Addis Ababa, Kodxin/Maskaram 2/2017 (ENA): Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya ayaa loo arkaa inuu fursad weyn iyo dhaqdhaqaaq dhaqaale u abuurayo qaaradda Afrika, sida ay sheegeen muwaadiniin ka kala yimid dalal kala duwan oo la hadlay Wakaaladda Wararka Itoobiya. Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya ayaa sidoo kale loo arkaa inuu taageerayo iskaashiga gobolka iyo wadamada deriska ah, sida ay cadeeyeen qaar ka mid ah dadka bixiyay aragtidooda. Biyo-xidheenka waxaa si rasmi ah u daahfuray Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Dr. Abiy Ahmed 4-ka Baagume 2017, taasoo calaamad u ah dhammeystirka mashruuca muhiimka ah. Mashruuca wuxuu kordhinayaa awoodda tamarta, horumarinayaa dhaqaalaha, wuxuuna u horseedaa shacabka Itoobiya barako iyo horumar sannadka cusub, sida ay sheegeen warbixinnada. Hoggaamiyeyaasha wadamada deriska ah ayaa muujiyay inay xiiseynayaan inay ka iibsadaan tamarta korontada Itoobiya, taasoo cadeynaysa in biyo-xidheenku uu fursad u yahay guud ahaan Afrika. Waxaa sidoo kale la xusay in mashruuca uu yahay mid ka mid ah 10-ka biyo-xidheen ee ugu waa weyn adduunka, kaasoo gebi ahaanba Itoobiya laga dhisay, isagoo abuuraya horumar iyo fursad dhaqaale oo waxtar leh. Xoghayaha Waaxda Isbeddelka Tamarta iyo Horumarinta Cimilada ee Kenya, Mikaaeel Okumu, ayaa sheegay in biyo-xidheenku uu xoojinayo iskaashiga Itoobiya iyo wadamada kale ee Afrika, isla markaana uu kor u qaadayo horumarinta warshadaha iyo adeegsiga tamarta. Munaasabadda daahfurka, madax ka socday Kenya, Jabuuti, Soomaaliya, Koonfurta Suudaan iyo wadamo kale oo Afrikaan ah iyo kuwa Carbeed ayaa ka soo qeyb galay, taasoo muujineysa saameynta gobolka iyo midda caalamiga ah ee mashruuca. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Kodxin/Maskaram 2/2017 (ENA): Safiirka Jarmalka ee Itoobiya, Dr. Ferdinand Fon Waehe, ayaa sheegay in dhammeystirka Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya uu leeyahay awood weyn oo uu ku horumarin karo wadamada deriska ah isla markaana xoojinayo iskaashiga. Safiirku wuxuu intaa ku daray in Itoobiya ay tahay dal soo jiita maalgashi toos ah oo dibadda ah, taasoo muujineysa fursadaha dhaqaale ee dalka. Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya, Dr. Abiy Ahmed, ayaa si rasmi ah biyo-xidheenka u daahfuray 4-ka Baagumen 2017, taasoo calaamad u ah dhammeystirka mashruuca muhiimka ah. Safiirka Jarmalka ayaa xusay in biyo-xidheenku uusan faa’iido u lahayn Itoobiya oo keliya, balse sidoo kale uu kaalin muuqata ka qaadan doono horumarinta waddamada deriska ah, isagoo adeegsanaya tamarta korontada ee ka dhalanaysa biyo-xidheenka. Waxaa sidoo kale la tilmaamay in biyo-xidheenku leeyahay awood sare oo koronto dhalin ah, taasoo u saamaxaysa wadamada deriska ah in ay ka faa’iidaystaan tamarta laga helayo, isla markaana ay xoojiyaan iskaashiga dhaqaale. Safiirku wuxuu bogaadiyay iskaashiga Itoobiya iyo Jarmalka ee dhinacyada tamarta cusub sida qoraxda iyo ilo kale oo tamar ah, isagoo sheegay in isbeddelada dhaqaale ee Itoobiya ay fursad weyn u yihiin maalgashiga dibadda. Safiirku wuxuu kaloo xusay in horumarinta sharci, helitaanka awood shaqaale badan iyo xaalado kale oo wanaagsan ay fursad u siinayaan maal-gashadayaasha inay ka qayb qaataan kobcinta dhaqaalaha dalka. