Arrimaha Bulshada - ENA Af-Soomaali
Arrimaha Bulshada
Xubnaha Golaha Baarlamaanka Addis Ababa ayaa sheegay in magaaladu ay haysaro hoggaan tusaale u ah fulinta mashriicda horumarineed sida mashruuca xaafada Kaasaanjis
Apr 30, 2025 15
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 22/2017 (ENA): Xubnaha Golaha Baarlamaanka Addis Ababa ayaa muujiyey in hoggaan dhab u fulinaya mashruuca horumarinta ee Kaasaanjis, oo dhawaan la daahfuray, uu yahay mid matalaya rabitaanka shacabka, islamarkaana tusaale u ah fulinta tooska ah ee shaqada horumarineed ee magaalada. Golaha Baarlamaanka Addis Ababa ayaa haatan qabanaya kulankiisa caadiga ah ee 3aad ee sannad shaqeedkooda afraad. Kulankan oo ka dhacaya hoolka xuska guusha Adwa, xubnaha golaha ayaa ku gudbinayaan aragtiyo iyo su’aalo kala duwan oo ay dadweynuhu usoo gudbiyeen. Waxay sheegeen in mashruucyada horumarineed ee magaalada ka socda aysan kaliya ahayn kuwo muuqda oo la taaban karo, balse ay Addis Ababa u beddeleen mid magaceeda la jaanqaadaysa. Waxay sidoo kale carabka ku adkeeyeen in mashruucyadan ay beddeleen dhaqanka shaqo ee bulshada, kor u qaadeen wacyiga dadweynaha, islamarkaana fursado shaqo abuureen. Mashruuca horumarinta Kaasaanjis oo dhawaan uu daahfuray Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.), ayaa lagu tilmaamay inuu muujinayo hoggaan dhab ah oo shaqada la qabtay la arki karo. Waxay intaa ku dareen in arrintan ay si weyn u farxad gelisay bulshada, rajana ku abuurtay. Dhinaca kale, xubnaha Golaha waxay muujiyeen in maamulka magaalada uu si xooggan uga shaqaynayo sidii adeegyada bulshada loo wanaajin lahaa, loona mideyn lahaa degmooyinka iyo hay’adaha kala duwan. Waxay xuseen in dadaalladan ay keeneen isbedel weyn oo ku yimid tayada adeegyada. Ugu dambeyntii, xubnaha golaha waxay mahadnaq u jeediyeen dadaalka maamulka ee mashruuca horumarinta wadooyinka iyo shaqooyinka la xiriira horumarinta awoodda aadanaha, iyagoo ku baaqay in la sii wado mashruucyada horumarineed ee socda.
Dadaallada Xoojinta korinta hore ee Carruurta Waa In La Sii Wadaa
Apr 29, 2025 18
Diri Dhaba, Duugato/Miyaasiya 21, 2017 (ENA) Marwo Werqsemu Mamo, xildhibaan ka tirsan Golaha Wakiillada Shacabka ee u qaabilsan Guddiga Joogtada ah ee Caafimaadka, Isboortiga iyo Arrimaha Bulshada ayaa sheegtay in lasii wado Dadaallada lagu xoojinayo daryeelka korinta hore ee carruurta. Shir wadatashi ah ayaa lagu qabtay magaalada Diridhaba kaas oo diiradda lagu saaray horumarinta korinta hore ee carruurta, waxaana ka qaybgalay xildhibaano ka tirsan Golaha Wakiillada Shacabka, daneeyayaal kala duwan iyo mas’uuliyiin sare oo dowladeed. Madasha ayaa lagu falanqeeyay natiijooyin cilmi-baaris ah oo muujinaya caqabadaha iyo xalka la xiriira carruurta ka yar lix sano jir. Marwo Werqsemu Mamo ayaa xustay in ujeeddada shirka ay tahay in kor loo qaado wacyiga iyo taageerada la xiriirta caafimaadka, nafaqada, daryeelka waalidka, waxbarashada, iyo badbaadada carruurta xilliga korinta hore. Waxay adkaysay in dadaallada la xoojiyey ee qaybahan ay tahay in aan la joojin balse la sii ballaariyo, iyadoo sheegtay in dadaaladan oo kale ka jiraan magaalada Addis Ababa, loona baahan yahay in hawlahan isku dhafan oo la mid ah laga hirgeliyo Diridhaba iyo deegaanada kale si loo gaaro natiijooyin wanaagsan. Duqa magaalada Diridhaba khadiir Juhar, ayaa sheegay in madashu ay dhidibada u adkeynayso isbeddel wax ku ool ah ee lagu horumarinayo korriinka iyo waxbarashada carruurta. Wuxuu intaa ku daray in maalgelinta carruurta—oo ah jiilka mustaqbalka dalka—ay tahay masuuliyad wadajir ah oo cid walba saaran. Dr. Dereje Dhuguma, Wasiiru Dowlaha Caafimaadka, ayaa tilmaamay in si wanaagsan loo qorsheeyay ee xilliga hore ee korinta hore ee arruurta ay muhiim u tahay horumarka muddada-dheer ee dalka. Wuxuu sidoo kale caddeeyey in ay socdaan dadaallo lagu siinayo carruurta daryeel ku habboon iyada oo loo marayo hawlo kala duwan la sii xoojin doono. Dr. Meseret Zelalem, Ku-xigeenka Agaasimaha Fulinta ee Xarunta Horumarinta Carruurta ee Afrika, ayaa sheegtay in tan iyo markii xarunta laga aas-aasay Addis Ababa, ay gaartay natiijooyin muuqda oo ku saabsan horumarinta korinta hore ee carruurta. Waxay intaa ku dartay in fidinta tusaalaha Addis Ababa laga bilaabay la gaadhsiiyo deegaanada kale si loo gaaro natiijooyin ballaaran oo heer qaran ah. Dr. Meseret ayaa sidoo kale carrabka ku adkeysay muhiimadda ay leedahay ka qaybgalka dhammaan daneeyayaasha iyo bulshada guud ahaan, oo aysan ku filnayn dadaalka xarunta oo kaliya.
