Dariifâ Dacayri
Anxaxin Raatih Taddeera Murti Kee Murtisso Dadlisoonuy, Maaqiddi Caabi Diggoosonuh Yakke Macalah Kaxxa Doori Le
Dec 11, 2025 26
Addis Ababa Ciggilta Kudok 2/2018(ENA) Anxaxin Raatih Taddeera Murti Kee Murtisso Dadlisaanah Maaqiddi Caabi Diggosoonuh Yakke Macalah Kaxxa Qokol Takkem Buqre Malaak Qaddoose. Naharasi Malaak Dr Abiyyi Acmad Uguusul Abbinoosak Geytiman Anxaxin Raatih Taddeera Baad Caddol Rosqa Milaagih Kalaluh Kaxxa Doori Digrak Geytimta Ta Taddeera Away Hora Tuxxiq Akak Diggoosanah Taamate Hora Qaago Takke Abto Kinnih Taama Saamih Ginnaanmaay Maaqiddi Caabi Diggoosanamih Caddpl Kaxxa Doori Digrak Geytima. Tonnah Baadak Rosqa Koboxu Birazilik Belém Magaalal Gexsak Sugeenil Itiyoppiya 32hytoh Baadak Hawa Kobox (KOP-30) Akah Arcibissuh Doorimteh Kassiisen. Buqre Malaakak Gino Gaddih Daddos Kee Antifiqiyye Luddak Taama Gexseenay Anxaxin Raatih Taddeerak Agatak Metteebanni Makaadoh Kutbe Abeynah Yan Fanuse Mekonnen Elle Qaddosennala Anxaxin Raatih Taddeera Itiyoppiya Maaqiddi Kibaaliso Diggoosonuh Abak Geytimta Maclah Kaxxa Qoklo Akkuk Geytimam Qaddoose. Warrayye Malcina Liggiditteh Addat 48 Bilyoonuk Daga Takke Coox Daabiseenih Tohuk 40 % Gaba Baaxoh Addah Sugeeti Coox Kinnim Kee Raqtem Baxa Baxsa Le Cooxih Samaditte Kinnim Qaddosen. Anxaxin Raatih Taddeera Ballaaqê Dafiyat Yaynukuseenim Kee Buqre Murtisso Yaysiisoonuh Kaxxa Doori Digirak Geytimta. Warrayte Liggiditte Maaqiddi Ayfaafah Yakke Cooxuk Caxaaxuwaa Kee Caxâ Baxa Edde Anuk Daabisak Geytimaanam Ascassuk Buxa Mari Maaqidda Kee Culnta Sinnik Yaysiisoonuh Kaxxa Doori Lem Qaddoose Mangoh Tan Luddittel Baara Le Taama Saami Ginak Baxsa Luk Qunxaaneyta Kee Sayyoh Qidaddo Tuxxiq Dadalisak Geytimam Qaddoose. Anxaxin Raatih Taddeera Qabar Elle Boodeh Yan Dariifa Murtisso Fanah Milaagak Milaagisak Maaqiddi Caabi Isinnik Diggoosoonuh Doori Digirak Geytima.
Itiyoppiya rakaakayal sayun elmoh fanteena abtu waytah tan Anxaxin daddos angagoyya abak geytimta.
