Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 22/2017 (ENA): Wasiirka shaqada iyo xirfadaha, Mufarixaat Kaamil, ayaa sheegtay in si loo xaqiijiyo socdaalka Afrika ee barwaaqada ay lagama maarmaan tahay in la xoojiyo hawlaha bilowga iyo hal-abuurka ee kor u qaadaya la tartanka caalamiga ah ee dhalinyarada. Madasha "Innovation Africa 2025" waa shirka Wasiirada Afrika ee Waxbarashada, Tegnoolojiyaddaiyo Xirfadaha, kaas oo lagu qabanayo hal-ku-dhigga "Waxbarashada iyo Awood-siinta Afrika ee qarniga 21-aad". Wasiirka shaqada iyo xirfadaha, Mufarixaat Kaamil, ayaa ka hadashay dood cilmiyeed halku dhigeedu ahaa “Kobcinta xirfadaha iyo tartanka cusub ee ganacsatada iyo ganacsatada Afrika”. Hadalkeeda furitaanka, wasiirku waxa ay sheegtay in shir-madaxeedka hal-abuurka Afrika 2025 uu gacan ka geysan doono dhisidda awoodda iyo abaabulidda ilaha siyaasadda iyadoo la abuurayo iskaashi dhexmara warshadaha, bulshada rayidka ah, iyo xarumaha waxbarashada.   Waxa uu sheegay in Itoobiya ay ka shaqaynayso sidii ay u xaqiijin lahayd barwaaqada iyada oo loo marayo dib-u-habaynta dhaqaalaha gudaha iyo dhaqaalaha guud. Waxa kale ay sheegtay in dalka Itoobiya laga hirgaliyay nidaam lagu soo saarayo dhalinyaro hal-abuur ganacsi iyo tartan caalami ah, isla markaana natiijooyin la taaban karo laga helay. Wasiirradu waxa ay sheegtay in suuqa shaqada ee aduunka uu yahay mid aad loogu tartamayo, islamarkaana in loo baahan yahay in la horumariyo oo la dhiirigeliyo hal-abuurka dhalinyarada. Waxay sheegtay in shaqo abuurka dhalinyarada looga baahan yahay in uu ka gudbo isticmaalka maalinlaha ah, sidoo kalena lagu daro xirfado cusub oo hal abuurnimo, iyana in si loo dhiso dhaqaale loo dhan yahay oo xooggan oo Afrika ah ay lagama maarmaan tahay in la qalabeeyo oo la xoojiyo dadka dhinacyada Beeraha, Macdanta, Dalxiiska, iyo Tegnooloojiyadda.   Wasiirka Farsamada iyo Farsamada Gacanta iyo Tababarada ee Jamhuuriyadda Koongo, Professor Gislayine Magusa Ibome, ayaa sheegay in istaraatijiyadda dalkiisa ee lagu kordhinayo tartanka dhijitaalka ah ee dhalinyaradeeda ay keentay natiijooyin. Waxa uu sheegay in Jamhuuriyadda Koongo ay waddo qorshe ah in 200,000 ilaa 300,000 oo dhallinyaro ah ay ku biiraan ganacsiyada sanad walba, natiijooyin wanaagsanna la diiwaangeliyay. Wasiirka ayaa sheegay in dalkiisa uu leeyahay khibradda ugu wanaagsan ee abuurista fursadaha shaqo ee dhalinyarada Afrika. Waxa uu sheegay in haddii aan gobol walba ku qabano goobo ganacsi, aanu ka caawin doonno sidii ay dhallinyaradu u heli lahaayeen aqoontooda iyo hantida dalkooda. Waxa uu sheegay in dijitaaleynta hal-abuurka ganacsigu uu ka soo kabtay xawli gaabis ah oo uu si xawli ah ku socdo. Dhinaca kale, Wasiirka Shaqada iyo Arrimaha Bulshada Xukuumadda Soomaaliya Yuusuf Maxamed Aadan ayaa sheegay in isbedel Qaran ay ku yimaadeen, annagoo adeegsanayna hal abuur iyo teknoloji si sare loogu qaado aqoonta dhalinyarada. Wuxuuna intaa ku daray in la bilaabay bixinta tababaro iyo waxbarasho dijitaal ah anagoo dhisayna xarun ganacsi oo heer qaran ah oo ay ka faa’iidaysanayaan dhalinyaradu. Waxa kale uu sheegay in ay la shaqaynayeen hay’adaha gaarka loo leeyahay sidii dhalinyarada loogu wacyigelin lahaa tamarta la cusboonaysiin karo iyo sidii loo shaqaaleysiin lahaa.

Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 22/2017 (ENA): Itoobiya ayaa qaadaysa tillaabooyin lagu xaqiijinayo tayada waxbarashada iyadoo kor loo qaadayo heerarka dugsiyada iyo kor u qaadista tayada macalimiinta, ayuu yiri wasiirka waxbarashada Birhanu Nega (Brof.). Shirka hal-abuurka Afrika ee sannadka 2025-ka oo socday muddo saddex maalmood ah, hal-ku-dhiggiisuna ahaa “Wax-barashada iyo Awood-siinta Afrika ee qarniga 21-aad,” ayaa maanta la soo gebagebeeyey. Shirkan heer qaaradeed ah oo ay soo qabanqaabisay Wasaaradda Waxbarashada, Wasaaradda Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada, Wasaaradda Shaqada iyo Xirfadaha oo kaashanaysa hay'adda 'Brain Africa', ayaa gebo-gebadii lagaga wada hadlay arrimo ku saabsan sidii Afrikaanku isaga kaashan lahaayeen dhinacyada waxbarashada, hal-abuurka iyo tignoolajiyada, hal-abuurka ganacsiga iyo dib-u-habaynta bilowga, kobcinta awoodda iyo iskaashiga istiraatijiyadeed. Sida uu Wasiirka Waxbarashada Birhanu Nega (Prof) ka sheegay xidhitaankii shirka; ayaa tilmaamay in shirkan uu ahaa goob doodo dhaxal gal ah oo ku saabsan kaabayaasha dhaqaalaha iyo tayaynta macalimiinta si kor loogu qaado tayada waxbarashada. Waxa kale uu sheegay in fikradaha shirka laga soo saaray loo baahan yahay in lagu dhiso tayada macallimiinta, isla markaana kor loogu qaado tayada dugsiyada, iyana in loo baahan yahay in la sameeyo qorshe dhow iyo mid fog oo ku saabsan kobcinta tayada iyo tignoolajiyada dhijitaalka ah si loo dhiso nidaam waxbarasho oo waara oo tayaysan carruurta Afrika. Waxa uu sheegay in haddii Afrika ay ku guul darreysato in ay aqoonsato xaqiiqada isbeddelka adduunka oo ay la qabsato duruufaha jira ay la kulmi doonto waxyaabo ka sii daran. Sidaa darteedna in loo baahan yahay in loo diyaar garoobo waqtigii loogu talagalay, lana xaqiijiyo Afrika ku habboon jiilka soo socda. Waxa kale uu wasiirku sheegay in Itoobiya ay bilowday shaqo la taaban karo oo ku saabsan kaabayaasha waxbarashada iyo tayeynta macalimiinta si kor loogu qaado tayada waxbarashada. Wasiir Birhaanu aya ugu danbayntii tilmaamay in loo baahan yahay in la xoojiyo iskaashiga Afrikaanku la leeyihiin hay’adaha ay bahwadaagta yihiin, haddana loo baahan yahay in laga eego dhinaca danaha qaranka iyo qaaradda.

Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 22/2017 (ENA): Wasiirrada Shaqada iyo Xirfadaha Itoobiya Muferixaat Kaamil ayaa sheegtay in Itoobiya ay dhiseyso hab-raac iyo nidaam horumarineed oo u suurtagelinaya dhalinyarada inay noqdaan hal-abuurayaal iyo tartamayaal caalami ah. Hadalkan ayay ka jeedisay shir lagu magacaabo "Innovation Africa 2025" oo ka dhacay magaalada Addis Ababa, kaas oo lagu lafagurayo sidii Qaaradda Afrika loogu dhisi lahaa nidaam waxbarasho, hal-abuur, iyo xirfad kororsi casri ah oo la jaanqaadi kara qarniga 21aad. Shirkan oo ay si wadajir ah u soo qabanqaabiyeen Wasaaradaha Waxbarashada, Tiknoolajiyada, iyo Shaqada ee dalalka Afrikaanka ah iyagoo garab ka helaya hay’adda Afrikaanka ah ee “Africa Brains”, ayaa waxaa diiradda lagu saaray sidii loo horumarin lahaa waxbarashada, hal-abuurka, tiknoolajiyada, iyo xirfadaha shaqo abuurka. Muferixaat Kaamil oo ka hadashay madal dood-wadaag ah oo cinwaankeedu ahaa “Kor u qaadista hal-abuurka iyo xirfadaha cusub ee Afrika”, ayaa sheegtay in lagama maarmaan tahay in si dhab ah loogu maalgaliyo xirfadaha dhalinyarada iyo fursadaha cusub ee hal-abuurka. Waxay xustay in shirkan uu muhiimad gaar ah u leeyahay abuurista iskaashi ka dhex dhaca warshadaha, bulshada rayidka ah, iyo xarumaha waxbarashada si loo helo siyaasad mideysan oo kor u qaadda xirfadaha dhalinyarada. Waxay intaas ku dartay in waqtigu yahay mid ku habboon in dhalinyarada Afrika looga faa’iideeyo sidii ay door muuqda ugu yeelan lahaayeen hal-abuurka, horumarka xirfadaha, iyo shaqo abuurka. Wasiir Muferixaat Kaamil waxay sidoo kale sheegtay in shaqo abuurka dhalinyarada uusan noqon karin oo kaliya hadal ee uu u baahan yahay ficil dhab ah, iyadoo carabka ku adkeysay muhiimadda ay leedahay kobcinta xirfadaha cusub iyo kartida hal-abuurka. Waxay ku boorisay in dalalka Afrika ay xoogga saaraan horumarinta xirfadaha ku saleysan baahiyaha dhabta ah ee la xiriira wax-soosaarka sida: beeraha, macdanta, dalxiiska, iyo tiknoolajiyada. Muferixaat waxay hoosta ka xarriiqday in la iska kaashado dhismaha Afrika barwaaqo ah, isla markaana la xoojiyo ka-qaybgalka iyo ka faa’iideysiga dhaqaalaha ee dhalinyarada. Waxay sheegtay in Itoobiya ay hadda waddo isbeddel dhaqaale oo qaran ah iyo dib-u-habeyn dhaqaale oo qoto dheer si loo xaqiijiyo barwaaqada iyo horumarka, iyadoo dhalinyarada la siinayo tababaro xirfadeed si ay u noqdaan kuwa shaqo abuura. Ugu dambeyntii, waxay sheegtay in Itoobiya ay dhiseyso nidaam wax-ku-ool ah oo lagu kobcinayo dhalinyarada hal-abuurka leh si ay u noqdaan kuwa caalami ahaan tartami kara oo wax-ku-ool ah.

Addis Ababa, Duugato/Miyaasiya 21, 2017 (ENA): Wasiiru Dowlaha Shaqada iyo Xirfadaha, Solomon Soka ayaa sheegay in Tartanka xirfadaha ee ardayda u dhexeeya uu gacan ka geysanayo kobcinta cudud karti leh oo awood u leh inay hoggaamiso qaybaha kala duwan ee horumarka. Furitaanka munaasibada Tartanka Xirfadaha Qaranka ee 4aad iyo Usbuuca 12aad ee soo dhaweybta Dalxiiska ayaa si rasmi ah loo furay.   Waxaa munaasibada kasoo qeyb galay Wasiir Ku-xigeenka Shaqada iyo Xirfadaha Solomon Soka, Maareeyaha Guud ee Machadka Tababarka Dalxiiska Getachew Negash, iyo masuuliyiin kale oo sare oo ka tirsan Wasaaradda Dalxiiska. Wasiiru Dowlaha oo ka hadlay Munaasabadda ayaa sheegay in abaabulka joogtada ah ee tartamada xirfadeed ay door weyn ka ciyaaraan horumarinta cudud leh xirfado tayo sare leh oo hoggaamin kara qaybaha kala duwan ee shaqada.   Waxa uu xusay in tartanku uu ardayda u oggolaanayo in ay kartidooda kobciyaan islamarkaana ay kaga dhex muuqdaan xirfadahooda. Sidoo kale, waxa uu tilmaamay in ardaydu heli doonaan fursado ay kaga qayb qaataan tartamo heer qaran iyo heer caalami ah.   Dhankiisa, Getaajew Negaash, Maareeyaha Guud ee Machadka Tababarka Dalxiiska, ayaa sharaxay in machadku uu ka shaqaynayo sidii muwaadiniinta leh xirfadaha dalxiiska loo awoodsiin lahaa in ay hoggaamiyaan waaxdab. Tartanka Xirfadaha heer Qaran ee 4aad iyo Usbuuca Dalxiiska iyo soo dhaweynta ee 12aad, oo halku dhig looga dhigay “Maskax ifaysa, Muwaadiniinta Xirfada leh,” ayaa socon doonta Miyaasiya 21–22, 2017-ka #Wakaaladda_Warka_Itoobiya

Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 21/2017 (ENA): Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada Belete Molla (Dr.). Itoobiya waxay noqonaysaa xudunta bilowga iyo hal-abuurka tignoolajiyada iyada oo loo marayo iskaashiga dawladda iyo waaxda gaarka loo leeyahay. "Innovation Africa 2025" waa shirka Wasiirada Afrika ee Waxbarashada, Teeknoolijiyadda iyo Xirfadaha, kaas oo lagu qabanayo hal-ku-dhigga "Waxbarashada iyo Awood-siinta Afrika ee qarniga 21-aad". Shirweynaha qaaradda oo ay soo qabanqaabiyeen Wasaaradda Waxbarashada, Wasaaradda Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada, Wasaaradda Shaqada iyo Xirfadaha oo kaashanaya Maskaxda Afrika ayaa maanta galay maalintiisii ​​labaad. Shirka hal-abuurka Afrika 2025-ka ayaa ujeedadiisu tahay in lagu qaabeeyo mustaqbalka Afrika iyada oo loo marayo dib-u-habeyn, dhisidda awoodda, tignoolajiyada iyo wareejinta hal-abuurka, iyo iskaashiga istiraatiijiyadeed. Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada, Dr. Belete Molla, ayaa furay dood-cilmiyeed ku saabsan hal-ku-dhigga "Dhisidda Awoodda Tignoolajiyada Dijital ah ee Hal-abuurka iyo Isbeddelka Waxbarashada." Sida uu wasiirku wakhtigan sheegay in Shirka hal-abuurka Afrika 2025 waa dhacdo muhiim ah oo lagu dhisayo qaran horumarsan oo tignoolajiyadeed. Waxa uu sheegay in ay fududayn doonto horumarka iyo kobaca iyada oo ka faa’iidaysanaysa xirfadaha dhijitaalka ah iyo hal-abuurka tignoolajiyada ee Afrika.   Wuxuu sheegay in dhalinyarada lagu qalabeeyo tignoolajiyada casriga ah aysan ahayn doorasho balse ay tahay waajib. Wuxuu kaloo xusay in ka-qaybgalka caalamiga ah ee dhallinyarada Afrika ay ku xiran tahay awooddooda tignoolajiyadeed, sidaa darteedna waa lagama maarmaan in la xaqiijiyo waxtarka iyo wax soo saarka dhijitaalka ah iyadoo la hirgelinayo siyaasad dhamaystiran. Wuxuu sheegay in loo baahan yahay dadaal wadajir ah oo lagu dhisayo dhaqaalaha dhijitaalka ah oo ku saleysan hal-abuurnimada iyo tignoolajiyada Afrika. Tani awgeedna Itoobiya ay ka go'an inay abuurto nidaam deegaan oo dhijitaal ah oo ku habboon dhalinyarada iyadoo si wadajir ah u shaqeynaysa kana faa'iidaysanaysa dhammaan awoodda hal-abuurka.   Waxa uu sidoo kale tilmaamay in si loo kordhiyo tartanka caalamiga ah ee Afrika ee hal-abuurka iyo tignoolajiyada, ay lagama maarmaan tahay in la xoojiyo dhalinyarada dhinacyada sayniska, tignoolajiyada, injineernimada, iyo xisaabta. Waxa kale oo uu sheegay in Itoobiya ay waddo dadaallo joogto ah, iyadoo la aqoonsan yahay in sayniska, tignoolajiyada, injineernimada, iyo xisaabta ay muhiim u yihiin horumarka. Wasiirku waxa uu sheegay in Itoobiya ay noqonayso xudunta shirkadaha bilowga iyo hal-abuurka tignoolajiyada iyadoo ay iska kaashanayaan dawladda iyo ganacsiga gaarka loo leeyahay, isla markaana lagu dadaalayo sidii loo abuuri lahaa jawi wanaagsan oo hal-abuur ganacsi leh iyadoo la horumarinayo iskaashiga ka dhexeeya warshadaha iyo xarumaha waxbarashada. Gabgabadii, waxa uu sheegay in dhammaan awoodaha hal-abuurnimo laga faa’iidaysto si xal loogu helo mashaakilaadkeenna, wuxuuna intaas ku daray in Itoobiya ay samaynayso diyaar-garow siyaasadeed oo ay ku horumarinayso kuwa bilowga ah.

Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 20/2017 (ENA): Wasaaradaha Waxbarashada, Teknolojiyadda, Shaqada iyo Xirfadaha, iyagoo kaashanaya 'African Brains', ayaa soo qabanqaabiyay shirweynaha Curinta Africa 2025, kaasoo ka socda magaalada Addis Ababa, hotel-ka Sky Light. Shirkan oo ku saabsan waxbarashada, teknoolojiyadda iyo xirfadaha, waxaa ka soo qaybgalaya wasiirrada iyo wufuud ka kala socda dalalka Afrika, hay'ado caalami ah oo la shaqeeya waxbarashada, maalgashadayaal ka socda shirkadaha gaarka loo leeyahay, iyo marti sharaf kale.   Shirka waxaa si rasmi ah u furay Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Itoobiya Mudane Tamasgan Tiruneh, oo sheegay in dhismaha jiilka cusub uu si weyn ugu xiranyahay horumarinta waxbarashada, teknoolojiyadda, iyo xirfadaha, isagoo xusay in shirka uu yahay madal wax ku ool ah oo lagu falanqaynayo arrimahaas. Mudane Tamasgan waxa uu sidoo kale tilmaamay in dawladda Itoobiya ay mudnaan gaar ah siisay horumarinta waxbarashada iyo xirfadaha, iyadoo xoogga saartay dhismaha xarumaha waxbarashada, hagaajinta aasaaska horumarinta, balaarinta shabakadaha dhijitaalka ah, iyo dhiirigelinta hal-abuurka iyo xirfadaha. Waxa uu intaas ku daray in Afrika ay u baahan tahay isbedel dhab ah oo dhinacyadan lagu sameeyo, loona baahan yahay in si wadajir ah gacmaha la isqabsado si horumar waara loo gaaro.   Wasiirka Waxbarashada ee Itoobiya, Brofessor Birhaanu Nega, oo isna hadlay, ayaa sheegay in xaaladda caalamka maanta ay aad u is bedeshay, loona baahan yahay in jiilka cusub iyo dhalinyarada la hubiyo in si wanaagsan loo diyaariyo, si ay mustaqbalka ula jaanqaadaan isbeddelka adduunka, taas oo la gaari karo iyadoo la xoojinayo waxbarashada, teknoolojiyadda iyo xirfadaha. Wasiirku waxa uu xusay in shirkan oo socon doona muddo saddex maalmood ah uu diiradda saari doono doodaha iyo wadatashiyada la xiriira horumarinta waxbarashada, teknoolojiyadda iyo xirfadaha, taasoo dhidib u taagi karta isbedelka ay Afrika u baahan tahay. Ugu dambayntii, shirkan waxa lagu soo bandhigi doonaa ajandayaal muhiim ah oo la xiriira waxbarashada, ICT-da (teknoolojiyadda xogta iyo isgaadhsiinta), iyo xirfadaha, kuwaasoo dood iyo wadatashi lagu falanqeyn doono.