"Mesob" waa meel lagu bixiyo adeeg isku dhafan oo muujinaysa qiyamka aasaasiga ah ee xisbiga Biltsiginna – Aadan Faarax
Apr 29, 2025 23
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 21/2017 (ENA): Aadan Faarax, Ra'iisul Wasaare Kuxigeenka dalka ahna Madaxa Xarunta Qaran ee Isku-xirka Dhismaha Dimuqraadiyadda iyo Madaxweyne ku xigeenka xisbiga Barwaaqo, ayaa sheegay in "Mesob" ay tahay meel laga bixiyo adeeg isku dhafan oo si toos ah u muujinaysa qiyamka aasaasiga ah ee xisbiga Barwaaqo. Mas’uuliyiin ka tirsan xisbiga iyo madaxda xisbiyo siyaasadeed oo kala duwan oo danaynaya arrimaha dadweynaha ayaa booqday xarunta bixisa adeegan isku dhafan ee Mesob. Aadan Faarax ayaa intii uu hadlayay xusay in adeegga "Mesob" uu yahay mid ku saleysan baahida muwaadinka, isla markaana u adeega dhammaan shacabka si caddaalad ah oo sinnaani ku jirto, taasoo ka dhigaysa hay’ad qaran oo lagu kalsoonaan karo. Wuxuu sidoo kale xusay in adeegyada dowladda lagu horumarinayo si degdeg ah, tayo leh oo hufan iyadoo la adeegsanayo tignoolajiyad casri ah. Waxaa intaa dheer, shaqaalaha waxaa la siinayaa tababarro iyo nidaam isla xisaabtan si loo gaaro natiijooyin wax ku ool ah. Ugu dambayntii, waxaa la xusay in xirfadlayaasha tayada leh ee ka shaqaynaya xaruntaasi ay caddeyn u yihiin sida dowladda uga go’an tahay dhismaha hay’ado tayo leh oo ka jawaaba baahida shacabka.
Itoobiya iyo Isutagga Imaaraadka Carabta ayaa ku heshiiya in ay xoojiyaan iskaashigooda dhinaca caafimaadka
Apr 29, 2025 22
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 21/2017 (ENA): Wafti ay hoggaaminayso Wasiirka Caafimaadka Dr. Maqdas Dhaaba ayaa booqasho shaqo ku tagay Isutagga Imaaraadka Carabta, halkaas oo ay kaga qayb galeen xafladda daahfurka sanduuqa cusub ee caafimaadka oo loo bixiyey ‘Beginnings Fund’. Xafladdan daahfurka oo shalay lagu qabtay magaalada Al-Cayn, gaar ahaan isbitaalka Kanada, ayaa waxaa martigeliyey aasaaska samafalka ee Maxamed Bin Sayed, waxaana Dr. Maqdhas ka jeedisay khudbad muhiim ah. Dr. Maqdhas ayaa sheegtay in sanduuqan cusub uu qayb weyn ka qaadan doono dadaallada ay Itoobiya ugu jirto horumarinta caafimaadka hooyada iyo dhallaanka. Waxay sidoo kale tilmaantay in mashruucani uu faa’iido weyn u leeyahay dalalka soo koraya ee Afrika. Intii ay booqashada ku sugnaayeen, Dr. Maqdhas waxay sidoo kale la kulantay Cabdiraxmaan Bin Maxamed Al-Cuweys, oo ka tirsan madaxda Imaaraadka Carabta. Kulankaas ayaa diiradda lagu saaray is-weydaarsiga khibradaha caafimaad, raadinta waddooyin cusub oo iskaashi, iyo sidii loo ballaarin lahaa wada-shaqeynta labada dal. Sidoo kale, waxay ka wada hadleen sidii loo dhisi lahaa isbitaallo waaweyn oo casri ah oo Itoobiya ka hirgala, iyaga oo muujiyey sida labada dhinac uga go’an tahay in ay iska kaashadaan arrimaha caafimaadka. Sida laga soo xigtay safaaradda Itoobiya ee Imaaraadka, labada wasiir ayaa ku heshiiyay in la sii xoojiyo iskaashiga dhinacyada caafimaadka ee labada dal. Sanduuqa cusub ee ‘Beginnings Fund’ ayaa ah hannaan iskaashi oo diiradda saaraya samafalka, waxaana si gaar ah loogu talagalay in lagu xaqiijiyo badbaadada hooyada iyo carruurta da’da yar ee guud ahaan Qaaradda Afrika.