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Kodxin/Maskaram 2/2017 (ENA): Lawrens Freeman, oo ah falanqeeye Mareykan ah oo ku takhasusay siyaasadda iyo dhaqaalaha, ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu leeyahay door istiraatiiji ah oo lagu xoojinayo xiriirka iyo iskaashiga gobolka, maadaama uu faa’iido u leeyahay dalalka dariska ah oo dhan. Xusuus waxaa mudan in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya si rasmi ah loo soo gabagabeeyay 4tii Baagume 2017 ayagoo uu hogaaminayay daahfurka Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.). Isagoo la hadlayay wakaaladda wararka ENA, Freeman wuxuu tilmaamay in guusha dhismaha iyo dhamaystirka mashruucan oo ah kan ugu weyn Afrika ee dhaliya koronto uu tusaale fiican u yahay awoodda Afrika inay wax weyn ka qabato horumarkeeda. Biyo-xidheenku wuxuu awood u leeyahay inuu dhaliyo 5,150 megawatt oo koronto ah, taas oo ka dhigaysa Itoobiya in ay hesho awood dheeraad ah isla markaana ay koronto u dhoofiso dalalka deriska, taas oo kor u qaadaysa dhaqaalaha. Freeman wuxuu caddeeyay in mashruucan aanu waxyeelo ku keenaynin waddamada uu wabigu maro sida Masar iyo Suudaan, maadaama biyuhu si dabiici ah u sii qulqulayaan iyada oo aan la hor istaagin socodkooda. Wuxuu intaas ku daray in ujeeddada biyo-xidheenku aysan ahayn in biyaha lagu hayo gudaha Itoobiya, balse koronto laga dhaliyo iyadoo qulqulka biyaha la ilaalinayo. Sidoo kale wuxuu sheegay in biyo-xidheenka uu tusaale u yahay sida bani’aadamku uu ugu adeegsan karo dabeecadda horumar iyo dan guud. Isaga oo sheegay inuu laba jeer ku soo booqday biyo-xidheenka, wuxuu ku booriyay Afrikaan iyo Reer Yurubba in ay yimaadaan si ay ugu kuurgalaan mashruucan cajiibka ah. #Muuqaalka_Itoobiya #Tusaalaha_Iskaashiga #Riyada_Qarniga #Hadiyadda_Jiilka_Cusub #Xarragada_Waddaninimada #Iftiinka_Rajada #Aasaaska_Koboca #Dhaxalka_Taariikhiga_Ah #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Kodxin/Maskaram 2/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaaraha Eswatini Russell Miso Dlamini ayaa sheegay in dalkiisu uu ka helay khibrad qiimo leh horumarinta beeraha Itoobiya, gaar ahaan geeddi-socodka wax-soo-saarka bunka. Ra’iisul Wasaaruhu waxaa uu booqday mashaariicda horumarinta beeraha ee ka socda gobolka Jimma, horumarinta magaalada Jimma iyo qasriga Abba Jifar, waxaana goob-joog ahaa Wasiirka Beeraha Itoobiya Addisu Araga. Sidoo kale, Ra’iisul Wasaaraha Eswatini ayaa kulan la yeeshay beeralayda ka shaqeeya wax-soo-saarka bunka gobolka Jimma ee suuqyada caalamiga ah u dhoofiya. Intii uu ku sugnaa degmada Manaa, waxa uu soo arkay mashaariicda bunka iyo soo saarista malabka. Ka dib booqashadiisa, Ra’iisul Wasaaruhu wuxuu tilmaamay in Itoobiya ay waddo mashaariic horumarineed oo qiime leh oo ay wadamada kale ka baran karaan. Waxa uu si gaar ah u muujiyay in ka sokow bunka, uu sidoo kale arkay beeraha galleyda oo si ballaaran looga shaqeynayo. Dhankiisa, Wasiirka Beeraha ddisu Araga ayaa sheegay in Itoobiya ay ka shaqeyneyso mashaariic horumarineed oo ballaaran oo tusaale wanaagsan u noqon kara wadamada kale. Waxa kale oo uu xusay in iskaashiga iyo is-dhaafsiga khibradaha beeraha ee Itoobiya iyo Eswatini uu sii socon doono. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_ItoobiyaWaxaan ka faa’iidaysanay khibradda horumarinta beeraha Itoobiya, gaar ahaan habka wax-soo-saarka bunka— Russell Miso Dlamini

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Madaxweynaha Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay mashruuc Afrikaan, ma aha oo keliya mid Itoobiyaan. Mashruucan oo lagu dhisay maalgelin, shaqo iyo dhiig uu bixiyey shacabka Itoobiya ayaa maanta si rasmi ah u furay Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed (Dr.). Ismaaciil Cumar Geelle oo ka qayb galay xafladda furitaanka ayaa sheegay in Biyo-xidheenkan uu yahay astaan weyn oo Afrika leedahay, isla markaana uu ka mid yahay mashaariicda waaweyn ee dunida ka yaabiyey. Wuxuu xusay in guusha mashruucan aysan Itoobiya oo keliya gaarin, balse ay tahay guul guud oo ay wada leeyihiin dhammaan saaxiibada iyo deriska Itoobiya, isagoo ku tilmaamay mid mudan ammaan iyo bogaadin gaar ah. Madaxweynaha Jabuuti ayaa intaas ku daray in dhamaystirka mashruucu uu farxad guud ku noqday, isla markaana shaqada iyo xirfadda injineerada