አዲስ አበባ/ሓምለ/17/2016/ኢዜአ/ኣብ ደቡብ ኢትዮጵያ ዘጋጠመ ሓደጋ ምህማም መሬት ዝሞቱ ሰባት ልዕሊ 229 ከም ዝበጽሐ ሰብ መዚ እቲ ከባቢ ኣፍሊጦም። እዚ ክልተ ሓደጋታት፡ ብሰንበት ኣጋምሸትን ሰኑይ ንግሆን፡ ኣብ ከባቢ ዞባ ጐፋ ብዝሃረመ ከቢድ ዝናብ ዝስዓቡ እዮም ተባሂሉ። ኣብቲ ቦታ ብኣማኢት ዝቝጸሩ ሰባት ተኣኪቦም በቲ ዝሃመመ መሬት ተቐቢሮም ክዀኑ ዝኽእሉ ሰባት እናደለዩ ዘርእዩ ምስሊታት’ውን ወጺኦም ኣለው። ኣመሓዳሪ ዞባ ጐፋ ምስክር ምትኩ፡ እቶም ግዳያት ደቂ ኣንስትዮ፡ ህጻናትን ፖሊስን ከም ዝርከብዎም ሓቢሩ። “[ብሰንበት] ብርቱዕ ዝናብ ነይሩ፤ በቲ ምህማም መሬት ድማ ሰባት ሞይቶም ኣለው” ክብል ወሃቢ ቃል እታ ዞባ ካሳሁን ኣባይነህ ተዛሪቡ። መስርሕ ምድሓንን ምድላይን ይቕጸል ከምዘሎ ካብቲ ቦታ ዝተረኽበ ሓበሬታ የመልክት። ዛጊድ ብዝተረኽበ አስከሬን ግዳያት፡ ልዕሊ 81 ደቂ ኣንስትዮን ልዕሊ 148 ከኣ ደቂ ተባዕትዮን ምዃኑ ከምዝተለለየ ሰበስልጣን ሓቢሮም ኣለዉ። ካብቲ ሓደጋ ዝደሓኑ ሰባት ናይ ምድላይ ስርሓት “ይቕጽል” እኳ እንተሃለወ፡ "ቍጽሪ ዝሞቱ ሰባት ግን ክውስኽ ይኽእል’ዩ” ክብሉ ሰብ መዚ ብተወሳኺ ኣመልኪቶም። “ንግሆ [ብሰኑይ] ፖሊስን ነበርትን ኣብቲ ቦታ ተረኺቦም ንግዳያት ከድሕኑ ይጽዕሩ ነይሮም። ሽዑ’ዩ እቲ ካልኣይ ሓደጋ ኣጋጢሙ። እቶም ኣብኡ ዝተኣከቡ ሰባት ከኣ ሞይቶም” ። ደቡብ ኢትዮጵያ፡ ኣብ ቀረባ ኣዋርሕ ሓደ ካብቶም ብኸቢድ ዝናብን ሓደጋ ውሑጅን ዝጥቅዑ ዘለው ከባቢታት ከም ዝዀነ ሓበሬታ ቤት ጽሕፈት ምትሕብባር ሰብኣዊ ሓገዝ ሕቡራት ሃገራት [ኦቻ] የመልክት። ቅድም ኢሉ’ውን ዝተፈላለዩ ከባቢታት እታ ሃገር ብተመሳሳሊ ሓደጋታት ክህሰዩ ከም ዝጸንሑ ይፍለጥ። ብ2016 [ኣ.ኤ]፡ ኣብ ከባቢታት ደቡብ እታ ሃገር ብዝሃረመ ከቢድ ዝናብ ኣስታት 50 ሰባት ዝቐተለ ውሑጅን ምህማም መሬትን ኣጋጢሙ ነይሩ። ሓደጋ ውሑጅ ብዝተፈላለዩ ምኽንያታት ዝመጽእ ኰይኑ፡ ለውጢ ከባብያዊ አየር ኣዝዩ ብርቱዕ ዝናብ ክስዕብ ከም ዝገብር ይፍለጥ። ካብ ኢንዳስትሪያላዊ ዘመን ኣትሒዙ ዋዒ ዓለም ብ1.2 ዲግሪ ሴልሽየስ እዩ ዝውስኽ ዘሎ። መንግስታት ልቀት ንምንካይ ስጕምታት እንተዘይወሲዶም ከኣ ክውስኽ ከም ዝኽእል ክኢላታት የጠንቅቑ።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/16/ 2016 /ኢዜአ/ ሃገራት ታሕተዋይ ተፋሰስ ንምኽባር ብሄራዊ ረብሐአን ሓምለዋይ ኣሰር ኢትዮጵያ ክድግፋ ኣለወን ክብሉ ዴይሊ ሳባህ ዜና ቱርኪ ገሊፁ። እቲ ፍልፍል ዜና ኣብ ዝሓቦ ሓበሬታ፥ ኣብ ኢትዮጵያ ዝካየድ ዘሎ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ፀቕጢ ለውጢ ከባብያዊ አየር ንምፅዋር ዝገብሮ ዘሎ ኣስተዋፅኦ ልዑል ምዃኑ ሓቢሩ። ሰብ ሞያ ሓለዋ ከባቢ ኣብዚ ሐዚ እዋን ብብርኪ ዓለም ዝረአ ዘሎ ለውጢ ከባብያዊ አየር ንዝቕፅሉ 10 ዓማውቲ ክፀንሕ ይኽእል ኢሉ። ውድብ ሕቡራት መንግስታት ማዕቐፍ ክሌማዊ ለውጢ ብቐጥታን ብተዘዋዋሪን ብምኽኒያት ደቂ ሰባት ዝፍጠር ከምዝኾነ ዝገልፅ እንትኸውን፥ እዚ እውን ለውጢ ከባብያዊ አየር ዓለም ዝቕይር ከምዝኾነ ሓቢሩ። ተደጋጋሚ ለውጢ ከባብያዊ አየር ምፍጣሩ ንምድርን ኣብ ውሽጣ እውን ንዝሓዘቶም ደቂ ሰባት ከቢድ ፈተና ኢዩ፤ ኣብዚ ሐዚ እዋን ክሌማዊ ለውጢ ህልውና ደቂ ሰባት ዝፍትን ብምዃኑ ስግኣት ዓለም ምዃኑ እቲ ፀብፃብ ገሊፁ። ካብ 1980 ዓ.