Magaalada Diridhaba waxaa ka socda madal dood ah oo lagu hirgelinayo barnaamijka horumarinta caruurnimada
Apr 29, 2025 14
Diridhaba, Duugato/Miyaaziya 21/2017 (ENA): Madal doodeed oo ujeedadeedu tahay hirgelinta barnaamijka horumarinta caruurnimada ayaa ka socota maamulka magaalada Diridhaba. Ujeeddada barnaamijkan ayaa ah si loogu abuuro jiilka mustaqbalka ee hoggaaminta dalka, waxaana madasha lagu soo bandhigay xog uruurin iyo falanqayn lagu ogaanayo dhibaatooyinka aasaasiga ah iyo xal u helida carruurta da’doodu ka yar tahay lixda sano ee maamulka magaalada. Sidoo kale waxaa la sheegay in barnaamijkan uu ka bilowday magaalada Addis Ababa, lana gaarsiinayo magaalada Diridhaba iyo magaalooyin kale. Doodan ayaa waxaa ka soo qeyb galay Guddoomiyaha Guddiga Joogtada ah ee Arrimaha Caafimaadka, Horumarinta Bulshada iyo Ciyaaraha ee Golaha Shacabka, Marwo Warqsamu Mamo, Wasiiru Dowlaha Wasaaradda Caafimaadka, Dr. Dhereje Dhuguma, Madaxa Xarunta Horumarinta Carruurnimada Afrika, Dr. Kebedhe Worqu, Duqa Maamulka Diridhaba, Khadiir Jawhar, iyo mas’uuliyiin kale oo dowladda ka tirsan.
Mashruuca dalxiiska shabeelley waxaa gaadhay wafdi ballaadhan oo khibrad wadaag u yimid magaalada Jigjiga
Apr 29, 2025 10
Addis Ababa, Duugato/Miyaasiya 21,2017(ENA) Masuuliyiin oo uu hogaaminayo Madaxa Xafiiska Hormarinta Magaalooyinka Deegaanka Soomaalida Mudane Axmed Shugri iyo Wasiiru Dawlaha Horumarinta Magaalooyinka dalka Mudane Khaalid Cabdiraxmaan ayna wehelinayaan maayirada maamulka 31ka magaalo ee dalka ee uu ka socdo mashruuca Corriderku, kuwaasoo khibrad wadaag u yimid magaalada Jigjiga ayaa booqday xarunta dalxiiska Shabeelley iyo guryo-wadareedka loo dhisay dadka uu saameeyay mashruucu. Madaxa Xafiiska Horumarinta Magaalooyinka iyo Dhismaha DDS, ahna maareeyaha mashruuca dhismaha xarunta dalxiiska Shabeelley, Mudane Axmed Shugri Cabdi, ayaa wafdigan uga warbixiyay mashruucan oo meel wanaagsan maraya.
Wafdiga Wasaaradda Caafimaadka JDFI oo Soo Gaaray Diri Dhabe
Apr 29, 2025 8
Diri Dhaba; Duugato/Miyaaziya 21/2017 (ENA): Wafdi uu hoggaaminayo Wasiiru-dawlaha Wasaaradda Caafimaadka ee Dowladda Federaalka Itoobiya, Dr. Dereje Dhuguma, ayaa maanta ka soo degay garoonka diyaaradaha caalamiga ah ee magaalada Diridhabe. Wafdigan ayaa si diirran loogu soo dhaweeyay garoonka, iyadoo ay soo dhaweyntooda hormuud u ahaayeen mas’uuliyiin uu hoggaaminayo Duqa Magaalada Diridhabe, Mudane Khadir Johar. Ujeeddada safarka wafdigan ayaa ah ka qaybgalka madal dood-wadaag ah oo lagaga hadlayo daraasad hordhac ah oo ku saabsan xaaladda horumarinta carruurta da’da yar, taasoo ka qabsoomaysa Ismaamulka Diridhabe.
