Tamsaasa Kallatti:
Ispoortii
Piriimar Liigichaan taphni Astonviilaan dursaa Liigichaa Arsanaal waliin taassisu ni eegama
Dec 6, 2025 117
Sadaasa 27/2018(TOI)-Piriimar Liigii Ingilizi torban 15ffaan taphni Astonviilaa fi Arsanaal har’a gaggeessan qalbii jaallattoota kubbaa miillaa hawateera. Taphni Garee lamaanii har’a guyyaa sa’aati 9:30tti Istaadiyeemii Viilaa Paarkitti gaggeeffama. Astonviilaan qabxii 27n sadarkaa 3ffaa yoo qabatu Arsanaal qabxii 33n liigicha durseera. Leenjisaa lammii Ispeen Unaay Eemireen kan durfamu Astonviilaan taphoota 14 gaggeesseen yeroo 8 yoo mo’atu yeroo sadii mo’ameera. Tapha hafee biroo hafan 3’n qixa adda baheera. Taphichaan galchii 20 yoo lakkoofsisu galchii 14 keessummeessee, qabxii 27n sadarkaa 3ffaa qabateera. Morkataansaa Arsanaal gamasaan dorgomichaan Taphoota 14 gaggeesse keessaa 10 yoo injifatu, yeroo tokko qofa mo’ameera. Taphoota sadiin qabxii qooddateera. Galchiiwwan 27 taphoota 14n yoo lakkoofsisu galchiiwwan 7 keessummeesseera. Leenjisaa Lammii Ispeeniin tapahattoonni durfaman liigicha qabxii 33’n dursaa jiru. Kilaboonni lameen Piriimar Liigichaan walitti kan dhufan kan ammaa yeroo 61ffaa dha. Taphoota 60 ammaan dura gaggeessaniin Arsanaal yeroo 39 injifachuun olaantummaa yoo qabatu, AstonViilaan yeroo 13 mo’atee yeroo 8 immoo qixaan baheera. Arsanaal taphichaan galchii 125n yoo lakkoofsisu Astonviilaan galchii 73 lakkoofsiseera. Liigichaan yeroo 10 walitti dhufanitti Arsanaal yeroo shan yoo injifatu, Astonviiilaan yeroo sadii mo’eera. Taphoota hafan sadiin qixaan bahaniiru. Bara dorgommichaatti jalqaba tapha dadhabaa erga argisiisee booda dhaabbii cimaarratti kan argamu Astonviilaan tapha har’aan dursaa garichaa ni qora jedhamee eegama. Gahumsa cimaarratti kan argamu Arsenaal Taphicharratti dursummaa liigichaa cimsuuf gahumsa olaanaarratti argamuu qaba. Piiter Baankis nama umurii waggaa 43 tapha eegamu abbaa seerummaan gaggeessu.   Sagantaawwan biroon liigichaan sadarkaa lammaafaarratti kan argamu Maanchistar Siitiin Sandarlaandi waliin Sanbata galgala sa’aatii 12:00tti Istaadiyeemii Itihaaditti taphni taasisu ni eegama. Galagala sa’aatii 2:30tti Liidsi Yunaayitid mo’ataa liigichaa kan yeroo kanaa Liivar puul waliin ni tapahata. Evertan Notingihaam Foorasti waliin, Niwuukaastil Yunaayitid barnileey waliin , Tootanihaam hootisparsi Bireentifordii waliinii fi Bornimaawuz chelsii waliin yeroo wal fakkaatutti galgala sa’aatii 12:00tti ni taphatu.
