Itoobiya ayaa qaadaysa tillaabooyin kala duwan oo lagu xaqiijinayo sugnaanta cuntada – Madaxweyne Taaye Asqesilaase

Addis Ababa; Afagaal/Hamle 22/2017 (ENA): Itoobiya ayaa qaadaysa tillaabooyin kala duwan oo lagu xaqiijinayo sugnaanta cuntada ayuu yiri, Madaxweynaha JDFI Taaye Aaqeslassie ayaa yiri.

Waxaa la tilmaamay in isbedelka cimilada iyo colaadaha kala duwan ay si xun u saameeyeen sahayda cuntada iyo qiimaha cuntada adduunka.

Warbixinta sugnaanta cuntada iyo nafaqada ee aduunka ee 2025 ayaa la soo saaray.

Munaasabado dhinac socda shirka caalamiga ah ee cuntada adduunka oo hadda ka socda Addis Ababa ayaa socda.

Mid ka mid ah munaasabadahan waa bandhigidda Warbixinta Sugnaanta Cuntada iyo Nafaqada Adduunka ee 2025 T.Y.

Xafladda bandhigga waebixintan waxaa ka soo qeyb galay Madaxweyne Taaye Asqesilassie, ku xigeenka xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Amina Maxamed, wakiilo ka socday hay’adaha caalamiga ah iyo daneeyayaasha.

Khudbad uu Madaxweyne Taaye ka jeediyay daahfurka warbixinta waxa uu yidhi; kororka qiimaha cuntada ee adduunka wuxuu u baahan yahay xal guud.

Isagoo xusay in kororka qiimaha cunnada uu si gaar ah dhibaato ugu geysto muwaadiniinta danyarta ah, isagoo sheegay in dalalku ay tahay inay helaan iskaashi iyo xalal wadajir ah oo lagu xalliyo dhibaatadan.

Madaxweynaha ayaa sheegay in Itoobiya ay qaadayso tallaabooyin kala duwan oo lagu xaqiijinayo sugnaanta cunnada; gaar ahaan, Barnaamijka xeedho wadaagga wuxuu wax ku ool u yahay hubinta sugnaanta cuntada laga bilaabo heerka qoyska.

Waxa uu sidoo kale sheegay in lagu dadaalayo sidii loo sugi lahaa cuntada muwaadiniinta danyarta ah iyadoo loo marayo barnaamijka Safety net-ka.

Waxa uu tilmaamay in dalalku ay u istaagaan sidii ay u hubin lahaayeen in la helo cunto sugan oo adduunka ah.

 

Ku-xigeenka Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay Aamina Maxamed ayaa tidhi; kororka qiimaha cuntada ayaa ka dhigay muwaadiniin badan oo adduunka inay wayaan sugnaanta cuntada.

Waxa kale oo ay sheegtay in isbeddelka cimilada iyo colaadaha kala duwan ay saamayn xun ku yeesheen saadka iyo qiimaha cuntada ee adduunka.

Waxa ay sidoo kale xustay in caruur badan oo caalamka ku nool ay waxbarashada uga maqan yihiin nafaqo darro.

Waxay xustay in ka hortagga colaadaha adduunka ay muhiim u tahay xaqiijinta sugnaanta cunnada, taasina ay u baahan tahay iskaashi wadajir ah iyo waxqabad muuqda.

 

Sida laga soo xigtay Agaasimaha Guud ee Ururka Caafimaadka Adduunka, Tedhros Adhanom Ghebreyesus (Dr.), farriin muuqaal ah; Masiibooyinka dabiiciga ah iyo iskahorimaadyadu waxay abuureen gabaabsi xagga sahayda cuntada lagama maarmaanka u ah caafimaadka.

Waxa kale oo uu xusay in khalkhal ku yimi habkii cuntada ay keentay in muwaadiniin badan ay u nuglaadaan dhibaatooyin caafimaad.

Waxa kale oo uu xusay in dawladaha dunidu ay xoojiyaan iskaashigooda si looga hortago saamaynta taban ee ay masiibooyinka dabiiciga ahi ku yeelanayaan nidaamka cuntada.

Warbixinta ayaa sidoo kale shaaca ka qaaday in lagama maarmaan ay tahay in la soo saaro noocyo kala duwan oo wax soo saarka beeraha ah, iyadoo la tixgelinayo faa'iidooyinka nafaqada dheellitiran ee koritaanka jirka iyo maskaxda ee carruurta.

Isbeddelka cimilada iyo iskahorimaadyada kala duwan ayaa sidoo kale saameyn weyn ku yeeshay hadafka ah dardargelinta kala-guurka hababka cuntada iyo gaaritaanka yoolalka horumarinta.

Warbixinta ayaa sidoo kale lagu sheegay in cunno yarida ay kasii dareyso wadamada dhaqaalahoodu hooseeyo iyo kuwa dhexdhexaadka ah, loona baahan yahay in la xoojiyo wada shaqeynta dadka siyaasada dejiya iyo kuwa gaarka loo leeyahay.

Warbixintu waxa kale oo ay sheegtay in isbeddelka nidaamka cuntada aan la gaadhi karin haddii aan la helin nafaqo ku filan, beesha caalamkuna ay tahay in ay wax badan galiyaan isbeddelka nidaamka cuntada si loo soo saaro muwaadiniin caafimaad qaba oo wax soo saar leh.