Guddiga Joogtada ah ayaa carabka ku adkeeyay baahida loo qabo in si isku-xidhan loo shaqeeyo, si loo helo adeegyo caafimaad oo tayo leh
Apr 29, 2025 8
Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 21, 2017 (ENA): Guddiga Joogtada ah ee golaha wakiillada shacabka ee arrimaha caafimaadka, horumarinta bulshada, dhaqanka iyo ciyaaraha ayaa kula dar daarmay Xafiiska caafimaadka dowlad deegaanka Soomaalida. inay ka wada shaqeeyaan sidii loo heli lahaa adeegyo caafimaad oo tayo leh oo heer hoose ah. Guddiga Joogtada ah ayaa kormeer ku tagay xarunta caafimaadka ee Eer dega ee degmada Gereeb Ale ee dowlad deegaanka Soomaalida, waxaana ay u kuurgaleen qaabka ay u socoto adeegyada caafimaadka. Xubnaha guddiga joogtada ah ayaa sheegay in jawi wanaagsan oo nadiif ah loo abuuro bukaannada ku jira xarunta caafimaadka ee Airdaga ay tahay bilow wanaagsan, loona baahan yahay in la sii xoojiyo. Si kastaba ha ahaatee, Guddida Joogtada ah ayaa ku booriyay in wax laga qabto kala fogaanshaha habaynta iyo ilaalinta xogta caafimaad ee bukaanada ku jira xarunta caafimaadka. Waxa kale oo uu tilmaamay in qalab xafiiseedku si waafi ah loo kaydiyo loona habeeyo qol kasta oo baadhiseed, iyana in si loo yareeyo faafitaanka cudurada faafa heerka la doonayo ka sakow adeegyada ay ka fuliyaan xarumaha caafimaadka in fiiro gaar ah loo yeesho wacyigelinta caafimaadka ee guriga. Xiriiriyaha kooxda garoonka, mudane Qaasim Kimo (Prof) ayaa sheegay in xarunta caafimaadka ee Ayer Dega ee degmada Gereeb Alle laga dhisayo qolal cusub oo heerkiisu sarreeyo iyo labo dhismo oo leh qalab caafimaad oo ay hooyooyinku u dhameystiran yihiin si ay uga soo kabtaan dhalmada kadib, isagoo ka duulaya mabda’a ah inaan hooyo ku dhiman dhalmada darteed. Si kastaba ha ahaatee, guddiga waxay ku nuuxnuuxsaadeen in bixinta dawooyinka carruurtu ay ka hooseeyaan boqolkiiba 60, isla markaana ay hakad galaan, isla markaana si joogto ah loo hubiyo, loo baaro, loona baaro qorshaha iibka dawada iyo qorshaha hirgelinta. Sidoo kale, waxay timaameen in loo baahan yahay in si wada jir ah loola shaqeeyo Hay’adda Dawooyinka Itoobiya, isla markaana xubnaha maamulka xarunta caafimaadku ay si joogto ah u eegaan waxqabadka xarunta caafimaadka, xal u helida dhibaatooyinka iyo horumarinta adeega. Ugu danbayntii waxaa halkaasi ka hadlay maareeyaha xarunta caafimaadka mudane Cabdulfataax Xiis oo sheegay in gudiga joogtada ahi ay ku dadaali doonaan sidii ay u diiwaan galin lahaayeen isbadal lataaban karo, iyadoo la tixgalinayo talooyinka kasoo baxay kormeerkii guddiga, iyo saxida daldaloolooyinka lagu arkay, islamarkaana ay fulinayaan hawlo dheeri ah oo u baahan in laqabto iyada oo la kaashanayo xafiiska caafimaadka deegaanka. Xogta aan helnayno ayaa sheegeysa in xaruntan caafimaad ay dhisneyd muddo saddex iyo toban sano ah.
Golaha Wakiillada Shacbka ayaa la filayaa in kulankooda maanta ay ku ansixiyaan Hindise sharciyeedka caafimaadka iyo daryeelka xoolaha
Apr 29, 2025 13
Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 21/2017 (ENA): Golaha Shacabka ayaa maanta yeelanaya kalfadhiga 27-aad ee kalfadhiga 4-aad ee golaha wakiillada shacabka. Guddiga Joogtada ah ee Beeraha ayaa Golaha u soo gudbin doona warbixin iyo go’aan la xiriira qabyo qoraalka Xeerka Xanaanada Xoolaha, waxaana la filayaa in dood kadib la ansixiyo. Waxa kale oo la sheegay in golaha laga sugayo inay ka baaraan dagaan oo ay ansixiyaan soo jeedinta magacaabista madaxda guddiyada joogtada ah ee hadhay.