Nov 29, 2025 81
    Addis Ababa Naharsi kudok 20 Sanat 2018 (ENA)   Itiyoppiya Rakaakayal Saytun Caylih Fanteena Akkuk Geytimta Anxaxin Daddos Angagoyyitte Abak Geytimtam Doolat Ekraaro Kee Daddos Malaak Seyom Mekonnen Qaddoose.   Sidoc Heele Doolatak Daddos Caagidah Miraacini (IGAD) Miixiyah Acwah Tadeera Addis Ababal Qimbimteeh, Pulse of Africa miixiyah waklenta akkuk geytimta.   Tama Qaffaydal Ekraaro Kee Daddos Malaak Seyoum Mekonnen Elle Qaddosennal; IGAD kaxxa faatit taguudeh midiyah acwa bicisak too hawa milaagih taqabitte kalaloonuh mabla ginele.   Tonnah Kaadu IGAD Miixiyah Acwa Rakaakay Fantaaxaw Maqarroosaanam Kee Hawa Milaagih Gibdaabinitte Edde kalaloonuh Gita Kinnim Yescesse.   Usuk Yescessem Hawa Milaagi Afrikak Gino Caalota Milaagimak Geytimam; qabaara, amixxige sinni rob, weeqi kee fayyale niqna inkih tan qaran gubaak qaada.   Usuk Iyem Baaxo Xayloh Mano Gexekalit kini, Baxsaluk Dacarsittoh Xiina kee Qaxi Dacarsittoh Xiinah Arooca, Addah Yan Arooca.   Usuk Yescessem Afrika, Hawa Milaagih Gibdaabinitteh Dago Doori Lem Takkay Ikkah, Kaxxam Gibdaabina Lem; kee too ittalluk abit macal faxxiima taqabi yafdigoonuh.   Tahah Hawa Xisneh Buqreh Siirat, Qusba Qusba Caylih Daddos Kee Ayyuntal Rakuh Tan Qagitaak Istraateejitte Yantifiqeenim Faxximtam Kassiise.   Tah Wagittaamal Itiyoppiya Anxax Ajenxah Tadeera 7 Sanatih Addat 48 Biliyoonih Daga Takke Coox Daabimteh Tanim Kassiise.   Nabah yan Itiyyobiyak Asqassaabe Karawad Edde Anuk Boynaay, Ayro kee Silaytuk Yaqusbuseenim Xiqan Caylih Daddosuk Xalootuy Xalu Tunkuttubeh Tanim Yescese.   Tahak Ugut Abak Itiyoppiya Dariifal Saytun Caylih Fanteena Tet Abtu Waytah Tan Anxaxin Daddosih Taamoomi Abbinosak Geytimtam Kassiisaak, Taham Cuggaane Baaxooxah Cayla Xayoosak Rakaakay Qokol Kee Angaaraw Diggoosuh Kaxxa Doori Digirta.   Usuk Yesceseh IGAD Isi Doori Digirak Geytimam Isi Baaxo Xayloh Sarrimaane Xayoosuh Naharsi Mabitinah Istrateji Bicisak Hawa Milaagih Taqabi Kalaloonuh.   IGAD Miixiyah Acwa Xaagi Qawaytih Mamaxxaga Akah Yacen Innah Miixiyah Dudda Akah Yaysiisen Innah Abak Geytimaanam Qaddoose; usuk kalah diggooseh sitta luk taamitaanam faxximtam sissik rosqâ milaagih uddur.   #Ityoppiyah_Xaagi_Raceyna #ENA
Ityoppiyal Qarangubak Baaxo Poolisih Gudgud Gexisele.
Nov 10, 2025 160
Addis Ababa; Naharsi Kudok 1/2018 (ENA) 6hele Afrikak Baaxo Poolisih Gudgud Asaakih Ayro Xabba Haanam Addis Ababal Qimbiseh Geytimitam Qaddoosen. Ardi Xiinisso Qadaalat Le Gurral Gab Gacsa Abak Afrikah Xaylo Kee Afrikah Xayloh Xaylo Galli Maroh Egla Kee Afrikak Qidaddoh Komshiini Koobahissol Konferensih Gexsitak Geytima. Afrikah Inkiinoh Egla Afrikah Daddoosih Banki, Galli Maroh Eglaay, Afrikah Qidaddoh Komishin Sitta Lih Bicisen Gudgud Kinnim Qaddoosen Afrikak Ayyuntiinoy Qidaddooy, Aydaadu Kee Dariifa Caagida Sittat Axawah Tan. Yanih Yan Wakti Caalata Raddi Yaceenim Ardi Poolisih Addat Tekkeh Tan Meqe Abtoota Koboxul Xayyoowelem Qaddoose Xaloot Kee Essersimiyya Baarisen Ardi Xiinissoh Siirat Xisaanamay, Fantenaani Dudda Gablosaanam Kattat Kee Lowsis Le Caalat Diggoosanam Kinnim ENA Afrikah Inkiinoh Eglak Geyte Oytal Tescesse. Naqoosinnay Komallayyo Waktih Addat Ardi Bukkusaanam Kee Ardi Antifiqe Kalaanah Deelanamih Gexsoy Samadal Rakuh Tanih Iyye Sugteeh Afrikah Xaylo Kee Afrikah Xayloh Xaylo Gaddat Sitta Luk Inkigid Akkiyyal Edde Yanitifqeenim Tu Ced Akak Aalluk Ta Taqabi Sarrimaane Le Gurral Yafdigoonuh Xiqqimtaamal Walalak Calli Aboonuh Taamitak Geytimaanam Qaddose. Tonnah Ta Walalak Hadaf Ardi Xiinissoh Qadaalat Le Gurral Diggoosak Poolisih Hangi Acayuk Taamitaanam Kinnim Yescesse. Nado Inkigid Akkiyyaay, Rosqâ Milaagu Kee Teknoloojih Angaaraw Ardi Pooliisii ​​Kee Xiinisso Sitta Axawah Gacatuh Hangi Akah Yeceenih Geytiman. Tama Koboxul Ardi Poolisiy, Ardi Qadliiy, Tonnah Ardi Ikoytiinih Caagidil Wagittaamal Madqa Kee Xisoosah Fayitte Xayyoosele Axcuk Qambaalan. Qarangubal Konferensi Afrikah Inkiinoh Adoytiitih Tan Baaxooxaay, Eglaaliy, Kusaq Abeenit,Poolisih Mihratleelaay,Ayyunti Miroctiiy, Afrikah Xayloh Xaylo Kee Kalah Tan Wagitah Tan Dagorti Edde Angalelem Qaddoosen. Ta Kobox Naharsi Kudok 5, 2018 Fanah Gexsitele. Tiyoppiyal Qarangubak Baaxo Poolisih Gudgud Gexisitele.
