Eegumsa naannoofi haala qilleensaa
Ittaanaa pirezidaantii paartii badhaadhinaa Adam Faaraah dabalatee hooggantoonnii fi hojjettoonni waajjira paartichaa biqiltuu dhaaban
Jul 24, 2024 310
Adoolessa 17/2016(TOI)- Ittaanaan pirezidaantii paartii badhaadhinaa Adam Faaraah dabalatee hooggantoonnii fi hojjettoonni waajjira paartichaa biqiltuu dhaaban. Sadarkaa ittaanaa ministira muummeetti hoogganaan jiddugaleessa qindeessaa ijaarsa sirna demokiraasii fi ittaanaan pirezidaantii paartii badhaadhinaa Adam Faaraah fi hooggantoonni olaanoo fi hojjettoonni waajjira muummee paartichaa kutaa magaalaa Lammii Kuraatti Biqiltuu dhaabaniiru. Obbo Adam Faaraah sagantaa kanarratti haasaa taasisaniin,sagantaan ashaaraa magariisaa dhaloota kaleessaa, har’aa fi boruu kan wal quunnamsiisuu fi Itiyoophiyaan lafa jireenyaaf mijattu taate uumuuf qoodashee bahaa akka jirtu kan agarsiisudha jedhaniiru. Seenaa kaleessa hojjetaman ittifufsiisuuf, balaawwan ittifufiinsaan qolachuuf, lafa keenya jijjiirama haala qilleensaarraa eeguuf nidandeessisa jedhaniiru. Dhaloota har’aaf carraa hojii uumuuf, oomishtummaa guddisuu fi wabii nyaataa mirkaneessuuf qooda olaanaa bahachaa akka jiru ibsaniiru. Ijaarsa dinagdee magariisaa jijjiirama haala qilleensaaf hinsaaxilamnemilkeessuuf gumaacha gudda akka qabu kaasaniiru. Biyya dhaloota boruuf mijattuu fi lafa dhaloota addunyaa dhufuuf mijatu dabarsuuf dirqama keenya bahachaa akka jirru agarsiisa jedhaniiru. Carraaqqii biyyaa fi pilaanetii dhaloota boruuf dabarsuuf jalqabne kan milkeessuu fi qooda keenya idil addunyaa bahachaa akka jirri raga qabatamaa akka ta’e himaniiru. Kanaaf magaalaattis ta’e baadiyyaatti cimee ittifufuu akka qabu ibsaniiru. Sagantaan kun akka milkaa’u Paartiin badhaadhinaa qooda gaggeessummaa isaa akka ittifufu mirkaneessaniiru. Paartii badhaadhinaatti hoogganaan waajjira damee Finfinnee obbo Mogos Baalchaa, Itiyoophiyaa lalistuu fi jiraattotaaf mijatte gochuuf hojiin seenaashee madaalu hedduun hojjetamaa jira jedhaniiru. Finfinneen jiddugaleessa dippilomaasii waan taateef biqiltuun ashaaraa magariisaa maqaashee madaalu dhaabamaa jira jedhan. Finfinneen miidhagduu fi jireenyaaf mijattuu akka taatu hojjetamaa akka jiruu fi kun akka dhugoomu paartiin badhaadhinaa kutannoo siyaasaa qabu qabatamaan mirkaneessaa akka jiru eeraniiru. Ministirri muummee dkotar Abiyyi Ahimad ashaaraa magariisaa baranaa mata duree “ biyya biqiltuu dhaabdu dhaloota ittifufsiisu” jedhuun Waxabajjii 22/2016 godina Walloo Kibbaa magaalaa Hayiqitti jalqabsiisuunsanii niyaadatama. Barana biqiltii biiliyoona 7 tuqaa 5 dhaabuun biqiltuu amma ammaatti dhaabame biiliyoona 40n gahuuf karoorfameera.