ም.ፈ ጀሚሩ ዓለም ዝኸፍአ ኩነታት ኣየር፣ ተደጋጋሚን ከቢድን ማዕበል ሙቐት፣ በረኻነት፣ ምዕልቕላቕ ውሑጅ፣ ምምንማን ብዝሃ ህይወት፣ ምጉሕጓሕ መሬት ወዘተ ብዙሓት ፈተናታት ብሰንኪ ለውጢ ከባብያዊ አየር ዝመፅአ ከምዝኾነ ተሓቢሩ። ስለዝኾነ ሃገራት ታሕተዋይ ተፋሰስ ንምኽባር ብሄራዊ ረብሐአን ሓምለዋይ ኣሰር ኢትዮጵያ ክድግፋ ኣለወን ተባሂሉ።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ /16/2016 (ኢዜኣ) ብምትሕብባር ንዘላቒ ሰላም ካብ ምስራሕ ብተወሳኺ ንሃገር ዝጠቅምን ናብ ወለዶ ዝሻገርን ሓምለዋ ኣሰሮም እናንበሩ ምዃኖም ነበርቲ ከተማ ማይፀብሪ ገሊፆም። ነበርቲ ከተማ ማይፀብርን ከባቢኡን ኣብ ናይ ሎሚ ዘበን መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ፈልሲ ብምትካል ኣሰሮም ኣንቢሮም። ኣብዚ መርሃ ግብሪ ካብ ዝተሳተፉ ኢዜኣ ዘዘራረቦም ነበርቲ፤ ̍ሰላምና ተመሊሱ ናብ ስራሕቲ ልምዓት ብምምላስና ተሓጒስና ኢና̍ ኢሎም። መሰረት ኩሉ ሰላም ምዃኑ ብምሕባር፤ ቅድሚ ሕዚ ኣብቲ ከባቢ ተፈጢሩ ብዝነበረ ጎንፂ ብብዙሕ መልክዑ ጎዲኡና ፀኒሑ እዩ ክብሉ እውን ሓቢሮም። ኣብዚ ሕዚ እዋን ግና ኩሉ ንሰላም ዘለዎ ቆራፅነት ብተግባር ብምርኣይ ብሓድነት ንልምዓቶም እናሰርሑ ምዃኖም ተዛሪቦም። ሎሚ መዓልቲ እውን ብምትሕብባር ንዘላቒ ሰላም ካብ ምስራሕ ብተወሳኺ ንሃገር ዝጠቅምን ናብ ወለዶ ዝሻገርን ሓምለዋይ ኣሰሮም ከምዘንበሩ እቶም ነበርቲ ገሊፆም። ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ብምስታፎም ሓጎስ ከምዝተሰምዖም ብምግላፅ፤ ንቀፃሊ ወለዶ ኣሰር ታሪኾም ዘቕምጥሉ ታሪኻዊ ኣጋጣሚ ከምዝኾነ እውን ኣረዲኦም። መተሓባበሪ ከይዲ ስራሕ ሃፍቲ እንሰሳት እቲ ከተማ ዶክተር ሞገስ ኣቦሃይ፤ እቲ ኲናት ብዙሕ ዋጋ ከምዘኽፈለ ብምዝኽኻር ኣብዚ ሕዚ እዋን ብሙሉእ ዓቕሚ ናብ ልምዓት ስለዝተኣተወ ኩሉ ሕጉስ ምዃኑ ተዛሪቦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 16/2016 (ኢዜኣ) ኣብ ባሕርን ውቅያኖስን ግንዛበ ንምፍጣር ዝዓለመ ቐነ ማያዊ ኣካላት ኣፍሪካ(ብሉ ኢኮኖሚ) ኣብ ዋና መቐመጢት ሕብረት ኣፍሪካ ዝኾነት ከተማ ኣዲስ ኣበባ ሎሚ መዓልቲ ተጀሚሩ። እዚ ̍ሕዳሰ ብሉ ኢኮኖሚ ኣፍሪካ ክውን ምግባር̍ ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ዝኽበር ዘሎ ቐነ ማያዊ ኣካላት ኣፍሪካ፤ ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ፣ፕሮግራም ልምዓት ውድብ ሕቡራት መንግስትታትን መሓዙት ኣካላትን ዘዳለውዎ እዩ። ቐነ ማያዊ ኣካላት ኣፍሪካ ዝምልከት እውን ዓውደ መፅናዕቲ ኣብ ምክያድ ይርከብ። ኣብቲ ዓውደ መፅናዕቲ፤ ኮሚሽነር ግብርና፣ልምዓት ገጠር፣ብሉ ኢኮኖሚን ዘላቒ ከባብዊ ኣየርን ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ ኣምባሳደር ጆሴፋ ሳኮ፣ምክትል ሚኒስትር ዓለም ለኸ ልምዓት ኖርዌይ ቦርግ ሳንድካየር፣ ኣመራርሓ ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ፣ተወከልቲ ኣባል ሃገራት እቲ ሕብረት፣ተዋሳእቲ እቲ ዓውድን መሓዙት ኣካላትን ተሳቲፎም።