Itoobiyaanku ku dhiseen ay tahay mid u qalanta in si gaar ah loo ammaano. #AstaantaItoobiya #TusaalahaIskaashiga #HimiladaJiilasha #HadiyaddaJiilkaCusub #IftiinkaRajada #AstaantaAfrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Maareeyaha Guud ee shirkadda Talyaaniga ah ee Webuild Group, Bietro Salini, ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay riyo Itoobiyaan oo rumowday. Biyo-xidheenkan oo maanta si rasmi ah u furay Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed (Dr.) ayaa lagu tilmaamay mashruuc soo maray caqabado iyo tijaabooyin badan, balse maanta u muuqda mid si guul leh loo dhammaystiray. Wuxuu xusay in Biyo-xidheenku maanta yahay mashruuc awood u leh inuu biyo ku kaydiyo heer ku filan iyo inuu soo saaro koronto ku faafaysa Itoobiya oo dhan, taas oo ka dhigan in in ka badan 35 milyan oo qof koronto heli doonaan, isla markaana awoodda tamarta Itoobiya saddex laab noqoto. Waxaa kale oo uu tilmaamay in Itoobiya ay awoodi doonto inay koronto u iibiso dalalka deriska ah, taas oo xoojin doonta iskaashiga gobolka iyo nabadda waarta. Salini wuxuu carrabka ku adkeeyay in mashruucan uu ahaa mid lagu muujiyey karti, adkaysi, iyo anshax shaqo, isla markaana kumannaan Itoobiyaan ah ay ka heleen aqoon, tababar farsamo iyo horumar xirfadeed. Wuxuu ku daray in shaqaalaha, injineerada, farsamayaqaannada iyo dhammaan dadkii gacanta ka geystay ay mudan yihiin mahadnaq weyn, maadaama ay ka dhigeen mashruucan astaan iftiin iyo rajo u ah jiilasha soo socda. #AstaantaItoobiya #TusaalahaIskaashiga #HimiladaJiilasha #HadiyaddaJiilkaCusub #IftiinkaRajada #XidhiidhkaAfrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika, Maxaamuud Cali Yuusuf, ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD), oo maanta la dhammeystiray oo loo sameeyay xaflad furitaan, uu astaan u yahay dadaal jiilal badan oo isku duuban, isla markaana uu iftiin u noqon doono Itoobiya iyo dalalka dariska ah. Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed (Dr.) ayaa maanta si rasmi ah u furay mashruucan taariikhiga ah. Maxamuud Cali Yuusuf, oo ka hadlay xafladda, ayaa shacabka Itoobiya ugu hambalyeeyey, isagoo sheegay in mashruucu guul weyn u yahay dalka oo muujinaya taariikh cusub. Wuxuu xusay in dhismaha mashruucan uu soo maray marxalado adag iyo caqabado badan, balse hoggaanka xikmadda iyo kartida leh ee Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed uu horseeday in si guul leh loo dhammeeyo. Guddoomiyuhu wuxuu sheegay in mashruucan guushiisu ay la jaanqaadaysa ajandayaasha horumarinta Qaaradda Afrika, gaar ahaan dhisidda dhaqaalaha cagaaran ee waara oo aan waxyeello u geysan deegaanka, taas oo Itoobiya iyo gobolka oo dhan u horseedi doonta faa’iidooyin badan. Isagoo tusaale u soo qaatay wadashaqeynta waddamada Senegal, Mali iyo Muritaaniya ee ku aaddan webiga Senegal, ayuu ku tilmaamay GERD inuu yahay tusaale wanaagsan oo muujinaya sida biyaha loogu wadaagi karo si nabad ah, iyadoo dal kastaa dhibaatooyinkiisa isku maareynayo. #AstaantaItoobiya #TusaalahaIskaashiga #HimiladaJiilasha #HadiyaddaJiilkaCusub #IftiinkaRajada #AstaantaAfrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaarihii hore ee Itoobiya Xaylemaaryam Dhasaalany ayaa sheegay in midnimada iyo iskaashiga shacabka Itoobiya lagu muujiyey dhismaha Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) ay tahay in lagu sii adkeeyo mashruucyada kale ee horumarinta qaranka. Biyo-xidheenkan oo maanta si rasmi ah loo furay ayaa lagu dhisay dhaqaale, dadaal iyo dhiig ay bixiyeen shacabka Itoobiya, waxaana xafladda furitaanka hogaamiyey Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed (Dr.). Xaylemaaryam Dhasaalany oo ka qayb galay xafladda ayaa shacabka Itoobiya ugu hambalyeeyey guushan weyn, isagoo sheegay in dhammaystirka mashruucu uu yahay farxad