Hooggantoonni Paartilee Siyaasaa Itiyoophiyaa sagantaa ashaaraa magariisaa gaggeessan
Jul 22, 2024 73
Adoolessa 15/2016(TOI)- Hooggantoonni Paartilee Siyaasaa Itiyoophiyaa qaama sagantaa ashaaraa magariisaa baranaatiin biqiltuu dhaaban. Paartileen siyaasaa Itiyoophiyaa ministera muummee doktar Abiyyi Ahimad waliin dhimmoota tarsiimoo biyyaarratti erga mari’atanii booda qaama sagantaa ashaaraa magariisaa mata duree “ biyya biqiltuu dhaabdu dhaloota ittifufsiisu” jedhuun jalqabamee kan ta’e biqiltuu dhaabaniiru. Boqonnaan siyaasaa haaraan paartileen yaadaan waldorgomanii fi dhimmoota biyyaarratti waliin hojjetan bariituu jijjiiramaa kaasee banameera. Kana ka’umsa godhachuun dhimmoota biyaa addaddaarratti waliin hojjechaa kan jiran yoo ta’u, fakkeenyaaf guyyaa har’aa magaalaa Sulultaatti biqiltuu dhaabaniiru. Aadaa siyaasaa badaa kan ta’e akka diinaatti wal ilaaluun waliin hojjechuun jibbamaa ta’uun hafee haalli paartiin biyya bulchuu fi paartileen dorgomtootaa akka diinaatti wal ilaalan hafee dhimmoota biyyaa fi ummata fayyadanirratti waliin hojjechuun jalqabamuunsaa imala demokiraasii guutuutti taasisaa jirru abdii qabeessa ta’uun hubatameera. Paartileen siyaasaa boqonnaa kana cimsuun dhimmoota waloorratti tumsaan hojjechuun, yaadaan waldorgomuun Itiyoophiyaa ijaaruuf ittigaafatamasaanii bahachuu akka ittifufan saganticharratti waamichi taasifameera. Kan dorgommii demokiraasiitiin mootummaa ta’uuf kan mo’atus ta’e paartileen dorgommicharratti morkatan misooma biyyaaf ittigaafatamasaanii bahuuf cimanii akka hojjetan dubbataniiru. Hooggantoonni paartilee siyaasaa biqiltuu dhaabuurratti hirmaatan sagantaan ashaaraa magariisaa qaama tokkoof kan dhiifamu osoo hinta’iin tumsa Itiyoophiyaanota hundaa akka gaafatu ibsaniiru. Fuulduras sagantaalee misooma biyyaarratti tumsaan akka hojjetan miranaa’uusaa odeeffannoon fuula marsariitii paartii badhaadhinaarraa argame nimul’isa.
Oromiyaatti bara kana hanga ammaatti sagantaa ashaaraa magariisaan biqiltuun biliyoonni 3.2 ol dhaabameera
Jul 18, 2024 158
Oromiyaatti bara kana hanga ammaatti sagantaa ashaaraa magariisaan biqiltuun biliyoonni 3.2 ol dhaabameera. Adoolessa 11/2016(TOI) - Naannoo Oromiyaatti bara kana hanga ammaatti sagantaa ashaaraa magariisaan biqiltuun biliyoonni 3.2 ol dhaabamuu Biiroon Qonnaa naannichaa beeksise. Bara kana sagantaa shaaraa magariisaan mata duree ''Biyya dhaabdu dhaloota waaressu" jedhuun biqiltuun dhaabama jira. Haaluma kanaan naannoo Oromiyaatti hojii haga ammaatti hojjetameen biqiltuun biliyoonni 3.2 ol dhaabamuu Itti aanaan Hogganaa Biirio Qonnaa naannichaa obbo Eeliyaas Kadir TOI'tti himaniiru. Obbo Eeliyaas akka himanitti bara kana naannichatti biqiltuu biliyoona 4.95 dhaabuuf karoorfamee hojjetama jira. Sagantaa ashaaraa magaariisaa bara kanaan biqiltuu dhaabaman keessaas dhibbeentaan 10 nyaataaf kan oolan ta'uu eeraniiru. Hojiin sagantaa ashaaraa magariisaan waggoota darban hojjetaman eegumsa naannoo keessatti gahee olaanaa bahachuus himaniiru. Roobni naannicha keessa ture gaarii waan ta'eef akkasuma kununsa uummanni taasiseefiin biqiltuu bara darbe dhaabame keessaa dhibbeentaan 90 qabachuu obbo Eeliyaas ibsaniiru. Waggoota shanan darban naannichatti biqiltuun biliyoonni 18.6 dhaabamuu yaadachiisanii; jiddugaleessaan dhibbeentaan 88 qabateera jedhaniiru. Lafa heektaara miliyoona 1.2 irra biqiltuu dhaabuuf kan karoorfame yoo ta'u bakki biqiltuun irra dhaabbatu kumni 821 tekinolojii ammayyaan adda basuun qophiin taasifamu himaniiru. Naannawwa biqiltuun itti dhaabamu GPS'n hojiin adda baasuu hojjetamuu eeranii bakkeewwan hojiin eegumsa biyyoo fi qabeenyi uumamaa itti hojjetamuttis dhaabbin biqiltuu geggeeffama jirachuu ibsaniiru.