Wafdi ka socda deeq bixiyayaasha KOICA ee Dowladda Kuuriyada Koonfureed iyo madaxda mashruuca xalka waara ee hay'adda IOM ayaa booqday shirkadaha kala duwan ee mashruuca dhismaha nabadu taageero
Apr 28, 2025 27
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 20/2017 (ENA): Mashruucan dhismaha nabadda oo ay maalgalisay Dowladda Kuuriyada Koonfureed ayaa degmada Shiniile ka hirgaliyay mashaariic lagu taageerayo shaqo-abuurka, horumarinta bulshada kuwaas oo ay dib u dajin xukuumada deegaanka usamaysay. Intii ay booqashada ku jireen, wafdigu waxay kormeereen shirkadaha mashruucu taageeray kuwaas oo ka shaqeeya waxsoosaarka beeraha, xanaanada xoolaha, adeegyada bulshada, iyo ganacsiga kuwaas oo si weyn uga qaybqaatay horumarinta dhaqaalaha degmada Shiniile. Sidoo kale, wafdiga ayaa la kulmay guddiga shaqo-abuurka degmada Shiniile oo uga warbixiyay guulaha laga gaadhay mashruuca. Intaas kadib, waxay booqdeen suuqyada ganacsiga ee shirkadaha la taageeray iyo goobta dib u dajinta qoysaska oo ku taalla tuulada Jeedane ee degmada Shiniile ee gobolka Siti.
In ka badan 22,000 oo Itoobiyaan ah ayaa dib loogaso celiyay Sacuudi Carabiya – Wasaaradda Haweenka iyo Arrimaha Bulshada
Apr 28, 2025 29
Addis Ababa, Duugato/Miyaasiya 19, 2017 (ENA) – Wasaaradda Haweenka iyo Arrimaha Bulshada ayaa ku dhawaaqday in ilaa hadda, wajiga afraad ee howlgalka dib u soo celinta, in ka badan 22,000 oo Itoobiyaan ah oo ku jiray xaalado adag oo Sacuudi Carabiya ah dib loogu soo celiyay dalkooda. Wasaaraddu waxay sheegtay in toddobaadkan oo kaliya, 9 duullimaad oo kala duwan la sameeyay lagu soo qaaday 3,240 Itoobiyaan ah oo ku sugnaa duruufo adag gudaha dalka Sacuudi Carabiya. Dadka la soo celiyay ayaa kala ah 2,745 rag ah, 479 dumar ah, iyo 16 carruur ah. Sidoo kale waxaa la sheegay in 210 ka mid ah dadkan ay yihiin carruur da’doodu ka yar tahay 18 sano. Dib u soo celinta wajiga afraad oo bilowday Megaabit 3 2017, ayaa ilaa hadda lagu soo celiyay guud ahaan 22,209 Itoobiyaan. Wasaaraddu sidoo kale xustay in iyadoo la kaashanaysa hay’adaha ay khusayso iyo hay’adaha iskaashiga la leh, ay siineyso taageero iyo daryeel lagama maarmaan ah dadka soo laabtay marka ay soo gaadheen garoomada diyaaradaha iyo xarumaha kumeel-gaarka ah, iyada oo sidoo kale si firfircoon uga shaqaynaysa dib-ula-midaynta qoysaskooda. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya #ENA
Mesob (Adeega Hal Goob)
Apr 26, 2025 45
Mesob waa adeeg hal goob oo lagu bixinayo adeegyo kala duwan oo dowladda ah iyadoo la isugu keenayo hal meel (hal daaqad) iyadoo la adeegsanayo tignoolajiyada dhijitaalka ah ee casriga ah. Qaab dhismeedkiisu waxa uu suurtagelinayaa in muwaadiniintu adeegyada hay’adaha federaalka ee kala duwan ay si fudud oo dhijitaal ah u helaan. Tani waxay meesha ka saaraysaa baahida ay dadku ugu kala aadayaan xafiisyo kala duwan, waxayna yareynaysaa waqtiga iyo shaqada la xiriirta waraaqaha iyo safarada badan. Hadda waxaa si rasmi ah u bilowday mashruuc tijaabo ah oo lagu mideeyay 12 hay’adood oo federaal ah, iyada oo lagu bixinayo 41 adeegyo dadweyne oo kala duwan. Adeegyadan waxay isugu jiraan kuwa la xiriira ruqsado, diiwaangelinta aqoonsiga dhijitaalka ah, iyo kuwo kale oo badan. Guud ahaan, barnaamijkan tijaabada ah waxa uu adeegyada 12-ka hay’adood ee kala ah: 1. Adeegga Aqoonsiga Qaranka 2. Adeegga Socdaalka iyo Jinsiyadaha 3. Adeegga Xaqiijinta iyo Diiwaangelinta Dukumiintiyada 4. Wasaaradda Dakhliga 5. Wasaaradda Ganacsiga iyo Iskuxishka Gobalka 6. Wasaaradda Shaqada iyo Xirfadaha 7. Komishinka Maalgashiga Itoobiya 8. Wasaaradda Arrimaha Dibadda 9. Adeegga Imtixaanaadka iyo Qiimaynta Waxbarashada 10. Adeegga Boostada 11. Bangiga Ganacsiga Itoobiya 12. Ethio Telecom Dhammaan hay’adahan waxay adeegyada u bixinayaan si wadajir ah iyagoo kaashanaya tignoolajiyada casriga ah.
