Siyaasada - ENA Af-Soomaali
Siyaasada
Itoobiya waxay ku jirtaa marxalad ay dhidibada u taagayso horumar waara – Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.)
Jul 30, 2025 20
https://www.facebook.com/share/v/16mNsCBDMG/ Addis Ababa, Afagaal/Hamle 23/2017 (ENA): Itoobiya waxay ku jirtaa marxalad ay si dhab ah ugu dhiseyso saldhig adag oo horumar waara lagu gaari karo, sida uu sheegay Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Dr. Abiy Axmed. Ra’iisul Wasaaruhu fariin uu ku baahiyay bartiisa baraha bulshada, waxa uu ku sheegay in lagu soo gabagabeeye magaalada Addis Ababa shirkii labaad ee Cuntada Adduunka (UNFSS+4), kaas oo ay soo qabanqaabiyeen Qaramada Midoobay. Waxa uu tilmaamay in Itoobiya ay caddeysay sida ay uga go’an tahay inay u beddesho mowqifkeedii adag ficil muuqda, iyada oo muujisay maalgashi ballaaran oo ay ku samaysay nidaamka cuntada ee dalka. Wuxuu sheegay in iyagoo adeegsanaya maarayn xooggan oo heer deegaan ah, dhaqaalaha cagaaran ee aan la tijaabiyay, iyo fidinta horumar aasaasi ah oo dhammaan qaybaha kala duwan taabanaya, ay Itoobiya hormuud u tahay ballaarinta helitaanka waxbarashada, abuurista fursado shaqo, iyo kobcinta suuqyada maxalliga ah – taasina ay tahay saldhig ay dhiseyso si ay u gaarto horumar waara. Ra’iisul Wasaaruhu wuxuu intaas ku daray in martigelinta shirkaasi muhiimka ah iyo sidii ay si wanaagsan u soo dhaweeyeen martidii ka timid daafaha dunida, ay muujinayso sharafta yo karaamada sare ee Itoobiya ay leedahay. Ugu dambeyntii, martida wakhtiga kooban joogtay dalka waxa uu ku dhiirrigeliyay inay booqdaan taariikhda dheer ee dalka, dhaqanka hodanka ah, iyo quruxda dabiiciga ah ee Itoobiya – oo ah meel ay asal ahaan ka soo jeedaan arrimo badan.
Martida Shir Madaxeedka Nidaamka Cuntada ee Qaramada Midoobay ayaa la Sagootinayaa
Jul 30, 2025 16
Addis Ababa; Hamle/Hamle 23/2017 (ENA): Martidii ka soo qaybgashay shirwaynaha nidaamka cuntada ee Qaramada Midoobay ayaa la sagootinayaa. Ku xigeenka xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Aamina Maxamed oo ka qayb gashay shirka ayaa lagu sagootiyey garoonka diyaaradaha ee Bole. Wasiirka Gaashaandhiga Injineer Caasha Maxamed ayaa ku xoghaye ku-xigeenka ku sagootisay Garoonka Diyaaradaha. Sidoo kale, Wasiirka Ganacsiga Dibadda iyo Dhiirigelinta Dhoofinta ee Alheeriya Kamel Reziq, iyo Agaasimaha Guud ee FAO, Ku Dongyu ayaa ay ku sagootiyeen ku-xigeenka wasiirka gaashaandhigga Tomas Tut iyo wasiirka nabadda, Khayradiin Tezera (Dr.) garoonka diyaaradaha boole. Shir-madaxeedka Nidaamka Cuntada ee Qaramada Midoobay ayaa lagu qabtay Addis Ababa intii u dhaxaysay 20 ilaa 22 Afagaal/Hamle 2017. #Itoobiya #Wakaalladda Wararka_Itoobiya
Madaxda Dalalka iyo Dowladdaha oo soo gunaanaday ka qaybgalka Shirka UNFSS+4 ee Addis Ababa ayaa dalka ka dhoofay.