Dirdhaba: Duugato/Miyaaziya 17/2017 (ENA): Tababar diiradda lagu saarayo horumarinta magaalooyinka iyo kobcinta teknoolojiyadda ayaa galay maalintiisii 3aad, waxaana uu ka socda Ismaamulka Diredhabe. Tababarkan waxaa soo diyaariyey xafiiska xisbiga Barwaaqo, gaar ahaan laantiisa Diredhabe.   Tababarka waxaa ka qaybgalaya hoggaanka sare iyo hoggaanka dhexe ee xisbiga Barwaaqo ee Ismaamulka Diredhabe. Waxaa sidoo kale goob joog ahaa afhayeenka Golaha Wakiillada Shacabka ee Ismaamulka Diredhabe, Marwo Fadxiya Aadan, Duqa Ismaamulka Diredhabe Mudane Khadiir Johar, iyo Madaxa Xafiiska Xisbiga Barwaaqo laantiisa Diredhabe Mudane Ibraahim Yuusuf.   Munaasabadda furitaanka tababarka waxaa si rasmi ah u daahfuray Mudane Ibraahim Yuusuf, oo sheegay in tababarka lagu falanqeynayo sidii loo horumarin lahaa magaalada Diredhabe iyo sidii teknoolojiyadda casriga ah loogu adeegsan lahaa kobcinta adeegyada bulshada, si loola jaanqaado isbeddelka degdegga ah ee caalamka.   Maanta, tababarku wuxuu si gaar ah diiradda u saaray horumarinta magaalooyinka iyo kordhinta adeegsiga teknoolojiyadda. Waxaa madasha lagu soo bandhigay warbixino muhiim ah, iyadoo hoggaamiyeyaasha kala duwan ee xisbiga Barwaaqo laantiisa Diredhabe ay dhiibteen aragtiyo iyo fikrado wax-ku-ool ah oo ku aaddan mowduucyada laga hadlay.   Ugu dambeyn, tababarka waxaa si wadajir ah u soo gunaanaday Duqa Ismaamulka Diredhabe Mudane Khadiir Johar iyo Madaxa Xafiiska Xisbiga Barwaaqo laantiisa Diredhabe Mudane Ibraahim Yuusuf. Waxay sheegeen in tababarkan uu yahay mid muhiim ah oo loogu talagalay in hoggaamiyeyaasha xisbiga ay ka faa’iidaystaan aqoon ahaan iyo waayo-aragnimo ahaan, si ay door muuqda uga qaataan horumarinta magaalada iyo adeegsiga teknoolojiyad casri ah oo u adeegta bulshada.

Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 17/2017 (ENA):- Shirkadda American Visa Banking ayaa ku dhawaaqday inay doonayso inay ku balaadhiso adeega xawaaladaha caalamiga ah ee gobolka oo ay ku jirto Itoobiya. Wasaaradda hal-abuurka iyo tignoolajiyada waxay ogolaatay inay kala shaqayso shirkadda kaararka lacag bixinta ee caalamiga ah ee Maraykanka ee Visa Inc. xagga xawaaladaha, maaliyadda dhijitaalka ah, iyo fursadaha iskaashiga cusub.   Wasiiru-dawlaha Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada, Yeshirun ​​Alemayehu (Dr.), ayaa muujiyay rabitaankiisa xooggan ee lagu horumarinayo iskaashiga dhijitaalka ah ee ku salaysan sinnaanta iyo faa'iidada wadaagga ah. Waxa kale uu sheegay in hawlo badan oo kala duwan laga qabanayo qaab-dhismeedka sharciga, kaabayaasha dhaqaalaha, iyo horumarinta shaqaalaha si loo xaqiijiyo guusha isbeddelka dhijitaalka ah. Waxa uu tilmaamay in dadaal badan lagu bixinayo sidii loo habayn lahaa hawlaha qaranka iyo sidii Itoobiya loogu soo bandhigi lahaa wax soo saar maaliyadeed iyo adeegyo cusub.   Maykil Beerner, oo ah Madaxweyne ku-xigeenka Gobolka Koonfurta iyo Bariga Afrika ee Visa Inc., ayaa muujiyay rabitaankiisa xooggan ee ah in adeegyada xawaaladaha caalamiga ah la gaarsiiyo Itoobiya iyo dalalka kale ee gobolka. Waxa kale uu tilmaamay in lacagta xawaaladaha ay wax ka tari doonto horumarinta nidaamka deegaanka ee dhijitaalka ah ee Itoobiya, waxaanu sheegay in la dhaqan gelin doono hab-dhaqanka ugu wanaagsan ee caalamiga ah iyo kuwa gobolka. Ugu danbayntii, wasaaradda ayaa tilmaamaysa in la isku afgartay in laga wada shaqeeyo guud ahaan ajendaha isbeddelka dhijitaalka ah ee Itoobiya, iyo sidoo kale mashaariicda istaraatiijiyadda dhijitaalka ah iyo qorshayaasha fulinta.

Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 14/2017 (ENA): Madaxweyne ku-xigeenka Dawlad Deegaanka Soomaalida, Mudane Ibraahim Cusmaan, ayaa dhageystay warbixinno muhiim ah oo ay soo jeediyeen shirkadaha Skylink Technologies iyo Softvally Technology PLC.   Warbixinnadaasi ayaa ku saabsanayd barnaamijyo tignoolajiyadeed oo ay shirkaduhu hadda ka hirgeliyeen Ismaamulka Diridhabe, iyo sidii barnaamijyadan oo kale looga hirgelin lahaa magaalada Jigjiga si ay u noqoto magaalo casri ah.   Iyada oo la tixraacayo dib u dhiska iyo horumarinta waddooyinka ee magaalada ka socda, waxaa la isku raacay in lagu daro barnaamijyo casriyayn ah oo looga gudbayo nidaamkii hore, si caasimadda Jigjiga ay uga mid noqoto magaalooyinka waaweyn ee ku horumaray dhinaca tiknoolajiyada casriga ah.   Kulankan ayaa u gogol xaadhaya qorsheyaasha lagu horumarinayo magaalada, si loo xaqiijiyo kor u qaadista adeegyada, maamulka, iyo hab-nololeedka dadweynaha iyadoo la adeegsanayo xalal dijitaal ah.

Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 9/2017 (ENA): Marwo Jaaltu Saani, Wasiirka Magaalooyinka iyo Kaabayaasha Dhaqaalaha Itoobiya , ayaa sheegtay in waaxda tiknoolajiyadda ay door weyn ku leedahay horumarinta dhaqaalaha Itoobiya. Mas’uuliyiinta iyo shaqaalaha Wasaaradda Hal-abuurka iyo Tiknoolajiyadda iyo hay’adaha la bahwadaagta la ah ayaa kulan is-xogwaraysi ah ka yeeshay waxqabadkii sagaalkii bilood ee sanad-miisaaniyadeedkan 2017. Marwo Jaaltu Saani oo hadal ka jeedisay kulanka ayaa tilmaantay in isbeddelka dhaqaale ee dalka ka socda uu u baahan yahay ka-qaybgal toos ah iyo mid dadban oo ay ka qayb qaataan dhammaan muwaadiniinta, isla markaana ay lagama maarmaan tahay in la fahmo shaqooyinka la qabtay.   Waxay intaas ku dartay in marka la shaqaynayo horumarinta dhaqaalaha qaranka, ay muhiim tahay in la baabi’iyo caqabadaha jira lana abuuro jawi wadajir loogu shaqaynayo. Dhanka kale, Wasiirka Hal-abuurka iyo Tiknoolajiyadda Dr. Belete Molla ayaa xusay in wax badan la qabtay oo la xiriira isbeddelka dhaqaale, horumarinta kaabayaasha, tayeynta awoodda shaqaalaha, iyo fulinta siyaasado iyo istaraatiijiyado muhiim ah. Wuxuu sidoo kale sheegay in barnaamijka tababarka “Etho Coders” uu gacan weyn ka geystay kobcinta dhaqaalaha dhijitaalka ah, nidaamka maaliyadeed, iyo abuurista fursado shaqo. Wasiirku wuxuu carabka ku adkeeyay baahida loo qabo in la dhiso Itoobiya horumarsan oo dhanka tiknoolajiyadda kaga horreysa wadamada kale, taasina waxay u baahan tahay dadaal xooggan iyo qorshe mideysan.

Addis Ababa; Duugato/Miyaaziya 8/2017 (ENA):- Hal-abuurayaasha tignoolajiyada Itoobiya oo la hadlay wakaaladda wararka ee ENA ayaa sheegay in Madasha GITEX Africa ee 2025 uu ahaa madal ay Itoobiya ku soo bandhigtay awoodda ay u leedahay inay caalamka kula tartanto horumarinta tignoolajiyada. Madasha teknolojiyadda qaaradda ee ballaaran oo ka socota magaalada Marraakesh ee dalka Morooko, ayaa maanta socota maalintii saddexaad. Munaasabadda ayaa waxaa ka soo qeyb galay in ka badan 4,500 oo ergo ah oo ka kala socday in ka badan 130 dal oo ay ku jirto Itoobiya, in ka badan 1,400 shirkadood iyo shirkado bilow ah oo bixiya adeegyadooda, in ka badan 650 hay’ado dowladeed ah, iyo in ka badan 350 maalgashadayaal. Amniga internetka, waxbarashada, isgaarsiinta, maaliyadda, caafimaadka, isboortiga, iyo tignoolajiyada beeraha ayaa ka mid ah meelaha ugu muhiimsan ee hal-abuurnimada tignoolajiyada ee ay bixiyaan shirkado iyo shaqsiyaad.   Itoobiyaanka awooday in ay abuuraan teknoolojiyad la taaban karo oo xaliya mashaakilaadka bulshada, noloshana fududeeya ayaa iyaguna ka qaybqaata madaashan. Mudane Shimelis Gebremedhin ayaa ah aasaasihii iyo maamulaha shirkadda E-Tech Stock Company. Ururku waxa uu GITEX Africa ku soo bandhigayaa 12 adeeg oo kala duwan oo internet ku salaysan, wuxuuna sheegay in GITEX ay tahay meesha aan ka kasbannay khibrado badan oo caalami ah, waxaana uu madalku muujiyay in Itoobiya ay sidoo kale gacan ka geysatay horumarinta tignoolajiyada adduunka. Waxa kale uu sheegay mudane shimelis in, mararka qaar garwaaqsanahay inay jiraan meelo aanan gaarin, xaaladdan, waxaan ka shaqeyneynaa sidii aan u buuxin lahayn meelaha naga maqan, anagoo abuurayna wadashaqeyn. Munaasabadda teknolojiyadda, oo socotay tan iyo cirir 6, 2017, ayaa la soo gabagabeyn doonaa maanta.

Addis Ababa, Duugato/Miyaasiya 8, 2017 (ENA) — Shirkada Guryeynta Federaalka ayaa heshiis la saxiixatay Baumeister Group, oo ah shirkad weyn oo fadhigeedu yahay Austria kana shaqeysa farsamada dhismaha casriga ah, si dalka Itoobiya loogu soo bandhigo tiknoolajiyadda dhismaha ee 3D. Maareeyaha Sshirkada, Mudane Reshad Kemal, ayaa kulan wadatashi ah kula yeeshay magaalada Wopfing ee dalka Austria Masuuliyiinta sare ee shirkadda farsamada dhismaha, si looga wada hadlo hirgelinta tiknoolajiyadda dhismaha ee 3D oo ay Sshirkada damacsan tahay inay isticmaasho.   Sidoo kale, Mudane Reshad Kemal wuxuu ka qeybgalay Bandhigga Caalamiga ah ee Mashiinnada iyo Farsamada Dhismaha oo lagu qabtay magaalada Munich ee dalka Jarmalka, iyadoo ay arrintani qeyb ka ah istiraatiijiyadda Sshirkada ee ballaarinta iyo casriyeynta adeegsiga tiknoolajiyadda dhismaha horumarsan.   Shirkada ayaa horey si ballaaran ugu isticmaashay dalka tiknoolajiyadda dhismaha ee Aluminum Formwork, iyada oo iskaashi la samaysay shirkadda OVID ee iyada ka keenaysa dalka Kuuriyada Koonfureed, waxaana sidoo kale ay dadaal ugu jirtaa hirgelinta dhismaha habka Precast iyada oo la kaashaneysa shirkadda Wanko ee dalka Talyaaniga. Heshiiskan cusub kadib, waxaa la filayaa in soo bandhigida tiknoolajiyadda dhismaha ee 3D ay Sshirkada ka dhigto mid ka mid ah bixiyeyaasha tiknoolajiyadda dhismaha casriga ah ee jiilka saddexaad ee gudaha warshadaha dhismaha Itoobiya.

