ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 22/2018 (ኢዜኣ) ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ካብ 23 ሕዳር 2018 ዓ/ም ጀሚሩ ኣምባሳደር በትረ መንግስቱ ሚኒስትር ዲኤታ ሓላፊ ፍሉይ ቤት ፅሕፈት ቀዳማይ ሚኒስትር ገይሮም ምሿሞም ቤት ፅሕፈት ቀዳማይ ሚኒስትር ኣፍሊጡ።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 22/2018(ኢዜኣ) ኣብ ክልል ትግራይ ዘላቒ ሰላምን ልምዓትን ንምርግጋፅ እቲ መንእሰይ ንቑሕ ተሳትፎ ክገብር ከምዘለዎ ትግራይ ዲሞክራሲያዊ ፓርቲ(ትዴፓ) ገሊፁ። ዋና ፀሓፊ ትግራይ ዲሞክራሲያዊ ፓርቲ(ትዴፓ) ሙሉብርሃን ሃይለ ንኢዜኣ ከምዝበልዎ፤ ህዝቢ እቲ ክልል ዘጋጠምዎ ፈተናታት ንምፍታሕ እቲ መንእሰይ ንቑሕ ተሳትፎ ክገብር ትፅቢት ይግበረሉ። ብፍላይ ድማ ኣብቲ ክልል ዘላቒ ሰላም ንክመፅእ እቲ መንእሰይ ኣብ ቀፃሊ መረፃ ንቑሕ ተሳትፎ ምግባር ትፅቢት ከምዝግበረሉ ብምግላፅ፤ ነዚ ድማ ኣብ ከይዲ ፖለቲካ ናይ ባዕሉ ኣስተዋፅኦ ንምብርካት ዘኽእልዎ ስራሕቲ ትዴፓ እናሳለጠ እዩ ዝርከብ ኢሎም። ኣብቲ ክልል ኩሉ ዝሳተፈሉ ብዲሞክራሲያዊ መንገዲ ዝተመረፀ ፓርቲ ናብ ስልጣን ንክመፅእ ናይ ምግባር ስራሕ ትኹረት ከምዝተውሃቦ ሓቢሮም። ምስ ዝተፈላለዩ ኣወዳድባታት፣ልሂቃንን ኣብቲ ክልል ዝንቀሳቐሱ ውድባት ፖለቲካን ሓዊሱ ምስ ሲቪክ ማሕበራት ብምውዳድ ናይ ምስራሕ ጅማሮታት ከምዘለዉ እውን ኣረዲኦም። ትግራይ ዲሞክራሲያዊ ፓርቲ(ትዴፓ) ኣብ ዝቕፅል መረፃ ንምውድዳር ምድላው እናገበረ ከምዝኾነ ኣፍሊጦም። ኣብዚ ሕዚ እዋን ህዝቢ ትግራይ ካብ ዝኾነ ነገር ንላዕሊ ሰላም፣ልምዓትን ዲሞክራስን እዩ ዝደሊ ዝበሉ እቶም ዋና ፀሓፊ፤ እዚ ንምዕዋት ሓባራዊ ቃልሲ ከምዘድሊ ተዛሪቦም። ብካሊእ መዳይ ነበር ህወሓት ቀፃሊ መረፃ ንከይሳለጥ ንምግባር ዝገብሮም ምንቅስቓሳት ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ከም ምቕላድ ተገይሩ ዝውሰድ እዩ ኢሎም። ተፈጥሮኣዊ ባህሪ ነበር ህወሓት ሰላማዊ ቃልሲ ዘይፈትውን ዘይደልን ከምዝኾነ ብምሕባር፤ ኣባላት እቲ ጉጅለ ብልዕልና ሓሳብ ዘይኣምኑ ከምዝኾኑ ገሊፆም። ዝኾነ ኣካል ንሰላምን ዕቤትን ህዝቢ ዝሓስብ እንተኾይኑ ብሕጋዊ መንገዲ ተመዝጊቡ ዓርሱ ንመረፃ ከዳለው ከምዘለዎ እውን ሓቢሮም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 22/2018 (ኢዜኣ) ህልውን ብልፅግና ኢትዮጵያ ንምርግጋፅ ኩላትና በቢዓውድና ማዕረ ክንጎዪ ትፅቢት ይግበረልና ክብሉ ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ተዛሪቦም። እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር፤ “ብምልከታ ናይ መደመር መንግሥቲ፤ ዝላ ዓውድታት”ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ንላዕለዎት ኣመራርሓ ፓርቲ ብልፅግና ስልጠና ሂቦም። ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ ሓንቲ ሃገር ካብ ካልኦት ድሑርቲ እትበሃል ብፖለቲካዊ፣ ማሕበራዊ፣ኢኮኖሚያውን ቴክኖሎጂካውን መለክዕታት ካብ ሓንቲ ማዕቢላ እትበሃል ሃገር ዝተሓተት ኮይና እንትትርከብ እዩ ኢሎም። ምቁራፅ ዕቤት፣ቀፃልነት ዘለዎ ዕቤት ዘይምህላው፣ምትእጉጓል ቅልጣፈ፣ዕንክሊል ፖለቲካን ስምብራት ኢኮኖምን መግለፅታት ድሕረት ተገይሮም ከምዝውሰዱ እውን ኣብራህሪሆም። ትካላዊ ውድቀት፣ባህለዊ ውድቀትን ኢኮኖሚያዊ ምድኻምን መበገስታት ድሕረት ከምዝኾኑ እውን ገሊፆም። ስለዚ ኣካላዊ ሓፁር፣ትካላዊ(ስርዓታዊ) ሓፁር ከምኡ እውን ባህላዊ ሓፁር ዝተብሃሉ ሰለስተ ሓፁር ከልከልቲ ዕቤት ሃገር እንተዘይፈሪሶም ከም ሃገር፣ከም ክልል ኢሉ እውን ከም ከተማ ዕቤት ኣይመፅእን ክብሉ እውን ኣረዲኦም። ፍልጠት ሓፂርና፣ገንዘብ ሓፂርናን ምዕባይ ደሊናን ከመይ ክኸውን ይኽእል? ሓቢሮም ክኸዱ ኣይኽእሉነ ዝበሉ እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር፤ ዕቤት ዝመፅእ ፍልጠትን ገንዘብን ካብ ዘለዎ ቦታ ምስሓብ እንትንኽእል እምበር እንትንደፍኦ ኣይኮነን ኢሎም። ስለዝኾነ እውን ምርግጋፅ ህልውና ብልፅግና ኢትዮጵያ ንደሊ እንተኾይንና፣ንብልፅግና ኢትዮጵያ ምስራሕ ከምኡ እውን መሰረት ምንባር እንተደሊና ኩላትና ማዕረ ክንጎዪ ትፅቢት ይግበረልና ክብሉ ኣረዲኦም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 22/2018 (ኢዜኣ) መደመራዊ ከይዲ ስግግር ዝላ ናብ ውፅኢት ምቕያር፣ናብ ካሊእ ምስጋርን ንቕድሚት ብቕልጡፍ ምጉዓዝን ዝተብሃሉ 3 ቁልፊ ነገራት ከምዝሕዘ ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ገሊጾም። እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር፤ “ብምልከታ ናይ መደመር መንግሥቲ፤ ዝላ ዓውድታት”ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ንላዕለዎት ኣመራርሓ ፓርቲ ብልፅግና ስልጠና ሂቦም። ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ መደመራዊ መንገዲ ዝላ ክልተ ዋና ዋና ዕላማታት ከምዘለውዎ ብምግላፅ እቲ ሓደ ምስቲ ቀዳማይ ዘሎ ኣፈላላይ ብቕልጡፍ ምፅባብ እንትኸውን እቲ ካልኣይ ድማ እመርታዊ ዕቤት ምምፃእ ከምዝኾነ ኣረዲኦም። ብመሰረት እዚ እውን መደመራዊ መንገዲ ዝላ ካልኦት ዝረገፅዎ ኩሉ ምርጋፅ ግቡእ ከምዘይኮነ፤ ውፅኢት ርኢና ካብኡ ምምሃር ንኽእል ኢና ኢሉ ከምዝኣምን ሓቢሮም። ብሓፈሻ ከይዲ ስግግር መደመራዊ መንገዲ ዝላ ሰለስተ ቁልፊ ነገራት ከምዝሕዝ ብምግላፅ፤ ንሳቶም እውን ናብ ውፅኢት ምቕያር፣ናብ ካሊእ ምስጋርን ንቕድሚት ብቕልጡፍ ምጉዓዝን ከምዝኾኑ ኣብራህሪሆም። እዚ ማለት ድማ ነባር ዓቕምታት ናብ ውፅኢት ምቕያር፣ሓደሽቲ ዓውድታት ምፍጣርን ምስጋርን፣ኣብ ውሽጢ ዓውድታት እውን ዝፍጠር ምምጥጣን ምስላጥ፣ሓደሽቲ ዓቕምታት ልምዓት ምውፃእ፣ሓደሽቲ ዕድላት ዕዳጋ ምፍጣር ከምዝሓትት ተዛሪቦም። ብተወሳኺ እውን ዘለና ዓቕሚ ምምዕባል፣መዋቕራዊ ስግግር ምርግጋፅ፣ፍልጠት ከም ፍርያት ምጥቃም ከምኡ እውን ካብ ፈተና ክወፅእ ዝኽእል ዕድል እንተሃልዩ ፀገማት ናብ ዕድል ምቕያር ትፅቢት ይግበር ኢሎም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 22/2018 (ኢዜኣ) ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) መባፅሒ መንግስቲ መደመር ኩለ መዳያዊ ብልፅግና ከምዝኾነ ገሊፆም። እቶም ቀዳማይ ሚኒስትር፤ “ብምልከታ ናይ መደመር መንግሥቲ፤ ዝላ ዓውድታት”ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ንላዕለዎት ኣመራርሓ ፓርቲ ብልፅግና ስልጠና ሂቦም። ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ መባፅሒ መንግስቲ መደመር ኩለ መዳያዊ ብልፅግና ከምዝኾነ ብምግላፅ ኩለ መዳያዊ ማለት ድማ ግብረ ገብነት ብዘየበላሹ መልክዑ ትግሃትን ነዚ ዘበን ዝምጥንን ብቕዓት ደሚሩ ምሓዝ እዩ ክብሉ ኣረዲኦም። ኩለ መዳያዊ ብልፅግና ማለት ገንዘብ ጥራሕ ዘይኮነስ ኩሉ ነገር ኣብ ውሽጡ ዘማልአ እዩ ኢሎም። እዚ ማለት ድማ ዝበልፀገ ግን ድማ ዘይሰልጠነ፤ ዝሰልጠነ ግን ዘይበልፀገ ሰብ ንከይህሉ ምትጋህ ማለት ከምዝኾነ ኣብራህሪሆም። ኣብዚ መዳይ ዓምድታት ሃገራዊ ብልፅግና ከምዘለዉ ብምሕባር፤ ንሳቶም እውን ኢኮኖሚ(ካብ ኩሉ፣ ንኹሉ፣ብኹሉ)፣ፖለቲካ(ሓቛፍን ኣሳታፍን)ን ማሕበራዊ(ወለዶኣዊ ልምዓት)ን ዝብሉ ከምዝኾኑ ኣረዲኦም። ቁልፊ ሕቶታት ወለዶ መደመር እውን ኢትዮጵያ እንታይ ትምሰል?፣መንግስቲ እንታይ ይምሰል?ን ወለዶ እንታይ ይምሰል?ን ዝብሉ እዮም ኢሎም። ብካሊእ መዳይ መልክዕን ቅርፅን ኢትዮጵያ ወለዶ መደመር፤ ሕብረ ብሄራዊ ሓድነት ዘለዋ፣ፀጋ ሕውነት ዘፅነዐት፣ሲቪል ባህሊ ዝጠንከረላን ዞባዊ ምትእስሳር ዘጠናኸረትን እያ ክብሉ ተዛሪቦም።

ደሴ/ሕዳር/ 20/2018(ኢዜኣ) ሕቶ ዋንነት በሪ ባሕሪ ኢትዮጵያ ታሪኻውን ሕጋውን መሰረት ዘለዎ ከምዝኾነ ኣብ ዩኒቨርሲቲ ወሎ ዝሰርሑ ሙሁራን ታሪኽን ፖለቲካል ሳይንስን ገሊፆም። ኣብ ዩኒቨርሲቲ ወሎ መምህርን ተመራማርን ታሪኽ ጋሻው መሐመድ(ዶ/ር)ን መምህር ፖለቲካል ሳይንስን ዓለም ለኸ ርክብን እንድሪስ ሁሴንን ኣብ ዋንነት ኣፍ ደገ ባሕሪ ኣመልኪቶም ምስ ኢዜኣ ኣብ ዝነበሮም ፃንሒት፤ ሕቶ ምምላስ ኢትዮጵያ ብሽርሒ ዝሰኣነቶ ዋንነት በሪ ባሕሪ ሕጋዊ መሰረት ዘለዎ ጉዳይ ህልውና እዩ ኢሎም። ሕዚ ዝምዝገብ ዘሎ ቅልጡፍ ዕቤት ኢትዮጵያ ንምቕፃልን ዓለም ለኸ ተሰማዕነታ ብዝበለፀ ንምጉላህን ዋንነት ኣፍ ደገ ባሕሪ ልዑል እጃም ከምዘለዎ ኣረዲኦም። እዚ ድማ እናዓበየ ዝመፀ ቁፅሪ ህዝቢ ኢትዮጵያ ምትእንጋድ ዘኽእል ዕቤት ንምቕፃልን ምስ ሃገራት እቲ ዞባ ብሓባር ንምልማዕን ሓጋዚ ከምዝኾነ ሓቢሮም። ስለዝኾነ እውን ሕቶ ኣፍ ደገ ባሕሪ ኢትዮጵያ ታሪኻውን ሕጋውን መሰረትት ዘለዎ ከምኡ እውን ዜጋታት ንተግባራዊነቱ ርብርብ እናገበርሉ ዘለዉ ሓቂ ከምዝኾነ ገሊፆም።