Jul 30, 2025 15
Addis Ababa, Afagaal/Hamle 22/2017 (ENA): Madaxda sare ee dalalka iyo dowladdaha ee ka soo qaybgalay Shirka Nidaamka Cuntada ee Qaramada Midoobay (UNFSS+4) oo ka dhacay magaalada Addis Ababa ayaa dhammeystay hawlahoodii rasmiga ahaa, iyagoo dib ugu laabtay dalalkoodii. Madaxweynayaasha Kenya, Soomaaliya, iyo Komoros ayaa ka ambabaxay magaalada Addis Ababa kadib markii ay soo gabagabeeyeen barnaamijyadoodii rasmiga ahaa ee shirkan. Markii ay ka dhoofayeen Garoonka Diyaaradaha Caalamiga ah ee Bole, madaxdan waxaa lagu sagootiyay si sharaf iyo maamuus leh, iyadoo loo muujiyay sagootin iyo dardaaran rasmi ah oo ku habboon heerka martiqaadkooda. Shirkan UNFSS+4 ayaa ahaa madal muhiim ah oo lagu falanqeeyay isbeddelka nidaamka cuntada caalamka iyo dadaallada ay dalalka Afrikaanku ugu jiraan xaqiijinta cunto sugan oo waarta. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Itoobiya iyo Kuuba oo ku heshiiyay xoojinta wada-shaqeyntooda
Jul 28, 2025 50
Addis Ababa, Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Itoobiya iyo Kuuba waxay ku heshiiyeen in ay xoojiyaan iskaashigooda dhinacyo kala duwan ah oo muhiim u ah labada dal. Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Itoobiya, Tamasgan Tirunah, oo fariin ku qoray barta uu ku leeyahay baraha bulshada, ayaa sheegay in uu shir dhinacyo badan taabanaya la yeeshay Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Kuuba, Jorje Luis Tabiya Fonseka, oo ay ku kulmeen shirkii 2-aad ee Qaramada Midoobay ee Nidaamka Cuntada. Tamasgan wuxuu xusay in Itoobiya iyo Kuuba ay leeyihiin xiriir diblomaasiyadeed oo taariikhi ah oo muddo 50 sano ka badan jiray, isla markaana ay muhiim tahay in xiriirkaas la sii xoojiyo iyadoo laga shaqeynayo arrimo si wadajir ah dan ugu ah labada dhinac. Kulankooda waxay diiradda ku saareen in la xoojiyo iskaashiga dhinacyada siyaasadda iyo dhaqaalaha, iyadoo labada dhinacba ay muujiyeen in ay diyaar u yihiin in ay sii wadaan wada-hadallada mira dhalka ah. Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka Kuuba wuxuu amaanay horumarka ay Itoobiya ku tallaabsatay sanadadii u dambeeyay, gaar ahaan dadaalka ay gelisay sidii ay u xaqiijin lahayd sugnaanta cunnada, wuxuuna ku tilmaamay dadaal mudan in la bogaadiyo. Ugu dambaynt, wuxuu si gaar ah uga hadlay isbeddellada muuqda ee magaalada Addis Ababa, isagoo sheegay inay aad ula dhaceen. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Hadafkeennu ma aha in Afrika la taageero oo keliya, balse waa in la gaarsiiyo in ay isku filnaato – Joorjiya Meloni
Jul 28, 2025 31
Addis Ababa, Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaaraha Talyaaniga, Joorjiya Meloni, ayaa sheegtay in hadafka waddankeeda uusan ahayn in Afrika taageero lagu sii wado, balse uu yahay in Afrika laga caawiyo si ay u noqoto mid isku filan. Joorjiya Meloni waxay hadalkan ka jeedisay khudbad ay ka jeedisay shirweynaha 2-aad ee Qaramada Midoobay ee nidaamka cuntada oo ka socda magaalada Addis Ababa ee Itoobiya. Waxay sheegtay in Itoobiya loogu doortay martigelinta shirkan iyada oo lagu qiimeeyay dadaalka muuqda ee ay ku bixisay horumarinta nidaamka cuntada, iyo door hoggaamineed oo ay u tahay qaaradda Afrika, taasoo loo arko rajo lagu gaari karo xal waara. Meloni waxay sidoo kale sheegtay in guusha ay Itoobiya gaartay ay muujinayso muhiimadda ay leedahay in la xoojiyo wax-soo-saarka gudaha iyo ganacsiga cadaaladda ku saleysan, si Afrika uga gudubto baahida joogtada ah ee dibadda. Waxay xustay in maanta dunida oo dhan ay ka jirto isku filnaansho cunto oo aad u hooseysa oo aan ka badneyn 10%, iyadoo dhibaatada ugu daran ay ka taagan tahay Afrika gudaheeda. Ra’iisul Wasaaraddu waxay sheegtay in arrintan xalkeeda u baahan yahay qorshe cad iyo iskaashi ballaaran oo ay ka qayb qaataan dhammaan daneeyeyaasha, si