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/15/ 2016 /ኢዜአ/ ተወከልቲ ፓርቲታት ፖለቲካ ኢትዮጵያ ኣብ ሃገራዊ ስትራቲጂካዊ ጉዳያት ምስ ቀዳማይ ሚኒስትር ኣቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ምስ ተዛተዩ ፈልሲ ብምትካል ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። እቲ ተኸላ ፈልሲ "ኢትዮጵያ ክትተክል ኢያ ወለዶ ከፅንዕ ኢዩ" ብዝብል መሪሕ ሓሳብ ዝተጀመረ ኣካል መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር እዚ ዓመት ከምዝኾነ ተገሊፁ፡፡ ተወከልቲ ፓርቲታት ፖለቲካ ኣብቲ እዋን ኣብ ዘመሓላለፉዎ መልእኽቲ÷ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ንሓደ ኣካል ዝሕደግ እንተይኮነስ ናይ ኩሎም ኢትዮጵያውያን ምትሕብባር ዝሓትት ከምዝኾነ ኣገንዚቦም፡፡ ኣብ ቀፃሊ እውን ኣብ ሃገራዊ መርሃ ግብሪታት ልምዓት ብምትሕብባር ከምዝሰርሑ ኣረጋጊፆም።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ /13/2016 (ኢዜኣ) ብመዳይ ዘፈር ልምዓት ሓምለዋይ ኣሰር ዝተትሓዙ ሃገራዊ ሽቶታት ንክዕወቱ ኣቦታት ሃይማኖት ኣብቲ መርሃ ግብሪ ዝገብርዎ ተሳትፎ ኣጠናኺሮም ከምዝቕፅልሉ ገሊፆም። ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኣዲስ ኣበባ ካብ ዝተፈላለዩ ትካላት ሃይማኖት ዝተውፃእፅኡ ኣቦታት ሃይማኖት ዘሳተፈ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ሓምለዋይ ኣሰር 2016 ዓ/ም ሎሚ መዓልቲ ጀሚሮም። ኣብ ቤተ-ክርስቲያን ተዋህዶ ኦርቶዶክስ ኢትዮጵያ ተወካሊ ሃገረ ሰብከት ኣዲስ ኣበባ መላከ ጸሀይ ቆሞስ ኣባ ወልደ ገብርኤል ከምዝበልዎ፤ ኣቦታት ሃይማኖት ጎና ጎኒ ፀሎትን ምእመናን ብስነ ምግባር ምህናፅን ኣብ ስራሕቲ ሓምለዋይ ኣሰርን ተዛመድትን ክሳተፉ ኣለዎም። ̍ስለዝኾነ እውን ሎሚ መዓልቲ ምስ ኩሎም ኣብያተ እምነት ብሓባር ኮይንና ፈልሲ ተኺልና ኢና፤ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ብዝተጠናኸረ መልክዑ ንክቕፅል ኩላትና እጃምና ክንዋፃእ ኣለና̍ ክብሉ እውን ተዛሪቦም። ምክትል ፕሬዝዳንት ላዕለዋይ ቤት ምኽሪ ጉዳያት እስልምና ኣዲስ ኣበባ ሸህ ፈትሁዲን ሀጂ ዘይኑ ብግደኦም፤ ሓምለዋይ ኣሰርን ልምዓት ኮሪደርን ሓዊሱ ዝሳለጡ ዘለው ስራሕቲ ልምዓት ብዝበለፀ ውፅኢታዊ ንክኾኑ ደገፍ ክግበረሎም ኣለዎ ኢሎም። እቲ ልምዓት ቀፃሊ ወለዶ ኣብ ግምት ዘእተወ ምዃኑ ብምርዳእ ካባና ትፅቢት ዝግበር ምስ መንግስቲ ተቐራሪብካ ምስራሕ ይግባእ ክብሉ ገሊፆም። ተወካሊ ካቶሊካዊት ቤተ-ክርስቲያን ኢትዮጵያ ኣባ ጴጥሮስ በርጋ፤ ሓምለዋይ ኣሰር ባህሊ ኮይኑ ቀፃልነት ብዘለዎ መልክዑ ክሳለጥ ኣለዎ ኢሎም። ነዚ ድማ ኣቦታት ሃይማኖት እቲ ወለዶ ክነርደኦን ክነምህሮን ኣለና ክብሉ ተዛሪቦም። ዋና ፀሓፊ ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኣዲስ ኣበባ መጋቢ ታምራት ኣበጋዝ ከምዝበልዎ፤ እቲ ጉባኤ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ዝቐረበ ሃገራዊ ፃውዒት ተቐቢሉ ፈልሲ ብምትካል ትፅቢት ዝግበረሉ እጃም እናተዋፅአ እዩ። ትካላት ሃይማኖት ኣብ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ዘለዎም እጃም ንከጠናኽሩ እውን ፃውዒት ኣቕሪቦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/13/ 2016 /ኢዜአ/ ካብ ክልላትን ምምሕዳራት ከተማን ዝተውፃእፅኡ ወሰን ተሳገርቲ ገበርቲ ብሰናይ ፍቓድ ኣብ ከባቢ ከተማ መቐለ ፈልስታት ብምትካል ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። እቲ ተኸላ ፈልሲ ኣብ መላእ ሃገር ናይ ዝሳለጥ ተኸላ ፈልሲ ገበርቲ ሰናይ ወሰን ተሳገርቲ ሓደ ኣካል ኢዩ ተባሂሉ። እቶም መናእሰይ ካብ 27 ሰነ 2016 ዓ.ም ጀሚሩ ኣብ ዝተፈላለዩ ክልላት ፈልሲ ብምትካል፣ መንበሪ ኣባይቲ ዓቕሚ ናይ ዘይብሎም ወገናት ብምሕዳስን ኣረጋዊያን ብምድጋፍን ወለንታዊ ተግባር ይፍፅሙ ከምዘለዉ ተገሊፁ። ልገሲ ደም፣ ኣገልግሎት ንፅህናን ተመሳሰልቲ ተግባራትን እውን ምፍፃሞም ኢዜአ ፀብፂቡ።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/13/ 2016 /ኢዜአ/ሚኒስተር ገንዘብ ኣይተ ኣሕመድ ሽዴ ኣብ ከተማ ጎንደር ፈልሲ ብምትካል ሓምለዋይ ኣሰር ኣንቢሮም። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ላዕለዎት ኣመራርሓ ክልል ኣምሓራን ነበርቲ ከተማ ጎንደርን ተሳቲፎም። እቶም ሚኒስትር፥ ዘስርሑ ፕሮጀክትታት ተሳትፎ ህዝቢ ስለ ዝደሊዩ ሕብረተሰብ ናይ ባዕሉ ኣሰር ከንብር ኣለዎ ኢሎም። ሓበራዊ ታሪክና ዝኾነ ቤተ መንግስቲ ፋሲል ፅገና ምጅማሩ ምርኣዮምን ህንፀት ሓፅቢ መገጭ ኣብ ፅቡቕ ከይዲ ምህላዉ ምዕዛቦምን ተዛሪቦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/13/ 2016 /ኢዜአ/ጉባኤ ትካላት ሃይማኖት ኣዲስ ኣበባ ዘዳለዎ ናይ ዘዳለዎ ሓምለዋይ ኣሰር ኣካል ዝኾነ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ እዋን ክራማት 2016 ዓ ም ተጀሚሩ። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ኣቦታት ሃይማኖት ሓምለዋይ ኣሰሮም ብምንባር ተሳቲፎም። እቲ ጉባኤ ዘቕረቦ ፃውዒት ስዒቡ ኣብ ዝሓለፉ ሓሙሽተ ዓማውቲ ልዕሊ 3 ሚሊየን ፈልስታት ከምዝተተኸሉ ኢዜአ ፀብፂቡ።

ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/13/ 2016 /ኢዜአ/ምዕባለ ግሪን ኢኮኖሚ ኢትዮጵያ ንምዕዋት ሓምለዋይ ኣሰር ወሳኒ ኢዩ ከብሉ ሚኒስትር ኢኖቬሽንን ቴክኖሎጂን በለጠ ሞላ (ዶ/ር) ገሊፆም። ሰራሕተኛታትን ኣመራርሓን እቲ ሚኒስቴርን ተፀዋዕቲ ትካላትን ኣብ ፓርክ ኣይሲሲ ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። እቶም ሚኒስትር፥ ምዕባለ ግሪን ኢኮኖሚ ኢትዮጵያ ንምዕዋት ሓምለዋይ ኣሰር ወሳኒ ኢዩ ኢሎም። እቶም ዝተተኸሉ ፈልሲታት ፅባቐ ካብ ምዃን ብተወሳኺ ኢትዮጵያ ብግሪን ኢኮኖሚ ዝማዕበለት ንክትከውን ዘኽእል ከምዘኾነ ገሊፆም።

ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ/13/2016/ኢዜአ/ ተኽሊ ናይ ምትካል ስራሕቲ ንቡርን ወሳንን ስትራቴጂ ምዃኑ ብምርዳእ ኩሉ ትግራዋይ ክረባረብ ይግባእ ክብሉ ዋና ኣማሓዳሪ ዞባ ደቡብ ትግራይ ኣይተ ሃፍቱ ኪሮስ ገሊፆም። ኣብ ዞባ ደቡብ ትግራይ፣ከተማ ማይጨው ጎሎ ፓርክ ኣብ ዝተሳለጠ ወፍሪ ተኸላ ፈልሲ ዝተረኸቡ እቶም ዋና ኣማሓዳሪ ከም ዝበልዎ፣ ተኽሊ ናይ ምትካል ስራሕትና ንቡርን ወሳንን ስትራቴጂና ምዃኑ ፈልጡ ኩሉ ትግራዋይ ክረባረበሉ ይግባእ ኢሎም። ከም ሓበሬታ ጉዳያት ኮሙዩኒኬሽን ትግራይ፣ ስራሕቲ ምትካል ፈልሲ፣ ምስ ምህናፅ ስትራተጂ ሓምለዋይ ኢኮኖሚ ዝተኣሳሰረ ‘ዩ። ኩሎም ኢኮኖሚታትና ሕርሻ፣ ሓይሊ ኤሌክትሪክ፣ ነዳዲ፣ ሃፍቲ እንስሳ ወዘተ ተኽሊ ብምትካል ኣቢልካ ‘ዮም ዝረጋገፁ ዝበሉ እቶም ዋና ኣመሓዳሪ ፣እንተኾነ ግና ሓምለዋይ ልምዓት ማለት ብምትካል ጥራሕ ዝመፅእ ዘይኮነስ፣ ድሕሪ ምትካል ስዒቦም ዝመፁ ስራሕቲ ሰሪሕኻ ክትርባሕ እንተለኻ ‘ዩ። ስለዚ ኩሉ ሰብ እዚ ተኽሊ ናይ ምትካል ሓምለዋይ ልምዓት ስራሕትና ንቡርን ወሳንን ስትራቴጂና ምዃኑ ፈልጡ ብምክንኻን ኣቢሉ ዝትከሉ ተኽልታት ረብሓ ናብ ዝህብሉ ብርኪ ንምብፃሕ ክፅዕር ይግባእ ኢሎም። ፕረዚዳንት ዩኒቨርሲቲ ራያ ታደሰ ደጀኔ (ፕሮፌሰር ) ብወገኖም፣ ተኽሊ ምትካል ጥራሕ ጥቕሚ ክህብ ኣይኽእልን። ተኽሊ ተኺልካ ሓብሒብካ ናብ ዝድለ ረብሓ እንተዘይበፂሑ ምትካል ጥራሕ ትርጉም የብሉን። ተኽሊ ምትካል ባህልና ገይርና ክንወስዶ ኣለና ኢሎም።

  አዲስ አበባ/ሓምለ/13/2016/ኢዜአ/ኣባላት ጨፌ ኦሮሚያ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ኣብ ከተማ ኣዳማ ኣካይዶም። ኣፈ-ጉባኤ ጨፌ ኦሮሚያ ወይዘሮ ሰዓዳ ኣብዱረህማን ከምዝገለፅኦ፤ ኣባላት ጨፌ ኦሮሚያ ቀዳማይ ሚኒስትር ንዘጀመርዎ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ አሰር ብምስዓብ በቢዓመቱ እናተኸሉ ፀኒሖም 'ዮም። ለውጢ ነባሪ ኣየር ንምፅዋር መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ አሰር ዝዓዘዘ ረብሓ ኣለዎ ዝበላ እተን ኣፈ-ጉባኤ፤ ህዝቢ እቲ ክልል ንዝጀመሮ ተኸላ ፈልሲ ኣጠናኺሩ ክቕፅል ይግባእ ኢለን። ከንቲባ ከተማ ኣዳማ ኣይተ ሃይሉ ጀልዴ ብወገኖም ኣብ ከተማ ኣዳማ ሎሚዓመት 6 ሚሊዮን ፈልስታት ከምዝትከሉ ገሊፆም።

  ኣርባ ምንጭ/ሓምለ /12/2016 (ኢዜኣ) መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ፈልሲ ካብ ምትካል ብተወሳኺ ሰላም፣ ልምዓትን ጉዕዞ ብልፅግናን ሃገር እነረጋግፀሉ እዩ ክብሉ ኣፈ ጉባኤ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ኣይተ ኣገኘሁ ተሻገር ገሊፆም። ኣፈ ጉባኤ ኣገኘሁ ተሻገር፣ላዕለዎት ሓለፍቲ ስራሕ ክልል ደቡብ ኢትዮጵያን ዞባ ጋሞን ኣብ ማእኸል ብዜት ምርባሕ ዓሳ ኣርባ ምንጭ ፈልሲ ብምትካል ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣዕሪፎም። ኣፈ ጉባኤ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ኣይተ ኣገኘሁ ተሻገር ኣብዚ መርሃ ግብሪ ከምዝበልዎ፤ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ፈልሲ ካብ ምትካል ብተወሳኺ ሰላምን ልምዓትን ሃገር ዝረጋገፀሉ እዩ። ሎሚ ዘበን እውን ̍እትተክል ሃገር፤ ዘፅንዕ ወለዶ̍ ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ እናተሳለጠ ከምዝርከብ ብምሕባር፤ እቲ መርሃ ግብሪ ሰላም፣ልምዓትን ጉዕዞ ብልፅግናን ሃገር ክውን እንገብረሉ እዩ ኢሎም። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ዘጀመርዎ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ሃፍቲ ተፈጥሮ ብምሕላውን ውሕስና ምግቢ ብምርግጋፅን ክብሪ ሃገር ዝመልስ ስራሕ እዩ ክብሉ እውን ገሊፆም። ኣብ ዝሓለፉ 5 ዓመታት 32 ነጥቢ 5 ቢልዮን ፈልሲ ከምዝተተኸለ ብምዝኽኻር፤ ኣብዚ እውን 20 ሚኢታዊ ዝነበረ ሽፋን ደኒ እታ ሃገር ናብ 23 ነጥቢ 6 ሚኢታዊ ከምዝዓበየ ሓቢሮም። ኣብዚ ናይ ሎሚ ዘበን መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር እውን 7 ነጥቢ 5 ቢልዮን ፈልስታት ንምትካል ርብርብ እናተገበረ ይርከብ ኢሎም። እዚ ናይ ሎሚ ዘበን መርሃ ግብሪ ፈልሲ ዝትከለሉ ጥራሕ ዘይኮነስ ሰላም፣ሓድነትን ሕውነትን ኣብ ፅኑዕ ሰረት እነቐምጠሉ እውን እዩ ክብሉ ተዛሪቦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ /12/2016 (ኢዜኣ) ኣመራርሓን ሰራሕተኛታትን ቤት ዕዮ ዋና ኦዲተር ፌዴራል ኣብ ከተማ ኣዲስ ኣበባ ክፍለ ከተማ ለሚኩራ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ኣሳሊጦም። ዋና ኦዲተር ቤት ዕዮ ዋና ኦዲተር ፌዴራል መሰረት ዳምጤ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ ኣመራርሓን ሰራሕተኛታትን እቲ ትካል ኣብ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ብንቕሓት እናተሳተፉ እዮም። መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ዘብፅሖ ኣሉታዊ ፅልዋ ካብ ምክልኻል ሓሊፉ ውሕስና ምግቢ ንምርግጋፅ ቀንዲ መፍትሒ እዩ ኢለን። እቲ መርሃ ግብሪ፤ ካብ ተመፅዋታይነት ሓራ ከምዘውፅእ ብምርዳእ ኹሉ ዜጋ ፈልስታት ኣብ ምትካልን ምኽንኻንን ዝገብሮ ኣስተዋፅኦ ከጠናኽር ከምዝግባእ እውን ተዛሪበን። ኣብ ናይ ሎሚ ዘበን መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ̍እትተክል ሃገር፤ ዘፅንዕ ወለዶ̍ ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ 7 ነጥቢ 5 ቢልዮን ፈልስታት ንምትካል ትልሚ ተታሒዙ እናተሰርሐ እዩ።

  አዲስ አበባ/ሓምለ/12/2016/ኢዜአ/ሎሚዓመት ንምትካል ካብ ዝተተለመ 7 ነጥቢ 5 ቢሊዮን ፈልስታት ውሽጢ ዛጊድ 4 ቢሊዮን ፈልስታት ተተኺሎም ሎሚ ኣመራርሓታትን ሰራሕተኛታትን ተፀዋዕቲ ትካላት ሚኒስቴር ግብርና ኣብ ምምሕዳር ከተማ ሸገር ክፍለ ከተማ ለገጣፎ ለገዳዲ ወረዳ ለገዳዲ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ሓምለዋይ አሰር ኣካይዶም። አሻቡ ሚኒስትር ግብርና ግርማ ኣመንቴ (ዶ/ር) ብፕሮግራም ሓምለዋይ አሰር ሎሚዓመት 7 ነጥቢ 5 ቢሊዮን ፈልስታት ንምትካል