ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 6/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ መበል 32 ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 32) ንክተተኣናግድ ምምራፃ ንስጉምቲ ለውጢ ከባብያዊ ኣየርን ሓምለዋይ ልምዓትን ዘለዋ ቆራፅነት ኣፍልጦ ዝሃበ ከምዝኾነ በዓል መዚ በይነ መንግስትታት ልምዓት ምብራቕ ኣፍሪካ(ኢጋድ) ገሊፁ። ዋና ፀሓፊ ኢጋድ ወርቅነህ ገበየሁ(ዶ/ር) ኢትዮጵያ ኮፕ 32 ንክተተኣናግድ ምምራፃ ስዒቡ መልእኽቲ እንኳዕ ደስ በለኩም ኣመሓላሊፎም። ኢትዮጵያ እቲ ዓለም ለኸ ጉባኤ ምትእንጋዳ ኣብ ለውጢ ከባያዊ ኣየርን ልምዓትን ዘለዋ መሪሕነት እናዓበየ ምምፅኡ ዘርኢ እዩ ኢሎም። ስነ ምህዳር ከባቢ ናብ ዝነበሮ ንምምላስ፣ ዘላቒ ዕቤትን ጠንካራ ዓቕምን ንምህናፅ ዘለዋ ጠንካራ ቆራፅነት ዘመላኽትን ነዚ ስርሓ ድማ ኣፍልጦ ዝሃበን ከምዝኾነ ሓቢሮም። ኮፕ 32 ንዞባ ኢጋድ ወሳኒ ከምዝኾነ ብምግላፅ፤ እቲ ትካል ድርቅን ለውጢ ከባብያዊ ኣየርን ዝፈጠሮ ምምዝባል ዜጋታትን ካልኦት ህፁፃት ኣጀንዳታትን ብዝበለፀ ትኹረት ንክወሃቦም ከምዝገብር እውን ኣረዲኦም። ኢጋድ ምስ ኢትዮጵያ፣ቤት ፅሕፈት ማዕቐፍ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውሕመ(UNFCCC Secretariat)ን ዓለም ለኸ መሓዙትን ብምዃን እቲ ጉባኤ ኣሳታፊ፣ ቀዳሞት ትኹረታት ኣፍሪካ ማእኸል ዝገበረን ንለውጢ ከባብያዊ ኣየር ዘላቒ መፍትሒ ዝርከበሉን ንክኸውን ብምትሕብባር ከምዝስራሕ ኣረጋጊፆም። ኣብ ብራዚል ቤለም ዝካየድ ዘሎ መበል 30 ጉባኤ ኮፕ 30 ኢትዮጵያ ከም ኣቆፃፅራ ኣውሮፓ ኣብ 2027 ዝካየድ ኮፕ 32 ኢትዮጵያ ንክተተኣናግዶ ምምራፃ ዝፍለጥ እዩ።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 6/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 32) ንክተተኣናግድ ምምራፃ ንኢትዮጵያን ኣፍሪካን ታሪኻዊ እዩ ክብሉ ኣቦ መንበር ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ መሐሙድ ዓሊ ዩሱፍ ገሊፆም። እቶም ኣቦ መንበር፤ ኢትዮጵያ ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 32) ንክተተኣናግድ ብምምራፃ መልእኽቲ እንኳዕ ደስ በለኩም ኣመሓላሊፎም። እቲ ጉባኤ ናይ ምትእንጋድ ውሳነ ንኢትዮጵያን ኣፍሪካን ታሪኻዊ ከምዝኾነ ዝገለፁ እቶም ኣቦ መንበር፤ እዚ ድማ ኣፍሪካ ንስጉምቲ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ዘለዋ ቆራፅነት ዘርኢ እዩ ኢሎም። ኢትዮጵያ ብቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ኣቢላ ተርእዮ ዘላ እጃም መሪሕነት ለውጢ ከባብያዊ ኣየር እውን ንኢዶም። ኢትዮጵያ ሰፊሕ ዳግማይ ልምዓት ደንን ሓምለዋይ ኣሰርን ሓዊሱ ጠንካራ ስጉምትታት ሓለዋ ከባቢ እናወሰደት ከምትርከብ ሓቢሮም። ኢትዮጵያ ዓለም ለኸ መድረኻትን ጉባኤታትን ብዓወት ኣብ ምትእንጋድ ዓሚቕ ዓቕሚ ከምዘለዋ ብምሕባር፤ ላዕለዎት ዓለም ለኻውን ኣህጉራውን ጉባኤታት ንምድላው ጠንካራ ትካላዊ ዓቕምን ልምድን ከምዘለዋ እውን ኣረዲኦም። ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ ምስ ኢትዮጵያ፣ማዕቐፍ ለውጢ ካብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት (UNFCCC)ን መሓዙትን ብምዃን ኮፕ 32 ሓቛፍን ውፅኢታውን ብምግባር ቀዳሞት ትኹረታት ለውጢ ካባብያዊ ኣየር ኣፍሪካ ብዝበለፀ ንምጥንኻር ከምኡ እውን ዓለም ለኸ ምሕዝነት ንምጥንኻር ብቐረባ ከምዝሰርሕ ምግላፆም እቲ ሕብረት ንኢዜኣ ኣብ ዝለኣኾ ሓበሬታ ገሊፁ። ኣብ ብራዚል ቤለም ኣብ ዝካየድ ዘሎ መበል 32 ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውሕመ(ኮፕ 30) ኢትዮጵያ ከም ኣቆፃፅራ ኣውሮፓ ኣብ 2027 ዝሳለጥ ኮፕ 32 ንክተተኣናግድ ተመሪፃ።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 5/2018 (ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣብ መድረኽ ኮፕ 32 ኣብ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ሓባራዊ ስጉምቲ ዘተባብዕ ጠንካራን ትርጉም ዘለዎን ውፅኢት ንምምፃእ ሙሉእ ብሙሉእ ቆራፅ ከምዝኾነት ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ኣረጋጊፆም። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ኣብ ማሕበራዊ ምትእስሳር ገፆም ኣብ ዘመሓላለፍዎ መልአኽቲ፤ ኢትዮጵያ ኮፕ 32 ንክተተኣናግድ ዓለም ለኸ ማሕበረሰብ ዓብይ ሓላፍነት ስለዝሃበና ክብሪ ይስመዓና ኢሎም። ኣፍሪካ ኣብ ኮንፈረንስ ለውጢ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት 2025(COP 30) ኣብ ብራዚል ብሓደ ድምፂ ተዛሪባ፤ ዓለም እውን ኣዳሚፅዋ ክብሉ እውን እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር ገሊፆም። ብተወሳኺ እውን ኢትዮጵያ ከም ኣቆፃፅራ ኣውሮፓ ኣብ 2027 ኮፕ 32 ኣብ ኣዲስ ኣበባ ንምትእንጋድ ዘቕረበቶ ሕቶ ንዝደገፉ ኩሎም ተወከልቲ ሃገራት ኣፍሪካ ምስጋና ኣቕሪቦም። ኣብ መነባብሮ ወዲ ሰብ ኣዝዮም ኣንገብጋቢ ካብ ዝኾኑ ፈተናታት እቲ ሓደ ምፍታሕ ንኽከኣል ሓባራዊ ፃዕርታት ንምምራሕ እቲ ዕድል ስለዝረኸብና እውን ኣመስገንቲ ኢና ኢሎም። ዓለም ለኸ ማሕበረሰብ እዚ ዓብይ ሓላፍነት ስለዝሃበና እውን ክብሪ ይስመዐና ኢሎም እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር። እዚ ኣፍልጦ ኢትዮጵያ ኣብ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ዘለዋ ቆራፅ ስጉምቲ፣ኣመራርሓን ዋና ዋና ዓለም ለኸ ምድላዋት ናይ ምትእንጋድ ዓቕምን ከምዘርኢ እውን ሓቢሮም። ስለዝኾነ እውን ኢትዮጵያ ኣብ ተተኣናግዶ መድረኽ ኮፕ 32 ኣብ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ሓባራዊ ስጉምቲ ዘዘተባብዕ ጠንካራን ትርጉም ዘለዎን ውፅኢት ንምምፃእ ሙሉእ ብሙሉእ ቆራፅ ምዃና ኣረጋጊፃ እያ ኢሎም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 3/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ መበል 32 ጉባኤ ለውጢ ክሌማ ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 32) ንክተተኣናግድ ተመሪፃ። መበል 30 ጉባኤ ለውጢ ክሌማ ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 30) ኣብ ብራዚል ቤለም እናተኻየደ እዩ ዝርከብ። ኢትዮጵያ ኣብቲ ጉባኤ ኮፕ 32 ንምትእንጋድ ብዕሊ ሕቶ ዘቕረበት እንትኸውን ሃገራት ኣፍሪካ ንዘቕርበቶ ሕቶ ሙሉእ ድጋፍ ሂበን። ኣቦ መንበር ጉጅለ ተደራደርቲ ለውጢ ክሌማ ኣፍሪካ ሪቻርድ ሙዩን፤ ኢትዮጵያ ሕቶ ኮፕ 32 ንምትእንጋድ ዘቕረበቶ ሕቶ ተቐቢሉ ከምዘፅደቖ ንኤኤፍፒ ገሊፆም። ፕሬዚዳንት ኮፕ 30 ዝኾነት ብራዚል እውን ሃገራት ኣፍሪካ ኢትዮጵያ ምምራፀን ኣረጋጊፃ። ስሩዕ ዘይኮነ ውሳነ እቲ ጉጅለ ተደራዳሪ ብኩለን ሃገራት ተሳተፍቲ እቲ ጉባኤ ክፀድቕ ትፅቢት ከምዝግበረሉን እዚ ድማ ኮፕ 30 ኣብ ዝዛዘመሉ 12 ሕዳር 2018 ዓ/ም ዕላዊ ከምዝኸውንን ተገሊፁ።

