitaa Miidiyaalee Itoophiyaa gabaasa biyyaalessaa haasawa jibbiinsaa fi odeeffannoo sobaa miidiyaalee hawaasummaa ifoomsera. Odeeffannoon Sobaa fi Haasofni jibbiinsaa babal’achuun nageenya hawaasarratti dhiibaa uumuu gabaasa isaan ifa godheera. Maddii haasawaa jibbiinsaa miidiyaaleen hawaasaa qoodaan ijoon Abbootii Amantii tokko tokko, Aktiivistoota, qaamoleen siyaasaa fi rogeeyyiin miidiyaalee hawaasummaa fi qaamoleen dhuunfaa ta'uu gabaasa isaa kanaan ifoomseera. Haasofni jibbiinsaa kunneen saba, Amantii, afaan, eenyummaa, namoota dhuunfaa, garee, namoota bebbeekkamoo, namooa siyaasaa fi aanga’ootarratti kan xiyyeeffatan ta’uu abbaan taayitichaa gabaasa isaan eerera. Dhaabbileen tajaajila miidiyaa hawaasummaa dambii fi qajeelfama kabajuun itti gaafatamummaan hojjechuu akka qaban Abbaan Taayitaa Miidiyaalee Itoophiyaa gaafateera.
Ispoortii
Ispoortii Biskileetiin Olompiikii Paarisirratti hirmaachuuf qophiin tasifamaa jira
Apr 26, 2024 230
Ebla 18/2016(TOI)-Dorgomtoonni Itiyoophiyaa biskileetiin dorgomanOlpmpiikii Paarisirratti hirmaachuuf Maqaleetti shaakalaa akka jiran federeeshiniin Biskileetii Itiyoophiyaa ibse. Hoogganaan waajjira federeeshinichaa obbo Fitsum Walda’aab akka ibsanitti, dorgomtoonni biskileetii dhiirri jahaa fi dubartoonni shan kilaboota addaddaarraa waliti dhufan hirmaannaa Olompiikii argachuuf Maqaleetti shaakalaa akka jiran ibsaniiru. Kana malees Itiyoophiyaanonni dorgomtoota Biskileetii kilabii Awurooppaa keessa jiran, dorgommiiwwan addaddaarratti hirmaachuun qabxii ida’amaatiin qabxii Olompiikiirratti hirmaachuu isaan dandeessisu argachuuf hojjechaa jiru jedhaniiru. Olompiikii Paarisiif darbuuf dursee qophiin eegalamuu fi dorgomtoonni Biskileetii waltajjii dorgommii argachuunsaanii jalqabbii gaarii ta’uu dubbataniiru. Leenjisaan muummee garee biyyaalessaa Biskileetii Nugusee Gabrayohaannis gamasaatiin, dorgommii tapha guutuu Afriikaa Gaanaa Akraatti hirmaatan caalaa qophiin taasisaa akka jiran dubbateera. Yeroo ammaa dorgommii biskileetii waggaa naannoon Tigraay qopheessurratti hirmaachuuf dorgomtoonni Biskileetii 11 magaalaa Aksum akka jiran ibseera. Dorgomtoonni kunneen taphoota guutuu Afriikaa Gaanaa Akraatti taasifamerratti hirmaatanii kan turan ta’uu fi dorgommii Kanaan kilabasaanii bakka bu’anii akka hirmaatan beeksisaniiru. Itiyoophiyaan akka lakkoofsa Awurooppaatti Olompiikii Riyoo bara 2016 qophaa’ee fi Olompiikii Tookiyoo bara 2021 qophaa’erratti Ispoortii Olompiikiin hirmaachuunshee niyaadatama. Waltajjii Afriikaarrattis tapha guutuu Afriikaa Gaanaa Akraatti barana taasifamerratti, dhiira jahaa fi dubartii shaniin hirmaachuun meedaaliyaa meetii tokkoon Afriikaarraa torbaffaa bahuun xumuruunshee niyaadatama.