looga baxo dhibaatadaas. Waxay sidoo kale carrabka ku adkaysay in Midowga Yurub iyo waddankeeda Talyaanigu ay diyaar u yihiin inay taageeraan dadaallada Afrika ee ku wajahan in ay gaarto isku-filnaansho cunto. “Ujeeddadeennu ma aha in Afrika ay sii ahaato mid meel kale ku tiirsan, ee waa in ay noqoto qaarad isku tashata, gaar ahaan dhanka cuntada,” ayay tiri Joorjiya Meloni. Ugu dambeyn, waxay sheegtay in dhibaatooyinka nidaamka cuntada aysan kaliya muujinaynin saboolnimo, balse ay si qoto dheer ugu xiran yihiin cadaaladda, sinnaanta iyo awood qaybinta. Sidaas darteed, waxaa loo baahan yahay go’aan siyaasadeed oo adag si loo helo nidaam cunto oo waara iyo xaqiijinta madaxbannaanida dhabta ah ee Afrika. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Waxaa la qabtay kulan lagu qiimaynayo waxqabadka Xisbiga Barwaaqo ee waaxda maamulka hantida ee deegaanada dalka
Jul 28, 2025 35
Jigjiga; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Waxaamaanta lagu qabtay magaalada jigjiga kulan lagu qiimaynayo waxqabadka Xisbiga Barwaaqo ee waaxda maamulka hantida ee deegaanada dalka. Kulankan ayaa lagu qiimaynayay waxqabadka sanad miisaaniyadeedka 2017T.I iyo dhaadhicinta qorshaha sanadka ee 201 8T.I ee Xisbiga Barwaaqo ee waaxda maamulka hantida ee deegaanada dalka. Madashani ayaa waxaa kasoo qeyb galay masuuliyiin uu ugu horeeyo madaxa arrimaha Xisbiga Barwaaqo ee Soomaalida mudane Faysal Rashiid, madaxa waaxda maamulka hantida ee Xafiiska Xisbiga Barwaaqo ee dalka mudane Burhanu Fayisa, madaxa waaxda maamulka hantida Xafiiska Xisbiga Barwaaqo ee Soomaalida Marwo Malyuun Maxamed Cabdi iyo masuuliyiinta waaxda maamulka hantida ee Xisbiga Barwaaqo ee deegaanada dalka. Mudane Faysal Rashiid, Madaxa Arrimaha Xisbiga Barwaaqo ee Soomaalida oo kulankani furay ayaa sheegay in Xisbiga Barwaaqo uu suurto galiyay in Deegaanka Soomaalida mudo kooban gudaheed laga hirgaliyo horumar balaadhan oo ay ugu horayso nabadgalyada iyo xasiloonida iyo kaabayaasha horumarieed, kuwaasi oo lagu xaqiijiyay midhihii isbadelka. Dhankiisa Madaxa waaxda maamulka hantida xisbiga barwaaqo ee dalka Mudane Burhanu Fayisa ayaa sheegay in qorshihii sanadka 2017T.I ee u yaalay waaxda maamulka hantida ee Xisbiga Barwaaqo ee dalka lagu guulaysatay 96.7 %.
Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa la kulmay Azali Assuumani, Madaxweynaha Komoros
Jul 28, 2025 32
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa la kulmay Azali Assuumani, Madaxweynaha Komoros, iyagoo ka wada hadlay arrimaha labada dal iyo kuwa gobolka. Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) oo farriin uu soo dhigay bartiisa xiriirka bulshada ku sheegay in uu kulan la qaatay Azali Assuumani, Madaxweynaha Komoros, oo ay kaga wadahadleen arrimo khuseeya labada dal iyo gobolka, ka hor shirweynaha labaad ee Hay’adda Cuntada iyo Beeraha ee Qaramada Midoobay (FAO). #Itoobiya #Wakaalladda Wararka_Itoobiya
Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa wadahadal la yeeshay Madaxweynaha Jamhuuriyadda Kiinya, Williyam Ruto
Jul 28, 2025 34
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa wadahadallo la yeeshay Madaxweynaha Jamhuuriyadda Kiinya, Williyam Ruto, oo ay ka wadahadleen xiriirka labada dal iyo arrimaha gobolka ee danaha labada dal. Ra’iisul Wasaaraha ayaa fariin uu soo dhigay bartiisa xidhiidhka bulshada ku sheegay inuu ku qaabilay Madaxweynaha Jamhuuriyadda Kiinya, Wiliyam Ruto, oo ay ka wada hadleen arrimo laba geesood ah, ka hor shirweynaha labaad ee Qaramada Midoobay ee nidaamka cuntada, kaasoo ay Itoobiya martigelinayso. Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed (Dr.) ayaa sheegay in wada hadalka diiradda lagu saaray xiriirka labada dal iyo arrimaha gobolka ee danaha labada dal. #Itoobiya #Wakaalladda Wararka_Itoobiya