Piriimiyer liigii Itiyoophiyaa Torban 9ffaan har’a  eegala
Dec 5, 2025 67
Sadaasa26/2018(TOI)-Piriimiyeer liigii Itiyoophiya torban 9ffaan oolmaasaa guyyaa jalqabaan taphoonni lama gaggeeffamu. Guyyaa sa’aatii 9:00 irratti walaayittaa diichaan Midiregennet shiree waliin Istaadiyeemii finfinneetti taphatu. Walaayittaa Diichaan taphoota liigichaa 5 darbanitti yeroo 1 qofa injifateera. Yeroo tokko yoo mo’amu yeroo sadii qixa baheera. Taphichaan galchii 6 yoo lakkoofsisu galchii sadii keessummeesseera. Garichi qabxii 6n sadarkaa 17ffaa qabatee sadarkaa gad-bu’aa keessatti argama. Morkataansaa midire gannetShireen taphoota shan darbaniin yeroo lama yoo injifatu , haaluma walfakkaatuun yeroo lama mo’ameera. Tapha tokko hafe qabxii qooddateera. Galchii 6 yoo lakkoofsisu galchii 5 keessummeesseera. Midiregennet Shireen qabxii 12n sadarkaa 9ffaa qabateera.   Sagantaa biroon Madin Itiyoophiyaan Itiyoo Elektirikii waliin guyyaa sa’aatii 10:00 istaadiyeemii Yuunvarsiistii Hawaasaatti taphatu. Injifataan Liigicha yeroosanaa Madin Itiyoophiyaan Taphoota shan darban keessaa injifachuu kan danda’e yeroo tokko qofa . Yeroo sadii yoo mo’amu tapha tokko hafe qixa baheera. Taphichaan galchii 3 yoo lakkoofsisu galchii 4 keessummeesseera. Madin tapha sirreeffamaa jijiiree qabxii 8n sadarkaa 15 irra taa’eera. Morkataansaa Itiyoo -elektiriik gamasaan taphoota shan darbaniin 2 mo’atee tokkoon mo’amee , 2 qixaan adda baheera. Taphichaan galchii lama yoo lakkoofsisu haaluma wal fakkaatuun galchii lama keessummeesseera. Itiyoo Elektirik qabxii 15n sadarkaa 4ffaa qabateera. Piriimiyer liigii Itiyoophiyaa Torban 9ffaan hanga sadaasa 28 bara 2018 ni tura. Bunni sidaamaa Liichicha qabxii 19n dursaa jira. Walaayittaa diichaa, maqalee sabaandartaa , magaalaan Aarbaamincii fi walwaloo adda giraat yuunvarsiitiin sadarkaa 17ffaa hanga 20ffaa qabachuun sadarkaa gad-bu’aa keessatti argamu.
Itiyoophiyaan  tapha murteessaa Keeniyaa waliin taphachuun  biyya 3ffaa Waanchaa  Afrikaa   waggaa 17 gadii  darbuuf   morkatti
Dec 2, 2025 112
Sadaasa23/2018(TOI ) –Gareen biyyoolessaa Itiyoophiyaa waggaa 17 gadii gulaallii waancaa Afriikaa Seekaafaa gitasaa Keeniyaa waliin ni taphata. Taphni garee lamaanii guyyaa har’aa sa’aatii 6:00 istaadiyeemii Abbabaa Biqilaatti gaggeeffama. Gareen biyyoolessaa Itiyoophiyaa waggaa 17 gadii Leenjisaa Lammii Ameerikaa Beenjaamin Zimerin durfamu tapha walakkaa xumuraan Yugaandaatti 3 fi 0 injifachuu hordofee carraa tapha waancaa Afrikaaf darbuu osoo hin fayyadamiin hafeera. Garichi har’a tapha Keeniyaa waliin taphatu yoo mo’ate Waancaa Afriikaaf darbuusaa mirkaneeffata. Itiyoophiya fi Keeniyaan dorgommii tapha ramaddii dhumaa tokkoon walitti dhufuun Itiyoophiyaan galchii Daawwit Kaasahuun 1 fi 0 lakkoofsiseen injifachuunshee ni yaadatama. Itiyoophiyaan