Farriinta Ra’iisul Wasaaraha Abiy Axmed (Dr.)
Apr 26, 2025 46
Arrinta aan mudnaanta siinayno waa sidii aan u baabi’in lahayn una sixi lahayn nidaamyada keena cabashada shacabka marka la eego bixinta adeegyada. Mid ka mid ah caddeynta dadaalkaas ayaana ah xarunta cusub ee adeegyada hal-mar laga helo oo maanta aan daah-furnay. Xaruntan cusub waxa ay leedahay saddex tiir oo muhiim ah. Midka koowaad waa in dhismaha duugoobay iyo midkii burburay loo beddelay dhisme casri ah oo qurux badan oo ku habboon deegaanka shaqada. Midka labaad waa in adeegyada la habeeyo lana isku xiro iyadoo la adeegsanayo software heer qaran ah oo ay sameeyeen xirfadlayaal dhalinyaro ah oo karti iyo sharaf leh. Midka saddexaadna waa in 12 hay’adood ay hoos yimaadeen hal xarun oo ay ka bixiyaan 40 adeeg oo kala duwan, si shacabka waqtigooda u badbaadiyaan una helaan adeeg tayo leh oo wax ku ool ah. Horumarinta nidaamyada noocan ah waxay xallinaysaa dhibaatooyin badan oo ku saabsan helitaanka adeegyada dadweynaha, waxayna u suuragelinaysaa bulshada in ay helaan adeegyo ballaaran oo si hufan loo bixiyo. Daah-furka maanta wuxuu caddeynayaa tallaabada weyn ee aan horey u qaadnay. Itoobiya, iyadoo ka faa’iidaysanaysa xaruntan cusub, waxay sii xoojin doontaa oo ballaarin doontaa bixinta adeegyo tayo leh oo ay helaan dhammaan shacabka.
#Dalxiis: Safiiro dalal kala duwan ka socda ayaa dalxiis u tagay Seerta Qaranka ee Buuraha Baale
Apr 25, 2025 28
Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 17/2017 (ENA): Safiirada dalal kala duwan ayaa dalxiis ku tagay Seerta Qaranka ee Buuraha Baale. In ka badan 20 safiir iyo diblomaasiyiin ka socda dalal shisheeye ayaa ka qayb galaya barnaamijkan dalxiiska ah oo ay soo qabanqaabisay wasaaradda dalxiiska oo kaashanaysa hay’adda UNESCO ee safiirrada fadhigoodu yahay Addis Ababa. Intii ay ku guda jireen booqashadan dalxiiska, wasiiru dawlaha dalxiiska Silashi Girma ayaa uga warbixiyay fursadaha dalxiiska ka jira Itoobiya. Wararka naga soo gaadhaya wasaarada dalxiiska ayaa sheegaya in seerta qaranka ee buuraha Baale ay ka mid tahay meelaha dhaxalka aduunka ee ay Itoobiya ka diiwaan gashan tahay hay’ada qaramada midoobay u qaabilsan waxbarashada, sayniska iyo dhaqanka ee UNESCO.
Degmooyinka Fiiq, Ley, Beercaano iyo Shiniile oo lagu wareejiyay gaadiidka gurmadka degdeg ah
Apr 24, 2025 37
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 16/2017 (ENA): Xafiiska Caafimaadka DDS oo ka duulaya siyaasadda caafimaadka Dalka ee xoogga lagu saaro ka jawaabista su'aalaha iyo tabashooyinka bulshada ayaa maanta xarumaha caafimaad iyo cusbitaallada degmooyinka Ley, Fiiq, Beercaano iyo Shiniile ku wareejiyay 8 gaadiidka gurmadka degdeg ah si ay qayb uga noqdaan dadaallada kor loogu qaadayo adeega caafimaadka. Gadiidkani oo ay ku baxday miisaaniyad dhan 25 milyan oo birr ayaa laga soo iibiyay mashruuca SDH oo uu maalgaliyo Midowga Yurub, waxaana wareejintiisa goobjoog ka ahaa masuuliyiinta Xafiiska Caafimaadka DDS oo uu ugu horreeyo Madaxa Xafiiska Caafimaadka Dr. Muuse Axmed.