Afrikah essero meqem abittoh hinna rosqâ milaagu qadli kee qadliino le maaliyyah xayyoosiyya cato faxxam- Macmuud Qali Yuusuf
Nov 8, 2025 141
Addis Ababa Kaxxa Garabluk 29 Sanat 2018 (ENA) Afrika Meqem Abitto hinna Faxxam, Ni Fayxi rosqa milaaguk Qadli Kee Qadliino Le gurral maaliyyah cato xayyoosiyya kinnim Afrikah Inkiinoh Komishinik Saqalah Yan Macammad Qali Yuusuf Qaddoose. Rosqa milaagut dago doori edde leh tan afrikah baxooxal kaxxah yan gibdaabina gufak geytimitah ah yakkuqeenim mafaxximitam yescesse. 30hytoh addah Galli Maroh Eglak Rosqa Milaagih Konferensi (COP30) Birazilik Belém Magaalal Naharsi Kedok 1 Ilaa 12 Sanat 2018 Gexsitele. " Rosqa milaagu maaqatta kee abbinoosiyya inta itrol gexsiisak geytiman   Afrikah Inkiinoh Komishinik Saqal Macamadou Qali Yuusuf, Afrika COP30 Konferensih Maqar Le Mabla Luk Temeetem,Ta Qarangubal Milaagi Awlaytu Kinnim Qaddoose. Solar caylih racsiyyeh arooca ilaa Anxaxin Raati taddeeray qusbaamih hadlissoy qunxaaneyti yamaate waktil qadaliino le inkitaanuk tan ummattah gabat Agle mirraacin kaxxa doori digrak geytimam qaddoose. Afrikal Baadak Yasqusbuseenimih Caylih Duddak Booluk 40 Gaba Lem Takkay Ikkah Hawa Milaagih Maaliyyak Booluk 12 Gaba addah tani lem Qaddoosen. Nanu Esseram Meqem Abitto Hinnay rosqa milaagu Qadli kee Qadliinole tec Maaliyyah Gufne technology kee Saamitte kinni. Rosqa milaagih addat addah yan doori le baxooxa fayya le quuka yakkuqeenim mafaxximita. dudda sinnim takke acassaalel maaqatta edde beyan wakti gaba kaleh; away faxximtam libdo kee sittalluk abit gacsa kinnim ESA Afrikah Inkiinoh Eglak Geyte Oyti Yascasse.