Addis Ababa, Duugato/ Miyaasiya 6/2017 (ENA): Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada, Dr. Balate Molla, ayaa sheegay in muddo sagaal bilood ah oo sanad-miisaaniyadeedka ah ay si wanaagsan uga shaqeeyeen fidinta nidaamka dhijitaalka ah iyo kobcinta awooda shaqaale xirfad leh. Dr. Balate waxa uu sheegay in guulaha la gaaray ee la xiriira hirgelinta qorshayaasha qaran iyo dhaqangelinta qorshaha dhaqaalaha guud muddadaas sagaalka bilood ah ee rubuca saddexaad ee sanad-miisaaniyadeedkan. Wasiirku wuxuu ku nuux-nuuxsaday in yoolasha wasaaraddu ay ka mid yihiin fidinta dhijitaalka, ballaarinta kaabayaasha aasaasiga ah, horumarinta nidaamka casriga ah ee maamulka, iyo xoojinta hal-abuurka la xiriira abuurista shaqooyinka. Wuxuu sidoo kale sheegay in ay jiraan hawlo ballaaran oo si wadajir ah looga wado qaybta gaarka loo leeyahay, isla markaana isbeddello la taaban karo laga sameeyay dhanka dhijitaalka. Waxaa uu tilmaamay in dhaqaalaha dhijitaalka ah, oo ay ku jirto adeegsiga adeegyada sida Telebirr, uu suurta geliyey socodsiinta lacag dhan 800 bilyan oo birr muddo sagaal bilood ah gudaheed, taasoo uu ku tilmaamay guul weyn. Sidoo kale wuxuu sheegay in fidinta nidaamka dhijitaalka ah ay yareynayso kharashaadka badan ee dhaqaalaha ku baxa, taasina ay tahay faa’iido weyn oo la gaarey. Dhinaca horumarinta awooda shaqaalaha, ayuu xusay in laga soo bilaabo bishii Hamle ee la soo dhaafay, mashruuca “5 Million Coders Initiative” ay iska diiwaan geliyeen 688,000 Itoobiyaan ah oo tababar qaadanaya, halka 270,000 oo ka mid ahna ay tababarkooda dhammaysteen oo ay heleen shahaadooyin caalami ah. Dr. Balete ayaa sidoo kale sheegay in tani ay caddeyn u tahay in shaqooyin la taaban karo laga qabtay dhismaha dhaqaalaha dhijitaalka ah. Ugu dambeyn, wuxuu xusay in la wado diyaarin iyo hirgelin istiraatiijiyado qaran oo cusub si loo gaaro mustaqbalka natiijooyin ka sii wanaagsan.

Addis Ababa, Cuur/Megabit 26, 2017 T.I. (ENA): Wasaaradda Hal-abuurka iyo Tiknoolajiyadda ayaa sheegay in dhismaha qolal isgaarsiineed ee casri ah laga hirgelinayo toban hay’adood oo federaal ah, dhammaan dowlad-deegaanada iyo labada maamul magaalo, isla markaana ay marayaan heer gabagabo ah. Qolalkan isgaarsiinta casriga ah waxaa lagu qalabeeyay teknoloojiyad casri ah, nalal smart ah, qalab horumarsan oo loogu talagalay shirarka fogaan-aragga ah iyo kuwa codka, kaabeyaasha shabakadaha, iyo qalab dhimiya dhawaaqa. Waxaa kale oo lagu daray jawi qurxoon oo leh qaboojiye hawada ah.   In ka badan labo sano kahor, iyadoo la kaashanayo maalgelin uu sameeyay Bangiga Adduunka isla markaana ay hagayso Wasaaradda Hal-abuurka iyo Tiknoolajiyadda, ayaa la dhisay qolal smart ah oo ku yaalla shan hay’adood oo heer federaal ah, kuwaas oo haatan shaqaynaya isla markaana adeegyo bixinaya. Wasiiru dawlaha wasaarada Hal-abuurka iyo Tiknoolajiyadda,,Yeshurun Alamayo ayaa sheegay in qolalkan smart-gu ay yihiin kuwo casri ah oo wax ka tari kara dhimista kharashaadka iyo waqti lumiska. Qolalkan waxaa loo qaabeeyay inay taageeraan shirarka iyo tababarada kala duwan, waxaana ku rakiban qalab digital ah oo ka caawiya bandhigyada qoraalka ah.   Ilaa iyo hadda, shan hay’adood ayaa leh dhismayaaha smartiga ah oo shaqaynaya. Waxaana socda dhismaha 24 dhismo oo smart ah oo laga hirgelinayo Deegaanada iyo hay’ado federaal ah oo la xulay. Wasiiru dawlaha wuxuu intaas ku daray in mashruuca dhismaha oo lagu fulinayo miisaaniyad dhan 4 milyan oo doolar oo uu bixiyay Bangiga Adduunka,taas ol la filayo in lagu soo gabagabeeyo muddo hal sano gudahood ah. Dhismaha haatan wuxuu ka socdaa deegaanada, maamulada magaalooyinka, iyo toban hay’adood oo heer federaal ah.   Surafel Dhiriba, oo ah Injineer dhinaca Amniga Internet-ka (Cybersecurity) ah oo ka tirsan Barnaamijka Aqoonsiga Qaranka, ayaa u sheegay ENA in qolalka isgaarsiinta smart-ku aysan ahayn oo kaliya kuwo ku dhisan tignoolajiyad, balse sidoo kale ay qaadi karaan illaa 25 qof mar qura. Wuxuu intaas ku daray in qolku u suurogeliyo in shirar lagu qabto iyadoo aysan jirin wax caqabada ah oo dhinaca khadka ah, isla markaana uu door weyn ka ciyaaro sugidda amniga xogta. #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya #Itoobiya

Addis Ababa; Cuur/Megabit 23/2017 (ENA):- Itoobiya waxay danaynaysaa in ay sii xoojiso iskaashiga ay la leedahay Qaramada Midoobay ee dhinaca tignoolajiyada dhijitaalka ah,"ayuu yiri Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada Balade Molla (Dr). Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada Balade Molla (Dr) ayaa wadahadal la yeeshay Wafti uu hogaaminayo Ku-Xigeenka Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay ahna Ergeyga Gaarka ah ee Teknolojiyada Dijitalka Amandeep Singh Gill (Dr). Wakiilo ka kala socday hay’adaha kala duwan ee dowladda ayaa ka qeyb galay wadahadalka.   Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada Balade Mola (Dr.) ayaa sheegay in Itoobiya ay xoojinayso kordhinta iskaashiga caalamiga ah ee dhinacyada dhaqaalaha, tignoolajiyada iyo kala guurka hal-abuurka iyo sidoo kale dhinacyo kale. Dhanka kale, wuxuu tilmaamay in tignoolajiyada xogaha iyo isgaarsiinta, ee ay ka midka yihiin garaadka macmalka ah ay ka shaqeyn doonaan sidii kor loogu qaadi lahaa faa'iidooyinka Qaramada Midoobay iyada oo loo marayo qaab-dhismeedka ay abuurtay tignoolajiyada dhijitaalka ah.   Waxa uu sheegay in laga shaqayn doono sidii loo xoojin lahaa wada shaqaynta ay la leeyihiin waaxaha United Technology. Dhinaca kale, Itoobiya waxay diiradda saartay kaabayaasha dhaqaalaha, maamulka iyo tayaynta xirfada, waxaana uu xusay intii ay uu kalankani in la dejiyay siyaasado iyo hay’ado xooggan oo kor u qaadaya kobaca dhaqaalaha dhijitaalka ah.   Kaaliyaha Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay iyo Ergeyga Gaarka ah ee Tiknoolajiyada Dijitalka, Amadeep Singh Gill (Dr.) ayaa muujiyay muhiimadda ay leedahay hagaajinta qaab-dhismeedyada si loo hubiyo in dalalka soo koraya, oo ay ku jirto Itoobiya, ay noqdaan ka qaybqaata iyo ka faa'iidaystayaal la siman dunida dijitaalka ah. Xogta laga helayo wasaaradda, ayaa sheegaysa in dalalka soo koraya oo ay ku jirto Itoobiya in loogu baaqay inay ka faa'iidaystaan ​​fursadaha qaybta dhijitaalka ah ee Qaramada Midoobay. #Wakaalladda Wararka_Itoobiya #ENA #Itoobiya