ኣዲስ ኣበባ/ጥቅምቲ 29/2018(ኢዜኣ) ኣፍሪካ ምፅዋት ኣይትደልን ሕቶና ፍትሒ ክሌማን ፍትሓዊ ቀረብ ፋይናንስን ክህሉ ይግባእ ዝብል እዩ ክብሉ ኣቦ መንበር ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ መሐሙድ ዓሊ ዩሱፍ ገሊፆም። መበል 30 ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 30) ካብ 1 ክሳብ 12 ሕዳር 2018 ዓ.ም ኣብ ብራዚል ቤለም ክካየድ እዩ። “ስጉምትን ተግባራውነትን ክሌማ”መሪሕ ሓሳብ እቲ ጉባኤ እዩ። ቅድሚ እቲ ዋና ጉባኤ፤ ጉባኤ መራሕቲ ክሌማ ቤለም ተኻይዱ። ኣቦ መንበር ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ መሐሙድ ዓሊ ዩሱፍ ኣብዚ እዋን፤ ኣፍሪካ ናብ ጉባኤ ኮፕ 30 ብጠንካራ ቅዋም ከምዝመፀት ብምግላፅ እታ ኣህጉር ወኪል ለውጢ እያ ኢሎም። ካብ ስፍራታት መፈልፈሊ ሓይሊ ፀሓይ ክሳብ ሓምለዋይ ኢንቬሽን ዝወነኑ መናእሰይ ዝሓዘት ኣፍሪካ ቀፃሊ ግዚ ፍትሓዊ፣ኩለ መዳያውን ትሑት ልቀት ካርቦንን ንክኸውን እጃም መሪሕነታ እናተዋፅአት ከምትርከብ ሓቢሮም። ኣፍሪካ ዋላ ኳ 40 ሚኢታዊ ዓቕሚ ተሓዳሲ ሓይሊ ዓለም ዘለዋ እንተኾነት እትረኽቦ ፋይናንስ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ግና ትሕቲ 12 ሚኢታዊ ከምዝኾነ ተዛሪቦም። ንሕና ዝሓተትናዮ ሰናይ ተግባር ኣይኮነን ዝበሉ እቶም ኣቦ መንበር፤ ፍትሒ ክሌማ፣ፍትሓዊ ተበፃሕነት ፋይናንስ፣ቴክኖሎጅን ዕድላት እዩ ኢሎም። ንለውጢ ከባብያዊ ኣየር ትሑት ብፅሒት ዘለወን ሃገራት ኣፍሪካ ልዑል ጉድኣት ክሽከማ ኣይግባእ እውን ኢሎም። ኮፕ 30 ቃል ካብ ምእታው ናብ ለውጢ፣ካብ ተቓላዕነት ናብ ጥንካረ ክሰጋገር ከምዘለዎ ብምግላፅ፤ ስራሕ ምክልኻል ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብምሕዝነት፣ፍትሓዊነትን ኣተሓሳስባ ሓባራዊ ብልፅግናን ክምራሕ ከምዘለዎ ኣረዲኦም። ፍርቂ መፍትሒ ጥራሕ ዘምፅኡ ስጉምትታት ምውሳድ ግዚኡ ኣብቂዑ እዩ፤ ሕዚ ዘድሊ ድፍረት ዝተመልኦን ሓባራውን ተግባራዊ ምላሽ እዩ ምባሎም ኢዜኣ ካብ ሕብረት ኣፍሪካ ዝረኸቦ ሓበሬታ የመላኽት።