ጋምቤላ/ሕዳር 20/2018(ኢዜኣ) ንዕዉትነት እቲ ሃገራዊ ምኽክር ተሳትፎ መዳርግቲ ኣካላት ተጠናኺሩ ከምዝቐፀለ ኮሚሽነር ኮሚሽን ሃገራዊ ምኽክር ኢትዮጵያ መላኩ ወልደማሪያም ገሊፆም። “እጃም ደቂ ኣንስትዮ፣መናእሰይን ጉዱኣት ኣካልን ንውፅኢታዊ ሃገራዊ ምኽክር”ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ኣብ ከተማ ጋምቤላ መድረኽ መጨበጢ ግንዛበ ይካየድ ኣሎ። እቶም ኮሚሽነር ኣብ መኽፈቲ እቲ መድረኽ ከምዝበልዎ፤ ንፀገማት ብዘተ ዘላቒ መፍትሒ ንምሃብ ኣብ ዝግበር ፃዕሪ ተሳትፎ ኩሎም መዳርግቲ ኣካላት ተጠናኺሩ እናቐፀለ እዩ። ደቂ ኣንስትዮን ጉዱኣት ኣካልን በቲ ምኽክር ንፀገማት መፍትሒ ንምቕራብ ኣብ ዝግበሩ ፃዕሪ ልዑል እጃም ከምዘለዎም እውን ኣረዲኦም። ዘላቒ ሰላምን ልምዓትን ሃገር ንምርግጋፅ ደቂ ኣንስትዮ፣ መናእሰይን ጉዱኣት ኣካልን ዘለዎም ዓቕሚ ብምጥቃም እቲ ዝተጀመረ ሃገራዊ ምኽክር ምዕዋት ይግባእ ኢሎም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 20/2018(ኢዜኣ) ቤት ምኽሪ ሚኒስትራት ሎሚ መዓልቲ ኣብ ዘካየዶ መበል 50 ስሩዕ ኣኼባ ኣብ ዝተፈላለዩ ጉዳያት ብምዝታይ ውሳነታት ኣመሓላሊፉ። እቲ ቤት ምኽሪ ኣብ መበል 50 ስሩዕ ኣኼብኡ ዘመሓላለፎም ውሳነታት፡- 1. እቲ ቤት ምኽሪ ብቀዳምነት ኣብ ኣብ ስትራቴጂ ዲጂታል ኢትዮጵያ 2030 እዩ ዘትዩ። እቲ ስትራቴጂ ንዜጋታት ሓደሽቲ ዕድላት ንምፍጣር፣ዓቕሚ ቴክኖሎጂ ንምዕባይን መሰረተ ልምዓታት ንምስፍሕፋሕ፣ሰናይ ምምሕዳር ንምርግጋፅን ዕቤት ኢኮኖሚ ንምቅልጣፍን ዝግበሩ ዘለዉ ፃዕርታት ብዝሓሸ መንገዲ ንምዕዋት ዝዓለመ እዩ። እቲ ቤት ምኽሪ ኣብቲ ስትራቴጂ በሰፊሑ ድሕሪ ምዝታዩ በቲ ቤት ምኽሪ ካብ ዝፀደቐሉ መዓልቲ ጀሚሩ ተግባራዊ ንክግበር ብሙሉእ ድምፂ ወሲኑ። 2. እቲ ቤት ምኽሪ ቀፂሉ ድማ ምስ ዓለም ለኸ ማሕበር ልምዓት ኣብ ዝተፈረሙ ክልተ ስምምዓት ደገፍ ፋይናንስ እዩ ዘትዩ። እቲ ፈላማይ ንመፈፀሚ ፕሮግራም ዘላቕን ንፁህን ለውጢ ተበፃሕነት ኢነርጂ ንምቅልጣፍ ዝውዕል 294,900,000 ኤስ. ዲ. ኣር ስምምዕ ልቓሕ እንትኸውን፤ እዋን ችሮታ 6 ዓመት ሓዊሱ ኣብ 38 ዓመታት ተኸፊሉ ዝዛዘም እዩ። እቲ ካልኣይ ድማ ንመፈፀሚ ፕሮጀክት ትራንስፎርሜሽን ክእለትን ዞባዊ ውህደትን ምብራቕ ኣፍሪካ ዝውዕል ተወሳኺ 20,000,000 ኤስ. ዲ. ኣር ስምምዕ ልቓሕ እንትኸውን እዋን ችሮታ 6 ዓመት ሓዊሱ ኣብ 31 ዓመታት ተኸፊሉ ዝዛዘም እዩ። ክልቲኦም ልቓሓት ካብ ወለድ ነፃን 0.75% ክፍሊት ኣገልግሎት ዝኽፈለሎምን እዮም። እቲ ቤት ምኽሪ እቶም ስምምዓት ልቓሕ ምስ ስትራቴጂ ምምሕዳር ልቓሕ ሃገርና ዝጠዓዓሙ ምዃኖም ብምርግጋፅ ናብ ቤት ምኽሪ ወከልቲ ንክመሓላለፉ ወሲኑ። 3. ብምቕፃል እቲ ቤት ምኽሪ በዓል መዚ ሓለዋ ከባብን ብሄራዊ ቴኣትር ኢትዮጵያን ንዝህብዎም ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ክፍሊት ኣገልግሎት ንምውሳን ኣብ ዝቐረቡ ክልተ ረቂቕ ደንብታት ዘትዩ። እቶም ትካላት ኣገልግሎት ንምሃብ ዘውፅእዎ ወፃኢ ሸፊኖም ኣታዊኦም ብምዐባይ ፅሬት ዘለዎ ኣገልግሎት ብምሃብ ዕግበት ተገልገልቲ ምዕባይ ስለዘድለየ ዓቕሚ ተገልጋሊ ብዘገናዘበ መልክዑ ተመን ክፍሊት ኣገልግሎት ተዳሊዉ ቀሪቡ እዩ። እቲ ቤት ምኽሪ እውን ኣብቶም ረቀቕ ደንብታት ብሰፊሑ ድሕሪ ምዝታዩ ኣብ ጋዜጣ ነጋሪት ፌዴራል ተሓቲሞም ካብ ዝወፅእሉ መዓልቲ ጀሚሮም ተግባራዊ ንክግበሩ ብሙሉእ ድምፂ ወሲኑ። 4. ቀፂሉ ድማ እቲ ቤት ምኽሪ ኣብ 4 ክልቲኣዊ ስምምዓት እዩ ዘትዩ። እቲ ፈላማይ ምስ መንግስቲ ሪፐብሊክ ህዝባዊት ቻይና ኣብ ጉዳያት ገበን ሓባራዊ ምትሕብባር ሕጊ ንምግባር ዝተገበረ ስምምዕ እዩ። እቶም ካልኦት ክልተ ስምምዓት ምስ መንግስቲ ሪፐብሊክ ህዝባዊት ቻይናን ፌዴራላዊ ሪፐብሊክ መንግስቲ ብራዚልን ፍርደኛታት ንምትሕልላፍ ዝተገበሩ ስምምዓት እዮም። እቲ ራብዓይ ድማ ምስ መንግስቲ ሪፐብሊክ ደቡብ ኣፍሪካ ዝተገበረ ስምምዕ ኣሕሊፍካ ምሃብ እዩ። እቲ ቤት ምኽሪ እውን እቶም ስምምዓት እንፀዲቖም ኢትዮጵያ ምስተን ሃገራት ውፅኢታዊ ማዕቐፍ ሕጊ ክልቲኣዊ ምትሕብባር ምክልኻል ገበን ንምፍጣር ዘኽእሉ ምዃኖም ብምርዳእ እቶም ረቂቕ ኣዋጃት ንቤት ምኽሪ ወከልቲ ህዝቢ ንክመሓላለፉ ብሙሉእ ድምፂ ወሲኑ። 