guud oo laga wada dhargay. Wuxuu xusay in midnimada iyo wadajirka lagu dhisay biyo-xidheenkan aan lagu ekaan, balse loo baahan yahay in lagu dabaqo dhammaan mashaariicda horumarinta qaranka. Xaylemaaryam ayaa ku tilmaamay GERD inuu yahay astaan taariikhi ah oo muujinaysa awoodda shacabka Itoobiya iyo sida ay isku duuban ugu dhisan karaan mustaqbalkooda. #AstaantaItoobiya #TusaalahaIskaashiga #HimiladaJiilasha #HadiyaddaJiilkaCusub #IftiinkaRajada #AstaantaAfrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa sheegay in horumarka guud ee aynu wadaagno uu u baahan yahay iskaashi joogto ah oo dhexmara dalalka dariska ah. Madaxweynaha oo ka qayb galay xafladda xidhitaanka Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) oo uu maanta si rasmi ah u furay Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed (Dr.) ayaa shacabka Itoobiya ugu hambalyeeyey guushan taariikhiga ah. Xasan Sheekh ayaa ku tilmaamay dhammaystirka mashruucu inuu yahay guul muhiim ah oo dhiirrigelin u noqon doonta jiilasha dambe iyo horumarka gobolka oo dhan. Wuxuu intaas ku daray in GERD uu ka baxsan yahay oo keliya dhismaha biyo-xidheen, balse uu yahay mashruuc leh saameyn ballaaran oo taabanaya mustaqbalka gobolka. Madaxweynuhu wuxuu caddeeyey in danaha Soomaaliya ay si dhow ugu xiran yihiin iskaashiga, horumarka iyo nabadda deriska. Wuxuuna ku nuuxnuuxsaday in guusha Itoobiya ay tusaale u tahay dadaalka iyo awoodda shacabka marka ay ku kalsoonaadaan kartidooda. Ugu dambayn, Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in mashruuca GERD uu noqday dhiirrigelin iyo hal-abuur ay dalalka gobolka ka faa’iidaysan karaan, isagoo ku booriyey in la xoojiyo iskaashiga si loo abuuro mustaqbal ifaya. #AstaantaIskaashiga #HimiladaJiilasha #HadiyaddaJiilkaCusub #IftiinkaRajada #AstaantaAfrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaaraha Barbados, Miya Mottley, ayaa sheegtay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay guul taariikhi ah oo dhinaca injineernimada ah oo xusuusinaysa guushii Adhwa. Mottley, oo ka qayb gashay xafladdii furitaanka biyo-xidheenka oo uu hoggaaminayey Ra’iisul Wasaare Abiy Ahmed (Dr.), ayaa tiri mashaariicdan waxay ka baxsan yihiin buuxinta baahiyaha biyaha iyo tamarta, waxayna yihiin fursad taariikhi ah oo muhiim u ah Itoobiya, dalalka deriska ah, iyo guud ahaan Afrika. Waxay intaas ku dartay in GERD uu saameyn weyn ku leeyahay xasilloonida, nabadda iyo koboca gobolka, isla markaana uu yahay astaan guulaha taariikhiga ah ee dadka Itoobiya oo dhan. Mottley ayaa sheegtay in mashruuca lagu dhisay adkaysi iyo go’aan adag isagoo muujinaya sida Itoobiyaanku ugu dhabar adaygeen caqabado badan si ay u dhistaan mustaqbalkooda ifaya. Waxay intaas raacisay in GERD uu caddeyn u yahay awoodda Afrika iyo dadka asal ahaan ka soo jeeda qaaradda, isla markaana uu tusaale u yahay waxa la gaari karo marka la midoobo. Ra’iisul Wasaaraha Barbados ayaa shacabka iyo dowladda Itoobiya ugu hambalyeysay magaca Barbadoes, bulshada Kariibiyaanka iyo guud ahaan Afrika, iyadoo tiri: “Biyo-xidheenku indhahayaga ayuu noo furay, wuxuu na baray in aan aqoonsanno kheyraadkeenna oo aan ka faa’iidaysanno.” Ugu dambeyn, waxay ku boorisay in wadajirka iyo midnimada lagu beddelo nolosha dadka, lana abuuro mustaqbal ifaya oo soo socda, iyadoo tilmaantay in GERD uu yahay markhaati nool oo muujinaya in guulo waaweyn la gaari karo marka la wada shaqeeyo. #AstaanMidnimo #HimiladiiJiilasha #HadiyaddiiJiilkaCusub #IftiinkaRajada #AstaantaAfrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya uu yahay shaqo weyn oo muujisay awoodda iyo wax-qabadka dadka madow. Munaasabadda xafladda furitaanka oo maanta, Bagume 4, 2017, lagu qabtay Guba ayaa lagu shaaciyey in mashruuca taariikhiga ah ee muujinaya midnimada dadka Itoobiya uu dhammaaday. Xafladda waxaa ka