yeroo dhumaaf tapha Waancaa Afrikaa waggaa 17 gadii irratti kan hirmaatte A.L.A bara 1997 dorgommii Botisiwwaanaan dhiheessiterratti ture . Gareen biyyolessa Itiyoophiyaa wagga 17 gadii har’a Keeniyaa waliin sadarkaa 3ffaaf akkasumas gara waancaa Afrikaatti darbuuf tapha murteessaa gaggeessuuf dursee kaleessa istaadiyeemii Abbabaa Biqilaatti shaakallii taasisuu Federeeshiniin Kubbaa Miilaa Itiyoophiyaa beeksiseera. Taphni gulaallii dhumaa guyyaa har’aa sa’aatii 9:30 Taanzaaniyaa fi Yugaandaa gidduutti gaggeeffama. Biyyoonni lamaan xumuraaf darbuusaanii hordofee tapha Waancaa Afrikaa 16ffaa waggaa 17 gadii A.L.A bara 2026 Morookootti gageeffamu irratti hirmaachuusaanii mirkaneeffataniiru. Biyyoonni lameen gulaallichaan ramaddii lamaan kan turan yoo ta’u tapha walii waliin gaggeessaniin Taanzaaniyaan Yugaandaa 2 fi 0 injifachuunshee ni yaadatama. Abbaan murtii biyyoolessaa lammii Itiyoophiyaa Ifireem Dabalee tapha xumuraa Abbaa murtummaan gaggeessu. Gulaalliin waancaa Afrikaa Seekaafaa waggaa 17 gadii Keessummeessuu Itiyoophiyaan Sadaasa 6 bara 2018 eegalee gaggeeffamaa ture har’a xumurama. Dorgomichaan biyyoonni 1ffaa hanga 3ffaa bahan zoonii Seekaafaa bakka bu’anii dorgommii waancaa Afrikaa 16ffaa waggaa 17 gadii qopheessummaa Morookoon A.L.A 2026 irratti akka hirmaatan odeeffannoon Konfedereeshiniin Kubbaa Miilaa Afrikaa (CAF) mul’isa. Qopheessummaa Morookoon kan gaggeeffamu Waancaa Morookoo dabalatee biyyoonni 16 ni hirmaatu.
Dursaan Liigichaa Bunni Sidaamaa Baankii Daldala Itiyoophiyaa waliin taphata   
Dec 1, 2025 139
Sadaasa 22/2018(TOI)-Tapja Piriimer Liigii Itiyoophiyaa torban 8ffaan oolmaasaa guyyaa 2ffaan taphoonni sadii ni gaggeeffamu. Sagantichaan Taphni Bunni Sidaamaa Baankii Daldala Itiyoophiyaa waliin guyyaa sa’aatii 10:00 Istaadiyeemii Finfinneetti gaggeessan ni eegama. Dursaan liigichaa Bunni Sidaamaa tapha liigichaa torba hanga ammaatti gagggeesseen shan yoo injifatu, yeroo tokko mo’amera. Tapha hafe tokkoon wal -qixa adda baheera. Taphicharratti galchii 11 yoo lakkoofsisu galchii 4 keessummeesseera. Bunni Sidaamaa qabxii 11 sadarkaa 1ffaa qabateera. Injifataan Liigichaa bara 2016 Baankiin Daldala Itiyoophiyaa bara dorgommichaan taphoota 7 gaggeesse keessaa injifachuu kan danda’e yeroo tokko qofa. Yeroo tokko injifatee yeroo shan wal-qixa adda baheera. Galchii 8 yoo lakkoofsisu haaluma wal-fakkaatuun galchii 8 keessummeessera. Baankiin Daldala Itiyoophiyaa qabxii 8’n sadarkaa 12ffaarratti argama. Bunni Sidaamaa yoo injifate dursummaa liigichaa ni cimsa. Faallaasaan Baankiin Daldala Itiyoophiyaa yoo injifate gara injifannootti deebi’a. Sagantaawwan biroon Midiragannat Shireen magaalaa hawaasaa waliin guyyaa sa’aatii 7:00 Isaadiyeemii magaalaa finfinneetti taphatu. Midiragannat Shireen bara dorgommichaatti taphoota 7 