Sagantaan torbee 22ffaa piriimerliigii Itiyoophiyaa har’a jalqabama
Apr 18, 2024 198
Ebla 10/2016(TOI)- Taphoonni guyyaa jalqabaa torbee 22ffaa piriimerliigii Itiyoophiyaa har’a nitaphatamu. Tapha jalqabaa torbee 22ffaan Magaalaan Walqixxee Itiyoophiyaa Madin waliin sa’aatii 10tti Istaadiyeemii Dirreedawaatti nitaphatu. Magaalaan Walqixxee taphaoota liigichaa walitti aansee taphate shaniin altokko mo’atee altooko mo’amee alsadii walqixa baheera. Magaalaan Walqixxee qabxii 16’n sadarkaa 14ffaa qabatee qaxanaa gadibu’aarra jira. Itiyoophiyaa Nadin taphoota shan darbaniin altokko mo’atee altokko mo’ameera. Taphoota sadii walqixa baheera. Itiyoophiyaa Mqabxii 19’n sadarkaa 13ffaarra jira. Tapha lammaffaa galgala sa’aatii 1tti taphatamuun magaalaan Bahaardaarii fi Hadiyyaa Hoosaa’inaa nimorkatu. Magaalaan Bahaardaar taphoota walitti aanan shan taphateen hinmo’amne. Sadii mo’atee lamaan walqixa baheera. Magaalaan Bahaardaar qabxii 33’n sadarkaa 5ffaarra jira. Hadiyyaa Hoosaa’inaan taphoota shan taphateen lama mo’atee tokkoon mo’amee lamaan walqixa baheera. Hadiyyaa Hoosaa’inaan qabxii 30’n sadarkaa 8ffaarratti argama. Sagantaan torbee 22ffaa borus ittifufuun Hambarichoo Duraamee magaalaa Hawaasaa waliin sa’aatii 10tti, Faasiil Kanamaan magaalaa Adaamaa waliin galgala sa’aatii 1tti nitaphatu. Taphoonni torbee 22ffaan amma Ebla 13tti nitura. Piriimiyeer liigii kana baankiin daldala Itiyoophiyaa qabxii 43’, dursaa jira. Taphataan sarara duraa magaalaa Hawaasaa Alii Suleyimaan goolii 12 galchuun dursaa jira. Taphataan magaalaa Dirreedawaa lammii Yugaandaa Chaarlis Musiigee, taphataan Qiddus Giyoorgis Amaanu’eel Orboo, taphataan magaalaa Bahaardaar Charinnat Gugsaa fi taphataan magaalaa Adaamaa Yooseef Taarraqany qabxii walfakkaataa goolii 9’n hordofaa jiru. Taphoonni piriimiyer Liigii torbee 23ffaa amma 27ffaatti istaadiyeemii Yuunivarsiitii Hawaasaatti akka taphataman waldaan aksiyoonaa liigichaa beeksiseera.
Sagantaan piriimiyeerliigii Itiyoophiyaa torbee 21ffaan har’a jalqabama
Apr 11, 2024 310
Ebla 03/2016(TOI)- Sagantaan piriimiyeerliigii Itiyoophiyaa torbee 21ffaan taphoota lama taphatamaniin har’a nijalqabama. Dursaan liigicha Baankiin daldalaa Itiyoophiyaa magaalaa Hawaasaa waliin sa’aatii 10tti nitaphatu. Baankiin daldalaa taphoota shan darbaniin lama mo’atee tokkoon mo’amee lama walqixa baheera. Morkataansaa magaalaan Hawaasaa taphoota shan keessaa lama mo’atee lama mo’amee tokko ammoo qabxii qooddatee qabxii 26’n sadarkaa 10ffaarratti argama. Walaayittaa Diichaan magaalaa Dirreedawaa waliin galgala sa’aatii 1tti nitaphatu. Walaayittaa Diichaan taphoota liigichaa shan taphateen sadiin mo’amee al lama walqixa bahee qabxii 24’n sadarkaa 12ffaarratti argama. Morkataansaa magaalaan Dirreedawaa taphoota liigichaa shan taphateen sadii mo’atee tokko walqixa nahe tokko ammoo mo’ameera. Magaalaan Dirreedawaa qabxii 29’n sadarkaa 9ffaarratti argama. Sagantaan torbee 21ffaa kanaan boru Faasiil KanamaaHambarichoo Duraamee waliin guyyaa keessaa sa’aatii 10tti, magaalaan Bahaardaar Qiddus Goorgis waliin galgala sa’aatii 1tti nitaphatu. Taphni torbee 21ffaa kun amma Ebla 6 bara 2016tti nitura. Piriimiyeerliigii kana taphataan sarara duraa magaalaa Hawaasaa Alii Suleyimaan galchii 11’n yemmuu dursu taphataan magaalaa Dirreedawaa lammii Yugaandaa Chaarlis Musiigee galchiii 9’n hordofa jira.