Beekumsa man-dhalee ijaarsa daagaa qabnu fayyadamuun naannaawwa qabeenyi uumamaa irraa mancaa'ee ture deebisnee misoomsun irraa fayyadamoo taaneera.
Jul 11, 2024 302
Adoolessa 4/2016(TOI) - Beekumsa man-dhalee ijaarsa daagaa qabanitti fayyadamuun naannaawwa qabeenyi uumamaa irraa mancaa'ee ture deebisanii misoomsun irraa fayyadamoo ta'uu kutaaleen hawaasaa godilee Harargee fi Konsooraa hojii daagaa ijaaruu naannaawwaa pirojeektii Caakkaatti hojjechaa turan himan. Kutaaleen hawaasa adda addaa godinaalee Harargee fi Konsoorra dhufan Finfinnee naannawwaa pirojeektii Caakkaatti hojii daagaa hojjecha jiru. Guyyaa har'aa Ministirri Muummee FDRI doktar Abiy Ahimad fi Giifti duree Zinnaash Taayyachoo hojjetoota Wajjira Ministira Muummee waliin ta'uun sagantaa ashaaraa magariisaan naannawwaa pirojeektii Caakkaatti daagaa hojjetamerra biqiltuu dhaabaniiru. Hojii kanaan biqiltuu Baargamoo kanaan dura lafa kanarra ture biqiltuu biyya keessaa(Man-dhaleen) bakka buusuun dhaabamuun himameera. Naannaawwaa kanatti hojii daagaa hojjechuurratti hirmaachaa kan jiran kutaaleen hawaasaa godinaalee Harargee fi Konsoorra dhufan hojiin daagaa aadaan dur qabnu naannawwaa qabeenyi uumamaa irraa manca'e deebisanii dhaabuuf fayidaa gudda qaba jedhaniiru. Godina Harargee bahaa irraa kan dhufa obbo Abduraazaaq Miliyoon naannawwaa isaaniitti qabeenyi uumamaa lafarraa mancaa'uu himanii kana deebisuuf hojiin hedduun hojjetamuu himaniiru. Kanaanis milkaa'inni argamuu himaniiru. Sagantaa ashaaraa magariisaan biqiltuu dhaabuu qofaa osoo hin taane beekumsa man-dhalee fayyadamuun eegumsa naannoo fi ijaarsi daagaa bal'inaan hojjetamuu qabu jedhaniiru. Naannaawwaa isaaniitti bakka baay'iitti hojii kana hojjechuun naannawwaa qabeenyi uumamaa irraa manca'ee waan deebi'ee jabanateef keessatti beellada furdisuu dabalatee hojii biroo keessatti hojjechuun irraa fayyadamoo ta'uu danda'uu himaniiru. Muuxannoo kana fayyadamuun Finfinnee naannawwa Pirojeektii Caakkaattis hojii daagaa hojjechu kana hojjecha jirachuu eeraniiru. Godina Harargee Lixaarra kan dhufe obbo Buzaayyoo Dajanee gama isaaniin naannaawwa dhufanitti hojii kunusa naannoo adda addaa hojjechuun qabeenya uumamaa mancaatirra baraaruun cinaatti fayidaa irraa argachaa jirra jedhaiiru. Bakkeewwan daagaan hojjetama keessaatti nyaata beelladaa misoomsuun fayyadamoo ta'uu danda'uu eeraniiru. Muuxannoo naannawwaa isaanitti qaban kana fayyadamuun Finfinnee dhufanii naannawwa pirojeektii Caakkaatti hojii daagaa hojjechuu irratti hirmaacha jirachuu