Madaxweyne Ku Xigeenka Laybeeriya Jeremiah Kapan Kong Oo Gaadhay Addis Ababa Si Uu Uga Qayb Galo Shirka Labaad Ee Nidaamka Cuntada ee Qaramada Midoobay
Jul 28, 2025 27
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Madaxweyne ku xigeenka dalka Laybeeriya Jeremiah Kapan Kong ayaa gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shirka labaad ee nidaamka cuntada ee Qaramada Midoobay. Shirweynihii labaad ee Qaramada Midoobay oo ay si wadajir ah u soo qabanqaabiyeen Itoobiya iyo Talyaaniga ayaa ka socda magaalada Addis Ababa, waxaana magaalada Addis Ababa ku wajahan madaxda dalalka ka qeyb galaya shirka. Madaxweyne ku xigeenka ayaa markii uu ka soo degay garoonka diyaaradaha ee Bole waxaa ku soo dhaweeyay Wasiirka Dalxiiska Salaamawit Kassa. #Itoobiya #Wakaalladda Wararka_Itoobiya
Martida Ka qeyb galaysa shirka 2-aad ee sugnaanta nidaamka cuntada ee Qaramada Midoobay ayaa soo gaaraysa Addis Ababa
Jul 28, 2025 31
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Wasiirka horumarinta iyo iskaashiga Brazil, Wellington Diaz, iyo wasiirka deegaanka, biyaha iyo beeraha ee Sucuudiga, Abdulrahman bin Abdulmohsen Al-Fadl, ayaa gaadhay Addis Ababa si ay uga qaybgalaan shirka 2-aad ee nidaamka cuntada ee Qaramada Midoobay. Sidoo kale, wasiiru dowlaha Beeraha ee Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Kongo, Gregory Mutombo Kanjay, ayaa isna ka mid ah marti-sharaftii caawa fiidkii gaadhay Addis Ababa si ay uga qaybgalaan shirka. Shirweynaha 2-aad ee Qaramada Midoobay oo ay si wadajir ah u soo qabanqaabiyeen Itoobiya iyo Talyaaniga ayaa ka socda magaalada Addis Ababa, waxaana madaxda dalalka ka qeyb galaya ay gaarayaan magaalada Addis Ababa. Wasiirada ayaa markii ay ka soo degeen garoonka diyaaradaha ee Bole waxaa ku soo dhaweeyay Wasiiru Dowlaha Gaadiidka iyo Saadka Denge Boru, Wasiiru Dowlaha Gaashaandhigga Tomas Tut, Wasiiru Dowlaha Cadaalada Belayhun Yirga, iyo Wasiiru Dowlaha Warshadaha Xasan Maxamed. #Itoobiya #Wakaalladda Wararka_Itoobiya
Madaxweyne ku xigeenka Nayjeeriya Kashim Shettima ayaa soo gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shir madaxeedka sugnaanta cuntada ee Qaramada Midoobay
Jul 28, 2025 24
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Madaxweyne ku xigeenka dalka Nayjeeriya Kashim Shettima ayaa gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shir madaxeedka labaad ee sugnaanta cuntada ee Qaramada Midoobay. Madaxweyne ku xigeenka ayaa markii uu ka soo degay garoonka diyaaradaha ee Bole waxaa ku soo dhaweeyay Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Temesgen Tiruneh. Shirkii labaad ee sugnaanta cunnada oo ay si wada jir ah u soo qabanqaabiyeen Itoobiya, Talyaaniga iyo Qaramada Midoobay ayaa lagu qaban doonaa magaalada Addis Ababa laga bilaabo 22/07/2017. Madaxda wadamada iyo ururada caalamiga ah ee ka qeyb galaya shir madaxeedka ayaa sidoo kale tan iyo shalay gaaray magaalada Addis Ababa.. Waxaana ilaa haatan soo gaaray Addis Ababa Madaxweynaha Kiinya William Ruto, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud, Ra’iisul Wasaaraha Talyaaniga Joorji Meloni iyo marti sharaf kale. #Wakaalladda Wararka_Itoobiya #Itoobiya #Itoobiya
Madaxweynaha Komoros Azali Assuumani ayaa gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shir madaxeedka labaad ee sugnaanta cuntada ee Qaramada Midoobay
Jul 28, 2025 10
Addis Ababa; Afgaaal/Hamle 21/2017 (ENA): Madaxweynaha Komoros Azali Assuumani ayaa gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shir madaxeedka labaad ee ilaalinta cunnada ee Qaramada Midoobay. Madaxweynaha Komoros Azali Assoumani ayaa xalay fiidkii gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shirka. Madaxweynaha ayaa markii uu ka soo degay garoonka diyaaradaha ee Bole waxaa ku soo dhaweeyay Wasiirka Gaadiidka iyo Saadka Alemu Sime (Dr.) #Wakaalladda Wararka_Itoobiya #Itoobiya