Eegumsa naannoofi haala qilleensaa
Roobni guyyoota kurnan dhufu roobuu naannaawwaa rooba arfaasaan oomishaniif mijataadha
Apr 22, 2024 341
Ebla 14/2016 (TOI) - Roobni guyyoota kurnan dhufu roobuu naannaawwaa rooba arfaasaan oomishaniif mijata ta'uu Inistiitiyuutiin Meetirooloojii Itoophiyaa beeksisee. Ibsa inistiitiyuutichi TOI'ttiif ergeen guyyoota kurnan dhufanitti naannaawwaa kibba, bahaa, kaaba bahaa fi giddu galeessa biyyattiitti roobni salphaa hanga cimaa ta'u akka roobu ibsameera. Haala kanaan, jiidhinni eegamu fedhii bishaanii oomisha waqtii arfaasaa kanaan dura facaafamee fi biqiltoota kanaan dura dhaabamanii jiraniif mijataa akkasuma oomisha watii gannaaf haala kan mijeesuu kan danda'udha jedheera. Qonnaan bulaan jiidhina jirutti fayyadamuuf oomisha isaa oomishuuf galteewwan barbaachisu akka qopheeffachuu qabu eerera. Naannaawwaa hanqina roobaa qabanitti roobni guyyoota kurnan dhufan jiru nyaata beelladaa fi hanqina bishaan dhugaatii furuuf gahee olaanaa waan qabuuf bishaan ooyiruu qonnaa fi bakka birootti kuusuun hojii jallisiifis dhimma itti bahuun barbaachisaadha jedhameera. Gama biraatiin naannoolee kaaba bahaa, bahaa fi kibba bahaa biyyattiitti jiidhinni olaanaan akka eegamu raagni meetirooloojii ni mul’isa. Haalli kun ooyiruu irra dalaliin akkachiisuu fi biyyeen lolaan akka dhiqamu gochuu waan danda'uuf ofeeggannoon barbaachisaan taasifamuu akka qabu instiitiyutichi beeksiseera. Hojii ofeeggannoo cinaattis jiidha jiru dhimma itti bahuuf tattaaffiin taasifamuu qaba jedheera.
Baatiiwwan sagal darban dhaabbilee dhiibbaa faalama naannawaa geessisan kuma 1 fi 720 irratti tarkaanfiin fudhatameera-abbaa taayitichaa
Apr 18, 2024 163
Ebla 10/2016(TOI)- Baatiiwwan sagal darban dhaabbilee dhiibbaa faalama naannawaa geessisan kuma 1 fi 720 irratti tarkaanfiin fudhatamuusaa abbaan taayitaa taayitaa eegumsa naannoo Finfinnee beeksise. Hojii gaggeessaan olaanaa abbaa taayitichaa obbo Didhaa Dirribaa TOItti akka himanitti, abbaan taayitichaa baatiiwwan sagal darban hojii to’annoo addaddaa taasisaa tureera Haala Kanaan baatilee sagalitti dhaabbilee kuma 7 fi 294 to’achuuf karoorsee dhaabbilee kuma 7 fi 598 to’achuun karoorasaa harka dhibbaa ol milkessuusaa dubbataniiru. To’annoo fi hordoffii cimaa taasifameen dhaabbilee naannawa faalan kuma 1 fi 720 irratti tarkaanfii fudhachuusaa mirkaneessaniiru. Kanneen keessaa kuma 1 fi 661 ofeeggannoon kan kennameef yoo ta’u kanneen kallattii kennameefiin osoo hin hojjetiin hafan dhaabbilee 59 saamsamamuusaanii dubbataniiru. Abbaan taayitichaa dhaabbileen akkaataa ergama dhiibbaa naannawaa to’achuuf kennameefiin seera kabajanii akka hojjetan to’annaa fi hordoffii taasisu cimsee itti fufuusaa ibsaniiru.