5. ካሊእ እቲ ቤት ምኽሪ ዝዘተየሉ ኣጀንዳ፤ ረቂቕ ደንቢ ፊርማ ኤሌክትሮኒክ እዩ። ንቁፅሪ ኣዋጅ ፊርማ ኤሌክትሮኒክ 1072/2010 ሙሉእ ብሙሉእ ኣብ ስራሕ ንምውዓል ዘድልዩ ስርዓታት ብመሰረት እቲ ኣዋጅን እቲ ዝተመሓየሸ ቁፅሪ ኣዋጅ ፊርማ ኤሌክትሮኒክ 1358/2017ን ግልፅን ተሓታትነት ብዝተረጋገፀሉ መልክዑን ተግባራዊ ንምግባር ንከኽእል ኮይኑ እቲ ደንቢ ተዳሊዉ ቀሪቡ እዩ። እቲ ቤት ምኽሪ እውን ኣብቲ ደንቢ ብሰፊሕ ድሕሪ ምዝታዩ ኣብ ጋዜጣ ነጋሪት ፌዴራል ተሓቲሙ ካብ ዝወፅኣሉ መዓልቲ ጀሚሩ ተግባራዊ ንክግበር ብሙሉእ ድምፂ ወሲኑ። 6. ኣብ መወዳእታ እውን እቲ ቤት ምኽሪ ኣብ ቁፅሪ ደንቢ ቤት ምኽሪ ሚኒስትራት ኢሚግሬሽን 114/1997 ንምምሕያሽ ኣብ ዝቐረበ ደንቢ እዩ ዘትዩ። እቲ ትካል ብኣዋጅ ዝተውሃቦ ተግባርን ሓላፍነትን ንምውፃእ ንከኽእሎ እቲ ደንቢ ተዳሊዉ ቀሪቡ እዩ። እቲ ቤት ምኽሪ እውን ኣብቲ ደንቢ ብሰፊሕ ድሕሪ ምዝታዩ ኣብ ጋዜጣ ነጋሪት ፌዴራል ተሓቲሙ ካብ ዝወፅኣሉ መዓልቲ ጀሚሩ ተግባራዊ ንክግበር ብሙሉእ ድምፂ ወሲኑ።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 19/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣካል ዓለም ለኸ መስመራት ንግዲ ክትኸውን ከምዘለዋ ኣዛዚ ሓይሊ ምድሪ ፈረንሳይ ጄነራል ፒየር ሺል ገሊፆም። ቅድሚ መዓልትታት ኣብ ክልቲኣዊ ወታደራዊ ጉዳያት ምስ ጀነራል መኮንናት ሰራዊት ምክልኻል ፌዴሪኢ ዝዘተዩ ኣዛዚ ሓይሊ ምድሪ ፈረንሳይ ጄነራል ፒየር ሺል፤ ዝተፈላለዩ ትካላት ድሕሪ ምጉብናዮም ምስ ላዕለዋይ ኢታማዦር ሹም ሓይልታት ሰራዊት ምክልኻል ፌዴሪኢ እውን ዘትዮም እዮም። ኣዛዚ ሓይሊ ምድሪ ፈረንሳይ ጄነራል ፒየር ሺል "ኢትዮጵያ በሪ ባሕሪ ብሰላማዊ መንገዲ ንምርካብ ዘለዋ ድሌት ከመይ ይሪእዎ?"ዝብል ካብ ጋዜጠኛታት ሚድያ ምክልኻል ንዝተልዓለሎም ሕቶ ኣብ ዝሃብዎ ምላሽ፤ “ኢትዮጵያ ብጣዕሚ ዓባይ ሃገር እያ፣ኣዝዩ ዓብይ ሓይሊ ኢኮኖምን በዝሒ ህዝብን ዘለዋ ስለዝኾነት ኣካል ዓለም ለኸ መስመራት ንግዲ ክትኸውን ኣለዋ። ቀንዲ ዕላማ ምስ ኢትዮጵያ ዝተገበረ ወታደራዊ ምትሕብባር እውን ፈረንሳይ ምስ ኢትጵዮያ ዘለዋ ምትሕብባር ንምምሕያሽ ኣዲስ ኣበባ ብምርካበይ ኮሪዐ እየ። ስለዝኾነ ድማ ምትሕብባርና ብዋናነት ኣብ ደገፍ ወታደራዊ ናውቲ፣ስራሕቲ ኣወጋግዳ ፈንጂ፣ስልጠና ሓይሊ ሰብን ካልኦትን እዩ”ክብሉ ተዛሪቦም። ጄነራል ፒየር ሺል፤ ኢትዮጵያ ድሕንነት እቲ ዞባ ኣብ ምሕላው ቀንዲ ተዋሳኢት ምዃና ብምግላፅ ተሳትፎ ኢትዮጵያ ኣዝዩ ኣድላይ ከምዝኾነን ከም ተወካሊ ሰራዊት ፈረንሳይ ንሰራዊት ኢትዮጵያ ከምዝድግፉን ኣረዲኦም። ንተሳትፎ ሰራዊት ኢትዮጵያ ብምንኣድ፤ "ኢትዮጵያ ብጣዕሚ ዓባይ ሃገር እያ፣ብጣዕሚ ጠንካራ ሰራዊት እውን ኣለዋ እዩ፤ ካብዚ ሰራዊት ብዙሕ እንመሃሮ ነገር ኣሎ እዩ” ክብሉ ብኣፅንኦት ምግላፆም ሚድያ ኦንላይን ምክልኻል ንኢዜኣ ዝለኣኾ ሓበሬታ የመላኽት።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 19/2018(ኢዜኣ) እቲ ኣመራርሓ ሃገራዊ ሽቶታት ልምዓት ንምዕዋትን ህንፀት ኣተኣኻኻቢ ተረኽ ጋህዲ ንምግባርን ኣብ ትኽክለኛ ሓበሬታ መሰረት ዝገበረ ስራሕ ኮሙኒኬሽን ከጠናኽር ከምዘለዎ ኣካቢ ክላስተር ኢኮኖሚ ኣወዳድባታት ትካላት ፌዴራል ፓርቲ ብልፅግናን ሚኒስትር ኢንዱስትርን መላኩ ኣለበል ገሊፆም። ብክላስተር ብልፅግና ኢኮኖሚ ዝተዳለወን ኣብ ትንተና ፖለቲካ፣ማሕበራዊ ሚድያን ትንተና ኩነታትን ትኹረት ዝገበረን መድረኽ ስልጠና ኣሰልጠንቲ ኣብ ዋና ቤት ፅሕፈት ፓርቲ ብልፅግና እናተኻየደ እዩ ዝርከብ። ኣካቢ ክላስተር ኢኮኖሚ ኣወዳድባታት ትካላት ፌዴራል ፓርቲ ብልፅግናን ሚኒስትር ኢንዱስትርን መላኩ ኣለበል ኣብዚ እዋን ከምዝበልዎ፤ እቲ ህዝቢ ብምስታፍ ዝተትሓዙ ሃገራዊ ሽቶታት ልምዓት ንምዕዋት ህንፀት ኣተኣኻኻቢ ተረኽ ጋህዲ ምግባር ወሳኒ እዩ። ኣብዚ መዳይ ኣብ ትኽክለኛ ሓበሬታ መሰረት ዝገበረ ኮሙኒኬሽን ፖለቲካ ልዑል እጃም ከምዘለዎ ብምሕባር፤ እቲ ኣመራርሓ ዝተሳለጡ ስራሕትን ዝተረኸቡ ውፅኢታትን ብኣግባቡ ንምልላይ ብትኹረት ንክሰርሕ ኣፅንኦት ሂቦም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 19/2018(ኢዜኣ) ሰላም፣ሓድነትን ብልፅግናን ኣፍሪካ ንምርግጋፅ ህንፀት ሕገ መንግስታዊ ስርዓትን ውፅኢታዊ ሃገረ መንግስትን ወሳኒ ከምዝኾነ ፕሬዚዳንት ፌዴሪኢ ታዬ ኣፅቀ ስላሴ ገሊፆም። መበል 4ይ ዓለም ለኸ ሲምፖዜም ሕገ መንግስታዊ ኣብያተ ፍርድን ተዛመድቲ ትካላትን ኣፍሪካ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ይካየድ ኣሎ። ፕሬዚዳንት ፌዴሪኢ ታዬ ኣፅቀ ስላሴ ኣብ መኽፈቲ እቲ መድረኽ ኣብ ዝገበርዎ መደረ ከምዝበልዎ፤ ሕገ መንግስታዊ ስርዓት ምስ ሕጊ ምውፃእ ዝተኣሳሰረ ጥራሕ ዘይኮነስ ልዕልነት ሕጊ ንምኽባር፣ተሓታትነት ንምርግጋፅን መሰረታዊ መሰላት ንክኽበሩን ዘኽእል እዩ። ሕገ መንግስቲ ስልጣን ፖለቲካ ብሓላፍነት ምውፃእ ዘኽእል ስርዓት ንምዝርጋሕ ዘኽእል ከምዝኾነ እውን ወሲኾም ሓቢሮም። ኣፍሪካ ሕገ መንግሥታዊ ምምሕዳር ንምርግጋፅ ትገብሮ ፃዕሪ ዝተፈላለዩ ፈተናታት እናጋጠምዎ ከምዝርከብ እውን ተዛሪቦም። ስልጣን ብሕገ መንግስታዊ ስርዓትን ድምፂ ህዝብን ካብ ምርካብ ብመፈንቅለ መንግስትን ተቓውሞን ንምርካብ ዝግበር ፃዕሪ ኣብታ ኣህጉር ካብ ዘጋጥሙ ፈተናታት እቲ ሓደ እዩ ኢሎም። ኢትዮጵያ ኣብዚ መዳይ ዝተፈለየ ልምዲ ዘለዋ ሃገር ከምዝኾነት ብምግላፅ፤ ኣብቲ ንጉሳዊ ስርዓት ዝነበረ ፍትሐ-ነገሥት ከምኡ እውን ከም ስርዓት ገዳ ዝበሉ ሃገር ቦቆል ስርዓታት ሕግን ምምሕዳርን ከምዘለዉ ገሊፆም። ካብ መበል 20 ክፍለ ዘበን ጀሚሩ ሕገ መንግስቲ ዘለዋ ሃገር ከምዝኾነት እውን ፀሪሖም። ሰላም፣ሓድነትን ብልፅግና እታ ኣህጉር ንምርግጋፅ ህንፀት ሕገ መንግስታዊ ስርዓትን ሃገረ መንግስትን ወሳኒ ስለዝኾነ ኩሉ ትኹረት ክገብረሉ ይግባእ ኢሎም

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 18/2018 (ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣብ ቻይና ፍሉይ ምምሕዳር ሆንግ ኮንግ ኣብ ልዕሊ ህንፃ ብዘጋጠመ ከቢድ ሓደጋ ሓዊ ዝተሰመዓ ሓዘን ገሊፃ። ሚኒስቴር ጉዳይ ወፃኢ ፌዴሪኢ ኣብ ዘውፅኦ መግለፂ ሓዘን፤ ቤተሰብ እቶም ዝተጉድኡን በቲ መሕዘኒ ሓደጋ ግዳይ ንዝኾኑ ዜጋታትን ልባዊ ምፅንዕናዕ ከምዝምነ ገሊፁ። ኢትዮጵያ ኣብዚ ኣፀጋሚ እዋን ምስ መንግስትን ህዝብን ቻይና ብምሕዝነት ጠጠው ከምትብል እውን ሓቢሩ።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 18/2018(ኢዜኣ) ኩለ መዳያዊ ብልፅግና ንምርግጋፅ እቲ ኣመራርሓ ብቅዋም ምቕልጣፍን ምፍጣርን ክተግህ ከምዝግባእ ከንቲባ ምምሕዳር ከተማ ኣዲስ ኣበባ ኣዳነች ኣቤቤ ገሊፀን። "ብምልከታ መንግሥቲ መደመር፤ ዝላ ዓውድታት" ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ካብ ፌዴራልን ምምሕዳር ከተማ ኣዲስ ኣበባን ንዝተውፃእፅኡ ኣባላት ኣመራሓ ፓርቲ ብልፅግና ክወሃብ ዝፀንሐ ስልጠና ተዛዚሙ። ከንቲባ ኣዳነች ኣቤቤ ኣብዚ እዋን ከምዝበልኦ፤ ብወሃብነት ኣመራርሓ ፓርቲ ብልፅግና ኣብ ከተማ ኣዲስ ኣበባ ኣብ ማሕበራዊ፣ኢኮኖሚያውን ፖለቲካውን ዓውድታት ብርክት ዝበሉ ውፅኢታት ተረኺቦም እዮም። ኣብ ልምዓት ከተማ እውን ከተማ ኣዲስ ኣበባ መርኣያ ብልፅግና ንምግባር ብዝተሳለጡ ስራሕቲ ውፅኢት ከምዝተረኸበ ብምግላፅ፤ ብልምዓት ኮሪደር፣ ህንፀትን ቀረብን ኣባይቲ፣ንፁህን ንመነባብሮ ምችውን ከባቢ ኣብ ምፍጣር ዝነኣዱ ዓወታት ተመዝጊቦም እዮም ኢለን። ኣብ ኣወሃህባ ኣገልግሎት ዝረኣዩ ፀገማት ዘላቒ መፍትሒ ንምምፃእ ብቴክኖሎጂ ዝተደገፈ ዘበናዊ ኣሰራርሓ ተግባራዊ እናተገበረ ከምዝርከብ እውን ኣብራህሪሀን። ኣብ ከተማ ኣዲስ ኣበባ በቢ ዓውድታቱ ዝተረኸቡ ውፅኢታት ንምዕባይ ቅዋም ምቕልጣፍን ምፍጣርን ብምኽታል እቲ ኣመራርሓ ንዝለዓለ ውፅኢት ክተግህ ከምዝግባእ ኣረዲአን።