himaniiru. Naannoo Kibbaa Itoophiyaa godina Konsoorraa kan dhufa obbo Gargasoo Dagaasaa gama isaaniin hojiin daagaa hojjechuu uummata Konsoo biratti hojii baramadha jedhaniiru. Aadaa hojii daagaa hojjechuu qabnu kana fayyadamnee naannaa pirojeektii Caakkaatti daagaa hojjecha jirra jedhaniiru. Hojiin kunis dhiqama biyyee sadarkaa olaanaan kan ittisu ta'uu eeranii hojiin akkanaa kun gara biraattis babal'achuu qaba jedhaniiru. +8 See insights and ads Boost post Like Comment Send Share  
Sagantaan ashaaraa magariisaa beekumsa man-dhalee eegumsa biyyoo akka babal'atu haala mijataa uumeera
Jul 11, 2024 78
Adoolessa 4/2016(TOI) -Sagantaan ashaaraa magariisaa beekumsa man-dhalee eegumsa biyyoo akka babal'atu haala mijataa uumuu Ministirri Muummee FDRI doktar Abiy Ahimad himan. Ministirri Muummee FDRI doktar Abiy Ahimad fi Giifti duree Zinnaash Taayyachoo hojjetoota Wajjira Ministira Muummee waliin ta'uun sagantaa ashaaraa magariisaan biqiltuu dhaabaniiru. Sagantaa kanaan Pirojeektii Caakkaa keessaatti hojii daagaa hojjechuu man-dhalee kutaaleen hawaasaa naannawwaa Harargee fi Konsoorraa dhufaniin hojjetameerra biqiltuu dhaabani. Hojii kanaan biqiltuu Baargamoo kanaan dura lafa kanarra ture biqiltuu biyya keessaa(Man-dhaleen) bakka buusuun dhaabamuun himameera. Ministirri Muummee doktar Abiy Ahimad wayita kana akka himanitti hojiin sagantaa ashaaraa magariisaa bara kana hojjetamu haala kanaan dura tureerran karaa adda ta'een kan hojjetamu ta'uu himaniiru. Kanaaf akka fakkenyaatti dhiqama biyyaa naannawwaa pirojeektiin Caakkaa itti hojjetamutti mudachaa jiru hambisuuf hojiin daangaa hojjechuu man-dhalee hawaasa kutaalee hawaasaa naannawwa Harargee fi Konsoorraa dhufaniin hojjetamuu himaniiru. Kunis naannawwa pirojeektii Caakkaatti kanaan dura biqiltuu dhaabuun rakkisaa kan ture ta'uus amma hojiin misooma magariisaa akka hojjetamu haala mijataa uumeera jedhaniiru. Naannawwaa kanatti yeroo ammaa biqiltoota man-dhalee ta'anii fi fuduraa adda addaa kanneen akka Appilii hojiin misoomsuu hojjetama jiraachuus eeraniiru. Qonnaan bultoonni naannawwaa Konsoo fi Harageerraa dhufan yeroo gabaabaa keessaatti hojii daagaa hojjechuu xumuruu himanii; beekumsi mandhalee biyyatti keessa bakka adda addaa jiran kan akkana sadarkaa biyyaatti babal'achuu akka qabanis hubachiisaniiru. Beekumsi kununsa naannoo mandhaleen naannawwa miidhaa uumuuf kan gargaaran ta'uu eeranii; kanaan humna gama kanaan qabnu karaa seeraan itti fayyadamuun barbaachisaadha jedhaniiru.
Tajaajila Oduu Itiyoophiyaa
2015