Madaxweynaha Kiinya Wiliyam Ruto ayaa soo gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shir madaxeedka 2-aad ee nidaamka cuntada ee Qaramada Midoobay
Jul 28, 2025 10
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 21/2017 (ENA): Madaxweynaha dalka Kiinya Wiliyam Ruto ayaa gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shirka 2-aad ee nidaamka cuntada ee Qaramada Midoobay. Shirweynaha 2-aad ee Sugnaanta Cuntada Adduunka oo ay si wada jir ah u soo qabanqaabiyeen Itoobiya, Talyaaniga iyo Qaramada Midoobay ayaa ka socda magaalada Addis Ababa, waxaana magaalada Addis Ababa gaaray madaxda dalalka ka qeyb galaya shirka. Madaxweynaha Kiinya Wiliyam Ruto ayaa xalay fiidkii gaaray magaalada Addis Ababa si uu uga qeyb galo shirka. Madaxweynaha ayaa markii uu ka soo degay garoonka diyaaradaha ee Bole waxaa ku soo dhaweeyay Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Temesgen Tiruneh. #Wakaalladda Wararka_Itoobiya
Xisbiyada Siyaasadda waa inay xoojiyaan ka-qaybgalka tooska ah ee ay ka bilaabeen dhismaha dowladdnimada
Jul 23, 2025 64
Addis Ababa, Afagaal/Hamle 16/2017 (ENA): Wasaaradda Nabadda ayaa sheegtay in xisbiyada siyaasadeed ay tahay inay sii xoojiyaan doorkooda togan ee ay ka qaateen geeddi-socodka dhismaha dowladdminada. Wasaaradda Nabadda iyo Golaha Wadatashiga Xisbiyada Siyaasadeed ee Itoobiya ayaa si wadajir ah u qabtay shir-weynaha qaran ee nabadda oo halkudhig looga dhigay “Doorka Xisbiyada Siyaasadeed ee Sugidda Nabadda.” Dr. Khayradiin Tasaraa Wasiiru Dowlaha Nabadda, ayaa sheegay in natiijada iskaashiga hay’adaha kala duwan ay horseedi karto nabad waarta. Wuxuu xusay in maaddaama dhismaha dowladda federaalka Itoobiya uusan weli dhameystirneyn, uu jiro kala duwanaansho siyaasadeed, sidaas awgeedna loo baahan yahay in si wadajir ah loogu istaago dhismaha dowlad adag. Wuxuu sidoo kale sheegay in sugidda nabadda iyo horumarka dalka ay u baahan yihiin iskaashi qaran oo lala yeesho heerarka kala duwan ee dowladda si loo gaaro nabad waarta. Xisbiyada siyaasadeed ayaa loo baahan yahay inay si hufan u maareeyaan waayo-aragnimada xisbiyada badan ee dalka ka hana qaaday si ay gacan uga geystaan horumarka dalka iyo dhismaha nabad waarta. Wasaaraddu waxay sheegtay in ka-qaybgalka togan ee ay xisbiyada siyaasadeed bilaabeen uu u baahan yahay in la xoojiyo, si ay u qaataan kaalin mug leh dhismaha qaran adag oo ku dhisan siyaasadda iyo dhaqaalaha. Wuxuu ku dhiirrigeliyey in shacabka Itoobiya ay ku xalliyaan khilaafaadkooda si miyir leh oo wadahadal ah, isla markaana ay taageeraan madalada wadatashiga qaran ee uu ka mid yahay Komishinka Wadatashiga Qaran si loo gaaro dhismaha dowladda adag. Waxaa sidoo kale xisbiyada lagu boorriyay in ka dib doorashooyinka, ay mudnaanta siiyaan danta dalka oo ay ka qaybgalaan geeddi-socodyada wadahadalka si loo xalliyo isfaham la’aanta jira. Ugu dambayntii, wasaaraddu waxay sidoo kale sheegtay inay sii xoojin doonto howlaha iswaafajinta ee ay ku dhiirrigelinayso in siyaasiinta, xisbiyada siyaasadeed, odayaasha dhaqanka iyo daneeyeyaasha kale ay doorkooda uga qaataan dhismaha qaran. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Golaha Fulinta Deegaanka Soomaalida ayaa kal-fadhigoodii 1aad ee S.M. 2018 T.I, ku ansixiyay bayaanno ay ka mid yihiin:
Jul 23, 2025 157
1. Bayaanka dib loogu aas-aasay Xafiiska Maleeshiyada – Ciidamada maleeshiyada oo ah ciidan door muhiim ah ka qaata sugidda amniga iyo xasilloonida deegaanka ayaa yeelanaya qaab-dhismeed dhamaystiran, laga bilaabo heer deegaan ilaa heer degmo. 2. Bayaanka iibka iyo maamulka hantida dawladda – Bayaankan waxa uu cadaynayaa, isla xisaabtanka maamulka ee ka dhasha ku xadgudubka sharciga marka la fulinayo iibka iyo maamulka hantida dawladda, si kor loogu qaado cadcaddaanta iyo helitaanka nidaamka iibka. 3. Bayaanka maamulka shaqaalaha dawladda Deegaanka Soomaalida – Bayaankan ayaa sahlaya in la sameeyo meelaynta iyo xulashada shaqaalaha dawladda iyadoo lagu salaynayo tartan, cadcaddaan, hufnaan iyo karti, xafiisyada dawladdana laga dhigo kuwo si wax ku ool ah u fuliya awoodaha, waajibaadka iyo masuuliyadaha loo igmaday. 4. Bayaanka wax ka badalka bayaankii dib loo habeeyay ee bayaaminta qaab-dhismeedka, awoodaha iyo waajibaadka hay’adaha fulinta. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Booliska Federaalka Itoobiya waxay diiwaangeliyeen guulo muhiim ah oo laga gaaray xaqiijinta nabadda iyo ammaanka—Jeneraal Dhamalaash Gabarmikaa'eel
Jul 23, 2025 63
Addis Ababa, Afagaal/Hamle 16/2017 (ENA): Taliyaha Komishinka Booliska Federaalka Itoobiya Jeneraal Dhamalaash Gabarmikaa'eel ayaa sheegay in Booliska Federaalka ay diiwaangeliyeen guulo la taaban karo oo ku saabsan xaqiijinta nabadda iyo ammaanka dalka. Jeneraalka ayaa hadalkan ka jeediyay madal wadatashi oo ku saabsan hirgelinta qorshaha qaran ee 2018 iyo fulinta istiraatiijiyadda shanta sano ee Booliska Federaalka. Taliyuhu wuxuu sheegay in hay’addu ay guulo wax ku ool ah ka gaartay howlaha la qabtay sanadkii la soo dhaafay, isaga oo xusay in qorshaha shanta sano ee istiraatiijiga ah si guul leh loo fuliyay, islamarkaana sanadaha soo socda dadaallada la xoojin doono. Sidoo kale, Jeneraal Dhamalaash Gabarmikaa'eel ayaa tilmaamay in Itoobiya sanadkii la soo dhaafay ay ku tallaabsatay horumarro muhiim ah oo laga gaaray dhinacyada: dhaqaalaha, siyaasadda, diblomaasiyadda, amniga, dhijitaalka iyo qeybaha kale, taas oo ay Booliska Federaalka qayb weyn ka qaateen iyaga oo diiwaangeliyay guulo waaweyn. Waxa uu intaas ku daray in Booliska Federaalka ay si gaar ah uga shaqeeyeen xaqiijinta ammaanka iyo nabadda, taas oo horseeday in la gaaro horumaro badan oo la taaban karo. Ugu dambeyntiina, Taliyaha ayaa carabka ku dhuftay in komishinku si xirfadaysan uga shaqeynayo hirgelinta qorshayaasha horumarineed ee dalka si ay natiijooyin wanaagsan u dhaliyaan, islamarkaana ay sii wadi doonaan dadaalkooda ay ku xaqiijinayaan nabadda iyo ammaanka guud ee dalka. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya
Xisbiyada siyaasadda ayaa door muhiim ah ku leh abuurista nabad waarta iyo wada-tashi qaran – Maxamed Idris
Jul 23, 2025 64
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 16/2017 Xisbiyada siyaasadeed ayaa door weyn ku leh abuurista nabad waarta iyo wada-tashi qaran, ayuu yidhi wasiirka nabadda Maxamed Idris. Shirweynaha Qaran ee Nabadda oo ay si wada jir ah u soo qaban qaabiyeen Golaha Isku dhafka Xisbiyada Siyaasadda Itoobiya iyo Wasaaradda Nabadda, halku-dhiggiisuna yahay “Doorka Xisbiyada Siyaasadeed ee ilaalinta Nabadda” ayaa bilaabmay. Madashan ayaa waxaa ka soo qayb galay Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Temesgen Tiruneh, Gudoomiyaha Golaha Wadajirka ee Xisbiyada Siyaasada Itoobiya Solomon Ayele, Madaxda Xisbiyada Siyaasada iyo Hay’adaha Dimuqraadiga. Wasiirka Nabadda Maxamed Idris ayaa xasuusiyay in tan iyo kacaankii la sameeyay qorshe lagu abuurayo is afgarad qaran oo ku saabsan arrimaha muhiimka ah ee qaranka, korna loogu qaado nabadda togan. Wasaaradda Nabadda ayaa sidoo kale sheegtay in dhinacyada kala duwan ay kala shaqeyneyso nabadeynta; Waxa uu sheegay in xisbiyada siyaasadda ay door weyn ku leeyihiin sidii nabad waarta loo heli lahaa, loona abuuri lahaa talo qaran. Waxa uu xusay in hadda dalka ay nabad ka dhalatey iyadoo lagu xalinayo khilaafaadyo ka dhacay degaanno gaar ah iyadoo loo marayo wada hadal nabadeed iyo sharci. Sidoo kale waxa uu sheegay in xisbiyada siyaasadda looga baahan yahay inay kaalintooda hormuudnimo ka qaataan sidii nabad waarta loo heli lahaa, iyagoo abuuraya jawi dimoqraadi ah oo aaminsan sareynta ciidamada iyo fikirka. #Wakaalladda Wararka_Itoobiya' #Itoobiya