Magaalada Jigjiga waxa ka qabsoomay kulan looga hadlayay shilalka gaadiidka iyo badqabka wadooyinka
Apr 24, 2025 21
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 16/2017 (ENA): Kulankani oo ay soo diyaarisay Wakaaladda Badbaadada Jidadka iyo Adeegga Sanduuqa Caymiska ee dalka oo kaashanaysa Wasaaradda Gaadiidka iyo Saadka ee JDFI iyo Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka ee DDS ayaa loo qabtay Deegaannada Soomalida, Hararida, Ismaamulka Diri Dhaba iyo gobolka Bariga Hararge ee Deegaanka Oromada. Waxaana ka soo qaybgalay masuuliyiin uu ugu horeeyo Madaxa Xafiiska Ganacsiga iyo Gaadiidka DDS Muden Cabdixakiin Sheekh Xasan, Maareeyaha Guud ee Wakaaladda Badbaadada Jidadka iyo Adeegga Sanduuqa Caymiska ee dalka Mudane Jamaal Cabaso, masuuliyiinta saktorka gaadiidka iyo badbaadada wadooyinka ee deegaannada dariska ee bariga dalka. Intii uu kulanku socday ayaa waxaa lagu soo bandhigay warbixinta waxqabadka 9-kii bilood ee sannadka 2017-ka ee dhanka ka hortagga shilalka iyo caqabadaha gaadiidka iyo shuruucda dib loo habeeyay ee gaadiidka.
In ka badan 356 kun oo macaamiil cusub ah ayaa noqday kuwa ka faa’iideysta adeegga korontada
Apr 24, 2025 21
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 16/2017 (ENA): Shirkadda adeegga korontada ee Itoobiya ayaa sheegtay in 356,935 oo macaamiil cusub ay noqdeen kuwa ka faa’iideysta adeega korontada sagaalkii bilood ee la soo dhaafay. Tirada macaamiisha cusub ee adeegga korontada helay ayaa ka badan 20% marka loo eego isla muddadaas sanadkii hore, sida laga soo xigtay xogta shirkadda. Sidoo kale, waxaa la sheegay in 107 magaalooyin miyiga ah ay heleen adeega korontada. Waxaa la hirgeliyay 15,295 kiiloo mitir oo xadhig koronto ah iyo 3,042 gudbiyayaal cusub ah. Tirada guud ee macaamiisha shirkaddu hadda waxay dhaaftay 5 milyan, kuwaasoo kala ah: 81% kuwa bixiya lacagta adeegga isticmaalka ka dib, 18% bixiya lacagta adeegga ka hor, halka 1% ay yihiin macaamiisha isticmaala kontoroolka casriga ah.
Waxaa la daahfuray wajiga labaad ee dhirbeerista xarunta dalxiiska Shabeelley
Apr 24, 2025 18
Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 1/2017 (ENA): Wasiirka Waraabka iyo Dhulka Joogiisu Hooseeyo ee JDFI Dr. Abraham Belay oo ay weheliyaan masuuliyiinta Xafiiska Horumarinta Magaalooyinka iyo Dhismaha DDS ayaa daahfuray wajiga labaad ee dhirbeerista xarunta dalxiiska Shabeelley. Wajigan labaad ee dhirbeerista xarunta dalxiiska Shabeelley ayaa ka kooban 13 xafiis oo xafiisyada heer deegaan ah masuuliyiinta iyo shaqaalaha xafiiska ayaana si wadajir ah u beeray dhir dhan 500 oo geed. Waxaana barbar socday dhirbeeristan wareejinta qalabaynta uu mashruucu usameeyay dugsiga sare ee degmada Shabeelley, iyadoo qalabkan kala duwan ee mashruucu dugsiga ka taageeray wareejintiisa gurbajoog ka aha Muxigeenka Madaxa Xafiiska Waxbarashada Deegaanka Mudane Dayib Muxumed. Instaasi kadib waxay masuuliyiintu si wadajir ah usoo kormeereen mashruuca dalxiiska Shabeelley kormeerkan ayaana qaybka ah qiimaynta bilaha ee mashruuca lagu sameeyo. Madaxa Xafiiska Horumarinta Magaalooyinka iyo Dhismaha Deegaanka Mudane Axmed Shugri ayaa sheegay in kormeerkan lagu kuurgalayo qaab socodka mashruuca laga sameeyay intii ka dambaysay qiimayntii hore.