ኣዲስ ኣበባ/ጥቅምቲ 6/2018(ኢዜኣ) መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ኢትዮጵያ ብሙሩፅ ዘላቒ ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ልምዓት ደኒ ካብ ትካል ምግብን ሕርሻን ዓለም ኣፍልጦ ምርካቡ ሃገር ዘኹርዐን ንዝበለፀ ስራሕ ምልዕዓል ዝፈጠረን ምዃኑ ሚኒስቴር ግብርና ገሊፁ። ትካል ምግብን ሕርሻን ዓለም ኣብ ጣልያን ሮም ኣብ ዘሳለጦ ጉባኤ ምግቢ ዓለም ንመርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ኢትዮጵያ ዘላቒ ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ልምዓት ደኒ ብዝብል ዘፈር ኣፍልጦ ሂቡ። ኣብ ሚኒስቴር ግብርና መራሒ ፈፃሚ ስራሕ ልምዓትን ሓለዋን ሃፍቲ ተፈጥሮ ከምኡ እውን ፀሓፊ ብሄራዊ ኮሚቴ ቴክኒክ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ፋኖሴ መኮንን ኣብዚ ጉዳይ ኣመልኪቶም ምስ ኢዜኣ ኣብ ዝነበሮም ፃንሒት፤ እቲ ትካል ኢትዮጵያ ኣብ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ተሳልጦም ንዘላ ስራሕቲ ዝሃቦ ኣፍልጦ ነቲ ህዝቢ ዓብይ ስንቂ ሞራል ዝኸውንን ንዝበለፀ ስራሕ ዘለዓዕልን እዩ ኢሎም። መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ብተበግሶ ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ኣብ 2011 ዓ/ም ዕላዊ ከምዝተገበረ ብምዝኽኻር፤ ኣብ ውሽጢ 8 ዓመታት ኣብ ክልተ ምዕራፍ 50 ቢልዮን ፈልሲ ንምትካል ተተሊሙ ክሳብ ሕዚ 48 48 ቢልዮን ፈልሲ ምትካል ከምዝተኽኣለ ሓቢሮም። ሓምለዋይ ኣሰር ልዕሊ ተኸላ ፈልሲ ከምዝኾነ ብምሕባር፤ እቲ መርሃ ግብሪ ልኣላዊነት ምግቢ ንምርግጋፅን ንዘላቒ ዕቀባ ሓመድን ማይን፣ንፈጠራ ዕድል ስራሕን ፅልዋ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ንምቕናስን ልዑል ኣስተዋፅኦ እናበርከት ከምዝኾነ ገሊፆም። ኢትዮጵያ ኣብ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ካብ ትካል ምግብን ሕርሻን ዓለም ዝተውሃባ ኣፍልጦ እውን ሃገር ዘኹርዐን ንዜጋታታን ካልኦት ሃገራትን ንዝበለፀ ስራሕ ዘለዓዕልን ከምዝኾነ እውን ተዛሪቦም።  

ኣዲስ ኣበባ/ጥቅምቲ 5/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ሙሩፅ ዘላቒ ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ልምዓት ደኒ ብዝብል ካብ ትካል ምግብን ሕርሻን ዓለም(ፋኦ) ኣፍልጦ ተዋሂብዋ። ኢትዮጵያ እቲ ዓለም ለኸ ኣፍልጦ ዝረኸበቶ ኣብ ጣልያን ሮም እናተሳለጠ ኣብ ዘሎ ጉባኤ ምግቢ ዓለም እዩ። እቲ ጉባኤ ኣካል መዓልቲ ምስረታ ፋኦ እንትኸውን፤ ኢትዮጵያ ሓዊሱ ብርክት ዝበላ ሃገራት ተሳቲፈን። እቲ ትካል ንኢትዮጵያ“ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ዘላቒ ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ልምዓት ደኒ”ብዝብል ዘፈር ዓለም ለኸ ኣፍልጦ ዝሃበ እንትኸውን፤ ሚኒስትር ቱሪዝም ፌዴሪኢ ሰላማዊት ካሳ ንመንግሥቲ ኢትዮጵያ ወኪለን እቲ ሽልማት ተቐቢለን። ሚኒስትር ቱሪዝም ሰላማዊት ካሳ ኣብዚ እዋን፤ ፋኦ ጥሜት ንምጥፋእ፣ፅልዋ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ንምቕናስን ሓለዋ ከባቢ ንምጥንኻርን ንዝሓለፉ 80 ዓመታት ልዑል ኣሰር ከምዘዕረፈ ሓቢረን። ብተበግሶ ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ዝተጀመረ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ሎሚ መዓልቲ ብመርኣያነት ሙሩፅ ዘላቒ ልምዓትን ሓለዋን ደኒ ኣፍልጦ ብምርካቡ ኮሪዕና ኢና ኢለን። ኣብቲ መርሃ ግብሪ፤ ብብዙሕ ቢልዮናት ዝቑፀሩ ፈልስታት ብምትካል ሽፋን ደኒ ካብ 17 ነጥቢ 2 ሚኢታዊ ናብ 23 ነጥቢ 6 ሚኢታዊ ምዕባይ ከምዝተኽኣለ እውን ተዛሪበን። እዚ ድማ ብግልፂ ራኢ መራሕን ጠንካራ ተሳትፎ ህዝብን ዝተረኸበን ተስፋና ዘለምለመን ዓወት እዩ ዝበላ እተን ሚኒስትር፤ እዚ ጭቡጥ ስራሕ ናብ ኢትዮጵያ መፂኦም ንክጉብንይዎን ብዓይኖም ሪኦም ንክምስክሩን እውን ዓዲመን። ፋኦ ቅድሚ ሕዚ ብልዑል ኣፈፃፅማ ውሕስና ምግቢ፣ ቀረብ ዝተመጣጠነ ምግብን ፍርያት ስርናይን ንዘርኣይዎ ቆራፅነት ክቡር ሜዳሊያ አግሪኮላ ፋኦ ንቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ምሽላሙ ዝዝከር እዩ። ትካል ምግብን ሕርሻን ዓለም ውድብ ሕቡራት መንግስትታት ስራሕቲ ዝሓለፉ ዓመታት እቲ ትካል ብዝድህስሱ ከምኡ እውን ቀፃሊ ራእዩ ብዝገልፁ ምድላዋት መበል 80 ዓመት ምስረትኡ እናኽበረ እዩ ዝርከብ።