Addis Ababa, Cuur/ Magaabiit 17/2017 (ENA): Komishinka Dhaqalaha Afrika u qaabilsan Qaramada Midoobay (UNECA) ayaa amaantay dadaalka Itoobiya ee horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha dijitaalka ah.   Dr. Maktar Sak, oo ah madaxa waaxda hal-abuurka iyo teknoolojiyadda ee Guddiga Dhaqaalaha ee Qaramada Midoobay u qaabilsan Afrika (UNECA), ayaa sheegay in dadaalka Itoobiya ee dhismaha kaabayaasha dijitaalka ahi uu cashar u noqon doono dalalka kale ee Afrika. Dr-ka oo Wakaaladda Wararka Itoobiya (ENA) ayaa sheegay in dalalka Afrika waxaa looga baahan yahay inay horumariyaan siyaasad dijitaal ah oo adag, ballaariyaan isku xirka tignoolajiyada magaalooyinka iyo miyiga, isla markaana ay si xooggan uga shaqeeyaan kor u qaadista isku xirka dhijitaalka. Itoobiya ayaa dadaal xooggan ku bixisay horumarinta dhaqaalaha dijitaalka ah, iyadoo abuuraysa fursado shaqo, xoojinaysa maalgashiga, una gogol xaaraysa isbeddel dhaqaale oo muuqda. Dowladda Itoobiya ayaa xoogga saartay casriyaynta, taasoo horseedday in si weyn loo ballaariyo kaabayaasha internet-ka ee dalka, taasoo sare u qaadaysa helitaanka adeegyada tignoolajiyada. Sidoo kale, waxaa la diyaarinayaa hannaan casri ah oo ku saleysan isgaarsiinta iyo tiknoolajiyada, taasoo kor u qaadi doonta ka-faa'iidaysiga heshiiska Suuqa Xorta ah ee Qaaradda Afrika (AfCFTA). Dhismaha xiriirka internet-ka iyo ballaadhinta isku xirka dijitaalka ayaa muhiim u ah hirgelinta heshiiska suuqa xorta ah ee Afrika, si dhammaan dalalka Afrika uga faa’iidaystaan adeegyada casriga ah ee tignoolajiyada. Dadaalkan ay Itoobiya waddo ayaa suurta-gelinaya in dalka uu noqdo tusaale lagu daydo oo ay dalalka kale ee Afrika wax ka bartaan, gaar ahaan dhismaha dhaqaalaha dijitaalka ah iyo kaabayaasha teknolojiyadda.   Sida uu sheegay khabiirka dhanka horumarinta ganacsiga iyo teknolojiyadda, Sergey Gasbaryan, horumarinta kaabayaasha teknolojiyadda ayaa muhiim u ah kordhinta dakhliga gudaha ee dalka, taasoo kor u qaadaysa kobaca dhaqaale. Dijitaalaynta dhaqaalaha ayaa lagu xoojinayaa nidaamka maaliyadda, maamulka canshuuraha, iyo isla-xisaabtanka dakhliga iyo kharashka, taasoo sare u qaadaysa daah-furnaanta nidaamka maaliyadeed. Itoobiya ayaa dejisay istaraatiijiyad shan sano ah oo ku aaddan horumarinta dhaqaalaha dijitaalka, iyadoo guulo la taaban karo ka gaartay dadaalladii ay horey u qaaday. Dowladda Itoobiya ayaa qorsheyneysa inay sii xoojiso iskaashiga ay la leedahay shirkadaha caalamiga ah ee dhinaca tiknoolajiyada, si loo horumariyo xirfadaha iyo aqoonta dhanka dijitaalka. Dadaalkan oo dhammaanaya ayaa Itoobiya ka dhigay mid leh awood dowladeed oo xooggan, dhaqaale kobcaya, iyo horumar muuqda oo dhinaca tiknoolajiyada ah. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya

Addis Ababa, Cuur/Magaabiit 17, 2017 (ENA): Bandhigga Tiknoolajiyada Caalamiga ah ee Itoobiya 2025 ayaa lagu qaban doonaa Xarunta Shirarka Caalamiga ee Addis, muddo saddex maalmood ah oo ka bilaabmaysa miicaad 8, 2017. Bandhigan oo ay soo qabanqaabiyeen maamulka amniga shabakadda sirdoonka iyo machadka garaadka macmalka ee Itoobiya ayaa lagu sheegay inuu yahay kii ugu ballaarnaa ee dhinaca tignoolajiyada ee bariga Afrika. Bandhiggan ayaa waxaa si wada jir ah faahfaahin ka bixiyay agaasimaha guud ee maamulka amniga shabakadaha sirdoonka Tigist Xaamid iyo agaasimaha guud ee machadka garaadka macmalka itoobiya Injineer Warqu Gachana.   Agaasimaha guud ee maamulka amniga shabakadda sirdoonka, Tigist Xaamid ayaa sheegtay, in bandhiga ayaa ujeedadiisu tahay in lagu soo bandhigo guulaha Itoobiya ee isbeddelka dhijitaalka ah ee adduunka; iyo waxqabadyada la sameeyay si loo abuuro bulsho iyo dal barwaaqo ah iyadoo la fududeeyay dhaqaalaha dhijitaalka ah ee Itoobiya laga helay natiijooyin aad u wanaagsan. Waxa kale ay sheegtay in isbeddelka dhijitaalka ah uu door wax ku ool ah ka qaatay geeddi-socodka dhisidda tignoolajiyada dhijitaalka ah ee isku-dhafan oo kharash-ku-ool ah. Laguna soo bandhigi doono amniga internetka, sirdoonka macmalka ah, amniga maaliyadda, magaalooyinka casriyaysan iyo waxbarashada tignoolajiyada. Waxa ay sheegtay in mar haddii bandhigga la isugu keenay shantan qodob ee diiradda lagu saarayo ay ka dhigi doonto dhacdadii ugu ballaarnayd ee dhinaca tignoolajiyada ee Bariga Afrika. Agaasimaha ayaa sheegtay in ka badan 10,000 oo qof ay ka qeyb galayaan bandhigga, kuwaasoo lagu qaban doono shirar dhinacya ah, bandhigyo, dood-cilmiyeedyo iyo tartamo.   Injineer Worqu Gaachana oo ah agaasimaha fulinta ee machadka garaadka macmalka ee Itoobiya ayaa sheegay, in bandhiggan uu yahay mid dhanka teknoolojiyadda ah oo Itoobiya ay caalamka ku bari karto tignoolajiyadeeda, isla markaana ay wax ka baran karto caalamka. Injineer warqu ayaa kale oo sheegay, in la samaynayo jilayaasha qaybta tignoolajiyada gaarka loo leeyahay si weyn uga qaybqaataan, waxaa la abuuri doonaa xaalad ay isku weydaarsadaan khibradaha qaybta; Islamarkaana bandhiggan uu yahay mid la jaan qaadaya Ajendaha midowga Afrika ee 2063-ka ee dhijitaaleynta, isagoo sheegay in la qaban doono tartan garaadka macmalka ah.