Gidibih Tan Rosqa Milaagih Taqabit Koysitoonuh Milaagi Maqatta Faxximta-Prezdenti Tayye Askesillase
Sep 3, 2025 747
Addis Ababa Ximolik 28 Sanat 2017 (ENA) Pirezdanti Taye Atsek Selassie Hawa Milaagih Gibdaabinitteh Taqabi Kalalitoonuh Sissik Milaagi Faxximtam Qaddoose. Prezdanti Taye Atsek Selassie Afrikah Inkiinoh Komishinik Saqal Macammud Qali Yuusuf Edde Anuk Itiyoppiya Bicisse 2hele Baadak Hawa Ayyam Addis Ababal Gexsitak Geytima. Tama Gudgudul Yab Abeh Yan Prezdenti Tayye Atsek Selassie, Afrika Baadal Rosqa Milaagih Caagiidal Dago Doori Lem Takkay Ikkah, Hawa Milaagih Taqabi Kataasak Geytimah Yan Gibdaabinitteh Akah Koysitan Innah Abak Geytimtam Qaddoose.   Afrikal Yaqusbuseenim Xiqan Teknolojih Faxximtah Tan Gino Gadda Lem kee Baadal Hawa Milaagih Addat Miraaciini Doori Digirtam Faxximtam Kassiise. Kulli Caagid Fanteenal Abata Qadliino Le Hawa Milaagih Poolisi Kee maaliyyah Qokol Abtol Akah Asannah Seeco Xayyose. Rosqa Milaagih Taqabi Baad Caddol Baxsa Luk Afrikal Kataasah Yan Taqabi Kaxxam Gibdih Yanim Kassiisaak Hawa Milaaguk Kalaluh Sissik Maaqatta Faxximtam Kassiise. Afrika Rosqa Milaaguk Kalalitaanam, Taama Saamih Gino Kee Maaqiddi Kibaalih Taama Akah Yaysiisen Innah Abak Geytimta Uguugus Sissikuk Akah Yakkennah Abaanam Faxximtam Yescesse. Itiyoppiya Rosqa Milaagih Kalaluh Macal Abak Geytimtam Yescesse, Anxax Tabna Sanatih Tadeera Edde Anuk; Inki Maacat 7.5 bilyoonih coox daabisaanam Xiiqimtem qaddoyse. Itiyoppiya Sanat 2027 Gexsituwa Galli Maroh Eglak Hawa Milaagih Konferensi Arcibissuh Fayxi Kee Dudda Lem Yescesse. Ta Konferensil Tengeleh Tan Maritte Hawa Milaagih Taqabi Kalalitoonuh Macal Leh Tan Itiyoppiya Luddal Abak Geytimta Taamoomit Gufne Akah Aban Innah Seeco Xayyoose.
2 Heele Afrikak Rosqa Milaagih Kobox Addis Ababal Gexsitele.
Aug 6, 2025 494
Addis Ababa Ditelik 30 Sanat 2017 (ENA) Afrikak Rosqa Milaagih Kobox Addis Ababal Pagmek alsak 3 alla 5 fan Gexsitele Axcuk Qambalan. Ta Koboxul Baadal Taqbi Kataysak Geytimah Yan Rosqa Milaagul Baare Walal Alle Yakkuw Wah Yanim pilan kee Daddos Malaak Xaagu Qawah Yeeceh Yan Maybalalaqal Qaddoyse. Koboxuy Yakkuwah Iyyal Baxabaxsale Ludditel Baar luk Walal Yakku wah Yanim xaagu Qawah Mayabalaalaqa Yeceh Yan Pilan kee Daddos Malaakak Xeetah Yan Gifta Suuyum Makonan Qaddoyse.   Ta kobox Lafa luk elle Yakkuwah Yanim Baadal Taqbi Kataysak Geytimah Yan Rosqa Milaagih Kalaaluy Kaxxa Kaxxah Tan Baaxoxa Afrikah Baxoxah Culteh Tan Xagana Rosqa Milagi Kalaluh Maali Qokol elle Abbinoysan Gurrtey Tonnah Kaadu Afrikah Baaxooxa Rosqa Milaagut elle koysitaanam Xiqaanah yanin Gurritel Lafa Luk Walal elle Yakku Wah yaniim Qaddoyte. Ossitinah Itiyoppiya Rosqa Milaagih Kalal Abak Geytinta Tan Taamomik Abak Raag elle Tabsele axcuk Qambalah Yaninim kee Itiyoppiya Anxaxin Taddera edde Anuk kalah tan Luddal Milaagu Aybalayuk Geytintam Suuyum Makonan Tahaalihiy Kassise. Ta Kobox Itiyoppiyal Gersituwaah Yanim, Baaxoh Kaxxah Yan Tuxxiq Leh Yanim Kee ta Tadderah Itiyoppiya Faxxima intah Tan Bicittek Gaba Kalak Geytintah Tanim Qaddoyte. Itiyoppiya Anxaxin Raatih Tadderal Abak Geytintah Tan Taamomi Tambulleh Tan Milaagite Aybalayuk Geytintah Tanim Qaddote. Itiyoppiya 2017 Mizaaniyat Liggidih Addat 150 Amo Takke Agat Caddo Kee Baad Caddoh Koboxitte Gexisseh Tanim Timixige.
Ithioppiyak Xaagi Ayfaafayih Missoyna
2016