ኣዲስ ኣበባ/ነሓሰ 28/2017(ኢዜኣ) መንግስትታት ፅልዋ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ምፃዋር ዘኽእል ቆራፅ ስጉምቲ ክወስዱ ትፅቢት ከምዝግበረሎም ፕሬዚዳንት ፌዴሪኢ ታዬ ኣፅቀ ስላሴ ገሊፆም። መበል 2ይ ዓለም ለኸ ቅነ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብኣዳላውነት ኢትዮጵያ ኣብ ማእኸል ዓለም ለኸ ኮንቬንሽን ኣዲስ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። እቶም ፕሬዚዳንት ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ሂወት ሰባት ብምህዋኽን መሰረተ ልምዓታት ብምዕናውን ሰፊሕ ጉድኣት እናብፀሐ እዩ ዝርከብ። ኣፍሪካ ንፅልዋ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ዘለዋ እጃም ዋላ ኳ ኣብዚ እቶ ዝበሃል እንተዘይኮነ ነቲ ፅልዋ ከምዝተቓልዐት ግና ኣረዲኦም። ስለዝኾነ እውን ኣብታ ኣህጉር ንከባብያዊ ኣየር ዝስማዕማዕ ልምዓት ምቅልጣፍ፣ዕድል ስራሕ ምፍጣር፣ውሕስና ምግቢ ምምሕያሽን ኩለመዳያዊ ቀረብ ሓይሊ ምርግጋፅን ከምዘድሊ ሓቢሮም። ኢትዮጵያ ሓምለዋይ ስርዓት ኢኮኖሚ እናሃነፀት እያ ዝበሉ እቶም ፕሬዚዳንት፤ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር፣ተሓዳሲ ሓይልን ልምዓት ኮሪደርን ኣብ ልዕሊ ዜጋታት ጭቡጥ ውፅኢት እናመዝገቡ እዮም ኢሎም። መንግስትታት ካልኦት ሃገራት እውን ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ምፅዋር ዘኽእል ቆራፅ ስጉምቲ ክወስዱ ከምዘለዎም ገሊፆም። ኣቦ መንበር ኮሚሽን ሕብረት ኣፍሪካ ማህሙድ ዓሊ ዩሱፍ ብግደኦም፤ ኣፍሪካ መበል ካልኣይ ኣህጉራዊ ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ኣብ ቀፃሊ ሰሙን ንምክያድ ከምዝተዳለወት ሓቢሮም። ብለውጢ ከባብያዊ ኣየር እናተፈተነት እትርከብ ኣፍሪካ ድምፃ ሓፍ ኢሉ ንክስማዕን ምላሽ ንክረክብን ብሓባር ምስራሕ ይግባእ ኢሎም። ዓለም ለኸ ማሕበረሰብ እውን ንፍትሓዊነት፣ስግግር ቴክኖሎጅን ህንፀት ዓቕምን ፋይናንስ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ኣብ ጎኒ ኣፍሪካ ጠጠው ንክብል ፃውዒት ኣቕሪቦም። ሚኒስትር ፕላንን ልምዓትን ፍፁም ኣሰፋ (ዶ/ር)፤ እቲ ቅነ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ካብ ቃል ዝሓለፈ ዕዉት ድርድርን ተግባራዊ ስጉምትን ንምውሳድ ድልድል ኮይኑ ከምዘገልግል ተዛሪበን። ኢትዮጵያ ትልሚ ልምዓት 10 ዓመትን ሃገር ቦቆል መመሓየሺ ኢኮኖምን ምስ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ብዝስማዕማዕ መልክዑ ተግባራዊ እናገበረት ከምትርከብ እውን ኣረዲአን። ምክትል ዋና ፀሓፊ ስምምዕ ማዕቐፍ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውሕመ ኑራ ሀመላዲጂ፤ ኢትዮጵያ ንነዊሕ ዘበን ምልክት ነፃነትን ዲፕሎማስን ኣፍሪካ ኮይና ፀኒሓ እያ ኢለን። ዓለም ለኸ ቅልውላው ብዘይ ትሕብብር ምስዓር ኣይከኣልን ዝበላ እተን ምክትል ዋና ፀሓፊ፤ ፅልዋ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ንምፅዋር ኣብ ዝግበር ፃዕሪ ጭቡጥ ውፅኢት ንምምዝጋብ ምትሕብባር ወሳኒ ከምዝኾነ ሓቢረን።  

ኣዲስ ኣበባ/ነሓሰ 22/2017(ኢዜኣ) ፅሩይቲ ኢትዮጵያ ናብ ቀፃሊ ወለዶ ንምትሕልላፍ ሓላፍነት ኩሉ ዜጋ ክኸውን ከምዝግባእ ዋና ዳይሬክተር በዓል መዚ ሓለዋ ከባቢ ኢንጅነር ለሊሴ ነሜ ገሊፀን፡፡ ቁፅሪ ኣዋጅ ኣተሓሕዛን ኣወጋግዳን ደረቕ ጎሓፍ 1383/2017 ኣብ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ምፅዳቑ ዝዝከር እዩ። በዓል መዚ ሓለዋ ከባቢ እቲ ኣዋጅ ተግባራዊ ኣብ ዝኾነሉ ኣግባብ ዝጠመተ ስልጠና ንመዳርግቲ ኣካላት ሂቡ። ዋና ዳይሬክተር በዓል መዚ ሓለዋ ከባቢ ኢንጅነር ለሊሴ ነሜ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ እቲ ኣዋጅ ካብ ዝሓዞም ቀንዲ ጉዳያት ስርዓት ኣተሓሕዛን ኣወጋግዳን ጎሓፍ ፕላስቲክ እቲ ሓደ እዩ። ውፅኢታት ፕላስቲክ ኣብ ውሽጢ መሬት ከይበስበሱ ንነዊሕ እዋን ስለዝፀንሑ ጠንቂ ብኽለት ከባቢ፣ንጥዕና ወዲ ሰብ ድማ ጉደኣት እናኾኑ ከምዝመፁ እውን ተዛሪበን። ስለዝኾነ እውን ኢትዮጵያ ምስ ዓለም ለኸ ሕግታት ዝጠዓዓምን ነዚ ዘበን ዝምጥንን ኣዋጅ ኣተሓሕዛን ኣወጋግዳን ደረቕ ጎሓፍ ምድላዉ ሓቢረን። ብመሰረት እቲ ኣዋጅ ንሓደ ግዜ ጥራሕ ኣብ ረብሓ ዝውዕሉ ፍርያታት ፕላስቲክ ናብ ውሽጢ ሃገር ምእታው፣ምፍራይን ንዕዳጋ ምቕራብን ከምዘይከኣል ኣረዲአን። እዚ ድማ ድሕሪ 6 ኣዋርሕ ኣብ መላእ እታ ሃገር ተፈፃሚ ከምዝኸውን ተዛሪበን። ኣብ ከባቢ ይኹን ኣብ ልዕሊ ሰባት ጉድኣት ዘየብፅሑ ፍርያታት ንምቕራብ ምስ መዳርግቲ ኣካላት ብቐረባ እናተሰርሐ ከምዝኾነ እውን ፀሪሐን። እቲ ናይ ሎሚ ስልጠና እውን እቲ ኣዋጅ ብኣግባቡ ንክፍፀም መዳርግቲ ኣካላት ግንዛበ ንክሕዙ ዝዓለመ እዩ ኢለን። ኣብቲ መድረኽ መፅናዕታዊ ፅሑፍ ዘቕረቡ ኣብ በዓል መዚ ሓለዋ ከባቢ ሓላፊ ዴስክ ክትትል ኣተሓሕዛን ኣወጋግዳን ጎሓፍ ከተማ ዋሲሁን ኣለሙ ብግደኦም፤ ፅሩይን ንናብራ ምችውን ከባቢ ንምፍጣር እናተሳለጡ ዝርከቡ ስራሕቲ ውፅኢታዊ እዮም ኢሎም። ኣብ ዙርያ ኣተሓሕዛን ኣወጋግዳን ጎሓፍ ፕላስቲክ ኩሎም መዳርግቲ ኣካላት እኹል ግንዛበ ብምሓዝ እጃሞም ንክዋፅኡ እውን ፃውዒት ኣቕሪቦም። ተሳታፊ እቲ መድረኽ ምክትል ሓላፊ ቢሮ ፍትሒ ምምሕዳር ከተማ ኣዲስ ኣበባ ተስፋዬ ደጀኔ፤ እቲ ስልጠና እቲ ኣዋጅ ተግባራዊ ንምግባር ሓባራዊ ቅዋምን ግንዛበን ንክንሕዝ ዝገብር እዩ ክብሉ ተዛሪቦም።  