Xisbiyada Siyaasadeed Ee Itoobiya Uma Baahna Tartanka U Dhexeeya Ka sokow Waxay U Baahan Yihiin Wada-shaqeyn – Ra’iisul Wasaare Ku-Xigeenka Temesgen Tiruneh
Jul 23, 2025 70
Addis Ababa; Afagaal/Hamle 16/2017 (ENA):-Raysal wasaare ku xigeenka dalka Temesgen Tiruneh ayaa sheegay in tartan ka sokow loo baahan yahay in la iska kaashado sidii loo dhisi lahaa dimuqraadiyad la jaan qaadi karta dhaqanka iyo qiyamka Itoobiya. Shirweynaha Nabadda Qaranka oo ay si wada jir ah u soo qabanqaabiyeen golaha iskaashiga xisbiyada siyaasadda Itoobiya iyo wasaaradda nabadda ayaa bilaabmay. Madasha ayaa waxaa ka soo qeyb galay Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Temesgen Tiruneh, Wasiirka Wasaaradda Nabadda Maxamed Idris, Guddoomiyaha Golaha Wadajirka ee Xisbiyada Siyaasadda Itoobiya, Solomon Ayele, iyo sidoo kale madaxda xisbiyada siyaasadda iyo madaxda hay’adaha dimoqraadiyadda. Ra’iisul Wasaare ku xigeenka dalka Temesgen Tiruneh oo kalmad ka jeediyay munaasabada ayaa sheegay in nabaddu ay tahay mid u horseedaysa horumar, cadaalad iyo farxad shacabka Itoobiya. Waxa uu tilmaamay in taariikhda dalkeena, aafooyinka bani-aadmiga iyo kuwa dabiiciga ahba; colaadda iyo barakaca ay caqabad ku noqdeen nabadda qaranka. Waxa uu sheegay in istaraatiijiyadda ugu weyn ee in la beddelo u baahan ay tahay in lagu xaliyo nabad la'aanta xoog taasna ay tahay dhaqan-siyaasadeed dib u dhac ah . Waxa uu xusay in si nabad loo helo ay tahay in si wada jir ah loo rabbeeyo colaadda dabiiciga ah iyo tan bini’aadmiga, isagoo sheegay in sidii aan webiga Niil ugu soo saarnay tamarta ay tahay in aan colaadaha kale ee dabiiciga ah uga faa’ideyno horumarka iyo barwaaqada. Waxa uu sheegay in loo baahan yahay in tacadiyada bini’aadamka lagu dhaqo si akhlaaq,waxbarasho iyo sharci ah, iyana in hadafka ugu weyn ee xisbiyada siyaasadu ay tahay in ay xaliyaan caqabadaha Itoobiya oo aan la dhayalsan karin si loo dhiso siyaasad xadaarad leh. Waxa kale oo uu tilmaamay in nidaamka siyaasadeed ee ilbaxnimadu uu u baahan yahay dad horumariyay qiyamka dimuqraadiga ah iyo xisbiyo fahansan qiyamka dimuqraadiga ah. Sidaa darteed, wuxuu sheegay in dimoqraadiyad la jaan-qaadi karta dhaqanka iyo qiyamka Itoobiya si wada jir ah loo horumariyo, sidaas awgeedna loo baahnayn tartanka xisbiyada oo keliya balse loo baahan yahay in la iska kaashado. Waxa uu sheegay in dhammaan laga wada shaqeeyo sidii tusaale loogu noqon lahaa in laga wada shaqeeyo dhismaha dhaqanka Dimuqraadiyadda. Ra’iisul Wasaare ku xigeenka, ayaa sheegay in qori iyo muruqa aysan dhisin Dimuqraadiyad, islamarkaana in hurinta colaadaha, isla weynida, xagjirnimada iyo is xaq-u-dirirka ay yihiin kuwo aan loo baahnayn. Waxa kale oo uu bogaadiyay doorka wanaagsan ee ay xisbiyada siyaasadda Itoobiya ka ciyaareen hanashada halganka siyaasadeed ee nabadda ah. Waxa uu bogaadiyay doorka golaha iskaashiga xisbiyada siyaasadda Itoobiya ee balaadhinta jawiga siyaasadeed ee abuuray kacaankii qaranka, si uu u noqdo mid waara iyo dhisidda dhaqan dimuqraadi ah. Waxa uu sidoo kale ugu baaqay in la sii wado dadaallada lagu abuurayo dhaqan siyaasadeed oo cusub iyadoo la horumarinayo ajande nabadeed. Ugu danbanytii, waxa uu sheegay in dowladdu ay mar walba ka go’an tahay nabadda, waxayna ugu baaqeen xoogagga siyaasadda inay si wanaagsan uga qayb-qaataan dadaallada nabadda lagu dhalinayo. #Wakaalladda_ Wararka_Itoobiya #Itoobiya
Golaha Baarlamaanka Ismaamulka Diridhabe ayaa fadhigoodii caadiga ahaa yeelanaya 17-ka iyo 18-ka bishan Afagaal/Hamle
Jul 22, 2025 71