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 18/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣብ ጉባኤ መራሕቲ ሃገራት ኣባል ጉጅለ 20 ዝገበረቶ ተሳትፎ ልዑል ዓወት ዲፕሎማሲ ዝተመዝገበሉ ከምዝኾነ ወሃቢ ቃል ሚኒስቴር ጉዳይ ወፃኢ ኣምባሳደር ነብያት ጌታቸው ገሊፆም። ወሃቢ ቃል ሚኒስቴር ጉዳይ ወፃኢ ኣምባሳደር ነብያት ጌታቸው ኣብ ዋና ዋና ስራሕቲ ዲፕሎማሲ ኣመልኪቶም ንመራኸብቲ ሓፋሽ መግለፂ ሂቦም። ኣብ መግለፂኦም እውን፤ ኢትዮጵያ ጉባኤ ኮፕ-32(COP-32) 2027 ንክተተኣግድ ምምራፃ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ንምግታእ ንዝወሰደቶም ስጉምትታት ኣፍልጦ ዝሃበ እዩ ኢሎም። እዚ ድማ መርሃ ግብሪ ሓምለዋይ ኣሰር ዓለም ለኸ ኣፍልጦ እናረኸበ ከምዝመፀ ዓብይ መርኣያ ከምዝኾነ ኣረዲኦም። ብተወሳኺ እውን ኢትዮጵያ ብልምዓት ኮሪደር ንፁህን ሓምለዋይን ከተማታት ንምስፍሕፋሕ ንዝወሰደቶም ዓበይቲ ስጉምትታት ኣፍልጦ ዝሃበ ከምዝኾነ ተዛሪቦም። ኢትዮጵያ መበል 2ይ ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ኣፍሪካ ብዓወት ምትእንጋዳ እውን ካሊእ ተወሳኺ መምረፂኣ ምኽንያት እዩ ኢሎም። ብሓፈሻ ኢትዮጵያ ኣዳላዊት ኮፕ-32 ኮይና ምምራፃ ኣብ መድረኽ ዲፕሎማሲ ዘለዋ ተሰማዕነት ናብ ዝለዓለ ብርኪ እናተሰጋገረ ከምዝመፀ መርኣያ ከምዝኾነ ገሊፆም። ሚኒስትር ጉዳይ ጌዲዮን ጢሞቲዮስ (ዶ/ር) ተወካሊ ፕሬዚዳንት መበል 32 ጉባኤ ለውጢ ከባብያዊ ኣየር ውድብ ሕቡራት መንግስትታት(ኮፕ 32) ኮይኖም ምምራፆም እውን ሓቢሮም። ኢትዮጵያ ኣብ ደቡብ ኣፍሪካ ኣብ ዝተኻየደ ጉባኤ ጉጅለ 20 ብምስታፍ ዓወት ዲፕሎማሲ ከምዘመዝገበት ኣረዲኦም። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ኣብቲ ጉባኤ ኣብ ዝገበርዎ መደረ ዋና ዋና ኣጀንዳታት ኣፍሪካ ምግላፆም እውን ኣዘኻኺሮም። ምስ መራሕቲ ዝተፈላለያ ሃገራትን ዓለም ለኸ ትካላትን ዕዉት ዘተ ምግባሮም ብምግላፅ፤ በዚ ድማ ክልቲኣዊ ርክብ ምዕባይ ከምዝተኽኣለ ተዛሪቦም። እዚ ድማ ልዕልና ዲፕሎማሲ ኢትዮጵያ ዝተገለፀሉ እዩ ኢሎም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 18/2018(ኢዜኣ) ዲፕሎማሲያዊ ምሕዝነት ኢትዮጵያን ኔዘርላንድስን ኣብ ዓውድታት ንግድን ኢንቨስትመንትን ዕቤት እናመዝገበ ከምዝኾነ ምክትል መራሒት ሚሲዮን ኤምባሲ ኔዘርላንድስ ኣብ ኢትዮጵያ ፓውላ ሸናድለር ገሊፀን። ምክትል መራሒት ኮርፖሬሽን ሚሲዮንን ልምዓትን ኤምባሲ ኔዘርላንድስ ኣብ ኢትዮጵያ ፓውላ ሸናድለር፤ ኢትዮጵያን ኔዘርላንድስን ኣብ ሓባራዊ ተረባሕነት መሰረት ዝገበረ ጠንካራ ምሕዝነት ዘለወን ሃገራት እየን ኢለን። ታሪኻዊ ርክብ ዲፕሎማሲ ክልቲአን ሃገራት እውን ኣብ ዓውድታት ምትሕብባር ልምዓት ኢኮኖሚ ዕቤት እናመዝገበ ከምዝኾነ ፀሪሐን። ኔዘርላንድስ ኣብ ኢትዮጵያ ኣብ ድሕንነት ምግቢ፣ምምሕዳር ሃፍቲ ማይን ካልኦት ዓውድታት ልምዓትን ዘለዋ ምሕዝነት ከምተጠናኽር እውን ተዛሪብን። ስለዝኾነ ድማ ኣብ ዝመፅእ ዘሎ ሓዱሽ ዓመት ፈረንጂ 2026 ከም ኣቆፃፅራ ኣውሮፓ ኣብ 1926 ርክብ ዲፕሎማሲ ንግዲ ክልቲአን ሃገራት ዝተጀመረሉ መበል 100 ዓመተን ከምዘኽብራ ኣፍሊጠን። ኣብ ኢትዮጵያ ኣብ ፍርያታት ግብርና ፀጋ ኣብ ዝውስኹ ኣማራፅታት ኢንቨስትመንት ከባቢ 100 ኣልማዕቲ ትካላት የኔዘርላንድስ ከምዝተዋፈሩ እውን ኣረዲአን።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 18/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያን ኳታርን ዘለወን ዲፕሎማሲያዊ ርክብ ብዝበለፀ ምጥንኻርን ንሓባራዊ ረብሓ ምትሕብባራት ምዕባይን ኣብ ዝኽእላሉ ጉዳያት ዘትየን። ሚኒስትር ምክልኻል ኢንጂነር ኣይሻ መሃመድ ምስ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትርን ሚኒስትር ምክልኻልን ኳታር ሼክ ሳኡድ ቢን ኣብዱራህማን ቢን ሀሰን ኣል ታኒ ኣብ ክልቲኣዊ ጉዳያት ዘትየን። ሚኒስትር ምክልኻል ፌዴሪኢ ኢንጂነር ኣይሻ መሃመድ ንዑደት ስራሕ ሰለስተ መዓልትታት ኣብ ኳታር ዶሃ እየን ዝርከባ። እተን ሚኒስትር ምስ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትርን ሚኒስትር ምክልኻልን ኳታር ሼክ ሳኡድ ቢን ኣብዱራህማን ቢን ሀሰን ኣል ታኒ ኣብ ክልቲኣዊ ጉዳያት ዘትየን። ኣብ ዘተአን እውን፤ ኣብ መንጎ ክልቲአን ሃገራት ዘሎ ዲፕሎማሲያዊ ርክብ ብዝበለፀ ንምጥንኻርን ንሓባራዊ ረብሓታት ምትሕብባራት ንምዕባይን ድሌት ከምዘለዎም ኣፍሊጠን። ብፍላይ ድማ ኣብ ዝተፈላለዩ ዘፈራት ምክልኻል ዘለወን ምትሕብባር ንምዕባይን ንምጥንኻርን ኣብ ዝከኣለሎም መንገድታት ዘትየን። ብተወሳኺ እውን እተን ሃገራት ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ኢንቨስትመንትን ህንፀት ዓቕምን ምትሕብባረን ንምዕባይ ፅኑዕ ድሌት ከምዘለወን ምግላፀን ኢዜኣ ካብ ኦንላይን ሚድያ ሰራዊት ምክልኻል ዝረኸቦ ሓበሬታ የመላኽት።  