soo qayb galay madax badan oo caalami ah, oo ay ka mid yihiin: Madaxweynaha Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle, Madaxweynaha Koonfurta Suudaan Salva Kiir Mayardit, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud, Madaxweynaha Kenya Williyam Ruuto, Ra’iisul Wasaaraha Barbados Miya Mottley, Ra’iisul Wasaaraha Eswatini Miso Dlamini, Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika Maxamuud Cali Yuusuf, iyo mas’uuliyiin kale oo sar sare. Ra’iisul Wasaare Abiy oo khudbad ka jeediyey xafladda ayaa ugu hambalyeeyey shacabka Itoobiya, isagoo sheegay in dadka Itoobiya ay dhiseen taariikh cusub oo lagu faano. Wuxuu xusay in mashruucan aanu u ahayn Itoobiya oo keliya, balse uu yahay taariikh la wada leeyahay dhammaan dadka madow. Wuxuu intaas ku daray in Abaay oo hore u ahaa wax laga sheekeeyo oo keliya, uu maanta isagu noqday mid hadlaya, taasna ay sabab u tahay mashruucan. Ra’iisul Wasaaruhu wuxuu carrabka ku adkeeyey in mashruucan uu yahay calaamad muujinaysa waxa madowgu qaban karaan, wuxuuna tilmaamay in shan sano gudahood 74 tirilyan oo litir biyo ah lagu keydiyey biyo-xidheenka. Wuxuu ku sifeeyey biyo-xidheenka in uu yahay ilayska berri iyo ka bixitaanka mugdiga taariikhiga ah ee Itoobiya. Wuxuu sheegay in Itoobiya aanay biyo-xidheenka u dhisin si ay waxyeello ugu gaysato waddamada hoose ee webiga ka faa’iideysta, balse ay ugu talagashay in ay kor u qaaddo horumarka gobolka, iftiinka deegaanka, iyo beddelidda taariikhda dadka madow. Ugu dambayn wuxuu shacabka madow ee caalamka ku booriyey in ay yimaadaan oo ay booqdaan biyo-xidheenkan, maadaama uu yahay marqaati muujinaya waxa ay awoodaan in ay qabtaan. #Muuqaalka_Itoobiya #Tusaalaha_Iskaashiga #Riyada_Qarniga #Hadiyadda_Jiilka_Cusub #Xarragada_Wadarteena #Iftiinka_Rajada #Asaaska_Sareenimada #Halganka_Jiilka #Iftiinka_Mustaqbalka #Muuqaalka_Itoobiyawiinta #Guusha_Afrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Madaxweynaha Koonfurta Suudaan Salva Kiir Mayardit ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Horumarka Itoobiya (GERD) uu yahay astaan ka turjumaysa midnimo iyo naf-hurnimo. Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa si rasmi ah u furay biyo-xidheenka weyn. Madaxweynaha Koonfurta Suudaan, oo ka hadlay munaasabadda, ayaa ku sheegay in isaga oo ku hadlaya magaca dowladda iyo shacabka Koonfurta Suudaan uu u mahadcelinayo fursadda uu ku joogay maalintan taariikhiga ah. Wuxuuna shacabka Itoobiya ugu hambalyeeyay guushan. Madaxweyne Salva Kiir wuxuu ku adkeeyay in mashruucan uusan ku koobnayn dhanka horumarinta kaliya, balse uu yahay calaamad muujinaysa awoodda shacabka marka ay mideysnaadaan oo ay u istaagaan hal ujeeddo. Wuxuu intaas ku daray in maalinta maanta aysan u gaar ahayn Itoobiya oo keliya, balse ay tahay maalin sharaf iyo farxad u ah Afrika oo dhan, maadaama biyo-xidheenku ka baxsan yahay kaliya daboolidda baahida korontada, isla markaana uu fursad u abuurayo jiilalka mustaqbalka si ay u dhaxlaan dal iyo qaarad ka wanaagsan. Madaxweyne Salva Kiir ayaa carrabka ku adkeeyay in Koonfurta Suudaan aysan Itoobiya u arkin oo keliya deris, balse ay yihiin walaalo ay wadaagaan taariikh, saaxiibtinimo iyo riyo mideysan. Wuxuu intaas ku daray in horumarka hal dal uu yahay horumarka dhammaan dalalka deriska ah, isla markaana uu ku baaqay in si wadajir ah loogu shaqeeyo nabadda, xasilloonida iyo barwaaqada. Madaxweyne Salva Kiir wuxuu sidoo kale shaaciyay in Koonfurta Suudaan ay qorsheyneyso inay heshiis cusub la gasho Itoobiya si ay uga hesho koronto ka dhalata biyo-xidheenka, taas oo uu ku tilmaamay fursad weyn oo u soo hoyanaysa shacabka Koonfurta Suudaan. Ugu dambeyn, wuxuu muujiyay kalsoonida uu ku qabo in GERD uu iftiin iyo barwaaqo u horseedi doono gobolka iyo guud ahaan qaaradda Afrika. #Guusha_Afrika #Riyada_Qarniga #Sharafka_Itoobiyaanka #Quruxda_Jiritaankeena #Aasaaska_Koboca #Iftiinka_Mustaqbalka #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Madaxweynaha Kenya Williyam Ruuto ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay mashruuc weyn oo caddeynaya in Afrika ay iyada leedahay awoodda ay ku go’aansato masiirkeeda mustaqbalka. Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya ayaa maanta si rasmi ah uu u furay Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.). Munaasabadda furitaanka waxaa ka qeyb galay Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.), Madaxweynaha Kenya Williyam Ruuto (Dr.), Madaxweynaha Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud (Dr.), Madaxweynaha Koonfurta Suudaan Salfa Kiir Mayardit, Ra’iisul Wasaaraha Barbados Miya Amor Mottley, Ra’iisul Wasaaraha Eswatini Russell Mmiso Dlamini, Guddoomiyaha Midowga Afrika Maxamuud Cali Yuusuf, iyo Xoghayaha Guddiga Dhaqaalaha Afrika ee Qaramada Midoobay Clafer Gatete. Waxaa sidoo kale ka qeyb galay Afhayeenka Golaha Shacabka Taagese Jaafo, Afhayeenka Golaha Federeeshinka Agnew Teshager, iyo Ra’iisul Wasaare Ku-xigeen Tamasgan Tiruneh. Madaxweyne Williyam Ruuto oo khudbad jeediyay ayaa sheegay in furitaanka GERD uu yahay dhacdo taariikhi ah oo muhiim ah, wuxuuna shacabka iyo dowladda Itoobiya ku bogaadiyay guushan weyn. Wuxuu carrabka ku adkeeyay in Biyo-xidheenka GERD uusan kaliya ahayn mashruuc injineernimo, balse uu yahay calaamad muujinaysa awoodda Afrika ay u leedahay inay iyadu qabsato riyadeeda barwaaqo. Ruuto wuxuu sheegay in maalintan taariikhiga ah ay muujinayso sida dalalka Geeska Afrika iyo kuwa webiga Niil ay ugu heellan yihiin iskaashi iyo midnimo. Isagoo hadalkiisa sii wata, wuxuu caddeeyay in Kenya ay si dhab ah uga go’an tahay xoojinta xiriirka ay la leedahay Itoobiya, isla markaana uu qiray in Itoobiya ay door muhiim ah ku leedahay gobolka iyo guud ahaan qaaradda. Madaxweynaha Kenya wuxuu ammaanay dadaalka Itoobiya ay ku gaarsiisay isku-filnaanshaha tamarta iyo isbeddelka weyn ee dhaqaalaha, isagoo ku tilmaamay GERD inuu ka baxsan yahay mashruuc qaran oo kaliya, balse uu yahay astaan dhabta ah ee awoodda Pan-Africanism iyo saldhig horumarineed oo Afrika leedahay. Sidoo kale, wuxuu xusay in GERD uu caddeynayo in riyada wadajirka ah ee nabad iyo barwaaqo Afrika ay gacanta ku jirto, haddii dalalka qaaraddu si wadajir ah u shaqeeyaan. Madaxweyne Ruuto ayaa ugu dambeyn ku booriyay in Afrikaanka ay si wadajir ah uga shaqeeyaan sidii loo horumarin lahaa nolosha dadkooda iyo mustaqbalkooda. #Muuqaalka_Itoobiya #Tusaalaha_Iskaashiga #Riyada_Qarniga #Hadiyadda_Jiilka_Cusub #Quruxda_Jiritaankeena #Iftiinka_Rajada #Aasaaska_Koboca #Dhaxalka_Jiilasha #Iftiinka_Mustaqbalka #Sharafka_Itoobiyaanka #Guusha_Afrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

✅❗️ Itoobiya waxay dhawaan bilaabi doontaa dhismaha warshad nukliyeer ah oo loogu talagalay ujeedooyin nabadeed oo keliya iyo xoojinta biya-xidheenka. ✅❗️ Waxaa bilaaban doona dhismaha garoon diyaaradeed oo cusub oo loogu talagalay shirkadda diyaaradaha Itoobiya, kaas oo ka mid noqon doona kuwa ugu waaweyn Afrika. ✅❗️ Dhawr toddobaad gudahood, warshaddii ugu horreysay ee gaaska ayaa la daah-furi doonaa. ✅❗️ Isla maalintaas waxaa shaqo bilaabi doona mashruuc kale oo soo saaristiisu ka badan doonto 10-laab wax-soosaarka warshadda koowaad ee gaaska. ✅❗️ Hal bil gudaheed, warshad sifeysa shidaalka ayaa bilaabi doonta hawlgalkeeda, taas oo xaqiijin doonta riyada jiilal badan oo Itoobiyaan ah. ✅❗️ Isla toddobaadkaas waxaa la bilaabi doonaa dhismaha warshad bacrimin ballaaran. ✅❗️ Shanta ilaa lixda sano ee soo socda, ugu yaraan 1.5 milyan oo guri ayaa loo dhisi doonaa muwaadiniinta Itoobiya. ✅❗️ Guud ahaan, mashaariicdan waaweyn oo qiimahoodu ka badan yahay 30 bilyan oo