ተተሊሙ ካብ ወርሒ ሰነ ጀሚሩ ተኸላ ከምዝተጀመረ ኣዘኻኺሮም፤ ንምትካል ካብ ዝተተለመ ውሽጢ ዛጊድ ኣብ መላእ ሃገርና 4 ቢሊዮን ፈልስታት ምትካል ከምዝተኽኣለ ምዝራቦም ካብ ሚኒስቴር ግብርና ዝተረኸበ መረዳእታ የረድእ። ካብ እዋን ናብ እዋን እናወሰኸ ዝመፅአ ምምንማን ሃፍቲ ተፈጥሮን ለውጢ ነባሪ ኣየርን ዘብፅሖ ኣሉታዊ ፅዕንቶ ብምክልኻል ፍርያትን መፍረያይነትን ሕርሻ ንምዕባይን ዘላቕነት ዘለዎ ሓምለዋይ ኢኮኖሚ ንምህናፅን ፕሮግራም ሓምለዋይ ኣሰር ናይ ዓርሱ ዓብዪ እጃም ከም ዘለዎ ታሓቢሩ።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/12/ 2016 /ኢዜአ/ኣፈ ጉባኤ ቤት ምኽሪ ፌዴሬሽን ኣይተ ኣገኘሁ ተሻገር ኣብ ከተማ ኣርባምንጭ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ኣካይዶም። እቶም ኣፈ ጉባኤ፥ ኣብ ኢትዮጵያ ኣብ ዝሓለፉ ዓማውቲ ኣብ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ሓምለዋይ ኣሰር ገዚፍ ዓወት ምምዝጋቡ ገሊፆም። እዚ ዝተቐደሰ ተግባር ሽፋን ደኒ ክብ ንክብል ንምግባርን ንዝተተለመ ሸቶ ሓምለዋይ ልምዓት መሰረት ከምዝኾንን ተዛሪቦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/12/ 2016 /ኢዜአ/ባይቶ ወከልቲ ህዝቢ “እትትከል ሃገር፣ ዘፅንዕ ትውልዲ” ብዝብል መሪሕ ሓሳብ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ሓምለዋይ ኣሰር ኣሳሊጦም። ኣብቲ መርሃ ግብሪ፣ ላዕለዎት ኣመራርሓ እቲ ባይቶ፣ ኣባላት እቲ ባይቶ፣ ሰራሕተኛታትን ሓለፍቲ ስራሕን እቲ ቤት ፅሕፈት ተሳቲፎም። 3 ሺሕን 600 ፈልስታት ኣብቲ መርሃ ገብሪ ከምዝተተኸሉ ድማ ተገሊፁ።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ /12/2016 (ኢዜኣ) ̍እትተክል ሃገር፤ ዘፅንዕ ወለዶ̍ ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ዝጀመርናዮ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር እዚ ዓመት ቀፂልናሉ ኢና ክብሉ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ኣይተ ተመስገን ጥሩ ነህ ገሊፆም። እቶም ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ኣብ ማሕበራዊ ምትእስሳር ገፆም፤ ኢትዮጵያ ሓምለወይቲ ምድሪ ክንገብራ ኢና ክብሉ ሓቢሮም። ̍እትተክል ሃገር፤ ዘፅንዕ ወለዶ̍ ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ዝጀመርናዮ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር እዚ ዓመት ሎሚ መዓልቲ እውን ኣብ ፕሮጀክት ጫካ ቀፂልናሉ ንርከብ ኢሎም። መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ድሕሪ ምጅማሩ መሬት ካብ ምብዳም ብምክልኻል ሃፍቲ ተፈጥሮ ንምሕላውን ሽፋን ደኒ ንክዓብን ከምዘኽኣለ ፀሪሖም። ስለዝኾነ እውን ኣብዚ ክረምቲ ፈልስታት ብምትካል ንሓምለዋይ ምድሪ ክንተግህ ኢና ኢሎም።