Bu’a qabeessummaa caalaa Inisheetiiviiwwan Wabii nyaataa mirkaneessuuf eegalamaniif tumsi qindaa’aan taasifamu cimee itti fufuu qaba

Onkoloolessa 1/2018(TOI)- Bu’a qabeessummaa caalaa Inisheetiiviiwwan Wabii nyaataa mirkaneessuuf eegalamaniif tumsi qindaa’aan taasifamu cimee itti fufuu akka qabu mana maree bakka bu’oota ummataatti walitti qabaan koree dhaabbataa dhimmoota qonnaa Salamoon Laallee ibsan.

Waltajjiin hooggantoonnii fi miseensonni koree dhaabbataa dhimmoota qonnaa mana maree bakka bu’oota ummataa raawwii boqonnaa 5ffaa sagantaa seeftiineetii misoomaa baadiyyaa fi kallattii fuulduraarratti xiyyeeffate magaalaa Adaamaatti gaggeeffameera.

Mana maree bakka bu’oota ummataatti walitti qabaan koree dhaabbataa dhimmoota qonnaa Salamoon Laallee akka ibsanitti, dandeettii ofiin wabii nyaataa mirkaneessuuf tattaaffiiwwan garagaraa taasifamaa jiru.

Jireenyi kutaalee hawaasaa sagantaa seeftiineetii misoomaa fooyyessuu fi nyaataan ofdanda’uu fi aadaan hojjetanii argachuu akka gabbatu gumaacha olaanaa taasisaa akka jiru eeraniiru.

Dabalataanis sagantichi lafti sababa garagaraan ullaatti hafe akka bayyanatu akkasumas oomishaa fi oomishtummaan lafaa akka dabalu gochuurra darbee wabii nyaataa sadarkaa maatiitti mirkaneessuun deeggarsa guddaa gochaa akka jiru ta’uu dubbataniiru.

Haala Kanaan eegumsaa fi kunuunsa misooma qabeenya uumamaan raawwiin gaariin galmaa’uu ibsanii, lammiileen sagantaa Kanaan hammatamanis guduunfaa horachuun nyaataan of danda’anii jireenyisaanii fulla’insaan akka jijjiiramu gargaaruusaa himaniiru.

Sagantichi ilaalchi gargaaramummaa akka jijjiiramu gochuun jijjiirama bu’uraa fidaa akka jiru eeranii inisheeetiivota wabii nyaataa mirkaneessuuf eegalaman caalaa  bu’a qabeessa akka ta’an tumsi taasifamu cimee itti fufuu akka qabu hubachiisaniiru.

Manni mariachi Sochiiwwan taasifamaa jiran bu’a qabeessummaan akka itti fufan deeggarsa, hordoffii fi to’annoo damee qonnaaf taasisaa jiru cimsee itti fufa jedhaniiru.

Gorsaan ministeera qonnaa de’eetaan ministiraa Dr. Ifaa Mul’ataa gamasaaniin,sagantaan seeftiineetii misoomaa seeftiineetii baadiyyaa eegumsa naannoo, bishaan cimmisuu fi xaa’ummaa biyyoo irratti xiyyeeffachuun naannolee 10 fi bulchiinsa magaalaa tokko keessatti hojeeffamaa jiraachuu dubbataniiru.

Hirmaattonni sagantichaa loon horsiisuu fi gabbosuu akkasumas daldalarratti hirmaachuun hojjetanii ofdanda’uuf socho’aa akka jiran himanii, sagantichi ilaalcha gargaaramuu hambisuun aadaan hojii cimaan akka gabbatu gargaaraa jira jedhaniiru.