  ኣብ ከተማ አርባምንጭ ኣብ ምክያድ ዝርከቡ ስርሓትታት ልምዓት ኣብ ቀረባ ዑደት ኣብ ዝገበርናሉ እዋን ንፕሮጀክት ገበታ ትውልዲ ተመልኪትና። እዚ ስራሕ ብዓቐኑ ርኡይ ገዚፍ ብምኹኑ ከተማ አርባምንጭ ዓበይቲ ጉባኤታት ንኸተታኣናግድ ዓዲምዋ እያ። ቅድሚሓዚ ካብ ዝነበረና ምልከታ ስፍሕ ኢሉ ዝተሳለጠ ልምዓት ገምገም ሩባ ኩልፎ ነዛ ከተማ ተወሳኺ ፉሉይ ግርማ ሞገስን መልክዕን ፈጢሩ እዩ ። ናብ ጫካ አርባምንጭ መእተዊ ሓደሽቲ መንገድታት ዝተሰርሑ እንትኾኑ ንጎቦታት፣ንማይን ደንታት ከባብን መባፅሕቲ በሪ ኮይኖም እዮም ።እዚኦምን ካልዖት ካብ ከተማ ኣዲስ ኣበባ ወፃኢ ኣብ ዘለዉ ብርክት ዝበሉ ከተማታት ብዝረእናዮም ምምሕያሻት ዝተፈላለዩ ኣማራፅታት ከምዘለዉ ዘመላኸቱ ዘይተጠቐምናሎም ዓቐምታት ከምዘለዉና ዘርእዩ እዮም ። እዚ ምዕባለ ብሓበራዊ ፃዕርታትና ዓበይቲ ልምዓታዊ ስርሓትታት ከምነዕውት ዘመላኸቱ ርኡያት ምልክታት እዮም ። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር)