Naannoo Somaaleetti biqiltuuwwan faayidaa addaddaa qaban miiliyoona 1 tuqaa 4 ol dhaabbiif qophaa’aniiru
Apr 13, 2024 252
Ebla 05/2016 (TOI)-Naannoo Somaaleetti biqiltuuwwan faayidaa addaddaa qaban miiliyoona 1 tuqaa 4 ol dhaabbiif qopheessuusaa biiroon eegumsa naannoo fi bulchiinsa lafa baadiyyaa naannichaa beeksise. Daarektarri hariiroo ummataa biirichaa obbo Yuusuuf Mahaammad TOI’f akka ibsanitti, biirichi biqiltuuwwan rakkoolee sababa jijjiirama haala qilleensaan uumaman qolachuuf gargaaran baay’isuun sagantaa ashaaraa magariisaa milkeessuuf hojjechaa jira. Haala Kanaan biirichi jiddugaleessota moodelaa Jigjigaa biqiltuun itti baay’ifamu, Godee, Doolloo Addoo fi Dagaahaabuuritti hundeeffamanitti biqiltuu qopheessuusaa ibsaniiru. Naannawoota naannichaa rooba arfaasaa argatanitti Ebla 15 bara 2016 irraa kaasee biqiltuun akka dhaabamu daarektarichi beeksisaniiru. Kana malees ganna dhufu biqiltuuwwan addaddaa naannichatti dhaabaman miiliyoona lama dhaabuuf qophiirra aka jiran ibsaniiru. Hojii gaggeessaan jiddugala biqiltuu moodelaa Jigjigaa obbo Ayyaanlee Hasan, buufanni biqiltuu jiddugaleessicha jalatti hundaa’e biqiltuu baay’isuun kutaalee hawaasaa fi dhaabbileef tolaan akka raabsu beeksisaniiru. Buufanni kun yeroo ammaa akaakuu biqiltuu 32 baay’isaa akka jiru dubbataniiru. Namoota jiddugaleessichatti carraan hojii uumameef keessaa adde Zayinab Ahimad yaada kennaniin kunuunsa biqiltuu jiddugaleessichatti tasisaa jiranitti akka gammadan ibsaniiru. Waggoottan darba naannoo Somaaleetti sagantaa ashaaraa magariisaatiin biqiltuuwwan mukaa miiliyoona 51 ol dhaabaman keesaa harki 71 qabachuusaa odeeffannoon biiroo eegumsa naannoo fi bulchiinsa lafa baadiyyaarraa argame nimul’isa.
Naannoo Tigraayitti Ganna dhufu biqiltuu miiliyoona 20 ol dhaabuuf qophiin taasifamaa jira.
Apr 5, 2024 276
Bitootessa 27/2016 (TOI) - Naannoo Tigiraayitti ganna dhufu dhaabuuf biqiltuun miliyoonni 20 qophaa'aa jirachuu Biiroon Qonnaa fi eegumsa qabeenya uumamaa bulchiinsa yeroo naannichaa beeksiseera. Biirichatti daarektarri Misooma fi ittifayyadama bosonaa obbo Tasfaay Teklehaayimaanoot TOI'tti akka himanitti; Ganna dhufu sagantaa ashaaraa magariisaan biqiltuu miliyoona 20 dhaabuuf qophiin taasifama jira jedhaniiru. Naannichaatti hojiin kununsa qabeenya uumama hojjetama jirachuu himanii bara kana lafa heektaara kuma 38 irra biqiltuu dhaabuuf hojjetama jirachuu himaniiru. Hojiin eegumsa biyyoo fi bishaanii bona darbe hojjetameen jiidha kuusuun hojii misooma bosonaa ganna kana hojjetamuuf haala mijataa uumaa jira jedhaniiru. Barbaachisummaa misooma bosonaa fi eegumsa naannoo irratti hojiin hubannoo uumuu hojjetamuus himaniiru. Yeroo ammaa naannichatti bufataalee biqiltuu adda addaa keessatti biqiltuun miiliyoona 20 fi kuma 556 biqilfamaa jiraachuu ibsaniiru. Biqiltoonni naannichatti buufataalee biqiltuu mootummaa, waldaa fi dhuunfaa 195 keessatti qophaa'aa jiran harki caalaan isaanii fayidaa dinagdee kan qaban ta'uu eeraniiru.