doolar ayaa wax weyn ku kordhin doona barwaaqada Itoobiya iyo sharafka carruurta Afrika, ayuu yiri Ra’iisul Wasaaruhu. Wuxuu ugu baaqay shacabka Itoobiya inay mideeyaan dadaalkooda, oo ay ka shaqeeyaan sidii loo dardar gelin lahaa barwaaqada dalka. #Sharafka_Afrika #Riyada_Qarniga #Sharafka_Itoobiyaanka #Quruxda_Jiritaankeena #Aasaaska_Sareynta #Iftiinka_Mustaqbalka #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa bilad sharaf guddoonsiiyay masuuliyiinta sare ee gacan weyn ka geystay dhismaha Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD). Mashruucan oo lagu dhisay maalka, dhididka iyo dhiiga shacabka Itoobiya, ayaa maanta si rasmi ah loogu dhawaaqay dhammeystirkiisa iyadoo uu hoggaaminayo ra’iisul wasaaruhu. Masuuliyiinta lagu maamuusay waxaa ka mid ah: Inj. Efrem Woldekidan, oo intii u dhaxaysay Hidar 24, 2004 E.C. ilaa Tir 14, 2017 E.C. ka ahaa ku-xigeenka maareeyaha guud ee mashruuca dhismaha biyo-xidheenka, ayaa maanta bilad sharaf lagu guddoonsiiyay. Inj. Kemal Ahmed, oo tan iyo Miyaasiya 2013 E.C. ahaa maareeyaha hawlgalka dhismaha biyo-xidheenka, ayaa isna bilad sharaf lagu maamuusay. Belaajaw Kaasaa, oo hadda ka ah ku-xigeenka maareeyaha mashruuca dhismaha biyo-xidheenka isla markaana ah maamulaha goobta, ayaa sidoo kale ka mid noqday masuuliyiinta la guddoonsiiyay bilad sharafta. Inj. Kifle Horo, oo ah maareeyaha guud ee mashruuca dhismaha Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya, ayaa bilad sharafta ka guddoomay Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.). #Sharafka_Itoobiyaanka #Tusaalaha_Iskaashiga #Riyada_Qarniga #Hadiyadda_Jiilka_Cusub #Quruxda_Jiritaankeena #Iftiinka_Rajada #Aasaaska_Sareynta #Xasuusta_Taariikhiga #Iftiinka_Mustaqbalka #Sharafka_Afrika #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay taariikh sii jiri doona dhammaan dadka madow, kana baxsan Itoobiya oo dhan faa’iidona u leh qaarada. Maanta ayuu ra’iisul wasaaruhu si rasmi ah ugu dhawaaqay dhammeystirka mashruuca. Isagoo khudbad ka jeedinayay munaasabadda, ayuu shacabka Itoobiya iyo saaxiibbada Itoobiya u hambalyeeyay, isagoo yiri: “Hambalyo dhammaan shacabka Itoobiya iyo saaxiibbadeenna oo dhan.” Wuxuu xusay in GERD uu yahay mid dadka madow oo dhan taariikh uga sii jiri doona, isla markaana uu ka dhigan yahay calaamad ka baxsan qaranka Itoobiya oo dhan. Dr. Abiy ayaa sidoo kale sheegay in mashruuca si buuxda loo fahmi karo oo keliya marka lagu arko indhaha, maadaama uu yahay mid ay dhiseen jiilkan, kaas oo jiilasha soo socda ay markhaati ka noqon doonaan. Sidoo kale, wuxuu carrabka ku adkeeyay in tani tahay astaanta sharafta dadka madow, isla markaana muujinaysa waxa dadka kale ee madow sameyn karaan, isagoo ku dhiirrigeliyay inay booqdaan mashruuca. Ra’iisul Wasaaruhu wuxuu intaas ku daray in GERD uu yahay meel ay ku dhamaatay dulmiga shalay, balse uu noqonayo hoyga rajada berri. #Iftiin_Afrika #Riyada_Qarniga #Sharafka_Itoobiyaanka #Quruxda_Jiritaankeena #Aasaaska_Sareynta #Iftiinka_Mustaqbalka #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa; Baagumen 4/2017 (ENA): Itoobiya waxa ay horumarinaysaa khayraadkeeda dabiiciga ah iyada oo horumarinaysa awooddeeda, sidaas waxa yidhi Aklilu Tadesse, Wasiiru-dawlaha Wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Kormeerka Waaxyaha ee Xafiiska Ra’iisal Wasaaraha. Maanta oo ah Baagumen 4 oo ah maalinta dib u dhiska qaranka ayaa guud ahaan dalka laga xusayaa halkudhigga “Horumar waara oo dib u dhiska Qaranka ah”. Dhinaca maalintaas, waxa dood-cilmiyeedka lagu qabtay Tareenka ka baxa Addis Ababa ilaa Jabuuti, halku-dhigiisu ahaa “Safarka Dib-u-dhiska”. Intii lagu guda jiray doodda, waxaa lagu sheegay in shaqooyinka guusha leh ee lagu arkay biyo xireenka weyn ee Itoobiya, warshadaha, xeedho-wadaagga, raadka cagaaran iyo horumarinta matinada