Itoobiya iyo Ruushka ayaa Kala Saxiixday Is-afgarad Lagu Xoojinayo Wada-shaqeynta Caafimaadka
Apr 24, 2025 9
Addis Ababa, Duugato/Miyaasiya 16, 2017 (ENA) – Itoobiya iyo Ruushka ayaa kala saxiixday heshiis is-afgarad (MoU) oo ah iskaashi cusub oo lagu xoojinayo wada-shaqeynta dhinaca caafimaadka. Heshiiskan waxaa kala saxiixday Wasiirka Caafimaadka ee JDFI, Dr. Mekdes Dhaaba, iyo Madaxa Hay’adda Federaalka Ruushka u qaabilsan Kormeerka Xuquuqda Macaamiisha iyo Daryeelka Bulshada, Anna Popova. Heshiikan Is-afgaradka ay ayaa dhinac socday shirkii ugu horreeyay ee Ruushka iyo Afrika ay si wadajir ah ugu qabteen tababarka iyo cilmi-baarista kooxaha gurmadka degdegga ah ee caafimaadka. Heshiiskan ayaa ujeeddadiisu tahay in la xoojiyo iskaashiga labada dal ee la xiriira ka jawaabida xaaladaha degdegga ah ee caafimaadka. waxaa la sheegay in heshiiskani uu kor u qaadi doonaa iskaashiga labada dal ee xilliyada cudur dillaaca iyo xaaladaha caafimaad ee degdegga ah, iyada oo diiradda la saarayo caafimaadka iyo nadaafadda. Wasiirka Caafimaadka, Dr. Mekdes Dhaaba, ayaa carabka ku adkaysay muhiimadda ay leedahay wada-shaqeynta caalamiga ah ee dhinaca caafimaadka. Waxay sheegtay in heshiiskan uu sahli doono is-weydaarsiga aqoonta iyo khibradda, isla markaana uu dhisi doono awoodda lagula tacaalo xaaladaha degdegga ah ee caafimaadka. Anna Popova ayaa iyaduna tilmaantay in heshiiskani uu gacan ka geysan doono in labada dal ay si wanaagsan isugu diyaariyaan xaaladaha caafimaad ee degdegga ah, loona xoojiyo daryeelka caafimaad ee muwaadiniinta. Is Afgaadkan ayaa ka koobnaan doona isweydaarsiga macluumaadka, tababarro iyo la wadaagidda khibradaha ugu wanaagsan si loo xoojiyo awoodda labada dal ee wax ka qabashada caqabadaha caafimaad. Wasaaradda Caafimaadka ayaa sheegtay in is-afgaradkan uu yahay tallaabo weyn oo horay loo qaaday si loo horumariyo xiriirka laba geesoodka ah ee u dhexeeya Itoobiya iyo Ruushka dhinaca caafimaadka. #Wakaaladda_Warka_Itoobiya #ENA
Madaxweynaha DDS Mudane Mustafe Muxumed Cumar ayaa daahfuray tartanka 4aad ee xirfadaha, farsamooyinka casriga ah iyo daraasaadka ficilka ah
Apr 23, 2025 28
Addis Ababa,Duugato/Miyaasiya 15/2017(ENA) Tartankani 4aad oo halkudheg looga dhigay “Maskax Fayow iyo muwaadiniin xirfad leh”. ayaa waxaa ka qaybgalay Madaxweynaha DDS, Mudane Mustafe Muxummed Cumar iyo Wasiirka Xafiiska Xirfadaha iyo Shaqo’abuurka, Mudane Xuseen Gaydh iyo Marti sharaf kale. Tartankan waxaa kasoo qayb’galay 12 kuliyadood oo deegaanku leeyahay, waxaana ku tartamaya 38 farsamo (technology), waxaana ku tartamaya farsamada 34 Macalin, 7 Arday iyo 2 shirkadood. Dhanka xirfadaha waxaa ku loolamaya 59 Arday, halka tirada daraasaadka ficilka ku salaysan ee tartanku ay yihiin 30 daraasaad. Tartankan ayay shaqsiyaadka gudba kasoo qayb’galay qayb’gali doonaan tartanka heer dal. Madaxweynaha DDS, Mudane Mustafe Muxummed Cumar oo daah furay tartankani ayaa sheegay in deegaanku si buuxda ugu heelan yahay sii xoojinta barnaamijyada horumarinta xirfadaha iyo shaqo-abuurka dhallinyarada. Ujeeddada tartankan ayaa ah in la xaqiijiyo tartannada xirfadaha, farsamooyinka casriga ah iyo daraasaadka ficilka ah, iyada oo kor loo qaadayo doorka bahda horumarinta xirfadaha heer deegaan, heer qaran iyo heer caalami, laguna daddaalayo cudud shaqaale oo tayo leh; Kuwaasi oo badali kara dakhliga waxsoosaarka dalka dibaddiisa, soona saari kara waxsoosaar aynnu dhoofin karno.