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ/ 12/2016 (ኢዜኣ) ኢትዮ ቴሌኮምን ኮርፖሬሽን ባቡር ምድርን ብኽንክን ፈልሲ ንልዕሊ 20 ሽሕ ዜጋታት ዕድል ስራሕ ፈጢሮም እዮም። ኢትዮጵያ ኩለ መዳያዊ ቅልውላው ምድርና ሒዙ ዝመፀ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ንምፅዋር ስራሕቲ ሓለዋ ሃፍቲ ተፈጥሮን ምልማዕ ዝባደሙ ከባብታትን እናሳለጠት ትርከብ። ኣብ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ብስፍሓት ካብ ዝሳተፉን ብኽንክን ፈልሲ ሰፊሕ ዕድል ስራሕ ዝፈጠሩን ትካላት ኢትዮ ቴሌኮምን ኮርፖሬሽን ባቡር ምድርን ይርከብዎም። ኣብ ኢትዮ ቴሌኮም ሱፐርቫይዘር ፍሪ ቶፕ ዞባ ሰሜን ኣዲስ ኣበባ ኣይተ ገረመው ጫልቃ ከምዝበልዎ፤ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ጥራሕ ልዕሊ 25 ሽሕ ፈልስታት ዝተተኸሉ እንትኸውን መጠን ፅድቀቶም እውን 80 ሚኢታዊ በፂሑ እዩ። ኣብቶም ዲስትሪክትታት ዝተተኸሉ ፈልስታት ንክፀድቁ ዝከናኸኑ ማሕበራት ተወዲቦም ደገፍ ፋይናንስ እናተገበረሎም ከምዝኾነ ገሊፆም። እቲ ኩባንያ በቢዓመቱ ዝትከሉ ፈልስታት ብኣግባቡ ንክፀድቁ ግቡእ ክንክን እናገበረ እንትኸውን ነዚ ዝሕግዙ ልዕሊ 20 ሽሕ ዜጋታት ዕድል ስራሕ ከምዝፈጠረሎም እውን ኣረዲኦም። ኣብ ኮርፖሬሽን ባቡር ምድሪ ሓላፊ ክፍሊ ምርግጋፅ ፅሬት ከባቢ ባቡር ኣይተ ታደለ ደገፋ ብግደኦም፤ ብተኸላ ፈልሲ ኣሰር ምንባር ጥራሕ ዘይኮነስ እቲ ፈልሲ ምክንኻን እውን ግዴታ እዩ ኢሎም። እቲ ትካል ፈልስታት ካብ ምትካል ብተወሳኺ ፈልስታት ኣብቲ ዝተሓሰበሎም ብርኪ ንክበፅሑ ፅድቀቶምን ዕቤትምን ንምርግጋፅ 300 ቀወምቲ ሰራሕተኛታት ብምቑፃር ክንክን እናገበረ ከምዝርከብ እውን ሓቢሮም። ብክንክን ፈልሲ ዕድል ስራሕ ካብ ዝተፈጠረሎም መናእሰይ፤ ንሂወት መሰረት ዝኾኑ እፅዋት ብምክንኻኖምን ብምሕላዎምን ዓብይ ሓጎስ ከምዝተሰምዖም ተዛሪቦም። ሓምለዋ ኣሰር ንወለዶ ካብ ዘትርፎ በረኸት ብተወሳኺ ዕድል ስራሕ ብምፍጣር ፍልፍል ኣታዊኦም ከምዝኾኖም ኣረዲኦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ ሓምለ/12/ 2016 /ኢዜአ/ቀዳማይ ሚኒስትር ኣቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ኩሉ ሰብ ፈልሲ ብምትካል ተሳታፊ ሓምለዋይ ኣሰር ንክኸውን ፃውዒት ኣቕሪቦም። ቀዳማይ ሚኒስትር ኣቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር)ን ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ተመስገን ጥሩነህን ምስ ሰራሕተኛታት ቤት ፅሕፈት ቀዳማይ ሚኒስትር ብምዃን ሎሚ ንጎሆ ኣብ ፕሮጀክት ጫካ ሃገር ቦቆል ፈልሲታት ሓምለዋይ ኣሰር ተኺሎም። ብመሰረት እዚ ቀላሚንጦስ ብሃገር ቦቆል ፈልሲታት ናይ ምትካእ ከይዲ ተጠናኺሩ ከምዝቐፀለ ተገሊፁ። ነዚ ስዒቡ እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር ኣብ ማሕበራዊ ሚዲየኦም ኣብ ዘመሓላለፍዎ መልእኽቲ፥ ኩሉ ሰብ ፈልሲ ብምትካል ተሳታፊ ሓምለዋይ ኣሰር ንክኸውን ፃውዒት ኣቕሪቦም። ሎሚ ዘበን ዝሳለጥ ዘሎ ምትካል ፈልሲ ምንባር ሓምለዋይ ኣሰር፥ “እትትከል ሃገር ዘፅንዕ ትውልዲ” ብዝብል መሪሕ ሓሳብ ዝካየድ ከምዝኾነ ይፍለጥ።