iyo mashaariicda sanadkii hore ay tusaale u yihiin dib u dhiska Itoobiya. Sidoo kale, wasiiru dowle Aklilu Tadesse, ayaa sheegay in natiijooyin dhiirigelin leh la diiwaan geliyay sanadihii ugu dambeeyay ee isbadalka ka dhacay Itoobiya. Waxa kale oo uu sheegay in dhinaca beeraha laga faa’iidaystay tignoolajiyada wax soo saarka iyo wax soo saarka kordhin kara. Waxa uu xusay in natiijooyin dhiirigelin leh laga diiwaan geliyey beeraha, Caanaha, Qamadiga, iyo Afookadhada, isla markaana loo dhoofiyo dalka dibadiisa. Wuxuu sheegay in socdaalka lagu tayeynayo Itoobiya iyadoo laga faa’ideysanayo dhammaan kheyraadka jira ee dhinac walba ah uu marayo heer aan ka soo laaban karin. Waxa uu sheegay in sarifka saamiyadu uu kaalin wax ku ool ah ka qaadanayo qaybta saadka si loo soo nooleeyo dhaqaalaha Itoobiya. Waxa kale oo uu carabka ku dhuftay doorka muuqda ee ganacsiga gaarka loo leeyahay ay ka ciyaarayaan xilligan lagu jiro soo noolaynta itoobiya. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Madaxweynaha Itoobiya Taaye Asqasilaase ayaa sheegay in Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya (GERD) uu yahay mashruuc weyn oo mideynaya jiilka Abaay kaasoo ay hoostiisa hadhsan doonaan. Madaxweynuhu wuxuu xusay in mashruucan weyn uu yahay mid shacabka Itoobiya ku dhiseen rabitaankooda horumarineed, iyadoo lagu bixiyay dhididkooda, ilmadooda, dhiiggooda iyo sharafkooda. Isagoo ku qoray fariin uu soo dhigay boggiisa baraha bulshada, ayuu carrabka ku adkeeyay in mashruucan uu yahay mid qaran oo taariikhi ah. Waxa uu sheegay in aragtida iyo adkaysiga ay muujiyeen hoggaamiyeyaashii hore iyo kuwa hadda joogaa ee ku aaddan dhismaha biyo-xidheenka ay runtii mudan yihiin in la layaabo. Madaxweyne Taaye ayaa hoosta ka xariiqay in GERD uu mideeyo jiilka Abaay, isla markaana uu yahay saldhigga guulaha waaweyn ee mustaqbalka Itoobiya. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Baagume 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa maanta ku dhawaaqay dhamaystirka Biyo-xidheenka Weyn ee Itoobiya oo loo arko astaan mideynta shacabka Itoobiya. Mashruuca biyo-xidheenka oo ahaa riyo dheer oo qarniyo badan dadka Itoobiya sugayeen ayaa hadda si rasmi ah loo dhammaystiray, xafladdii furitaanka ayaana ka socota magaalada Guba.   Xafladda waxaa ka qeyb galay Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.), Afhayeenka Golaha Federeeshinka Aganyahu Tashaagar, Afhayeenka Golaha Wakiillada Shacabka Taagese Jaafo iyo Ku-xigeenka Ra’iisul Wasaaraha Tamasgan Tirunah. Sidoo kale waxaa ka qayb galay Ra'iisul Wasaare Kuxigeenka ahna Madaxa Xarunta Isku-duwidda Dhismaha Nidaamka Dimoqraadiyadda iyo Ku-xigeenka Madaxweynaha Xisbiga Aadan Faarax, Ra’iisul Wasaarihii hore Hailemariam Desalegn, Ra’iisul Wasaare ku-xigeenkii hore Demeke Mekonnen, madaxda dowlad-deegaannada iyo wasiirro. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa; Bagumen 4/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa sheegay in Itoobiya ay ku jirto koboc; marna aysan dib u noqon doonin. Ra’iisul Wasaare Abiy, ayaa farriintiisa ku aaddan maalinta dib-u-soo nooleynta, ku sheegay in socdaalkan tallaabada Itoobiya ay tahay in lagu taageero kobac dhaqaale oo waara. Waxa uu sheegay in ay tahay in la sii wado guulaha waaweyn gaar ahaan dhanka Macdanta, Dalxiiska, Beeraha, Warshadaha iyo ICT-ga. Ra’iisul Wasaaruhu wuxuu yiri waa inaan abuurnaa hanti, oo aan uruurinnaa dakhli kaabaya koboceenna, waana inaan si sax ah u uruurinnaa oo aan badbaadinaa dakhliga iyo hantida ka soo xaroota korriinkeenna oo aan uga faa’ideyno yoolkeenna barwaaqada. “Haddii aan fulino oo aan gaarno isbedellada dhaqaale ee aan bilownay, waxaan u beddeli doonnaa dhaqaalaha Itoobiya barwaaqo waara oo Itoobiya,” ayuu ku yiri boggiisa xiriirka bulshada. #Itoobiya Wakaalladda_Wararka_Itoobiya