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 17/2018(ኢዜኣ) ፈረንሳይ ምስ ኢትዮጵያ ኣብ ወታደራዊ ዓውዲ ዘለዋ ምትሕብባር ብዝበለፀ ብምጥንኻር ንምስራሕ ድሉውቲ ከምዝኾነት ኣዛዚ ሰራዊት ምድሪ እታ ሃገር ጄነራል ፒየር ሺል ገሊፆም። ብኣዛዚ ሰራዊት ምድሪ ፈረንሳይ ጄነራል ፒየር ሺል ዝተመርሐ ወታደራዊ ልኡኽ ፈረንሳይ ምስ ላዕለዎት ኣመራርሓ ሰራዊት ምክልኽል ፌዴሪኢ ኣብ ወታደራዊ ምትሕብባር ክልቲአን ሃገራትን ኦፕሬሽናት ምኽባር ሰላምን ዝምልከት ዘትዩ። እቲ ወታደራዊ ምትሕብባር መራሕቲ ክልቲአን ሃገራት ዝገበርዎ ስምምምዕ ስዒቡ ዝተገበረ ከምዝኾነ እውን ተገሊፁ። ኢትዮጵያ ሰላም እቲ ዞባ ንምርግጋፅ ብትገብሮ ፃዕሪ ከምዝተሓጎሱ ዝገለፁ ጄኔራል ፒየር ሺል፤ ብቐፃልነት ኣድላይ ኣብ ዝኾኑ ጉዳያት ብክልቲኣዊ ምትሕብባር ከምዝሰርሑ ገሊፆም። ጄነራል ፒየር ሺል፤ ኣብ ልኡኽቶ ምኽባር ሰላም ተሳትፎ ሰራዊት ምክልኻል ኢትዮጵያ ኣድላይ ስለዝኾነ ተጠናኺሩ ክቕፅል ኣለዎ ኢሎም። ፈረንሳይ ንሓባራዊ ተረባሕነት ደገፍ ወታደራዊ ናውቲ፣ ስልጠና ሓይሊ ሰብን ዘይተቖራረፀ ወታደራዊ ምትሕብባርን ንምግባር ድሉውቲ ምዃና እውን ኣረዲኦም። ሰራዊት ኢትዮጵያ ኣብ ኣፍሪካ ጠንካራ ሓይሊ ምዃኑ ዝገለፁ ሓላፊ ዋና መምርሒ ትምህርትን ስልጠናን ሰራዊት ምክልኻል ፌዴሪኢ ጄኔራል ይመር መኮንን፤ እዚ ዘበን ብዝሓቶ ወታደራዊ ቴክኖሎኒ ተደጊፉ ግቡእ ንምውፃእ ምስ ፈረንሳይ ብምትሕብባር ክንሰርሕ ኢና ኢሎም። ምስ ፈረንሳይ ናይ ነዊሕ እዋን ወታደራዊ ርክብ ኣለና ዝበሉ ጄኔራል ይመር መኮንን፤ እዚ ዝፀንሐ ምሕዝነት ብዝተፈላለዩ ወታደራዊ ዓውድታት ኣጠናኺርና ክንቕፅለሉ ንደሊ ኢና ክብሉ ሓቢሮም። ጄኔራል ፒየር ሺል ፅባሕ እውን ምስ ላዕለዋይ ኢታማዦር ሹም ሓይልታት ሰራዊት ፌዴሪኢ ፊልድ ማርሻል ብርሃኑ ጁላ ተራኺቦም ከምዝዝትዩ ኢዜኣ ካብ ኦንላይን ሚድያ ሰራዊት ምክልኻል ዝረኸቦ ሓበሬታ የመላኽት።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 17/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያን ፈረንሳይን ኣብ ባህሊ፣ትምህርትን ኢኮኖምን ሓዊሱ ኣብ ካልኦት ዓውድታት ዘለወን ምትሕብባር እናዓበየ ከምዝመፀ ብመዓርግ ምክትል ቀዳማይ ሚኒስትር ሓላፊ ማእኸል ምትሕብባር ህንፀት ስርዓት ዲሞክራስን ምክትል ፕሬዚዳንት ፓርቲ ብልፅግናን ኣደም ፋራህ ገሊፆም። ኣይተ ኣደም ፋራህ ምስ ኣምባሳደር ፈረንሳይ ኣብ ኢትዮጵያ ኣሌክሲስ ላሜክ ርክብ ክልቲአን ሃገራት ኣብ ዘጠናኽሩ ጉዳያት ዘትዮም። ኣይተ ኣደም ፋራህ ኣብዚ እዋን፤ ፈረንሳይን ኢትዮጵያን ኣብ ንግዲ ኢንቨስተመንት፣ዓውዲ ባህልን ሓድግን፣ ሲቪል ኣቪዬሽን ከምኡ እውን ኣብ ዓውድታት ፖለቲካን ዲፕሎማስን ጠንካራ ምትሕብባር ዘለወን ሃገራት እየን ኢሎም። ሕድሳት ኣብያተ ክርስትያናት ላሊበላ ዕዉት ንክኸውን ፈረንሳይ ንዝገበረቶ ደገፍ እውን ኣመስጊኖም። ኣብ ዓውዲ ትምህርትን ሳይንስን እውን እተን ሃገራት ጥቡቕ ምትእስሳር ከምዘለወን ብምግላፅ፤ ቤት ትምህርቲ ሊሴ ገብረማርያም፣ማእኸል ባህሊ ኣሊያንስ ኢትዮ ፍራንሲስ ከምኡ እውን ማእኸል መፅናዕቲ ኣብ ኢትዮጵያ ምጥያሹ ከም ኣብነት ፀሪሖም። ብብርኪ ሃገር ተግባራዊ ብዝተገበረ ስራሕቲ ሪፎርም ኣብ ማሕበራዊ፣ኢኮኖምን ፖለቲካን ዝጭበጡ ውፅኢታት እናተረኸበሎም ከምዝኾነ እውን ተዛሪቦም። እቲ ሪፎርም ኢኮምኖሚ ውፅኢታዊ ንክኸውን ደገፍ ፈረንሳይ ልዑል ከምዝኾነ ብምግላፅ፣፤ እቲ ምትሕብባር ኣብ ካልኦት ዓውድታት እውን ተጠናኺሩ ከምዝቕፅል ዘለዎም እምነት ሓቢሮም። ፓርቲ ብልፅግና እውን ምትሕብባር ክልቲአን ሃገራት ናብ ዝለዓለ ብርኪ ንክሰጋገር እጃሙ ከምዝዋፃእ ኣረዲኦም። ኣምባሳደር ፈረንሳይ ኣብ ኢትዮጵያ ኣሌክሲስ ላሜክ ብግደኦም፤ ኢትዮጵያን ፈረንሳይን ብፍላይ ድማ ኣብ ዝሓለፉ 7 ዓመታት ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታ ዘለወን ርክብ እናተጠናኸረ ከምዝመፀ ተዛሪቦም። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ (ዶ/ር) ኣብ ፈረንሳይ ዝገበርዎ ዑደት ከምኡ እውን ፕሬዚዳንት ፈረንሳይ ኢማኑኤል ማክሮን ኣብ ኢትዮጵያ ዝገበርዎ ዑደት ስዒቡ ርክብ እተን ሃገራት ብዝበለፀ ከምዝተጠናኸረ ኣረዲኦም። ኣብ ቀረባ እዋን ኣብ ደቡብ ኣፍሪካ ኣብ ዝተኻየደ ጉባኤ መራሕቲ ጉጅለ 20 እውን መራሕቲ እተን ሃገራት ውፅታዊ ዘተ ምግባሮም ሓቢሮም። ኣብ ኢትዮጵያ ኣብ ኩሎም ዓውድታት ዝሳለጡ ዘለዉ ለውጥታት ዝተባብዑ ከምዝኾኑ ብምሕባር፤ እዚ ምትእስሳር ተጠናኺሩ ንክቕፅል ብቆራፅነት ከምዝስራሕ ገሊፆም።  

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 17/2018(ኢዜኣ) ዓለም ለኸ ሲምፖዜም ሕገ መንግስታዊ ኣብያተ ፍርድን ተዛመድቲ ትካላትን ኣፍሪካ ኣብ ኣዲስ ኣበባ ከምዝካየድ መፃረዪ ጉባኤ ጉዳያት ሕገ መንግስቲ ፌዴሪኢ ኣፍሊጡ። እቲ መፃረዪ ጉባኤ፤ መበል 4ይ ዓለም ለኸ ሲምፖዜም ሕገ መንግስታዊ ኣብያተ ፍርድን ተዛመድቲ ትካላትን ኣፍሪካ ኣመልኪቱ ንመራኸብቲ ሓፋሽ መግለፂ ሂቡ። እቲ መግለፂ ዝሃቡ ዋና ዳይሬክተር ቤት ፅሕፈት መፃረዪ ጉባኤ ጉዳያት ሕገ መንግስቲ ፌዴሪኢ ደሳለኝ ወዬሳ፤ እቲ ሲምፖዝየም 19 ሕዳር ኣብ መኣከቢ ኣዳራሽ ሕብረት ኣፍሪካ ምክያድ ከምዝጅምር ገሊፆም። ኣብቲ ሲፖዚየም ፕሬዚዳንትታት ሕገ መንግስታዊ ኣብያተ ፍርዲ እተን ኣባል ሃገራት፣ኣብ ዓለም ለኸ ትካላት ዝሰርሑ ሙሁራን እቲ ዓውድን ካልኦት ፃውዒት ዝተገበረሎም ኣጋይሽን ከምዝርከቡ ኣፍሊጦም። ዓለም ለኸ ሲምፖዜም ሕገ መንግስታዊ ኣብያተ ፍርድን ተዛመድቲ ትካላትን ኣፍሪካ”ሕገ መንግስታውነትን ህንፀት ሃገረ መንግስትን”ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ሓሳብ ከምዝካየድ ሓቢሮም። ኣብቲ መድረኽ ኢትዮጵያ ተሞኩሮኣ ከምተካፍልን ኣብቲ ዓውዲ ዝተገበሩ ውፅኢታት ምርምር ቀሪቦም ከምዝዝተየሎምን እውን ተዛሪቦም። ኣብቲ ሲምፖዚየን ንምስታፍ ኣጋይሽ ናብ ኢትዮጵያ እናኣተዉ ከምዝርከቡ ብምሕባር፤ እቶም ተሳተፍቲ ኣብ ዝህልዎም ፃንሒት ዝተፈላለዩ ስፍራታት ከተማ ኣዲስ ኣበብ ከምዝዕዘቡ ኣረዲኦም። እቲ ሲምፖዚየም ዕዉት ብዝኾነ መንገዲ ንምክያድ ኣድላይ ቅድመ ምድላው ከምዝተዛዘመ እውን ፀሪሖም።

ኣዲስ ኣበባ/ሕዳር 17/2018(ኢዜኣ) ኢትዮጵያ ኣብ ቀረባ እዋን ኣብ ደቡብ ኣፍሪካ ኣብ ዝተኻየደ ጉባኤ ጉጅለ 20 ምስታፋ ዓቕሚ ዲፕሎማስን ዓለም ለኸ ተሰማዕነትን እታ ሃገር ኣብ ዝለዓለ ብርኪ ከምዝበፅሐ መርኣያ ከምዝኾነ ዋና ዳይሬክተር ኢንስቲትዩት ጉዳይ ወፃኢ ጃፋር በድሩ ገሊፁ። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር)ን ጉጅለ ልኡኾምን ኣብ ደቡብ ኣፍሪካ ኣብ ዝተኻየደ ጉባኤ ጉጅለ 20 ዝተሳተፉ እንትኸውን፤ ጎና ጎኒ እቲ ጉባኤ ምስ ብርክት ዝበሉ መራሕቲ ዝተፈላለያ ሃገራትን ዓለም ለኸ ትካላትን ዕዉት ዘተ ምግባሮም ዝፍለጥ እዩ። ዋና ዳይሬክተር ኢንስቲትዩት ጉዳይ ወፃኢ ጃፋር በድሩ ምስ ኢዜኣ ኣብ ዝነበሮም ፃንሒት፤ ጉጅለ 20 ልዕሊ 80 ሚኢታዊ ኢኮኖሚ ዓለም ዘንቀሳቕሳ ሃገራት ዘተኣኻኸበ መድረኽ እዩ ኢሎም። ኢትዮጵያ ኣብቲ መድረኽ ዝገበረቶ ውፅኢታዊ ተሳትፎ ኣብ ዓለም ለኸ መድረኻት ዘለዋ ተሰማዕነት እናዓበየ ምምፅኡ መርኣያ ከምዝኾነ እውን ኣረዲኦም። ቀዳማይ ሚኒስትር ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ጎና ጎኒ እቲ ጉባኤ ምስ ሃገራትን ዓለም ለኸ ትካላትን ዝነበሮም ክልቲኣዊ ዘተ፤ ምትሕብባር ልምዓት ፋይናንስን ዲፕሎማሲያዊ ርክብን ዘጠናኽር ውፅኢት ዝተረኸበሉ ከምዝኾነ ተዛሪቦም። ብፍላይ ድማ ቀዳማይ ሚኒስትር ፌዴሪኢ ዐቢይ ኣሕመድ(ዶ/ር) ኣብቲ ጉባኤ ዘመሓላለፍዎ መልእኽቲ፤ ኢትዮጵያን ኣፍሪካን ኣብ ጉዕዞ ዕቤት ከምዝኾና ብኣፅንኦት ምግላፆም ኣረዲኦም። ስለዝኾነ ድማ ኢትዮጵያ ኣብ ዓለም ለኸ መድረኻት ካብ ባዕላ ሓሊፋ ኣጀንዳታት ልምዓት ኣፍሪካ ኣብ ምስማዕ ኣወንታዊ ፅልዋ እናፈጠረት እያ ትርከብ ኢሎም። ኢትዮጵያ ኣብቲ መድረኽ ዕላዊ መልእኽቲ ንክተመሓላልፍ ዝተውሃባ ዕድል ዓቕሚ ዲፕሎማሲኣ ዝበፅሖ ብርክን ተሰማዕነታን ከምኡ እውን ሃገራዊ ክብርና እናዓበየ ምምፅኡ ዘመላኽት ከምዝኾነ እውን ተዛሪቦም።