Addis Ababa, Cuur/Megabit 16, 2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka dalka, Temesgen Tiruneh, ayaa sheegay in casriyeynta nidaamyada ay taageerto tiknoolojiyaddu ay muhiim u tahay xaqiijinta dhaqan-gelinta waxtarka leh ee habka shaqo ee la-dagaallanka musuqmaasuqa.   Shir wadatashi ah oo ay ka qayb galeen daneeyayaasha la xiriira hirgelinta nidaamyada la-dagaallanka musuqmaasuqa ayaa maanta la qabtay.   Farriin uu ku baahiyay bartiisa baraha bulshada ayaa, Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenku wuxuu ku adkeeyay in shirka diiradda lagu saaray dib-u-habaynta hay’adaha iyo waxqabadkooda hawleed.   Wuxuu tilmaamay in hay’aduhu ay xoojiyaan shaqadooda iyagoo casriyeynaya nidaamyada hal-abuurka leh ee tiknoolojiyadda ku saleysan, isla markaana ay dadaalkooda u huraan howlaha qaran ee wadajirka ah ee ka dhanka ah musuqmaasuqa. #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya #Itoobiya

Addis Ababa, Cuur/Megabit 4, 2017 (ENA): Xafiiska Maamulka Nabadda iyo Amniga Magaalada Addis Ababa ayaa daah-furay xarun wicitaan oo u oggolaanaysa shacabka inay la wadaagaan arrimaha la xiriira amniga iyo nabadda magaalada, iyo sidoo kale 10 teknooloji oo kala duwan oo fududeynaya. Teknoolojiyadan ayaa u sahlaya shacabka inay soo gudbiyaan cabashooyinka la xiriira amniga, xogaha la xiriira arrimaha nabadda iyo amniga magaalada, iyo sidoo kale adeegyada uu xafiisku bixiyo. Xafiisku wuxuu si rasmi ah u shaaciyey adeegyada kala duwan oo ay ka midkayihiin lambarka wicitaanka bilaashka ah ee 8882, website rasmi ah, app ay dadweynuhu uga qaybqaadan karaan maamulka, nidaam maareynta, iyo adeegyada shirarka muuqaalka ah (video conferencing), iyo adeegyo kale oo farsamo casri ah.   Waxaa la fulinayaa qorshe wacyigelin ah si dadweynaha ay ugu fududaato adeegsiga adeegyada ay bixiyaan, loona hubiyo in adeegyadaasi noqdaan kuwo degdeg ah, sahlan, oo si ballaaran loo heli karo. Madaxa Xafiiska Maamulka Nabadda iyo Amniga Addis Ababa, Lydia Girma, oo ka hadlaysay xilliga la daah-furayay teknoolojiyadan cusub, ayaa sheegtay in dadaalladii hore ee lagu xoojinayay nabadda magaalada ay guulo ka gaareen iyada oo shacabka lagu dhiirrigeliyay inay ka qaybqaataan sugidda nabadda iyo xasilloonida magaalada. #Ethiopian_News_Agency #ENA

Addis Ababa; cirir/yakaatiit 28/2017 (ENA): Itoobiya iyo Ururka Isgaadhsiinta Caalamiga ayaa ku dhawaaqay inay ka shaqayn doonaan sidii ay u xoojin lahaayeen iskaashigooda dhinaca isbeddelka dhijitaalka ah. Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyada, Belete Molla (Dr.) ayaa Xafiiskiisa ku qaabilay agaasimaha gobolka Afrika ee Midowga Isgaarsiinta Caalamiga Imaanu'eel Manaasse (Dr.). Kulankan ayaa diiradda lagu saaray suurtogalnimada in la iska kaashado hirgelinta istaraatiijiyadda isbeddelka dhijitaalka ah ee Itoobiya.   Wasiirka Hal-abuurka iyo Tignoolajiyadda, Belete Molla (Dr.), ayaa sheegay in Itoobiya ay la shaqaynayso xubnaha ay khussayso, iyadoo fiiro gaar ah siinaysa dhismaha dhaqaalaha dhijitaalka ah. Wasiirka ayaa sheegay in ay muhiim tahay in kobaca dhaqaalaha Itoobiya uu dardargeliyo, lagana dhabeeyo isbadalka dhijitaalka ah, wuxuuna tilmaamay in si wada jir ah looga shaqeeyo dhaqaalaha dhijitaalka ah, ayna suurtogal tahay in la xaqiijiyo isticmaalka iyo lahaanshaha tignoolajiyadda casriga ah. Waxa uu sheegay in laga shaqayn doono sidii loo gaadhi lahaa horumarinta dhaqaalaha dhijitaalka ah, iyadoo la xoojinayo hawlaha wada shaqayneed ee keeni kara koboc wax soo saar leh oo ku aaddan waaxda teknoolajiyadda casriga ah taas oo u sahlaysa Itoobiya in ay u dhaqaaqdo horumar dhaqaale oo caalami ah.   Wasiirku waxa uu sheegay in Itoobiya ay qabanayso shaqo dhamaystiran oo dhanka dhijitaalka ah, sidoo kalena in halbeegyada teknoolojiyadda macluumaadka iyo isgaarsiinta ee ay soo saarto Midowga Isgaarsiinta Caalamiga ah (ITU) looga baahan yahay inay tixgeliyaan cadaaladda iyo howlaha hadda socda ee dalalka. Agaasimaha Ururka Isgaarsiinta Caalamiga ah (ITU) ee Gobolka Afrika Imaanu'eel Manaase (Dr.) ayaa tilmaamay in hay’addiisu ay kaashan doonto waddaaradda sidii loo gaari lahaa yoolka ay Itoobiya dejisay ee dhanka dhijitaalka ah. Waxa uu sheegay in isbahaysigu uu danaynayo in la taageero hawlaha la qabanayo si loo fududeeyo hirgelinta isbeddelka dhijitaalka ah ee Itoobiya. Wassaaradda ayaa sheegtay in midiwgu uu si dhaw ula shaqayn doono Itoobiya iyo xogta ku saabsan Itoobiya ee ka soo bixi doonta heer caalami.