Diridhaba; Afagaal/Hamle 14/2017 (ENA): Afhayeenka Golaha Ismaamulka Dirdhabe Marwo Fadxiya Aaden ayaa sheegaty in golaha ismaamulka ee Diridhaba uu yeelanayo kalfadhigiisii 10-aad ee joogtada ahaa iyo kii 3-aad ee sannad-shaqeedkii 4-aad 17-ka iyo 18-ka bishan. War-saxaafadeed ay Afhayeenku maanta siisey warbaahinta waxa ay ku tidhi; Goluhu wuxuu dib u eegis ku samayn doonaa oo ansixin doonaa warbixinta waxqabadka sanadlaha ah ee fulinta iyo adeegyada dawladda hoose. Kalfadhigan ayaa sidoo kale waxaa la filayaa in Duqa magaalada Khadiir Jawhar uu golaha horgeeyo waxqabadyadii ugu muhiimsanaa ee laga qabtay dhinacyada bulshada, dhaqaalaha iyo siyaasadda sannad miisaaniyeedkan lasoo gabagabeeyay. Waxa kale oo ay sheegtay in goluhu uu kaliya dib u eegis ku samayn doonin waxqabadka hay’adaha la xisaabtanka golaha, balse ay ka doodi doonaan isla markaana ansixin doonaan qorshayaasha iyo jihooyinka sanadka soo socda. Waxa kale ay sheegtay in goluhu sidoo kale ansixin doono miisaaniyada hawl-fulinta ee sanad miisaaniyeedka 2018-ka. Waxa kale oo ay sheegtay in golaha laga sugayo inay ansixiyaan xeerar kala duwan oo qabyo ah iyo magacaabisyo kala duwan. #Itoobiya #Wakaalladda_Wararka_Itoobiya
Doorashada 7aad ee heer qaran ayaa si si hufan loogu qabto waxaa dib-u-habayn lagu sameeyay sharciyada doorashada – Meelaatwarq Hailu
Jul 22, 2025 199
Addis Ababa, Afagaal/Hamle 14/2017 (ENA): Gudoomiyaha guddiga doorashooyinka qaranka ee Itoobiya, Meelaatwarq Hailu, ayaa sheegtay in la saxay khaladaadkii hore ee dhinaca sharciga iyo habraacyada, si loo xaqiijiyo in doorashada qaran ee 7aad ee dalka si hufan oo guul leh loo qabto. Meelaatwarq Hailu waxay sheegtay in la cusbooneysiiyay Xeerka Doorashada Itoobiya, Diiwaangelinta Xisbiyada Siyaasadeed iyo Anshaxa Doorashada. Waxayna arrintan u sharraxday wariyeyaasha. Waxay sheegtay in guddigu uu haatan wado diyaar garow horudhac ah si uu doorashada ugu qabto si hufan, mid ka mid ahna uu yahay saxitaanka khaladaadka xeerka. Xeerka doorashada ee hore, oo lixdii sano ee la soo dhaafay la adeegsanayay, ayaa dib loo eegay oo la saxay, sida ay sheegtay. Waxay intaa ku dartay in xeerka la saxay uu ku yimid ka dib markii ay ka qaybgaleen daneeyayaal badan, islamarkaana wax ka beddel lagu sameeyay 26 qodob. Waxaa kale oo ay sheegtay in xeerkii hore uu la ildarnaa tayaxumo dhinaca tirada iyo tayada shaqaalaha doorashada ee goobaha iyo xarumaha codbixinta. Xeerka cusub ayaa dhigaya nidaam cad oo lagu magacaabayo shaqaalaha fulinta doorashada iyadoo loo eegayo xaaladaha goobaha doorashada, waxayna sheegtay in sidoo kale la saxay qaybaha ay cabashooyinka ka jireen. Waxay xustay in xeerkii hore uusan u ogolaanayn muwaadin aan gaarin 18 sano inuu isdiiwaangeliyo si uu u codeeyo, balse xeerka cusub uu ogolaanayo in qof kasta oo 18 sano buuxinaya maalinta doorashada uu isdiiwaangelin karo. Sidoo kale, musharraxiinta buuxinaya 21 sano maalinta doorashada ayaa loo oggol yahay in ay isdiiwaangeliyaan. Waxaa la sheegay in xeerka cusub uu fududeeyay in haweenka iyo dadka naafada ah ay si sahlan uga qaybgalaan siyaasadda iyadoo loo dhimay tirada saxiixyada taageerada ee looga baahan yahay xisbiyada si ay u soo saaraan musharraxiin dumar ah ama naafada ka tirsan. Sidoo kale, xeerkii hore wuxuu dhigayay in shaqaalaha dawladda ee ka qaybgalaya doorashada la siiyo fasax aan lacag lahayn, halka xeerka cusub uu ogolaanayo in la siiyo fasax lacag wata (fasax mushahar leh). Xeerka cusub ayaa sidoo kale dhigaya in diiwaangelinta codbixiyeyaasha iyo musharrixiinta lagu taageero teknolojiyadda, islamarkaana la adeegsan karo aqoonsiga qaran. Si kastaba ha ahaatee, isticmaalka aqoonsiga qaran ayaa khasab ku noqonaya musharraxiinta oo keliya, halka codbixiyeyaasha aan laga reebin haddii ay jiraan sabab sharciyeed. Xeerkan cusub ee la saxay waxaa ansixiyay Golaha Wakiillada Shacabka ee Itoobiya intii lagu guda jiray fadhigii labaad ee degdegga ahaa oo ka qabsoomay 10ka bisha Hamle 2017 T.I. #Itoobiya #Wakaaladda_Wararka_Itoobiya