ኣዲስ ኣበባ/ነሓሰ 8/2017 (ኢዜኣ) ኣብ 11 ሽሕን 800 ተፋሰሳት ዝስራሕ ዘሎ ስራሕ ናብ ማእኸል ሓበሬታ ኣተሓሕዛን ኣጠቓቕማን ሃፍቲ ተፈጥሮ ንምእታው ህንፀት ዓቕሚ ሓዊሱ ተዛመድቲ ስራሕቲ እናተሳጡ እዮም። ኣብ ሚኒስቴር ግብርና ኣብ መራሒ ፈፃሚ ስራሕ ልምዓት ሃፍቲ ተፈጥሮ ፕሮግራም ልምዓታዊ ሴፍቲኔት ሓላፊ ዴስክ ምትሕብባር ማሕበረሰብ ፈቀደ ኣዳነ ከምዝበልዎ፤ ነቲ ስራሕ ዘድልዩ ላፕቶፕ፣ዘይተገደበ ኢንተርኔትን ተዛመድቲ እታዎታትን ብደገፍ መሓዙት ትካላት ኣብ ውሽጢ ሓፂር እዋን ተገዚኦም ንሰብ ሞያ ክከፋፈሉ እዮም። እዋኑ ዝሓለወ፣ተኣማንነቱ ዝተረጋገፀ ትልሚ፣ክትትልን ፀብፃባትን ንምልውዋጥ፣ስራሕቲ ልምዓት ምስ ዝርከብሉ ከባቢ ንምቕማጥ ከምኡ እውን ንወሃብቲ ውሳነ፣ተመራመርትን ሚድያታትን ትኽክለኛ ሓበሬታ ንምሃብ ማእኸል ሓበሬታ ኣድላይ እዩ ኢሎም። ኣብ ፕሮግራም ልምዓታዊ ሴፍቲኔት ኣብ ዘለዉ 492 ወረዳታት ዘለዉ 11 ሽሕን 800 ተፋሰሳት ዝተሰርሑ ስራሕቲ ልምዓት ሓበሬታ ንዝእክቡን ናብ ማእኸል ሓበሬታ ንዘእትዉን ሰብ ሞያ ወረዳ ስልጠና እናተውሃበ ከምዝኾነ እውን ሓቢሮም። ቀንዲ ዕላማ ማሕበራዊ ስራሕቲ ተቓላዕነት ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ምቕናስን ስራሕቲ ህንፀት ሃፍቲ ቤተሰብ ንምድጋፍን ከምዝኾነ ኣረዲኦም። ብስራሕቲ ማሕበረሰብ ካብ ዝሳለጡ ስራሕቲ፤ ልምዓትን ሓለዋን ሃፍቲ ተፈጥሮ፣ስራሕቲ ምውህላል ማይ፣ዝርገሐ መሰረተ ልምዓት ኣናእሽተይ መስኖ፣ስራሕ መንገዲ፣ህንፀት መሰረተ ልምዓት ማሕበረሰብ፣ንስርዓተ ምግቢ ዝሕግዙ ስራሕቲ ምስራሕን ካልኦትን ከምዝኾኑ እውን ኣብራህሪሆም።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 26/2017(ኢዜኣ) ባህጊ ኢትዮጵያ ብምዕዋት ልኡኽቶና ክንዕቅኖ ኣለና ክብሉ ዋና ፈፃሚ ስራሕ ናይ ኢትዮጵያ ዜና ኣገልግሎት ሰይፈ ደርቤ ገሊፆም። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) 20 ሰነ 2017 ዓ/ም “ብምትካል ምንስርራእ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ 7 ነጥቢ 5 ቢልዮን ፈልሲ ንምትካል ብምትላም መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር እዚ ዓመት ከምዘጀመሩ ዝዝከር እዩ። ነዚ ስዒቡ መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ 24 ሓምለ 2017 ዓ/ም ተሳሊጡ እዩ። ኣመራርሓን ሰራሕተኛታትን ኢዜኣ እውን ነዚ ስዒቡ ሎሚ መዓልቲ ኣብ ማእኸል እፅዋት ጉለሌ ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። ዋና ፈፃሚ ስራሕ ኢዜኣ ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ እቲ ትካል ልኡኽትኡ ንምዕዋት ካብ ዘሳልጦም ስራሕቲ ብተወሳኺ ኣብ ዝተፈላለዩ ማሕበራውን ሃገራውን ጉዳያት ብምስታፍ ሓላፍነቱ እናተዋፅአ እዩ ዝርከብ። እቲ ሎሚ ዝተሳለጠ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር እውን ኣካል እዚ እዩ ኢሎም። ሓምለዋይ ኣሰር መርኣያ ብምግቢ ዓርስኻ ምኽኣል ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ብብርኪ ኣህጉር ተፀራሕን ምችውን ሃገር ኣብ ምፍጣር እቲ ትካል ትፅቢት ዝግበረሉ ሓላፍነት እናተዋፅአ ከምዝኾነ ወሲኾም ተዛሪቦም። ሽቶ እቲ ትካል ባህጊ ኢትዮጵያ ምዕዋት እዩ ዝበሉ እቶም ዋና ፈፃሚ ስራሕ፤ ኣብዚ ከይዲ ንወለዶ ዝመሓላለፍ ስራሕ እናሳለጠ ብልፅግና ኢትዮጵያን ህዝባን ክውን ኣብ ምግባር ዝገብሮ ስራሕ ኣጠናኺሩ ከምዝቕፅለሉ ኣረዲኦም። ብተወሳኺ እውን 24 ሓምለ 2017 ዓ/ም ኣብ ዝተሳለጠ መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ ኢትዮጵያ 714 ነጥቢ 7 ሚልዮን ፈልስታት ብምትካል ታሪኻዊ ዓወት ከምዘመዝገበት ኣዘኻኺሮም። ስለዝኾነ እውን ኢንሼቲቭ ሓምለዋይ ኣሰር ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ሃገራዊ ጥራሕ ዘይኮነስ ኣህጉራውን ዓለም ለኻውን ከምዝኾነ ብተግባር ዘርኣየ እዩ ኢሎም። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ዝተሳተፉ ሰራሕተኛታ ኢዜኣ ብግደኦም፤ ብምትካል ምንስርራእ ኣብ ዝብል መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ብምስታፎም ከምዝተሓጎሱ ሓቢሮም። በዚ ድማ ብሞይኦም ካብ ዘሳልጥዎ ስራሕ ብተወሳኺ ሃገራዊ ሓላፍነቶም ንክዋፅኡ ሰናይ ኣጋጣሚ ከምዝፈጠረሎም ተዛሪቦም። እቲ ሎሚ ብኣመራርሓን ሰራሕተኛታትን እቲ ትካል ዝተሳለጠ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ፤ እቲ በዓል ሞያ ኣብ ሓምለዋይ ኣሰር ንክሳተፍ ዕድል ዝፈጠረን ኣብ ኩለመዳያዊ ልምዓት ሃገር ዘለዎ ተሳትፎ ንክውስኽን ዝሓገዘ እዩ ኢሎም።

ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 26/2017 (ኢዜኣ) መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ 4ይቲ ኣውሮፕላን ኤርባስ A350-1000 ሎሚ ከምዝተረከበ ኣፍሊጡ። እታ ኣውሮፕላን ንዓማዊል ዝለዓለ ኣገልግሎት ምሃብ ዘኽእል ቴክኖሎጂ ዝተገጠመላ ከምዝኾነት እውን ገሊፁ። ኣውሮፕላን A350-1000 ካብ 350 ክሳብ 410 መንገደኛታት ናይ ምሓዝ ዓቕሚ ዘለዋ እያ። መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ኣውሮፕላናት ኤርባስ A350-1000 ንምግዛእ ብምእዛዝ እታ ናይ መወዳእታ ኣውሮፕላን ሎሚ ከምዝተረከበ ንኢዜኣ ኣብ ዝለኣኾ ሓበሬታ ኣፍሊጡ። እቲ መንገዲ ኣየር ዝተረከባ ኣውሮፕላን A350-1000 እውን ብዓይነታ ፍልይትን ኣብ ኣፍሪካ ፈላመይትን እያ ኢሉ። መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ 26 ጥቅምቲ 2017 ዓ/ም ኣብ ኣፍሪካ ፈላማይ ዝኾነት ኣውሮፕላን መንገደኛታት A350-1000 ዝተረከበ እንትኸውን እታ ኣውሮፕላን ''Ethiopia land of origins'' ብዝብል ሰይምዋ እዩ። እዚ ድማ ምስ ምልላይ መስሕብ ቱሪዝም ኢትዮጵያ ዝተኣሳሰረ እዩ። እታ ኣውሮፕላን ፈላማይ በረራኣ 26 ጥቅምቲ 2017 ዓ/ም ናብ ናይጄሪያ ከተማ ሌጎስ ምግባራ ዝዝከር እዩ። እቲ መንገዲ ኣየር ኣብዚ ሕዚ እዋን ብዘለውኦ ልዕሊ 160 ኣውሮፕላናት ልዕሊ 140 ዓለም ለኸን 22 ሃገር ውሽጥን መባፅሕታት በረራ እናሸፈነ እዩ ዝርከብ። መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ከም ኣቆፃፅራ ኣውሮፓ ኣብ 2035 ዓመታዊ ኣታዊኡ ናብ 25 ቢልዮን ዶላር ንምዕባይን ኣብ ዓመት 67 ሚልዮን መንገደኛታት ንምጉዕዓዝን ትልሚ ተሊሙ እናሰርሐ እዩ ዝርከብ።

ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ/ 24/2017(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣብ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ ሓንቲ ፀሓይ 714 ነጥቢ 7 ሚሊዮን ፈልሲ ብምትካል ናይ ባዕላ ክብረ ወሰን ምምሕያሽ ከምዝኸኣለት ሚኒስትር ግብርና ግርማ ኣመንቴ(ዶ/ር) ገሊፆም። ሚኒስትር ግብርና ግርማ ኣመንቴ(ዶ/ር) መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ ብዓወት ምዝዛሙ ኣመልኪቶም ንህዝቢ ኢትዮጵያ መልእኽቲ እንኳዕ ደስ በለኩም ኣመሓላሊፎም። እቶም ሚኒስትር፤ ኢትዮጵያ ኣብ መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ 714 ነጥቢ 7 ሚሊዮን ፈልሲ ብምትካል ዝተለመቶ ከምዘዐወተት ተዛሪቦም።

  ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 24/2017(ኢዜኣ) ኢትዮጵያውያን እንትተሓባበሩ ተኣምር ከምዝሰርሑ ሎሚ ዳግማይ ተራእዩ ክብሉ ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ገሊፆም። እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር ኣብ ማሕበራዊ ምትእስሳር ገፆም ኣብ ዘመሓላለፍዎ መልእኽቲ፤ “ብምትካል ምንስርራእ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ቃል ኣብ ሓደ መዓልቲ 700 ሚልዮን ፈልስታት ንምትካል ዝተለምናዮ ትልሚ ልዕሊ እቲ ዝተሓሰበ ተዓዊቱ ኢሎም። ኣመራርሓታትን ሰራሕተኛታትን፣ትካላት መንግስትን ውልቀን፣ኤምባሲታትን ዓለም ለኸ ትካላትን፣ ህፃናት፣ መናእሰይ፣ኣረጋውያን፣ደቂ ተባዕትዮን ደቂ ኣንስትዮን ሎሚ ንጉሆ ቅድሚ ኣዕዋፍ ሓምለዋይ ኣሰር ንምንባር ወፂኦም ክብሉ እውን ሓቢሮም። ሓምለዋይ ኣሰር ባህሊ ኢትዮጵያውያን እናኾነ እዩ ዝበሉ እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር፤ ምስሊ ኢትዮጵያ እውን እናቐየረ እዩ ኢሎም። እዚ ልኡኽቶ ንዘተሓባብሩ፣ፃውዒትና ሰሚዖም ወፂኦም ንዝተኸሉ ኩሎም ኣመስጊኖም። ኢትዮጵያውያን፣ ትውልደ ኢትዮጵያን ዜጋታት ወፃእን ብበዝሕን ብምልኣትን ንዝገበርዎ ተሳትፎ ብሽም ኢትዮጵያ ነመስግን ኢሎም። ምትካል ንደቅና ፅላል ምዝርጋሕ እዩ ክብሉ እውን መልእኽቲ ኣመሓላሊፎም።

መቐለ/ሓምለ 24/2017(ኢዜኣ) ኣብ ክልል ትግራይ ዝትከሉ ዘለዉ ፈልስታት ንዝባደሙን ብተደጋጋሚ ድርቂ ንዘጋጥሞምን ከባብታት ዘላቒ መፍትሒ ዝኾኑ እዮም ክብሉ ሓላፊ ቢሮ ሕርሻን ሃፍቲ ተፈጥሮን ግዝያዊ ምምሕዳር እቲ ክልል እያሱ ኣብርሃ (ዶ/ር) ገሊፆም። መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ ካብ ንጉሆ ጀሚሩ ኣብ መላእ ኢትዮጵያ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ኣብ ክልል ትግራይ እውን ካብ ንጉሆ ጀሚሩ እቲ መርሃ ግብሪ እናተሳለጠ እንትኸውን ሓላፊ ቢሮ ሕርሻን ሃፍቲ ተፈጥሮን ግዝያዊ ምምሕዳር እቲ ክልል እያሱ ኣብርሃ (ዶ/ር)ን ካልኦት ሓለፍቲ ስራሕ እቲ ግዝያዊ ምምሕዳርን ከምኡ እውን ዝተፈላለዩ ክፋላት ሕብተሰብ ኣብ ዞባ ምብራቕ እቲ ክልል ወረዳ ፃዕዳ እምዳ ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። ሓላፊ ቢሮ ሕርሻን ሃፍቲ ተፈጥሮን ግዝያዊ ምምሕዳር እቲ ክልል እያሱ ኣብርሃ (ዶ/ር) ኣብዚ እዋን፤ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ካብ ሓለዋ ከባቢ ብተወሳኺ መሰረት ውሕስና ምግብን ዘላቒ ልምዓትን ስለዝኾነ ብንቕሓት ክንሳተፍ ኣለና ኢሎም። እቶም ዝትከሉ ፈልስታት ብፍላይ ድማ ንዝባደሙን ድርቂ ንዘጋጥሞምን ከባብታት መድሕን ከምዝኾኑ ብምሕባር፤ ምትካል፣ምሕላውን ምክንኻንን ሓባራዊ ሓላፍነትና ክኸውን ከምዘለዎ እውን ኣረዲኦም።  

ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 24/2017(ኢዜኣ) ሓምለዋይ ኣሰር ሓደሽቲ መባፅሕታት ቱሪዝም እናፈጠረልና እዩ ክብላ ሚኒስትር ቱሪዝም ሰላማዊት ካሳ ገሊፀን። ብብርኪ ሃገር 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ ንምትካል “ብምትካል ምንስርራእ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ኣብ ሓንቲ ፀሓይ ሎሚ መዓልቲ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ሚኒስቴር ቱሪዝም፣ተፀዋዕቲ ትካላት፣ሪፐብሊካን ጋርድ 5ይ ክፍለ ሰራዊትን መዳርግቲ ኣካላት ሚኒስቴር ቱሪዝምን ኣብ ሸገር ሲቲ ክፍለ ከተማ ጅራ ተረኺቦም ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። ሚኒስትር ቱሪዝም ሰላማዊት ካሳ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ ሓምለዋይ ኣሰር ዘበን ተሻጋሪ ካብ ዝኾኑ ዓበይቲ ፕሮጀክትታት እቲ ሓደ እዩ። ብሓምለዋይ ኣሰር ተረባሕቲ ካብ ዝኾኑ ዓውድታት እውን ቱሪዝም እቲ ሓደ እዩ ኢለን። ኣብ ዝሓለፉ 7 ዓመታት ዝተተኸሉ ፈልስታት ሓደሽቲ መባፅሕታት ቱሪዝም እናፈጠሩ ከምዝኾኑ እውን ኣረዲአን።  

ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 24/2017(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ በቢዓመቱ ተሳልጦ ዘላ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ብመርኣያነት ዝግለፅ ከምዝኾነ ብመዓርግ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ሓላፊ ማእኸል ምትሕብባር ህንፀት ስርዓት ዲሞክራሲን ምክትል ፕሬዚዳንት ፓርቲ ብልፅግናን ኣደም ፋራህ ገሊፆም። መበል 7ይ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር “ብምትካል ምንስርራእ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ 7 ነጥቢ 5 ቢልዮን ፈልሲ ንምትካል ብምትላም ኣብ መላእ እታ ሃገር ተኸላ ፈልሲ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ሎሚ መዓልቲ እውን መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ብመዓርግ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ሓላፊ ማእኸል ምትሕብባር ህንፀት ስርዓት ዲሞክራሲን ምክትል ፕሬዚዳንት ፓርቲ ብልፅግናን ኣደም ፋራህ ኣብ ክልል ሶማሌ ከተማ ጅግጅጋ ተረኺቦም ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። ኣይተ ኣደም ፋራህ ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ ኣካል 7ይ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ዝኾነ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ 700 ሚልዮን ፈልሲ ናይ ምትካል ስራሕ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። እቲ መርሃ ግብሪ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ኣብ ምክልኻል፣ዕድል ስራሕ ኣብ ምፍጣር፣ውሕስና ምግቢ ኣብ ምርግጋፅን ፍርያትን መፍረያይነትን ኣብ ምዕባይን ዝተፈላለዩ ረብሓታት ከምዘለዎ ሓቢሮም። እቲ ህዝቢ እውን ረብሓ ሓምለዋይ ኣሰር ብምርዳእ እናተኸለ እዩ ዝርከብ ኢሎም። መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ኢትዮጵያ ብመርኣያነት ዝግለፅ ከምዝኾነ እውን ተዛሪቦም።  

ኣዲስ ኣበባ/ሓምለ 24/2017(ኢዜኣ) ሓምለዋይ ኣሰር ምስ ተረባሕነት ህዝቢ ብምትእስሳር ዕዉታት ስራሕቲ እናተሳለጡ ከምዝኾኑ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ተመስገን ጥሩነህ ገሊፆም። መበል 7ይ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር “ብምትካል ምንስርራእ” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ 7 ነጥቢ 5 ቢልዮን ፈልሲ ንምትካል ብምትላም ኣብ መላእ እታ ሃገር ተኸላ ፈልሲ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ሎሚ መዓልቲ እውን መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ተመስገን ጥሩነህ እውን ኣብ ክልል ሶማሌ ከተማ ጅግጅጋ ተረኺቦም ሓምለዋይ ኣሰሮም ኣንቢሮም። እቶም ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ ናይ ሎሚ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ኢትዮጵያውያን 700 ሚልዮን ፈልሲ ንምትካል ዝረባረብሉ እዩ። ክሳብ ቀፃሊ ዓመት 50 ቢልዮን ፈልስታት ንምትካል ትልሚ ከምዝተሓንፀፀ እውን ተዛሪቦም። ኣብዚ ዓመት 7 ነጥቢ 5 ቢልየን ፈልስታት ከምዝትከሉ ብምሕባር፤ ሓምለዋይ ኣሰር ምስ ተረባሕነት ህዝቢ ምትእስሳር ከምዝተኽኣለ ሓቢሮም። ኣብ ክልል ሶማሌ ድሕሪ እቲ ሃገራዊ ለውጢ ኣብ ዓውዲ ግብርና መፍረያይነት ንምዕባይ ዓበይቲ ስራሕቲ እናተሳለጡ ከምዝኾኑ እውን ኣረዲኦም።  

ድሬዳዋ/ሓምለ 24/2017(ኢዜኣ) መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ወዲ ሰብ ምስ ተፈጥሮ ተስማዕሚዑ ምንባር ዝኽእለሉ ከባቢ ዝፈጥር ስለዝኾነ ኣጠናኺርና ክነቐፅሎ ይግባእ ክብሉ ዋና ኣዛዚ ሓይሊ ኣየር ፌዴሪኢ ሌተናል ጀነራል ይልማ መርዳሳ ገሊፆም። ኣብ ከተማ ድሬዳዋ መርሃ ግብሪ ተኸላ 700 ሚልዮን ፈልሲ ኣብ ሓንቲ ፀሓይ እናተሳለጠ እዩ ዝርከብ። ኣብ ምምሕዳር ከተማ ድሬዳዋ ኣብ ፓርክ ኣርቲስት ዓሊ ቢራ ተረኺቦም ዝተፈላለዩ ፈልስታት ብምትካል እቲ መርሃ ግብሪ ዘጀመሩ ዋና ኣዛዚ ሓይሊ ኣየር ፌዴሪኢ ሌተናል ጀነራል ይልማ መርዳሳን ከንቲባ እቲ ምምሕዳር ከተማ ከድር ጁሃርን እዮም። ሌተናል ጀነራል ይልማ መርዳሳ ኣብዚ እዋን ኣብ ዘመሓላለፍዎ መልእኽቲ፤ ሓምለዋይ ኣሰር ብምንባር ሚዛን ተፈጥሮ ምሕላውን ምክንኻንን ቀዳማይ ስራሕ ኩላትና እዩ ኢሎም። መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ወዲ ሰብ ንፁህ ኣየርን ማይን ንክረክብ ከምኡ እውን ምስ ተፈጥሮ ተስማዕሚዑ ንክነብር ዝገብር ስለዝኾነ ኣጠናኺርና ክንቕፅለሉ ኣለና ክብሉ እውን ተዛሪቦም። ከንቲባ ምምሕዳር ከተማ ድሬዳዋ ከድር ጁሃር ብግደኦም ከምዝበልዎ፤ ሓምለዋይ ኣሰር መዐወቲ ጉዕዞ ምንስርራእ ሃገርናን ዘበን ተሻጋርን ፕሮጀክት እዩ። እቲ ፕሮጀክት ሚዛን ተፈጥሮ ብምሕላው ናብ ብልፅግና ንምጉዓዝ ኣብ ንገብሮ ጉዕዞ መሰረታዊ እጃም እናበርከተ ከምዝርከብ እውን ሓቢሮም። ኣብቲ መርሃ ግብሪ ተኸላ ፈልሲ፤ ኣባላት ካቢኔ እቲ ምምሕዳር ከተማ፣ኣመራርሓ ፓርቲ ብልፅግና ጨንፈር ድሬዳዋ፣ኣቦታት ሃይማኖት፣ዓበይቲ ዓድን በቢብርኩ ዝርከቡ ክፋላት ሕብረተሰብን ይሳተፉ ኣለዉ።