Gabaasa addaa
''Magaalichaatti balaa ibiddaa fi balaa tasaa mudatan ittisuuf hojii hojjetameen qabeenya birrii biliyoona 7 olitti tilmaamu mancaatiirra baraaruun danda'ameera''
Mar 26, 2024 580
Bitootessa 17/2016(TOI) - Magaalaa Finfinneetti ji'oota jahan darban balaa ibiddaa fi balaa tasaa mudatan ittisuuf hojii hojjetameen qabeenya birrii biliyoona 7 olitti tilmaamu mancaatiirra baraaruun danda'amuu Komishiniin bulchiinsa sodaa balaa bulchiinsa magaalaa Finfinnee beeksise. Komishinichatti itti aanaan komishinaraa damee balaa hir'isuu Yikifawuu Waladamsqal TOI'tti akka himaniitti; balaa ibiddaa, balaa yeroo ijaarsaa mudatu, sigigaachuu lafaa fi balaan lolaa irra deddebiin magaalichaatti yeroo baay'ee kan uumamaan ta'uu himaniiru. Magaalichatti ji'oota jahan darban balaan Ibiddaa fi balaan tasaa 239 mudachuu eeranii; hojii ittisuu Komishiinichi hojjeteen qabeenya birrii biliyoona 7'tti tilmaamamu balaa mancaatiirra baraaruun danda'amuu himaniiru. Balaawwaan mudatan kanaan qabeenyi birri miliyoona 467'tti dhihaatu mancaa'uu himanii; balaa ibiddaan ala balaawwaan biroo mudataniin lubbuun namoota 31 darbuus eeraniiru. Komishiinichi waan balaa durasanii ittisuu fi balaan erga mudatee qolachuu irratti xiyyeeffatee hojjeteef malee kanaa ol miidhaan qabeenyaa fi lubbuu namarran gahuu danda'u jedhaniiru. Guddinaa fi baay'ina uummataa magaalichaa hordofee balaawwaan mudataniif deebii hatattamaa kennuuf adeemsa tekinolojiiwwan deeggarame diriirsuuf hojiin rifoormiiwwan adda addaa hojjetama turuu himaniiru. Kanaanis jiddugala eeruu balaa gara dijitaalaatti jijjiruun danda'uu himanii, kunis eeruu sobaa kanaan dura turan hambisuu keessaatti gahee olaanaa kan bahedha jedhaniiru. Jiddugalicha dameewwan isaa salganuu waliin kaameeraa CCTV'n wal qunnamsiisuun sochiiwwan isaanii walii galaa to'achuuf adeemsi dandeesisuu uumameera jedhaniiru. Hojii riifoormii taasifameen baay'ina jiddugalawwan isaa babal'isuu, naannawwaa hojii mijataa uumuu, lakkoofsa konkolaatoota yeroo balaan mudatan dhimma itti bahanii dabaluu fi hojiin biroon hojjetamuu himaniiru.
Kabaja ayyaana bara haaraa irratti balaan tasaafi ibidda osoo hin mudatiin nagaan kabajameera.
Sep 13, 2023 1967
Fulbaana 2/2016 (TOI) - Magaalaa Finfinneetti ayyaanni bara haaraa osoo balaan ibiddaafi kanneen biroon hin mudatiin nagaan kabajamuu Komishiniin hoggansa Ibiddaafi sodaa balaa beeksise. Hawaasni ergaawwaan ofeeggannoo kenna haalaa hojiirra oolchuuf deegarsaa taasiseef komishiniichi galateeffateera. Ogeessii kominikeeshinii Komishinichaa obbo Nigaatuu Maammoo jala bultii kabaja ayyaana bara haaraa irraa jalqabee balaan ibiddaafi balaan tasaa biroo osoo hin mudatiin darbuu himaniiru. Hojii hubannoo uumuu hojjetameen hawaasni ogeeffannoo barbaachisaa waan taasiseef balaan osoo hin mudatiin ayyaanichi karaa nagaa akka kabajamuu ta'uu keessatti gahee olaanaa qaba jedhaniiru. Sababoota Balaa ibiddaafi balaa tasaa uumuu danda'an hubachuun hojiirra oolchuun hawaasa biratti baratamaa dhufuu himanii, kunis balaan tasaa akka hin mudanee gahee olaanaa bahaa jira jedhaniiru. Ayyaanaoonni gara fuula duratti kabajamanis karaa nagaa akka kabajamaniif komishiinichi qophii gahaa taasisee kan jiru ta'uu himanii hawaasni sababoota balaa ibiddaafi balaa tasaa biroo uumuu danda'an irraa cimsee akka of eeguu hubachiisaniiru. Balaan ibiddaafi balaan tasaa biroo yoo mudate bilbila bilisaa 939, bilbila kallaatti 0111-55-53-00 ykn በ0111-56-86-01 bilbiluun beeksisuun Komishiinichi deebii hatattamaa balaa uumameef akka kennu beeksisaniiru.