gaggeesseen lama injifatee , yeroo lama injifatamee, yeroo sadii qixa baheera. Galchii 6 yoo lakkoofsisu, galchii shan keessummeesseera. Garichi qabxii 9 sadarkaa 10ffaa qabateera. Morkataansaa Magaalaan Hawaasaa taphoota liigichaa 7 gaggeesse keessaa 4 yoo injifatu yeroo lama mo’ameera. Tapha biroo 1‘n qabxii qooddateera. Taphoota 7 keessaa galchii 9 yoo lakkoofsisu galchii 5 keessummeesseera. Magaalaan Hawaasaa qabxii 13n sadarkaa 4ffaa qabateera . Bunni Itiyoophiyaa Hadiyaa Hosaa’inaa waliin guyyaa sa’aatii 10:00 Istaadiyeemii yuunvarsiitii hawaasaatti taphasaanii gaggeessu. Bara dorgommichaatti taphoota 7 gaggeesse keessaa lama kan injifate bunni Itiyoophiyaa yeroo 4 mo’ameera. Yeroo tokko qixa adda baheera. Taphichaan galchii 6 yoo lakkoofsisu galchii 8 keessummeesseera. Bunni Itiyoophiyaa qabxii 7n sadarkaa 15ffaarratti argama. Liigichatti Hadiyaa Hosaa’inaan kan injifate tapha tokko qofa. Yeroo lama mo’amee taphoota hafan 3 qixaan adda deebi’eera. Galchii 5 yoo lakkoofsisu , galchii 7 keessummeesseera. Garichi morkataasaan qaxii 7 qixa argatee qabxiin caalamee sadarkaa 16 qabateera.
Fiigichi kiiloo meetira 10 ayyaana hundeeffama human qilleensaa FDRI 90ffaa boru Bishooftuutti gaggeeffama
Nov 29, 2025 221
Sadaasa 20/2018 (TOI)- Fiigichi kiiloo meetira 10 idil addunyaa Bishooftuu daandiirraa ayyaana hundeeffama human qilleensaa FDRI 90ffaa sababeeffachuun qophaa’e boru Bishooftuutti gaggeeffama. Humni qilleensaa FDRI ayyaana hundeeffamasaa 90ffaa qophiilee garagaraan kabajaa jira. Fiigichi daandiirraa km. a0 daandiirraa idil addunyaa Bishooftuu qama hundeeffamaa ta’e kun boru Sadaasa 21 bara 2018 ni gaggeeffama. Namoonni kuma 25 caalan dorgommii kanarratti akka hirmaatan federeeshiniin atileetiksii Itiyoophiyaa beeksiseera. Atileetonni biyya alaa fiigicha daandiirraa kanarratti akka hirmaatan ibsameera. Saala lamaanuu dorgommicha kan mo’atan badhaasa walfakkaataa birria kuma 500 shan nibadhaafamu. Atileetota 2ffaa bahaniif birrii kuma 250, 3ffaa kan bahaniif birrii kuma 100, 4ffaa kan bahaniif birrii kuma 50, 5ffaa kan bahaniif immoo birrii kuma 25 akka badhaafaman beeksifameera. Federeeshinichi sadarkaa kilabichaatti atileetonni saala lamaaniinuu sadarkaa tokkoffaa bahan badhaasa birrii kuma 100 akka argatan beeksiseera. Humna qilleensaa Federaala Dimookiraatawaa Itiyoophiyaatti ajajaan olaanaa letenaal jeneraal Yilmaa Mardaasaa kabaja guyyaa ayyaana waggaa 90ffaa humna qilleensaa Itiyoophiyaa ilaacisuun ibsa miidiyaaleef kennaniin ‘humna qilleensaa Itiyoophiyaaf humna koo guutuun nan fiiga’ dhaadannoo jedhuun fiigichi dorgommii kiloomeetira 10 akka adeemsifamu ibsaniiru. Fiigichi kun waggaa waggaan kan gaggeeffamu ta’uu fi namni hundi fiigicha kana irratti hirmaachuu akka danda’u hubachiisaniiru.
Tajaajila Oduu Itiyoophiyaa
2015